سوره نور

نامگذاری سوره نور

نامیدن این سوره به نور به این دلیل است که کلمه «نور» هفت بار در این سوره آمده و آیه نور در آن قرار دارد. آیه نور با کلمه الله شروع می‌شود و کلمه نور پنج بار در آن به کار رفته است.

ترتیب و محل نزول

سوره نور جز سوره‌های مدنی و در فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن، صد و سومین سوره‌ای است که بر پیامبر(صلی الله علیه و آله) نازل شده است.

این سوره در چینش کنونی قرآن، بیست و چهارمین سوره و در جزء هجدهم جای دارد.
 

تعداد آیات

سوره نور ۶۴ آیه، ۱۳۸۱ کلمه و ۵۷۵۵ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی از سوره‌های مثانی، متوسط و در حدود نیم جزء قرآن است.
 

آیات مشهور

در ادامه به برخی از آیات این سوره اشاره میکنیم:
 

آیه لعان

خداوند در آیه ۶ تا ۱۰ سوره نور به بیان حکم لعان می‌پردازد.

اکثر مفسران شأن نزول آیه را مربوط به یکی از صحابه به نام هلال بن امیه دانسته‌اند که با حضور نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله) مدعی شد که همسر خود را در حال ارتکاب عمل زنا با شخص دیگر دیده است و برای ادعای خود شاهدی ندارد.

پیامبر(صلی الله علیه و آله) تصمیم گرفت که حد قذف را بر هلال جاری کند که آیات فوق نازل شد و طبق آن راهکاری عادلانه برای حل این مسئله بیان گردید.

این موضوع با عنوان لعان یکی از ابواب فقه اسلامی است که با اجرای آن زوجین از هم جدا و بر یکدیگر حرام مؤبد شده و حد قذف و حد زنا از آنها برداشته می‌شود.
 

آیات افک

قرآن کریم از آیه یازدهم سوره نور به ماجرای تهمت به یکی از مسلمانان اشاره می‌کند و آنان را به دلیل این عمل سرزنش می‌کند.

از آیات قرآن بدون توجه به تفاسیر و شأن نزولی که برای آن ذکر کرده‌اند، می‌توان دریافت فردی که به او تهمت زده شده فردی مشهور و از اعضای خانواده پیامبر(صلی الله علیه و آله) بوده و تهمت‌زنندگان گروهی از مردم بوده‌اند.

برای این آیات دو شأن نزول ذکر شده است: ۱. تهمت‌زدن برخی منافقان به عایشه، پس از بازگشت مسلمانان از غزوه بنی مُصطَلِق

۲. تهمت‌زدن عایشه به ماریه قبطیه، در این آیات ضمن اینکه تهمت‌زنندگان به عذابی بزرگ تهدید شده‌اند، مومنان نیز از اینکه شایعات را بدون دلیل و بررسی باور کنند نهی شده‌اند.


 

آیه نور

مُرَقّعی از آیه نور به خط میرزا احمد نیریزی، موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی

«اللَّهُ نُورُ‌ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ ۚ مَثَلُ نُورِ‌هِ کمِشْکاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ ۖ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ ۖ الزُّجَاجَةُ کأَنَّهَا کوْکبٌ دُرِّ‌ی یوقَدُ مِن شَجَرَ‌ةٍ مُّبَارَ‌کةٍ زَیتُونَةٍ لَّا شَرْ‌قِیةٍ وَلَا غَرْ‌بِیةٍ یکادُ زَیتُهَا یضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ‌ ۚ نُّورٌ‌ عَلَیٰ نُورٍ‌ ۗ یهْدِی اللَّهُ لِنُورِ‌هِ مَن یشَاءُ ۚ وَیضْرِ‌بُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ ۗ وَاللَّهُ بِکلِّ شَیءٍ عَلِیمٌ﴿۳۵﴾» 

(ترجمه: خدا نور آسمان‌ها و زمین است. مَثَل نور او چون چراغدانی است که در آن چراغی، و آن چراغ در شیشه‌ای است. آن شیشه گویی اختری درخشان است که از درختِ خجسته زیتونی که نه شرقی است و نه غربی، افروخته می‌شود. نزدیک است که روغنش -هرچند بدان آتشی نرسیده باشد- روشنی بخشد. روشنی بر روی روشنی است. خدا هر که را بخواهد با نور خویش هدایت می‌کند و این مَثَل‌ها را خدا برای مردم می‌زند و خدا به هر چیزی داناست.)

