12 اردیبهشت 1389 / 17 جمادی الاولی 1431 / 2 می 2010
12 اردیبهشت 1389 / 17 جمادی الاولی 1431 / 2 می 2010
12 اردیبهشت 1389 / 17 جمادی الاولی 1431 / 2 می 2010 |
|
|
|
ابوالعباس احمد بن يحيى معروف به ثَعلَب، نحوي و لغوي، اديبي پرهيزكار و از مشاهير اهل لغت ميباشد. وي در پايان تحصيلات متداولِ عصرِ خود، با جديّت بسيار به تحصيل ادبيات عرب اهتمام ورزيد و پس از سالها مطالعهي پيگير، در اين رشته، به مقامي شامخ دست يافت. اَخْفَشِ اَصغر، مُطَرَّز و ابنُالحائِك از شاگردان برجستهي ثَعلَب ميباشند. او داراي حافظهاي قوي و معلومات بسيار بوده است. ثعلب داراي تاليفات فراواني از جمله: الفَصيح، اِعرابُ القرآن، اَمالي و الْاَلفاظ ميباشد. |
ابوحامد امام محمد غزالي، در سال 450 هجري قمري در طوس به دنيا آمد. در مدت كمي بر اثر ذكاوت فطري، مقدمات را فرا گرفت و سپس عازم نيشابور شد و در حوزهي درس امام الحَرَمين جُوِيني مراتب كمال را پيمود. ابوحامد در سال 480 ق و در 30 سالگي به مدرسهي نظاميهي بغداد كه از پر اهميتترين حوزههاي درسي آن زمان بود، رفت و به صدها تن از افاضل درس گفت. پس از مدتي كه آوازهاش همه جا را فرا گرفته بود، بر اثر تحول عظيم روحي درس و بحث و مقام را رها كرد و عُزلت گزيد و پس از مدتي از بغداد هجرت كرد. امام محمد غَزّالي سپس راهي حجاز، شام و بيت المقدس گرديد و ديگر به بغداد نرفت. وي سرانجام به طوس رفت و در آن جا به تدريس پرداخت و طريقت صوفيه را برگزيد. امام محمد غزالي داراي تاليفات فراواني ميباشد از جمله: احياءُ علوم الدين، كيمياي سعادت، تفسيرُ القرآن، الاقتِصاد و المُسْتَصْغي. غزالي سرانجام در سال 505 ق در 55 سالگي در طوس درگذشت. |
|
سه سال پس از حمله لهستان به روسيه، يكي از سرداران روسي آنها را شكست داد و مسكو را از اشغال ارتش لهستان خارج كرد و ميخائيل رومانوف به عنوان تزار جديد، بر تخت نشست. از اين زمان دوران حكومت 304 ساله خاندان رومانوف بر روسيه آغاز گرديد. اگر چه كشور روسيه در زمان حكومت رومانوفها گسترش يافت اما از لحاظ اقتصادي، پيشرفت چنداني نكرد و استبداد تزارها، مانع از شركت مردم روسيه در سرنوشت خود بود. در اثر چنين مشكلات سياسي و اقتصادي، مردم در سال 1917م عليه تزار نيكلاي دوم آخرين پادشاه خاندان رومانوف قيام كردند. با سرنگون شدن او، رژيم سوسياليستي بر روسيه حاكم شد. |
كاترين كبير، امپراتوريس روسيه، در دوم مه 1729م به دنيا آمد. وي در 15 سالگي با پتر سوم ازدواج كرد. اما پتر سوم، پادشاه روسيه به او علاقه نداشت و او را در ملأ عام مورد اهانت قرار ميداد. كاترين با همدستي چند نفر از نزديكان خود در نهم ژوئيه 1762م در 33 سالگي، هنگامي كه پتر سوم از شهر خارج شده بود، خود را امپراتوريس و ملكه روسيه خواند. پتر كه ناگهان، چنين ضربه هولناكي خورد، به كلي خود را باخته، بدون مقاومت چنداني، استعفا داد و چند روز بعد درگذشت. در حقيقت او توسط نزديكان كاترين مسموم شده بود. كاترين در دوران سلطنت خود عليرغم انجام برخي خدمات و اصلاحات، در