11 اردیبهشت 1389 / 16 جمادی الاولی 1431 / 1 می 2010

از اوايل ماه ذيقعده سال 1313 ق برابر با ارديبهشت 1275 ش، ناصرالدين شاه، خود را براي برگزاري جشن آغاز پنجاهمين سالِ پادشاهي خويش آماده مي‏كرد. قرار بود اين جشن‏ها در طول يك هفته برگزار گردد. بدين مناسبت، بامداد روز يازدهم ارديبهشت 1275 ش كه يك روز به شروع جشن‏ها بود، ناصرالدين شاه عزمِ ري كرد تا به زيارت مزار حضرت عبدالعظيم رود. در حرم حضرت عبدالعظيم(علیه السلام) ، ناگاه صداي تيرِ تپانچه‏اي، سكوت را شكست و سه گلوله ميرزا رضا كرماني از ياران سيد جمال الدين اسدآبادي، شاه قدرتمند قاجار را از پاي درآورد. او را در جوار بقعه حضرت عبدالعظيم(علیه السلام) به خاك سپردند. قتل اميركبير صدراعظم كاردان و لايق ناصرالدين شاه، اعطاي امتياز تنباكو و لغو آن با حكم تحريم تنباكوي ميرزاي شيرازي، جدايي قطعي هرات، سرخس، نواحي اطراف رود جيحون و بخشي از سيستان و بلوچستان از ايران، اعطاي امتيازات مختلف به دولت انگليس و روسيه و افزايش نفوذ آنان در تمام امور كشور، انجام مسافرت‏هاي پرهزينه و خوشگذاراني‏هاي پر خرج و... از جمله حوادث و رويدادهاي دوران سلطنت اين شاه قاجار مي‏باشد. به طور كلي در دوره پادشاهي او، نفوذ و مداخله بيگانگان در امور ايران، بيش از پيش افزايش يافت. با قتل ناصر الدين شاه، چهارمين شاه از سلسله قاجار، يك دوره تاريك پنجاه ساله از تاريخ ايران به پايان رسيد و زمينه براي انقلاب مشروطه هموار شد.
آيت‏اللَّه سيد حسن حسيني شيرازي در سال 1314 ش (1354 ق) در خاندان علم و فضيلت و تقوا در نجف اشرف به دنيا آمد. پدرش آيت‏اللَّه ميرزا مهدي شيرازي از علما و فقهاي حوزه علميه نجف و كربلا به شمار مي‏رفت. سيد حسن مقدمات و سطوح علوم حوزوي را در كربلا فراگرفت و در درس خارج پدرش و نيز آيت‏اللَّه سيد محمد هادي ميلاني حاضر شد و از محضر آيت‏اللَّه شيخ محمدرضا اصفهاني در فلسفه و علوم عقلي بهره گرفت. وي در اين هنگام بر ضد رژيم بعث عراق وارد فعاليت‏هاي سياسي شد و در اين مسير رنج‏هاي بي‏شماري را به جان خريد. اين روحاني مجاهد پس از مدتي به سبب فعاليت‏هاي وسيع سياسي و اجتماعي مجبور به ترك عراق و اقامت در سوريه و لبنان گرديد و در آن حال هم به فعاليت‏هاي خود ادامه داد. تأسيس حوزه علميه لبنان، تأسيس جمعيت جَماعةُ العُلما و حوزه علميه زينبيه در سوريه از جمله اقدامات وي در اين زمان بود. همچنين ايشان در جريان مناظره و گفتگو با بزرگان و دانشمندان سوري، موفق به هدايت آنان در مسير اهل بيت (ع) گرديد. فعاليت‏هاي روزافزون اين مجاهد نستوه، بيش از پيش بر رژيم خونخوار بعث عراق گران آمد و زمينه از ميان برداشتن ايشان را فراهم نمود. تا اين كه آيت‏اللَّه سيد حسن شيرازي در يازدهم ارديبهشت 1359 برابر با شانزدهم جمادي الثاني 1400 به هنگام عزيمت جهت شركت در مجلس ختم آيت‏اللَّه سيد محمد باقر صدر، از سوي مزدوران استكبار جهاني در بيروت مورد هجوم وحشيانه قرار گرفت و به طرزي فجيع به شهادت رسيد. پيكر خونين اين مبارز مسلمان پس از انتقال به قم و پس از تشييعي باشكوه و نمازِ آيت‏اللَّه سيد محمد رضا گلپايگاني در جوار حرم مطهر حضرت معصومه(سلام الله عليها) به خاك سپرده شد.