در برخی از تفاسیر با توجه به روایات نقل‌شده، این آیه را بر اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) تطبیق داده‌اند. در تفسیر شبر از امام رضا(علیه السلام) روایت شده که ما مشکاتی هستیم که چراغ محمد در آن قرار دارد و خداوند با ولایتِ ما هر که را بخواهد هدایت می‌کند.

در تفسیر المیزان نیز از امام صادق درباره آیه نور چنین آمده است: این مَثلی است که خدا برای ما اهل بیت زده که پیامبر(صلی الله علیه و آله) و ائمه از نشانه‌های خدایند؛ نشانه‌هایی که مردم به وسیله آنها به سوی توحید و مصالح دین و شرایع اسلام و مستحبات و واجبات هدایت می‌شوند.

علامه طباطبائی این روایت را از قبیل اشاره به بعضی مصادیق می‌داند و معتقد است آیه در ظاهر شامل غیر اهل بیت(علیه السلام) نیز می‌شود و انبیا، اوصیا و اولیا را هم شامل می‌گردد.
 

آیات الاحکام

آیات ۲ تا ۸ سوره نور را جزو آیات الاحکام برشمرده‌اند. آیه دو، حکم و حدّ شخص زناکار را بیان می‌کند و آیه سه، ازدواج فرد مؤمن با شخص زناکار را حرام می‌خواند؛ البته در تفاسیر آمده است منظور از شخص زناکار در این حکم، فردی است که مشهور به این کار است نه کسی که توبه کرده است.

آیات چهارم تا هشتم نیز درباره تهمت زنا سخن می‌گویند و حکم قَذْف و لِعان را بیان می‌کنند.

از دیگر آیات الاحکام این سوره، آیه ۳۱ است که یکی از آیات حجاب به شمار می‌رود.

این آیه زنان را به پاکدامنی و پوشاندن زینت‌هایشان دستور می‌دهد و کسانی را که زنان می‌توانند در برابر آنان حجاب نداشته باشند، نام می‌برد. آیه ۶۰ زنان سالخورده را با شرایطی، از این حکم استثنا می‌کند.

همچنین آیات ۳۲ و ۳۳ را جزو آیاتی برشمرده‌اند که از آنها حکم شرعی برداشت می‌شود.

این آیات دستور به ازدواج زنان و مردان می‌دهند و بیان می‌کنند اگر شرایط چنین کاری را ندارند، عفت و پاکدامنی پیشه کنند. 1
 

شأن نزول و محتوای سوره نور

در ادامه درباره محتوا و موضوع این سوره صحبت کرده ایم:
 

مجازات مرد و زن زناکار

آیات 2 و 3: الزَّانِیةُ وَالزَّانِی فَاجْلِدُوا کُلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِئَةَ جَلْدَةٍ وَلَا تَأْخُذْکُم بِهِمَا رَأْفَةٌ فِی دِینِ اللَّهِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآخِرِ وَلْیشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ الزَّانِی لَا ینکِحُ إلَّا زَانِیةً أَوْ مُشْرِکَةً وَالزَّانِیةُ لَا ینکِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِکٌ وَحُرِّمَ ذَلِکَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ

به هر زن زناکار و مرد زناکارى صد تازیانه بزنید و اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید در کار دین خدا نسبت به آن دو دلسوزى نکنید و باید گروهى از مؤمنان در کیفر آن دو حضور یابند مرد زناکار جز زن زناکار یا مشرک را به همسرى نگیرد و زن زناکار جز مرد زناکار یا مشرک را به زنى نگیرد و بر مؤمنان این امر حرام گردیده است.
 

