کاغذ ، توليد ، بازيافت (5)

تهيه كننده : محمود كريمي شروداني
منبع : راسخون



انواع كاغذ
کاغذ کرافت

کاغذ کرافت ، کاغذی که از مراحل کرافت سازی بر روی خمیر چوب تولید میشود ، این نوع کاغذ تقریبا محکم و زبر است .
کاغذ کرافت معمولا به رنگ قهوه ای میباشد اما در اثر رنگبری میتوانند آن را به کاغذ سفید نیز تبدیل کنند
این نوع کاغذ را میتوان برای ساکهای خرید ، کاغذ ساک ، پاکت و دیگر انواع وسایل بسته بندی استفاده کرد.
( کاغذ ساک: کاغذ دارای منافد با انعطاف زیاد و مقاومت در برابر پارگی و بسیار مناسب برای بسته بندی، که بدلیل محکمی و مقاومت آن طرفدار زیادی دارد .)

مراحل کرافت سازی

( که ساخت خمیر کرافت یا مراحل سولفاته کردن نیز شناخته میشود ) این مراحل تکنولوژی تبدیل چوب به خمیر چوب را تعریف میکند ، که محصول آن فیبرهای خالصی از سلولز میباشد) و در طول این مراحل خرده های چوب با مخلوطی از هیدروکسید منیزیم و
سولفید سدیم مخلوط میشود و پیوند های لینگنین را با سلولز میشکند، نام این مرحله از ریشه آلمانی کرافت گرفته شده که به معنی قدرت و نیرو میباشد .
خمیر چوب طی مراحل زیر به کاغذ کرافت تبدیل میشود:
1- مرحله ترکیب با لیکور : در این مرحله خمیر چوب در معرض لیکور سفید و سیاه گرم قرار میگیرد
2- کاهش فشار اتمسفری خمیر چوب پخته شده با لیکور
3- شستشوی خمیر چوب قهوه ای رنگ با جداسازی لیکور از فیبرهای سلولزی که خود مراحل خاص خود را دارد .
4- رنگبری یا سفید کردن ( در مواردی که محصول نهایی کاغذساک یا مقوای لاینر برای جعبه سازی و بسته بندی باشد
نیازی به طی مرحله رنگبری نیست .)
كاغذهاي بسته‌بندي نيز در توليد كيسه‌هاي سيماني، مقواهاي چندلايي، كاغذ كرافت لاينر و غيره و با خميرهاي متفاوتي توسط ماشين‌هاي مخصوص ساخته مي‌شود
در کلیه مراحل بالا که خود دارای مراحل دیگری هستند مواد شیمیایی بخصوصی استفاده میشود

تاریخچه كرافت

مراحل تولید کرافت توسط کارل اف دال در 1879 توسعه یافت و یک کارخانه تولید خمیر چوب که از این تکنولوژی بهره میبرد در 1890 در سوئد شروع به کار کرد.
اختراع دستگاه جوشاننده بازیابی توسط جی اچ تامیلسون در اوایل 1930 شروع برجسته مراحل تولید کرافت میباشد .وی توانست با مواد شیمیایی خمیر چوب و استفاده و بازیابی مواد غیر آلی این کارخانه را راه اندازی کرد و در سال 1940 مراحل کرافت روش سولفاته کردن را بعنوان مهمترین روش خو دباری تولید خمیر چوب بکار گرفت .

کاغذ گلاسه

كاغذ براق سفيد كه براي چاپ كتاب هاي نفيس و تصويرهاي رنگي به كار مي رود.
كاغذهاي گلاسه مرغوبترين نوع كاغذ هستند كه هر چه سنگين تر باشند( يعني گرماژ آنها بيشتر باشد) كيفيت چاپ روي آنها بهتر است . معمولا" كارهاي رنگي و يا اعلا را روي كاغذ گلاسه چاپ مي كنند .
هرچه مقدار و تعداد رنگها بيشتر باشد ، كاغذ گلاسه سنگينتري لازم است
کاغذ گلاسه- کاغذ چاپ دارای پوشش دورو با کیفیت بالا و کمی سنگین و با سطحی صاف و هموار .
تکثیر تصاویر تک رنگ و چند رنگ با کیفیت خوب نیاز به کاغذی دارد که سطح آن یکدست و صاف باشد و بصورت یکنواخت جوهر جذب سطح آن شود ( کاغذ گلاسه در این مورد مناسبترین میباشد. )
موارد مصرف: کارت ویزیت، تقویم ، سررسید،دفتر تلفن،ماهنامه، مجله،روزنامه، صفحه های میانی کتاب.