زندگي مردم فقير و ستمديده، رفاه و بهبود به وجود نياورد تا آنجا كه شورشهاي فراواني در زمان او برخاست. گفته شده است كه در دوره سلطنت او كه بيش از سه دهه به طول انجاميد، شيوه كشاورزي، اصلاح شده و اصول بانكداري ترويج گرديد، ارتش را سازمان داده و سامان بخشيد، بيمارستانهايى بنا شده و به طور كلي اقتصاد كشور شكوفا شد. همچنين وي در تحكيم مسائل آموزش و فرهنگ روسيه تلاش نمود، اما از سوي ديگر، كاترين اگرچه ملكه روسيه به شمار ميرفت اما از لحاظ شخصيتي دچار انحطاط شديد اخلاقي بود و به گفته مورخين با توجه به اينكه خود را يك موجود برتر ميپنداشت، از مصاحبت با مردان متعدد دربار ابايى نداشت و فساد و تباهي بر دربار پادشاهي وي غلبه داشت. وي در سياست خارجي، سياست توسعهطلبي را دنبال ميكرد و تا آنجا كه ميتوانست براي اين امر ميكوشيد. كاترين 33 سال سلطنت كرد و سرانجام در 17 نوامبر 1796م در 66 سالگي درگذشت. وي داراي هوشي سرشار و جسارت و عزمي تمام و حرص و جاهطلبي زيادي بود. |
|
آلفرد دو موسه، شاعر و نمايشنامهنويس برجسته فرانسوي در يازدهم دسامبر 1810م در خانوادهاي با فرهنگ در پاريس زاده شد. وي دوران كودكي را بسيار آرام و منظم گذراند و از آن زمان به سرودن شعر علاقه نشان داد. موسه شعر ميگفت، نقاشي ميكرد، به موسيقي دلبستگي خاصي داشت و مصمم بود كه در رشته حقوق يا پزشكي تحصيلات خود را به پايان رساند. در نهايتْ شعر را برگزيد و عمر خود را به آن مصروف داشت. آلفرد منظومههاي كوچكي ساخت كه باب سليقه مردم عصر بود؛ اشعار نخستين او رنگ خاصي نداشت. نه ملال در آن ديده ميشد، نه عصيان و نه انديشهاي اخلاقي و نه فلسفه خاص. تنها پرتوهايى بود كه از قريحه شاعري پيش رس تراوش ميكرد كه با وجود سن كم او، داراي تركيبي استادانه و بياني روان و قالبي زيبا و لطيف بود و نشانهاي از مبتدي بودن شاعر در آنها به چشم نميخورد. موسه جواني اجتماعي و خوش محضر بود و به زودي توانست به وسيله استقلال فكري و روحي و ژرف بيني در تحليل رواني و دارا بودن هوش سرشار، مورد توجه ادباي وقت قرار گيرد. وي در 19 سالگي اولين ديوان شعر خود به نام قصههاي اسپانيايى و ايتاليايى را انتشار داد كه به سبب رهايى از قواعد بيان و به كار بردن لحن مسخرهآميز و گستاخانه مورد سرزنش قرار گرفت. در هر حال، موسه پس از انتشار اين ديوان مقامي خاص در جامعه ادبي فرانسه يافت. موسه در عالم تئاتر نيز با اولين نمايشنامههايش غوغاها برانگيخت. وي در نمايشنامههاي اوليه خود كه در 22 سالگي بر صحنه برد، برجستهترين انديشههاي ادبي و اطلاعاتي درباره الهام شاعرانه كه پيش از او كسي درباره آن چيزي ننوشته بود، عرضه كرد. در اين زمانْ موسه نظر بدبينانهاي درباره نهضت ادبي عصر خود بيان داشت و گفت: امروزه ديگر هنر وجود ندارد. وي در ادامه، نمايشنامههاي متعددي نگاشت و همزمان به سرودن شعر نيز پرداخت. فصاحت تغزُّلي، رواني بيان و مسائل عاطفي و احساسهاي درون موجب شد كه شعرهاي موسه دردل عامه مردم جاي گيرد و او راشاعر بزرگ غنايى معرفي