مجازات کسانی که چهار شاهد نمی آورند

آیات 4 و 5: وَالَّذِینَ یرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ یأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاء فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِینَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا وَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَلِکَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ

و کسانى که نسبت زنا به زنان شوهردار مى‏ دهند سپس چهار گواه نمى ‏آورند هشتاد تازیانه به آنان بزنید و هیچگاه شهادتى از آنها نپذیرید و اینانند که خود فاسقند مگر کسانى که بعد از آن بهتان توبه کرده و به صلاح آمده باشند که خدا البته آمرزنده مهربان است.


 

گواه برای نسبت زنا به همسر

آیات 6 تا 9: وَالَّذِینَ یرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ یکُن لَّهُمْ شُهَدَاء إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِینَ وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَیهِ إِن کَانَ مِنَ الْکَاذِبِینَ وَیدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الْکَاذِبِینَ وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَیهَا إِن کَانَ مِنَ الصَّادِقِینَ
 
و کسانى که به همسران خود نسبت زنا مى ‏دهند و جز خودشان گواهانى دیگر ندارند هر یک از آنان باید چهار بار به خدا سوگند یاد کند که او قطعا از راستگویان است و گواهى در دفعه پنجم این است که شوهر بگوید لعنت‏ خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد و از زن کیفر ساقط مى‏ شود در صورتى که چهار بار به خدا سوگند یاد کند که شوهر او جدا از دروغگویان است و گواهى پنجم آنکه خشم خدا بر او باد اگر شوهرش از راستگویان باشد.
 

پرهیز از بهتان زدن به مومنان

آیات 12 تا 17: لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنفُسِهِمْ خَیرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْکٌ مُّبِینٌ لَوْلَا جَاؤُوا عَلَیهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاء فَإِذْ لَمْ یأْتُوا بِالشُّهَدَاء فَأُوْلَئِکَ عِندَ اللَّهِ هُمُ الْکَاذِبُونَ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیکُمْ وَرَحْمَتُهُ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّکُمْ فِی مَا أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِکُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِکُم مَّا لَیسَ لَکُم بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَینًا وَهُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِیمٌ وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا یکُونُ لَنَا أَن نَّتَکَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَانَکَ هَذَا بُهْتَانٌ عَظِیمٌ یعِظُکُمُ اللَّهُ أَن تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَدًا إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ

چرا هنگامى که آن بهتان را شنیدید مردان و زنان مؤمن گمان نیک به خود نبردند و نگفتند این بهتانى آشکار است چرا چهار گواه بر صحت آن بهتان نیاوردند پس چون گواهان لازم را نیاورده‏اند اینانند که نزد خدا دروغگویانند و اگر فضل خدا و رحمتش در دنیا و آخرت بر شما نبود قطعا به سزاى آنچه در آن به دخالت پرداختید به شما عذابى بزرگ مى‏رسید آنگاه که آن بهتان را از زبان یکدیگر مى‏گرفتید و با زبانهاى خود چیزى را که بدان علم نداشتید مى‏ گفتید و مى ‏پنداشتید که کارى سهل و ساده است با اینکه آن امر نزد خدا بس بزرگ بود و گر نه چرا وقتى آن را شنیدید نگفتید براى ما سزاوار نیست که در این موضوع سخن گوییم خداوندا تو منزهى این بهتانى بزرگ است خدا اندرزتان مى ‏دهد که هیچ گاه دیگر مثل آن را اگر مؤمنید تکرار نکنید.
 

خطاب به سرمایه داران

آیه 22: وَلَا یأْتَلِ أُوْلُوا الْفَضْلِ مِنکُمْ وَالسَّعَةِ أَن یؤْتُوا أُوْلِی الْقُرْبَى وَالْمَسَاکِینَ وَالْمُهَاجِرِینَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلْیعْفُوا وَلْیصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَن یغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ

و سرمایه‏ داران و فراخ‏ دولتان شما نباید از دادن مال به خویشاوندان و تهیدستان و مهاجران راه خدا دریغ ورزند و باید عفو کنند و گذشت نمایند مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید و خدا آمرزنده مهربان است.
 