کاغذهای مخصوص نقشه کشی

كاغذهاي نقشه كشي : يكي از لوازم اصلي كار نقشه كشي و كارهاي ترسيمي و طراحي، كاغذ مي باشد. نوع كاغذ در كارهاي ترسيمي از اهميت بسياري برخوردار است.
کاغذ ها به دو دسته تقسيم می شوند:
۱- LG =اگر الياف در راستای طول کاغذ باشند.
۲- SG =اگر الياف در راستای عرض کاغذ باشند.
انواع کاغذ:
A0 - A1- A2- A3- A4 و ..........
به طور كلي براي كارهاي نقشه كشي و كارهاي ترسيمي سه نوع كاغذ مورد استفاده قرار مي گيرد. كه عبارتند از :
الف – كاغذ پوستي ( کاغذ شیشه نمای مات)
ب – كاغذهاي كالك
ج – كاغذهاي سفيد ( تحریر و گلاسه)
الف – كاغذ پوستي :
كاغذي است سفيد و نسبتاً نازك كه براي كارهاي تمريني و طرحهاي اوليه از آن استفاده مي شود. كاغذ پوستي خوب، بايد داراي خصوصيات زير باشد:
1 – رنگ آن سفيد باشد.
2 – نسبتاً نازك باشد به طوري كه تصوير و خطوط، به خوبي از پشت آن (زير آن) ديده مي شود.
3 – سطح كاغذ به اندازه كافي زبر باشد كه مداد به خوبي روي آن اثر بگذارد و در موقع پاك كردن اثر خط مداد روي آن باقي نماند.
ب – كاغذهاي كالك : (يک طرف مات و يک طرف براق که مهم ترين کاغذ برای نقشه کشان است و از آن برای آرشيو کردن مطالب خود استفاده می کنند )
نوعي كاغذ نرم ضد چربي است كه به اندازه كافي نور از آن عبور مي كند و براي كپي برداري و طرح برداشتن مناسب است و نسبت به ميزان انتقال نور، براي نسخه برداري با دستگاه چاپ و تكثير اوزاليد مورد استفاده قرار مي گيرد.
از خصوصيات اين كاغذ اين است كه اشتباهات ترسيمي مركبي، با كشيدن تيغ، براحتي از روي آن تراشيده مي شود.
ج– كاغذ سفيد : ( کاغذ تحریر 70 گرم به بالا و کاغذ گلاسه مات و براف 100 گرم به بالا
كاغذهاي سفيد بدون خط كه همه افراد كم و بيش با آن آشنا هستند و در اغلب كارها مورد استفاده قرار مي گيرد.
انواع اين كاغذها از روي وزن آنها مشخص مي گردند و به كاغذهاي 60.80.100.120 گرمي معروف مي باشند. (اين مقدار وزن مربوط به يك متر مربع كاغذ مي باشد) به طور كلي، هر چه وزن كاغذ بيشتر باشد آن كاغذ ضخيم تر و مقاومتر و سطح آن كاغذ براي كارهاي ترسيمي مناسب تر است.
كاغذهاي استاندارد داراي ابعاد مشخص و ثابتي هستند.
بزرگترين اندازه كاغذهاي نقشه كشي كاغذ A0 مي باشد. ابعاد اين كاغذ همان گونه كه در جدول مشاهده مي شود 84100×1189 مي باشد. مساحت كاغذ A0 بريده نشده برابر يك متر مربع مي باشد. اگر كاغذ A0 را ازجهت طول، تا كنيم به دو كاغذ A1 تبديل مي شود. همين طول كاغذA1 به دو برگ كاغذ A2 و به طور كلي هر كاغذ استاندارد شده بزرگتر كه از طول تا شود، به دو برگ كاغذ استاندارد شده كوچكتر تبديل مي شود.