ابوحنيفه، احمد بن داود دينوري از فلاسفه و حكما و رياضي‏دانان قديمي مسلمان مي‏باشد كه در نحو، لغت، منطق، نجوم، هيئت، حساب، هندسه، تاريخ و... يگانه‏ي زمان بود. علاوه بر اين، وي از علوم ديني و فلسفي نيز آگاهي زيادي داشت و در بلاغت كم نظير بود. ابوحنيفه دينوري رصدخانه‏اي در اصفهان تاسيس كرد و زيجي نيز تاليف نمود الاَخبارُ الطِّوال، الفَصاحَه، الشّعرُ و الشُّعَراء و البُلدان از جمله آثار اوست.
علي بن بويه ديلمي ملَقَّب به عمادالدوله، به همراه دو برادر كوچك‏تر خود، ركن الدين حَسن و مُعزُّالدوله احمد، در ابتداي قيامِ داعيان علوي در گيلان و طبرستان به خدمت ماكان ديلمي و سپس مرداويچ بن زيار پيوستند. علي از طرف مرداويچ فرماندار كرج شد ولي در ساليان بعد با مرداويچ اختلافاتي پيدا كرد كه منجر به جنگ بين دو طرف شد. با مرگ مرداويچ در سال 323، عمادالدوله كرمان را فتح كرد و بدين ترتيب با تسخير فارس و كرمان و نواحي اطراف، دولت عباسي، كليّه‏ي متصرفات خود را در ايران از دست داد. در سال 329، عمادالدوله در حين قلع و قمع مخالفان خود، تا طبرستان پيش رفت و بعدها موفق به تسخير خوزستان نيز شد. علي عمادالدوله در سال 337 به سختي مريض شد و كارها را به برادر زاده‏اش فناخسرو ملقّب به عضدالدوله واگذاشت و خود در سال 338 ق درگذشت. عمادالدوله در تمام مدت امارت خود با مردم با مهرباني رفتار كرد و بساط عدل و انصاف را در سراسر قلمرو خويش گستراند.
با تهاجم همه جانبه نيروهاي متفقين عليه قواي آلمان نازي درجريان جنگ جهاني دوم، شكست‏هاي پي درپي نصيب آلمان مي‏شد و آلمان نازي روز به روز به اضمحلال بيشتري نزديك‏تر مي‏گرديد. امريكا و انگليس در اواخر آوريل 1945م با اعزام هزار بمب افكن بر فراز برلين و بمباران شديد آن، تخريب و آتش‏سوزي‏هاي عظيمي در پايتخت آلمان به راه انداختند و سقوط شهر را آسان‏تر كردند. در اين زمان نيروهاي ارتش سرخ شوروي هم به اندازه‏اي به برلين نزديك شدند كه صداي غرش توپ‏هاي آنها در خيابان‏هاي پايتخت شنيده مي‏شد. در نهايت، شهر تحت محاصره گرفته شد و نيروهاي متفق پس از دور زدن برلين، شروع به پيشروي كردند. در اين ميان، قدرت مقاومت ارتش آلمان به كلي درهم شكسته شد و سربازان آلماني نه فقط به علت از دست دادن روحيه و احساس شكست، بلكه به دليل نرسيدن مهمّات و مواد غذايى، به صورت گروهي تسليم مي‏شدند. وحدت فرماندهي از ميان رفته و هيتلر، كنترل خود را بر باقي‏مانده ارتش آلمان از دست داده بود. حلقه محاصره برلين ساعت به ساعت تنگ‏تر مي‏شد و ترديدي باقي نماند كه مقاومت آخرين سربازانِ آلماني نيز تا مدت زمان كوتاهي، به پايان خواهد رسيد. از نخستين ساعات بامداد روز سي‏ام آوريل، حمله نهايى ارتش سرخ براي درهم شكستن آخرين مقاومت نيروهاي هيتلر در برلين آغاز شد و بيش از 24 ساعت به طول نيانجاميد كه پايتخت آلمان به كلي سقوط كرد. با سقوط برلين در اول مه 1945م، هيتلر، ديكتاتور نژادپرست آلمان نيز به همراه همسرش خودكشي كرد و آتش جنگ جهاني دوم در اروپا خاموش شد.