شرایط ورود به خانه دیگران

آیات 27 تا 29: یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُیوتًا غَیرَ بُیوتِکُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَى أَهْلِهَا ذَلِکُمْ خَیرٌ لَّکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ فَإِن لَّمْ تَجِدُوا فِیهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّى یؤْذَنَ لَکُمْ وَإِن قِیلَ لَکُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا هُوَ أَزْکَى لَکُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ لَّیسَ عَلَیکُمْ جُنَاحٌ أَن تَدْخُلُوا بُیوتًا غَیرَ مَسْکُونَةٍ فِیهَا مَتَاعٌ لَّکُمْ وَاللَّهُ یعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَکْتُمُونَ

اى کسانى که ایمان آورده ‏اید به خانه ‏هایى که خانه‏ هاى شما نیست داخل مشوید تا اجازه بگیرید و بر اهل آن سلام گویید این براى شما بهتر است باشد که پند گیرید و اگر کسى را در آن نیافتید پس داخل آن مشوید تا به شما اجازه داده شود و اگر به شما گفته شد برگردید برگردید که آن براى شما سزاوارتر است و خدا به آنچه انجام مى ‏دهید داناست بر شما گناهى نیست که به خانه‏ هاى غیر مسکونى که در آنها براى شما استفاده‏ اى است داخل شوید و خدا آنچه را آشکار و آنچه را پنهان مى ‏دارید مى ‏داند.
 

حفظ حرمت مردان و زنان - محرمان-

آیات 30 و 31: قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یصْنَعُونَ وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیوبِهِنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیرِ أُوْلِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاء وَلَا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ مَا یخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعًا أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ

به مردان با ایمان بگو دیده فرو نهند و پاکدامنى ورزند که این براى آنان پاکیزه ‏تر است زیرا خدا به آنچه مى‏ کنند آگاه است و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را از هر نا محرمى فرو بندند و پاکدامنى ورزند و زیورهاى خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعا از آن پیداست و باید روسرى خود را بر سینه خویش فرو اندازند و زیورهایشان را جز براى شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان همکیش خود یا کنیزانشان یا خدمتکاران مرد که از زن بى‏نیازند یا کودکانى که بر عورتهاى زنان وقوف حاصل نکرده‏اند آشکار نکنند و پاهاى خود را به گونه‏اى به زمین نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته مى ‏دارند معلوم گردد اى مؤمنان همگى از مرد و زن به درگاه خدا توبه کنید امید که رستگار شوید.
 

مثل کار کسانی که کفر می ورزند

آیات 39 و 40: وَالَّذِینَ کَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ کَسَرَابٍ بِقِیعَةٍ یحْسَبُهُ الظَّمْآنُ مَاء حَتَّى إِذَا جَاءهُ لَمْ یجِدْهُ شَیئًا وَوَجَدَ اللَّهَ عِندَهُ فَوَفَّاهُ حِسَابَهُ وَاللَّهُ سَرِیعُ الْحِسَابِ أَوْ کَظُلُمَاتٍ فِی بَحْرٍ لُّجِّی یغْشَاهُ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ سَحَابٌ ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ یدَهُ لَمْ یکَدْ یرَاهَا وَمَن لَّمْ یجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِن نُّورٍ

و کسانى که کفر ورزیدند کارهایشان چون سرابى در زمینى هموار است که تشنه آن را آبى مى ‏پندارد تا چون بدان رسد آن را چیزى نیابد و خدا را نزد خویش یابد و حسابش را تمام به او دهد و خدا زود شمار است یا کارهایشان مانند تاریکیهایى است که در دریایى ژرف است که موجى آن را مى ‏پوشاند و روى آن موجى دیگر است و بالاى آن ابرى است تاریکی هایى است که بعضى بر روى بعضى قرار گرفته است هر گاه غرقه دستش را بیرون آورد به زحمت آن را مى‏بیند و خدا به هر کس نورى نداده باشد او را هیچ نورى نخواهد بود.
 