كند. موسه در سي سالگي به پيري زودرس رسيد. از بلندپروازيها در او نشانهاي باقي نماند، سرچشمه تخيلاتش خشك و حساسيتش ضعيف گشت و تا پايان عمر، جز چند منظومه ،چند قصه و چندكمدي كه گاه در آنها خيالانگيزي، شور، ظرافت و خوش طبعيِ پيشين ديده ميشد، اثر مهمي نيافريد. در واقعْ دوره خلاقه هنري موسه، ده سال بيشتر طول نكشيد و آثار نمايشي وي پيروزي واقعي و گسترده را در حدود نيم قرن پس از مرگش به دست آورد. نبوغ حقيقي موسه با هيجانهاي زندگي خصوصيش رابطه بسيار نزديك داشت و هنگامي كه سرچشمههاي الهام بخش زندگي او خشك يا ضعيف گشت، خلق آثار هنري او نيز رو به كاهش نهاد. نمايشنامههاي اخلاقي و معنوي موسه و استقلال انديشه او موجب شد كه از پايدارترين نويسندگان نيمه اول قرن نوزدهم به شمار آيد. موسه از عصر خود پيش بود و آزادي فكر و قدرت تخيل و تيزبيني و ژرف نگري در آثار او درست همان چيزي بود كه مردم عصر جديد انتظارش را داشتند. در ميان آثار نمايشي آلفرد موسه، كمديِ با عشق شوخي نميكنند، لوران ساتچو و شمعدان قابل توجهاند و قطعه شبها، اميد به خداوند و يادگار از آثار مهم منظوم وي ميباشند. آلفرد دو موسه سرانجام در دوم مه 1857م در 47 سالگي درگذشت. |
با پايان يافتن جنگ جهاني اول و تجزيه امپراتوري عثماني، عراق تحت سرپرستي و قيموميت استعمار بريتانيا قرار گرفت. انگليس نيز امير فيصل پسر حسين حاكم مكه را به پادشاهي عراق برگزيد. اما به تدريج احزاب سياسي در عراق فعال شدند و تلاشهايى براي استقلال عراق صورت گرفت. از جمله، رشيد عالي گيلاني، كه از استقلال طلبان عراق بود، در جريان جنگ جهاني دوم، مبارزه با استعمار انگليس را به اميد حمايت آلمان آغاز كرد و رياست دولت را بر عهده گرفت. ولي كمك آلمان به وي نرسيد و انگليس پس از شكست دادن استقلال طلبان، بار ديگر عراق را اشغال كرد. رشيد عالي نيز پس از شكست به خارج از عراق گريخت. اما علت اصلي بروز اين درگيري، ادامه سلطه انگليس بر چاههاي نفت عراق و همچنين مداخله در امور داخلي اين كشور بود. |
جنگ جهاني دوم در سال 1939م آغاز شد و اگرچه در ابتداي كار، نيروهاي آلماني با سرعت به پيش ميرفتند و مناطق گستردهاي از اروپا را در اختيار ميگرفتند اما از نيمههاي جنگ به ويژه پس از ورود به جنگ طاقتفرسا با شوروي، نيروهاي آلماني تحليل رفتند و از سوي ديگر متفقين نيز با بازسازي ارتشهاي خود و با كمك امريكا كه دور از صحنه جنگ بود، توانستند سير نزولي و روند اضمحلال رايش سوم را در آلمان رقم زنند. پس از چندي، با حمله متفقين، فرانسه از اشغال آلمان خارج شد و اين نيروها با گذشتن از رودخانه راين وارد خاك آلمان شدند. از اوايل سال 1945م نيروهاي شوروي كه موفق به اخراج آلمانيها از خاك خود شده بودند، به سرعت به طرف شرق آلمان حركت كردند. در اواخر آوريل همان سال بعد از بمبارانهاي شديد هوايى، نيروهاي زميني شوروي وارد برلين شدند و در جريان جنگ شديد و خونين موفق به تصرف اين شهر شدند. در اول مه 1945م هيتلر، پيشواي نازيها كه به خيال تصرف جهان و اِعمال حاكميت قدرت و انديشه نژاد برتر، جهان را به كام جنگ خونين كشانيده بود، خودكشي نمود و با سقوط كامل نظام سياسي آلمان، جنگ جهاني دوم به پايان رسيد. اما كشور آلمان و شهر برلين در قسمت شرقي تحت سيطره نظام سوسياليستي و در بخش غربي در چهارچوب نظام سرمايهداري قرار گرفت و تا اوايل دهه 1990م به صورت كشور و شهري دو پاره به حيات سياسي خود ادامه داد. |