كاغذ روزنامه

كاغذ روزنامه كاغذی است كه از تفاله ی چوب ساخته می شود و ارزان، اما شكننده و لطیف است.
این كاغذ، مخصوص روزنامه است و البته گاهی کاغذ روزنامه از خمیر اولیه چوب نیز تولید میشود ( 42 تا 48 گرمی ) که سایه روشن رنگ و سطحی که اجازه میدهد چاپ عکس روی آن با وضوح بیشتری از کاغذهای روزنامه دیگر انجام شود و عرض دستگاه تولید کننده آن حدودا 1575 تا 1760 میلیمتر میباشد .
كاغذ روزنامه برای كارهای هنری سریع و موقتی مناسب است. از این كاغذ برای طراحی های خام و اولیه ی بزرگ و طراحی های موقتی كه با مداد ذغالی یا مداد شمعی و مداد گچی انجام می شوند، استفاده می شود.
كاغذ روزنامه به صورت دفترچه، ورقه و ... در دسترس است.
رنگ این کاغذ معمولا" فیلی رنگ است.
كاغذ روزنامه از حدود 80 درصد خمير مكانيكي و 20 درصد خميرشيميايي و از چوب درختان برگ ‌سوزني تهيه مي‌شود. خمير مكانيكي براي ايجاد خاصيت "ماتي" و قابليت چاپ‌ پذيري استفاده مي‌شود. خمير شيميايي مقاومت مكانيكي كاغذ را افزايش مي‌دهد.
این کاغذ دارای کشش سطحی کافی و مقاومت مناسب در زمان چاپ میباشد

كاغذهاي عكاسي:

كاغذهاي عكاسي در انواع و اقسام بسيار متنوع ، متناسب با سليقه هاي مختلف ، چاپ‌هاي گوناگون و نگاتيو‌هاي متفاوت تهيه مي شود.
اين اختلاف از لحاظ ضخامت و نازكي كاغذ ، رنگ سفيد يا كرم ، سطح براق ، نيمه براق ، مات ، نيمه مات ، موجدار ، نقطه‌ نقطه بودن و غيره و همچنين درجات حساسيت آن مي‌تواند باشد.
مواد حساسي كه در سطح كاغذها وجود دارد شبيه مواد حساس روي فيلم‌هاست با اين اختلاف كه اولاً نسبت به آنها داراي حساسيت كمتري مي‌باشد ثانياً چون در تولید فقط مسئلة سياهي و سفيدي و خاكستري‌ها مطرح بوده و از رنگهاي ديگر خبري نيست لذا مواد حساس به رنگها نيز وجود ندارد. از حيث اعمال ظهور و ثبوت نيز بي‌‌شباهت به هم نيستند .
كاغذهاي عكاسي از لحاظ حساسيت معمولاً در سه نوع ساخته مي شود:
1ـ كاغذ هاي خيلي حساس ( آنها را كاغذ‌هاي برمور نيز مي‌‌گويند ) ـ مخصوص آگرانديسمان است و براي چاپ مناسب نمي باشد. نور ايمني در تاريك‌خانه نارنجي و در صورت امكان « زرد ـ سبز».
2ـ كاغذ‌هاي متوسط ( كلر برمور ) ـ در چاپ و آگرانديسمان مي‌توان استفاده كرد.
3- كاغذهاي ضعيف ( كلرور ) كه بعلت حساسيت كم فقط در چاپ مورد استفاده دارد و براي آگرانديسمان مناسب نيست . اگر در موقع كار كردن با اين كاغذها نور ايمني تاريك‌خانه زرد روشن هم باشد صدمه‌اي به آن‌ها نمي زند .
سابقاً اين كاغذ‌ها را ( Gastight) نيز مي‌ناميدند .