ابر و باران

آیه 43: أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یزْجِی سَحَابًا ثُمَّ یؤَلِّفُ بَینَهُ ثُمَّ یجْعَلُهُ رُکَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ یخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَینَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِن جِبَالٍ فِیهَا مِن بَرَدٍ فَیصِیبُ بِهِ مَن یشَاءُ وَیصْرِفُهُ عَن مَّن یشَاءُ یکَادُ سَنَا بَرْقِهِ یذْهَبُ بِالْأَبْصَارِ

آیا ندانسته‏اى که خداست که ابر را به آرامى مى‏ راند سپس میان اجزاء آن پیوند مى‏ دهد آنگاه آن را متراکم مى ‏سازد پس دانه‏ هاى باران را مى ‏بینى که از خلال آن بیرون مى ‏آید و خداست که از آسمان از کوه هایى از ابر یخ‏ زده که در آنجاست تگرگى فرو مى ‏ریزد و هر که را بخواهد بدان گزند مى ‏رساند و آن را از هر که بخواهد باز مى‏ دارد نزدیک است روشنى برقش چشمها را ببرد.
 

وعده جانشینی به مومنان

آیه 55: وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَیمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضَى لَهُمْ وَلَیبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا یعْبُدُونَنِی لَا یشْرِکُونَ بِی شَیئًا وَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ

خدا به کسانى از شما که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده ‏اند وعده داده است که حتما آنان را در این سرزمین جانشین خود قرار دهد همان گونه که کسانى را که پیش از آنان بودند جانشین خود قرار داد و آن دینى را که برایشان پسندیده است به سودشان مستقر کند و بیمشان را به ایمنى مبدل گرداند تا مرا عبادت کنند و چیزى را با من شریک نگردانند و هر کس پس از آن به کفر گراید آنانند که نافرمانند.
 

کسب اجازه در سه هنگام روز

آیه 58: یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِیسْتَأْذِنکُمُ الَّذِینَ مَلَکَتْ أَیمَانُکُمْ وَالَّذِینَ لَمْ یبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنکُمْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ مِن قَبْلِ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَحِینَ تَضَعُونَ ثِیابَکُم مِّنَ الظَّهِیرَةِ وَمِن بَعْدِ صَلَاةِ الْعِشَاء ثَلَاثُ عَوْرَاتٍ لَّکُمْ لَیسَ عَلَیکُمْ وَلَا عَلَیهِمْ جُنَاحٌ بَعْدَهُنَّ طَوَّافُونَ عَلَیکُم بَعْضُکُمْ عَلَى بَعْضٍ کَذَلِکَ یبَینُ اللَّهُ لَکُمُ الْآیاتِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ

اى کسانى که ایمان آورده‏ اید قطعا باید غلام و کنیزهاى شما و کسانى از شما که به سن بلوغ نرسیده‏ اند سه بار در شبانه روز از شما کسب اجازه کنند پیش از نماز بامداد و نیمروز که جامه‏ هاى خود را بیرون مى ‏آورید و پس از نماز شامگاهان این سه هنگام برهنگى شماست نه بر شما و نه بر آنان گناهى نیست که غیر از این سه هنگام گرد یکدیگر بچرخید و با هم معاشرت نمایید خداوند آیات خود را این گونه براى شما بیان مى ‏کند و خدا داناى سنجیده‏ کار است.
 

کسب اجازه کودکان بالغ

آیه 59: وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنکُمُ الْحُلُمَ فَلْیسْتَأْذِنُوا کَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ کَذَلِکَ یبَینُ اللَّهُ لَکُمْ آیاتِهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ

و چون کودکان شما به سن بلوغ رسیدند باید از شما کسب اجازه کنند همان گونه که آنان که پیش از ایشان بودند کسب اجازه کردند خدا آیات خود را این گونه براى شما بیان مى ‏دارد و خدا داناى سنجیده‏ کار است
 

