سوره تین

نامگذاری سوره تین

این سوره را به این دلیل «تین» می‌نامند که خداوند در آیه اول به آن سوگند خورده است.

تین به معنای انجیر است.

سوره تین را گاهی «زیتون» یا «تین و زیتون» می‌نامند.

مفسران درباره معنای کلمه «تین» و «زیتون» چند احتمال داده‌اند:

۱- انجیر و زیتون خوراکی مراد است.

۲. به مسجد دمشق اشاره دارد.

۳. مراد از زیتون مسجد بیت المقدس است.

۴. این دو کلمه به دو کوه در سرزمین شام و بیت المقدس اشاره دارند که به زبان سُریانی آنها را طور تینا و طور زیتا گویند.

۵. برخی نیز مراد از «والتین والزیتون» را امام حسن(علیه السلام) و امام حسین(علیه السلام) دانسته‌اند.


 

محل و ترتیب نزول

سوره تین جزو سوره‌های مکی و در ترتیب نزول بیست و هشتمین سوره‌ای است که بر پیامبر(صلی الله علیه و آله) نازل شده است، این سوره در چینش کنونی مُصحَف نود و پنجمین سوره است و در جزء سی‌ام قرآن جای دارد.
 

تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها

سوره تین ۸ آیه، ۳۴ کلمه و ۱۶۲ حرف دارد. این سوره جزو سوره‌های مفصلات (دارای آیه‌های کوتاه) و از سوره‌های کوچک قرآن است.

سوره تین از جمله سوره‌هایی است که با سوگند آغاز می‌شود و خداوند به چهار چیز سوگند یاد می‌کند.
 

محتوا

سوره تین درباره برانگیخته‌شدن در قیامت، حسابرسی خداوند و پاداش اُخرَوی سخن می‌گوید.

ابتدا به خلقت انسان بر شایسته‌ترین شکل، اشاره می‌کند و سپس به این می‌پردازد که برخی از افراد، بر فطرت اولیه‌شان باقی می‌مانند؛ اما برخی به پست‌ترین مقام می‌رسند. در آخر هم نشان می‌دهد حکمت خداوند بر این است که بین این دو دسته در پاداش، تفاوت بگذارد.
 

متن و ترجمه سوره تین

بِسْمِ الله الرَّحمٰن الرَّحِیم

وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ ﴿١﴾ وَطُورِ سِینِینَ ﴿٢﴾ وَهَـٰذَا الْبَلَدِ الْأَمِینِ ﴿٣﴾ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ ﴿٤﴾ ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِینَ ﴿٥﴾ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَیْرُ مَمْنُونٍ ﴿٦﴾ فَمَا یُکَذِّبُکَ بَعْدُ بِالدِّینِ ﴿٧﴾ أَلَیْسَ اللَّـهُ بِأَحْکَمِ الْحَاکِمِینَ ﴿٨﴾

به نام خداوند رحمتگر مهربان

سوگند به [کوه‌] تین و زیتون، (۱) و طور سینا، (۲) و این شهر امن [و امان‌]، (۳) [که‌] براستى انسان را در نیکوترین اعتدال آفریدیم. (۴) سپس او را به پست‌ترین [مراتب‌] پستى بازگردانیدیم؛ (۵) مگر کسانى را که گرویده و کارهاى شایسته کرده‌اند، که پاداشى بى‌منّت خواهند داشت. (۶) پس چه چیز، تو را بعد [از این‌] به تکذیب جزا وامى‌دارد؟ (۷) آیا خدا نیکوترین داوران نیست؟ (۸). 1


 

فضیلت تلاوت سوره «تین» چیست؟

در حدیثى از پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله) آمده است:

«مَنْ قَرَاَها اَعْطاهُ اللّهُ خَصْلَتَیْنِ: الْعافِیَهَ وَ الْیَقِینَ ما دامَ فِی دارِ الدُّنْیا، فَاِذَا ماتَ اَعْطاهُ اللّهُ مِنَ الاَجْرِ بِعَدَدِ مَنْ قَرَاَ هَذِهِ السُّورَهَ صِیامَ یَوْم»؛

(هر کس این سوره را بخواند، خداوند دو نعمت را مادامى که در دنیا است به او مى بخشد: سلامت و یقین، و هنگامى که از دنیا برود، به تعداد تمام کسانى که این سورهرا خوانده اند، ثواب یک روز روزه، به عنوان پاداش به او مى بخشد).

این سوره در «مکّه» نازل و آیه «وَ هذَا الْبَلَدِ الاَمِیْن» که در آن سوگند به شهر «مکّه» با اسم اشاره نزدیک یاد شده، دلیل بر آن است.

امام صادق علیه السلام نیز درباره این سوره فرموده است:هر گاه سوره تین نوشته شود یا بر غذایی خوانده شود خداوند آنچه زیان می‌رساند را از او بر می‌گرداند و به قدرت الهی مایه شفاست.
 

تفسیر

در تفسیر البرهان روایاتی درباره سوره تین نقل شده است که در برخی از آنها آمده مراد از «و التین و الزیتون» امام حسن(علیه السلام) و امام حسین(علیه السلام) هستند.

در برخی دیگر نیز مراد از «دین» در آیه هفتم، ولایت امیرالمؤمنین معرفی شده یا گفته شده منظور از «إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ» در آیه ششم، آن حضرت و شیعیان اویند. همچنین نقل شده است مراد از «بلد امین» پیامبر(صلی الله علیه و آله) است.

خلقت انسان به شایسته‌ترین شکل

در تفسیرِ آیه چهارم آمده است خداوند چهار قَسَم یاد کرد تا بگوید انسان را از هر نظر شایسته و موزون آفریده است.

طباطبایی معتقد است که براساس این آیه آدمی استعداد این را دارد که به بالاترین مرتبه دست پیدا کند.
 

شأن نزول و محتوای سوره تین

سورة (تین‌) نود و پنجمین سوره و مکی است‌. این سوره در حقیقت برمحور آفرینش زیبای انسان و مراحل تکامل و انحطاط او دور می‌زند.

این مطلب با سوگندهای پر معنایی در آغاز سوره شروع شده است و بعد از شمردن عوامل پیروزی و نجات انسان‌، (ایمان و عمل صالح‌) سرانجام با تاکید بر مسئلة معاد و حاکمیت مطلقه خداوند پایان می‌ گیرد. 3

پی نوشت:
1.www.fa.wikishia.net
2.www.rasekhoon.net
3.www.ommolketab.ir