درجات مختلف كاغذها:

براي اينكه اين مطلب بخوبي قابل درك باشد لازم است قبلاً به موضوع ديگري اشاره كرد كه آن چگونگي نگاتيو است. به علل مختلف از قبيل كم دادن نور در موقع عكسبرداري ، زود در‌آوردن فيلم از محلول ظهور ، سرد يا فرسوده بودن محلول ظهور و غيره ، فيلم مي تواند كم رنگ و باصطلاح « بدون كنتراست » باشد.
همچنين در صورتي كه تمام شرايط برعكس باشد نگاتیو خيلي پر‌رنگ خواهد بود كه در آن صورت نيز « بدون كنتراست » شمرده مي‌شود زيرا در هر دو حالت ميان نواحي روشن و تيره فيلم اختلاف زيادي نيست.
با اين تفاوت كه در نوع اول همه جا خاكستري است و در نوع دوم تقريباً سياه ، گذشته از اين‌ها ، وقتي از موضوعهايي عكس گرفته شود كه در اصل اختلاف و تضادي ميان رنگهاي آن نباشد در صورتي كه تمام اعمال صحيح انجام گيرد باز نگاتيو فاقد « كنتراست » خواهد بود.
در وضع دوم نگاتيو به علل ديگري داراي اختلاف زياد ميان نواحي تيره و روشن مي باشد كه در اين صورت گفته مي شود « خيلي كنتراست » دارد. و بلأخره در وضع سوم نگاتیو‌هايي قرار مي‌گيرد كه فرق بين روشني‌ها تيرگي‌هاي آن « متعادل » باشد.
حالا براي اينكه از چنين نگاتيوهاي متنوع و گاهي معيوب بتوان تصوير خوب و صحيح تهيه كرد لازم است كاغذها چنان باشد كه بتواند جبران كمي يا زيادي « كنتراست » نگاتيو ها را كرده آن‌ها را «‌تعديل» نمايد.
از اين‌رو است كه كاغذها اكثرأ در سه درجه مختلف زير ساخته مي‌شود :
- نمره يك يا سافت SOFT براي نگاتيو هايي كه داراي « كنتراست » زيادند.
- نمره دو يا نرمال Normal براي نگاتيو هايي كه فاقد « كنتراست » هستند .
- نمره سه يا هارد Hard براي نگاتيو هايي كه فاقد « كنتراست » هستند .
متأسفانه چون اكثر آماتورها فاقد اطلاعات لازم عكاسي هستند لذا فيلم هاي آن ها گاهي چنان بي رنگ است كه به زحمت لكه هاي خاكستري در آن به چشم مي خورد ( خيلي خيلي به كنتراست ) و گاهي چنان مي باشد كه فقط از سياهي و سفيدي تشكيل يافته ( خيلي خيلي كنتراست ) - براي اينكه مؤسسات عكاسي بتواند از هر نوع نگاتيو تصوير قابل قبول تهيه نمايد لازم است در مقابل چنين نگاتيو هاي متنوع داراي كاغذ هاي مناسب باشد.
به همين جهت ، كاغذ هاي براق نازك كه همگي با آن آشنايي دارند و معمولاً عكس هاي آماتورها روي آن چاپ مي شود ، در درجات بسيار وسيع تري ساخته مي شود:
1ـ اولترا سافت (Ultra Soft)
2ـ اكسترا سافت (Extra Soft)
3ـ سافت (Soft)
4ـ اسپشيال (Special)
5ـ نرمال ( Normal)
6ـ هارد ( Hard)
7ـ اكسترا هارد (Extra Hard)
8ـ اولترا هارد (Ultra Hard)
البته كاغذ هاي لوكسي نيز مخصوص عكاسان متخصص حرفه‌اي ، فقط در يك درجه نرمال ساخته مي‌شود كه داراي زيبايي خاص و خيره كننده اي است ، زيرا آنها مي دانند كه عكس را چگونه بگيرند و ظاهركنند كه مناسب با اين كاغذ ها باشد.

مقواها

مقواها به طور عمده از تفاله های شیمیایی و مکانیکی و فیبرهای بازیافتی ساخته می شوند و مقوا ها را با توجه به مورد استفاده می توان به 4 دسته کلی تقسیم نمود:
الف) مواد خام مورد استفاده برای ساخت ورق کارتن بسته بندی که شامل لایه سطحی و لایه موج دار میانی ورق های کارتن می باشند.
ب) مقواهای جعبه که برای ساخت انواع جعبه مقوایی بسته بندی استفاده می شوند و شامل تقسیمات متعدد می باشند.
پ) مقواهای بسته بندی مایعات
ت) مقواهای گرافیکی که در ساخت محصولاتی از قبیل کارت، فایل، پوشه، محافظ و پوشش دهنده ها کاربرد دارند.