جيلبرت موراي، فيلسوف و محقق انگليسي در دوم ژانويه 1866م در سيدني استراليا به دنيا آمد. وي در 11 سالگي راهي انگلستان شد و پس از تكميل تحصيلات خود، از سي سالگي به عنوان استاد ادبيات و فلسفه يوناني در دانشگاه آكسفورد به تدريس پرداخت. موراي همزمان تعدادي از داستانها و نمايشنامههاي يوناني را به شعر انگليسي ترجمه كرد و در باب فرهنگ دنياي قديم درتطبيق با مشكلات دنياي جديد، رسالات و مقالات بسيار نگاشت. وي در تحقيقات خود به اين نتيجه رسيد كه دين يوناني، در اصل، صبغه و رنگ يكتاپرستي داشته و خدايان متعدد يوناني، جنبهها و وجههاي مختلف خدا هستند. موراي براين اعتقاد بود كه در فرهنگ شركآلود باستان، پايينترين و بالاترين مرتبه فكر بشر را ميتوان ديد. او همچنين عقيده داشت كه از يك سو خرافات وحشتزا و ابتدايى و از سوي ديگر تعالي فكري جهانيان نشأت گرفته از ادبيات يونان باستان است. موراي پس از جنگ جهاني اول نيز خودش را صرف مسئله جامعه ملل كرد. از موراي آثاري برجاي مانده كه تاريخ ادبيات يونان، سنت كلاسيك در شعر و آزمايش اين نسل از آن جملهاند. جيلبرت موراي سرانجام در دوم مه 1957م در 91 سالگي درگذشت. |
جزاير فالْكْلند (مالويناس) كه در مجاورت آرژانتين و نزديك قطب جنوب واقع شدهاند، در سال 1832م به اشغال انگلستان درآمدند. با اين حال، آرژانتين همواره اين جزاير را متعلق به خود ميدانست. در دوم آوريل 1982م، حكومت ژنرالها در آرژانتين هم كه براي تحكيم موقعيت داخلي خود در پي يك ماجراجويي نظامي بودند، اين جزاير را تصرف كردند. هرچند دولت آرژانتين به دليل بياهميت بودن موقعيت اين جزاير و بُعد مسافت انگلستان تا آرژانتين و نيز مخارج سنگين لشكركشي به فالْكْلند توقع واكنش خاصي از جانب انگليس نداشت ولي عكسالعمل مارگارت تاچر، نخستوزير وقت انگلستان شديدتر از حد مورد تصور ژنرالها بود. خانم تاچر طي نطقي تهديد كرد كه اگر آرژانتينْ اين جزاير را ترك نكند و غرامت اين عمل را نپردازد، از جانب انگليس مورد تهاجم قرار خواهد گرفت. با بياعتنايي آرژانتين به اين تهديد، خانم تاچر با بزرگترين و پرخرجترين لشكركشي نظامي انگلستان پس از جنگ جهاني دوم، به جنگ آرژانتينيها رفت و پس از طي دوازده هزار كيلومتر، نبرد دريايي سختي از روز دوم مه 1982م بين ناوگان درياي دو طرف، در منطقه روي داد. در نهايت جنگ فالك لند پس از چهل روز با تسليم باقيمانده نيروهاي آرژانتيني در 14 ژوئن پايان يافت. جنگ فالكلند با وجود مخارج بسيار سنگين آن، باعث شد تا خانم تاچر در ميان انگليسيها به بانوي آهنين ملقب گردد. |
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}