اجازه برای خوردن از خانه های نزدیکان

آیه 61: لَیسَ عَلَى الْأَعْمَى حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِیضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنفُسِکُمْ أَن تَأْکُلُوا مِن بُیوتِکُمْ أَوْ بُیوتِ آبَائِکُمْ أَوْ بُیوتِ أُمَّهَاتِکُمْ أَوْ بُیوتِ إِخْوَانِکُمْ أَوْ بُیوتِ أَخَوَاتِکُمْ أَوْ بُیوتِ أَعْمَامِکُمْ أَوْ بُیوتِ عَمَّاتِکُمْ أَوْ بُیوتِ أَخْوَالِکُمْ أَوْ بُیوتِ خَالَاتِکُمْ أَوْ مَا مَلَکْتُم مَّفَاتِحَهُ أَوْ صَدِیقِکُمْ لَیسَ عَلَیکُمْ جُنَاحٌ أَن تَأْکُلُوا جَمِیعًا أَوْ أَشْتَاتًا فَإِذَا دَخَلْتُم بُیوتًا فَسَلِّمُوا عَلَى أَنفُسِکُمْ تَحِیةً مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُبَارَکَةً طَیبَةً کَذَلِکَ یبَینُ اللَّهُ لَکُمُ الْآیاتِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُون

بر نابینا و لنگ و بیمار و بر شما ایرادى نیست که از خانه ‏هاى خودتان بخورید یا از خانه‏ هاى پدرانتان یا خانه‏ هاى مادرانتان یا خانه ‏هاى برادرانتان یا خانه‏ هاى خواهرانتان یا خانه‏ هاى عموهایتان یا خانه‏ هاى عمه‏هایتان یا خانه‏ هاى داییهایتان یا خانه‏ هاى خاله‏ هایتان یا آن خانه‏ هایى که کلیدهایش را در اختیار دارید یا خانه دوستتان هم چنین بر شما باکى نیست که با هم بخورید یا پراکنده پس چون به خانه‏هایى که گفته شد در آمدید به یکدیگر سلام کنید درودى که نزد خدا مبارک و خوش است‏ خداوند آیات خود را این گونه براى شما بیان مى ‏کند امید که بیندیشید.

سورة نور در مدینه نازل شده و64 آیة دارد. این سوره را در حقیقت می ‌توان سورة پاکدامنی و عفّت و مبارزه با آلودگی‌های جنسی دانست. چرا که قسمت عمدة دستوراتش بر محور پاک‌سازی اجتماع از آلودگی‌های جنسی می‌ باشد. بیان مجازات شدید مرد و زن زناکار در آیة 3ـ1، مجازات تهمت در آیة 4و 5، داستان تهمت عظیمی که به یکی از همسران رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم در آیة 16ـ11، ممنوعیت اشاعة فحشا در آیة 20ـ17، بخشی از آداب معاشرت و دستورهای اجتماعی اسلام در آیة 29ـ27، مبارزه با چشم‌ چرانی و ترک حجاب در آیة 31ـ3، ترغیب به ازدواج آسان در آیة 34ـ32، آیة نور 38ـ35 تسبیح ‌گویی همه موجودات در آیة 42ـ41، حکومت جهانی مستضعفان در آیة 55، خانه‌هائی که غذا خوردن از آنها مجاز است در آیة 61، کیفیت معاشرت مسلمانان با پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله وسلم در آیة 64ـ62 و.. از موضوعات این سورة مبارکه است. 2
 

آثار و برکات سوره نور

فضائل سوره نور شامل:
 

1) راهی برای جلوگیری از احتلام

 از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نقل شده است: اگر فردی سوره نور را نوشته و در تشک خواب که بر روی آن می خوابد، قرار دهد تا وقتی که این نوشته در آن وجود دارد، دچار احتلام نمی شود و اگر آن را نوشته و با آب زمزم شسته و بنوشد، قدرت جماع از او زایل می شود.
 

2) درمان حیوان بیمار

مرحوم کفعمی در مصباح خود آورده است: اگر سوره نور را در طشت بنویسند و آن را با آب بشویند و حیوان بیمار از آن بنوشد و کمی از آن آب بر حیوان بپاشند بهبود می یابد.

3) بازگشت فراری

برای بازگشت شخص فراری آیه 40 این سوره را بخواند.
 

4) درمان ضعف چشم

اگر آیه 35 سوره نور را بنویسند و بشویند و از آن آب در چشم کشند تاریکی و ضعف او از بین برود. 3

پی نوشت:
1.www.fa.wikishia.net
2.www.hajij.com
3.www.beytoote.com