مقوای دوبلکس برد

مقوای دوبلکس از ورقه های مقوا بصورت دو لایه تهیه میشود و بطور طبیعی این دو لایه با صفحه های مخصوص مرطوب به همدیگر چسبانده میشود .
مقوای رول تولید شده روی دستگاه لمینیت با روکش های (سلفون- کاغذ تحریر و...)
دوبلکس شده و در پایان به شیت (بند) یا رول تبدیل می شود .

نوعی از طبقه بندی سایز کاغذ

در سیستم ایزو، پنج مجموعه سایز وجود دارد. این سایزها A,RA,SR,B,C می باشند.
A: کاغذ سایز A به صورت استاندارد برش خورده هستند و برای کارهای چاپی که به صورت لب بر عرضه نمی شوند و به برش احتیاج ندارند مناسب هستند.
RA: دو درصد از سایز A بزرگ تر است. این سایز کاغذ برای کارهای چاپی لب بر و یا کارهایی که به یک برش مختصر احتیاج دارند و یا روی لبه کاغذ باید نوار کنترل رنگ (Color Bar) چاپ شود به کار می روند .
SR: ده درصد از سایز A بزرگتر است. این سایز کاغذ برای کارهای چاپی لب بر و یا کارهایی که به لبه پهن برای برش بزرگ یا صحافی نیاز دارد و یا روی لبه کاغذ باید یک نوار پهن کنترل رنگ چاپ شود مناسب است .
B: معادل 18 درصد بزرگتر از سایز A است. از این سایز کاغذ برای چاپ پوستر. نقشه و جداول دیواری استفاده می شود.
C: از این سایز کاغذ یا مقوا برای ساخت پوشه، پاکت و کارهایی که باید در قطع A4 برش بخورد استفاده می شود.
در هرکدام از این مجموعه ها، ابعاد ورق ها دو برابر یک سایز کوچک تر است. نسبت طول به عنوان مثال در سایز A ورق A0 یک متر مربع است. ورق A1 نصف A0 است و مساحت آن نیم متر مربع است.
مجموعه ورق های سایز A از A0 (بزرگ ترین سایز) شروع شده و به A10 (کوچک ترین سایز) ختم می شود. ورق A0 سایز اصلی و پایه است.
در آمریکا سایز A4 برابر با 11× ½ 8 اینچ است. از آنجائی که سایز A4 استفاده عمومی دارد . کسانی که با سیستم ایزو کار می کنند و به آن عادت دارند .
برای سایزهای بزرگتر از ضریب A4 استفاده می کنند. برای ماشین های رول در سیستم ایزو کاغذ به صورت رول در ابعاد A5 , A4 , A3 , A2 و A1 عرضه می شود.

سایز کاغذ:

آنچه در بین دانشگاهی ها رایج هست تقسیم بندی براساس A و یا B و امثال آن است. مثل A4، اما کاغذی که در بازار موجود است و برای چاپ اوراق تبلیغاتی مصرف می شود غالبا در دو سایز است:
اندازه 100*70 سانتی متر که اصطلاحا چهار و نیم ورقی می نامندش و 60*90 سانتی متر که به سه ورقی مشهور است.
اندازه‌های استاندارد کاغذ
Fa.wikipedia.org
persian.cri.cn
daneshnameh.roshd.ir
ماللهند، ابوریحان بیرونی
فرهنگ فارسی دهخدا
ک‍اغ‍ذ، ه‍ديه‌ اس‍لام‌ ب‍ه‌ غ‍رب‌، (ح‍ی‍ات‌ ن‍و)
کیهان فرهنگی
ت‍اریخ‍چ‍ه‌ ک‍اغ‍ذ، م‍ح‍م‍ود ع‍ن‍ب‍رانی‌
«تاریخچه کاغذ: انواع کاغذهای خوشنویسی و نقاشی مینیاتور»، مسعود احمدی
daneshnameh.roshd.ir
www.cbi.ir
Piconweb.com سایت شرکت توسعه تجارت پاپیروس
ایران چاپ
irche.com
bazyaft-m.blogfa.com
آفتاب
noorportal.net
مجله یادگار