آدولف هيتلر، رهبر پيشين آلمان در بيستم آوريل 1889م در يك خانواده فقير آلماني الاصلِ اتريشي به دنيا آمد. زندگي دوران كودكي هيتلر با فقر و تنگ‏دستي سپري شد و پس از تحصيل در رشته نقشه‏كشي، با فروش تابلوهاي خود، امرار معاش مي‏كرد. هيتلر در 24 سالگي به وطن اصلي خود، آلمان بازگشت و با شروع جنگ جهاني اول، داوطلب خدمت در نظام شد. هيتلر پس از جنگ جهاني اول كه در آن ترفيع درجه پيدا كرد و نشان افتخار به دست آورد، توانست با قدرت و نيروي كلام خود به رهبري حزب ناسيونال سوسياليست كارگري آلمان موسوم به حزب نازي دست يابد. اين حزب در طي ساليان بعد تبديل به دومين حزب عمده آلمان گرديد و هيتلر توانست با به دست آوردن 37درصد آرا در انتخابات پارلماني سال 1933م، حكومت ديكتاتوري خود را آغاز كند. هيتلر از همان ابتدا، هدف‏هاي نازيسم را برضد عقايد ماركسيسم، كاپيتاليسم و صهيونيسم با تاكيد بر ناسيوناليسم و نظريه نژاد برتر كه نژاد آلمان را مافوق ديگر اقوام بشري مي‏دانست، قرار داد. وي برنامه‏ريزي متمركزي را براي به سامان آوردن امور متشتت آلمان پس از جنگ عملي ساخت و با نظارت قاطع بر توليد و توزيع، از آلمان كشوري نيرومند و پيشرفته از لحاظ صنعتي پديد آورد. هيتلر هم‏چنين با گسترش صنايع نظامي، خدمت زير پرچم را اجباري كرد و شروع به مسلح نمودن سربازان نمود. او در سال 1936م، با موسوليني، ديكتاتور ايتاليا پيمان اتحاد بست و زمينه را براي آغاز جنگ گسترده و جهاني فراهم آورد. در ماه مارس 1938م هيتلر سرانجام فكري را كه از آغاز زمام‏داري درسر داشت عملي كرد وفرمان حمله به خاك اتريش را صادر نمود. با الحاق سرزمين اتريش به آلمان، هيتلر از چكسلواكي خواست تا منطقه سودِت را به آلمان ملحق كند. دراين ميان سكوت قدرت‏هاي منطقه راه را براي زياده خواهي‏هاي هيتلر باز كرد و هيتلر پس از اطمينان ازعدم مداخله شوروي، جنگ جهاني دوم را آغاز كرد. با فروزان شدن شعله‏هاي جنگ جهاني دوم، ميليون‏ها نفر جان خود را از دست دادند و ده‏ها كشور در آن حضور يافتند. در نهايت در پايان جنگ كه با شكست آلمان و فتح برلين توسط ارتش سرخ شوروي سابق همراه بود، آدولف هيتلر در اول ماه مه 1945م كمي قبل از رسيدن سربازان شوروي به محلّ اقامتش، به ضرب گلوله‏اي در 56 سالگي خودكشي كرد و به زندگي سراسر قتل و خون‏ريزي و آدم‏كشيِ خود پايان داد. قبل از مرگ هيتلر، همسرش نيز كه دو روز قبل از آن به عقد هيتلر درآمده بود، با خوردن كپسول سم، به عمر خود خاتمه داد.
پس از پيروزي انقلاب كوبا در اول ژانويه 1959م، فيدل كاسترو به عنوان رهبر انقلاب و نظام حكومتي، به اقداماتي اساسي در اين كشور دست زد و با انجام اصلاحات ارضي، قوانين اين كشور را به سوي نظام سوسياليستي هدايت كرد. ملي كردن كارخانه‏ها و صنايع و مصادره املاك و اموال سرمايه‏داران امريكايى و پس از آن، رخداد حادثه خليج خوك‏ها، كه امريكا براي سرنگوني كاسترو تدارك ديده بود، باعث شد تا كوبا به اردوگاه شرق بپيوندد. در اين راستا، در اول ماه مه 1961م، فيدل كاسترو در جريان يك سخنراني سه و نيم ساعته، كوبا را به عنوان كشوري سوسياليست معرفي نمود و الحاق اين كشور را به جرگه نظام‏هاي مبتني بر ماركسيسم اعلام كرد. از آن زمان، طرح‏ها و برنامه‏هاي كوبا، به ويژه در بعد اقتصادي بر همين اساس تدوين و اجرا شد. در سال 1962م هيأت مديره انقلابي وحزب كمونيست اين كشور در يك‏ديگر ادغام گرديد و اين دو، حزب متحد انقلاب سوسياليست را تشكيل دادند. از آن زمان به بعد، وقوع حوادث متعدد و پي‏درپي در اردوگاه شرق، روي كار آمدن اصلاح‏طلبان و انجام اصلاحات در شوروي و نيز فروپاشي نظام سوسياليستي در كشور شوروي و اقمار آن، تاثير چنداني در ساختار حكومتي كوبا نداشته است.
ران سينگها پراماداسا رئيس جمهور پيشين سري لانكا در 23 ژوئن 1924م در اين كشور به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خويش، به عنوان داستان‏نويس وارد حرفه روزنامه‏نگاري شد. پراماداسا پس از چندي به حزب كارگران سري لانكا ملحق گرديد و سپس به عضويت حزب متحد ملي درآمد. او در سال‏هاي بعد وارد فعاليت‏هاي سياسي شد و در سال 1965م به پارلمان سري لانكا راه يافت. پراماداسا پس از پيروزي بزرگ حزبش در انتخابات سال 1977م و تغيير قانون اساسي كشور در سال 1978م به عنوان نخست‏وزير سري‏لانكا انتخاب شد. وي در دسامبر 1988م در انتخابات رياست جمهوري نيز به پيروزي رسيد و عهده‏دار اين مقام گرديد. پراماداسا در سري‏لانكا به عنوان يك عنصر ضد صهيونيستي شناخته مي‏شد و در نامساعدترين شرايط سياسي اين كشور و علي‏رغم تمايل بسياري از احزاب، روابط سياسي كشورش را با رژيم صهيونيستي، هم‏زمان با روز جهاني قدس در سال 1990م قطع كرد. اين مسئله خشم صهيونيسم جهاني را برانگيخت و نقشه از ميان برداشتن پراماداسا را طرح‏ريزي كردند. ران سينگها پراماداسا سرانجام در اول مه 1993م، هنگامي كه در مراسم روز جهاني كارگر شركت كرده بود، توسط عوامل رژيم صهيونيستي در 69 سالگي ترور شد و به قتل رسيد.
نلسون ماندلا رهبر مبارزان سياه پوست ضد تبعيض نژادي در جنوب افريقا، در سال 1918م به دنيا آمد. وي در سال 1944م به كنگره ملي افريقا پيوست و پس از مدتي، رهبري آن را بر عهده گرفت. او در نيمه دوم دهه 1940 و در تمام طول دهه 1950 از چهره‏هاي اصلي كنگره ملي افريقا در مبارزات مردمي عليه رژيم تبعيض نژادي به شمار مي‏رفت. نسلون ماندلا در سال 1960م شاخه نظامي كنگره را پايه ريزي كرد و تلفات قابل توجهي به نيروهاي دولت آپارتايد وارد آورد. ماندلا در اوت 1962 به اتهام تلاش براي ساقط كردن دولت افريقاي جنوبي دستگير و به حبس ابد محكوم شد. نسلون ماندلا از آن تاريخ تا سال 1989م به مدت 27 سال، در زندان‏هاي سياسي مختلف رژيم نژادپرست افريقاي جنوبي به سر برد و به عنوان معروف‏ترين زنداني سياسي جهان شناخته شد. سرانجام در پي تغييرات سياسي در كادر رهبري رژيم افريقاي جنوبي، نلسون ماندلا آزاد شد. آزادي ماندلا و نزديك شدن دولت آپارتايد به او، به دليل كم كردن خطر بالقوه اين مبارزه سياه پوست و نيروهايش برضد دولت پروتوريا صورت گرفت. در نهايت، نلسون ماندلا در اول ماه مي1994 به عنوان اولين سياست مدار سياه پوست به رياست جمهوري كشور افريقاي جنوبي برگزيده شد. ماندلا در پايان دوره پنج ساله رياست جمهوري خود، داوطلبانه از اين سمت كناره‏گيري كرد و يكي از ياران او در مبارزه براي رفع تبعيض نژادي از افريقاي جنوبي، به نام تامبو امبكي به رياست جمهوري انتخاب گرديد.
در اول ماه مه سال 1886م، پليس شيكاگو امريكا با حمله به تظاهرات گسترده كارگران كه در مورد مسائل كاري بر پا شده بود، آنان را به خاك و خون كشيد. چند روز بعد نيز، دادگاه، چند تن از رهبران كارگران را محاكمه و به مرگ محكوم كرد. در سال 1889م كنگره بين‏المللي كارگران در پاريس، به پيشنهاد نماينده كارگران امريكا روز اول ماه مه هر سال را به يادبود حادثه كشتار كارگران امريكايى، روز جهاني كارگر ناميد و در پي آن، در بسياري از كشورهاي دنيا، كارگران، اين روز را گرامي داشتند. در اين روز كارگران جهان خاطره اول ماه مه سال 1886 ميلادي و كشتار وحشيانه جمع كثيري از كارگران زغال‏سنگ شيكاگو از سوي پليس امريكا را زنده مي‏كنند تا بگويند كه ستاره سرمايه‏داري غرب همانند ستاره ماترياليستي، روزي افول خواهد كرد. مهم‏ترين سازماني كه هم اكنون به عنوان يك نهاد خودمختار و وابسته به سازمان ملل متحد، متولي مسائل مربوط به كار و كارگر مي‏باشد، سازمان بين‏المللي كار است. اين سازمان از آن جهت در ميان سازمان‏هاي جهاني، منحصر به فرد است كه در تنظيم سياست‏هاي آن، نمايندگان كارگران و كارفرمايان، از حق اظهارنظرِ برابر با نمايندگان دولت‏ها برخوردارند. از مهم‏ترين اهداف اين سازمان، تصويب كنوانسيون‏ها و توصيه‏هايى است كه متضمن برقراري معيارهايى در ارتباط با مسائل كارگري در زمينه‏هايى مانند آزاديِ عضويت در تشكُّل‏ها، دستمزدها، ساعات و شرايط كار، جبران خسارت‏هاي وارده به كارگران، بيمه‏هاي اجتماعي، مرخصي با حقوق، ايمني صنعتي، خدمات اشتغال و بازرسي مسائل مرتبط مي‏باشند. هم‏چنين كارشناسان اين سازمان از طريق برنامه كمك فني در زمينه‏هايي ازقبيل كارآموزي حرفه‏اي، فنون مديريت، برنامه‏ريزي نيروي انساني، ايمني و بهداشتِ محيط كار، سياست‏هاي اشتغال، نظام‏هاي امنيت اجتماعي، تعاوني‏ها و صنايع دستي كوچك، به كشورهاي عضو، ياري مي‏رسانند.