13 خرداد 1389 / 20 جمادی الثانی 1431 / 3 ژوئن 2010

در آغاز محرم سال 1383 ق برابر با خرداد 1342 ش، قم به صورت پايگاه ضد رژيم درآمده و شور خاصي در آن برپا بود. در عصر عاشوراي آن سال برابر با سيزدهم خرداد 1342 ش حضرت امام خميني(ره) با حضور در مدرسه فيضيه، طي سخنان كوبنده‏اي، ضمن انتقاد شديد از رژيم پهلوي و اربابان آمريكايي و اسرائيلي شاهِ ايران، پرده از جنايات طاغوت برداشتند. حضور مردم در سخنراني به اندازه‏اي بود كه تمام صحن فيضيه و دارالشفاء، صحن حرم حضرت معصومه، ميدان آستانه و اطراف، مملو از جمعيت بود. در پي سخنراني افشاگرانه حضرت امام، در سحرگاه پانزدهم خرداد سال 1342، دژخيمان رژيم ستمشاهي به خانه ساده و بي‏آلايش امام در قم يورش برده و امام را دستگير و دور از چشم مردم به زنداني در تهران منتقل كردند. هنوز چند ساعتي از اين حادثه نگذشته بود كه فرياد مردم معترض و انقلابي، عليه حكومت ديكتاتوري شاه بلند شد و خواستار برقراري حكومت اسلامي و پايان دادن به رژيم ستمشاهي شدند. به همين جرم بود كه گلوله‏هاي برخاسته از خشم و كينه حكومت ننگين شاه، قلب هزاران مسلمان انقلابي بپاخاسته را در اين روز نشانه رفت و با به خاك و خون كشيدن آنان، قيام خونبار و جاويد پانزدهم خرداد 42 شكل گرفت.
عمليات نصر 2 در نيمه شب 13 خرداد 1366 با رمز مبارك يا حسين مظلوم(ع) و با هدف آزادسازي ارتفاعات مشرف بر خطوط مواصلاتي دشمن، در منطقه عملياتي ميمك آغاز شد. نيروهاي ارتش جمهوري اسلامي ايران در اين عمليات با هجوم به گردان‏هايي از دشمن، نيروهاي كماندويي و زرهي بعثي را در ارتفاعات ميمك، درهم كوبيدند و بر برخي از اين ارتفاعات تسلط يافتند. در اين ميان، دشمن بعثي با احساس خطر از استقرار رزمندگان ارتش در مواضع و ارتفاعات جديد و نيز زيرديد و تير قرار گرفتن شهرهاي اطراف، اقدام به چند پاتك نمود كه با مقاومت ارتشيان سلحشور مواجه گرديد و با از دست دادن ده‏ها تانك، ده‏ها قبضه سلاح سبك و نيمه سنگين و تعدادي كشته و زخمي و اسير، مجبور به عقب‏نشيني گرديد.
حضرت فاطمه‏ي زهرا، دختر نبي‏مكرّم اسلام در سال پنجم بعثت، هشت سال قبل از هجرت، در مكه به دنيا آمد. ام ابيها،ام الحَسَنين، اُمُّ السِّبطَين وامُّ الائمَه از كُنيه‏هاي آن بانو و صديقه، كبري، بتول، سيّده‏ي نساءالعالمين، مطهّره، راضيه، مرضيه، طاهره و محدثه و... از القاب آن حضرت است. مادرش، خديجه بنت خويلد مي‏باشد. فاطمه‏ي زهرا، فرزند رسول اللَّه، همسر وليُّ اللَّه و مادر اوصياء اللَّه است كه خداوند در آيه‏ي تطهير، به پاكي او شهادت مي‏دهد. او بهترين زنان از گذشتگان و آيندگان تا روز قيامت مي‏باشد و سيده‏ي همه زنان عالم است. صديقه‏ي طاهره، در مقام تقوا و عصمت و طهارت به جايي رسيد كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) غضب و خشنودي آن بانو را غضب و خشنودي خداوند معرفي مي‏كند. يكي از يادگارهاي حضرت زهراي مرضيّه(سلام الله عليها) تسبيحِ آن بزرگوار در تعقيب نمازها است كه در روايات امامان(علیهم السلام) به نام تسبيح حضرت زهرا، آمده است.
محمد بن عبدالصّمد بغدادي در راه فراگيري علوم مختلف به ويژه علم حديث، كوشش بسيار كرد. وي مجموعه‏اي از احاديث معتبر را كه هر يك با چند واسطه از حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) و امام علي(علیه السلام) نقل شده گردآوري نمود كه از منابع معتبر نزد عالمان حديث به شمار مي‏رود.
حضرت آيت‏اللَّه العظمي سيد روح‏اللَّه موسوي معروف به امام خميني(رحمة الله علیه) در 20 جمادي‏الثاني سال 1320 قمري برابر با اول مهر سال 1281 شمسي و مصادف با ميلاد با سعادت حضرت فاطمه‏ي زهرا(سلام الله عليها) از پدري به نام "سيدمصطفي موسوي" و مادري به نام "هاجر احمدي" متولد گرديد. در كودكي پدر را از دست داد چرا كه سيد مصطفي پدر ارجمند امام خميني(رحمة الله علیه) كه از روحانيون مبارز و داراي نفوذ كلمه بود، از سوي جعفرقلي خان و رضاقلي سلطان خميني(از اشرار منطقه) مورد سوءقصد قرار گرفت و به شهادت رسيد. پس از مدتي حضرت امام(ره) دروس ابتدايى خود را در زادگاه خود گذراند. سپس در محضر آيت‏اللَّه شيخ عبدالكريم حائري در اراك حاضر شد و سال‏ها از معظم له بهره بُرد. پس از تأسيس حوزه‏ي علميه‏ي قم به همراه استاد، راهي آن شهر گرديد. با ارتحال آيت‏اللَّه العظمي بروجردي فعاليت‏هاي سياسي خود را آغاز نمود و پس از چندي به عنوان دشمن سرسخت رژيم پهلوي در برابر شاه ايستاد. رژيم نيز ايشان را به تركيه تبعيد نموده و سرانجام پس از نزديك 15 سال دوري از وطن در حالي كه كشور، مشتاق حضور معظم له بود، وارد تهران گرديد و رهبري انقلاب اسلامي ايران را به عهده گرفت.
كالي كوت كه امروزه كوزيكود ناميده مي‏شود، بندري در مَدرس در جنوب هندوستان است. اين بندر اولين محلي بود كه واسكودو گاما دريانورد پرتغالي در سال 1498م به آنجا رسيد و آن را اشغال كرد. او نيز مانند ساير استعمارگران، خود را صاحب اصلي هند مي‏دانست و از انجام هرگونه جنايتي ابا نداشت. از اين رو در سوم ژوئن 1502م هنگامي كه هشت‏صد دريانورد عرب به قصد تجارت برنج وارد بندر كالي كوت شدند، واسكودو گاما دستور داد ابتدا دست‏ها، گوش‏ها و بيني دريانوردان را بريدند و پس از آتش زدن و غارت كشتي‏هاي آنان، همه را قتل عام كردند.
ويليام هاروي، دانشمند برجسته انگليسي در اول آوريل 1578م در فولْكْستون انگلستان به دنيا آمد و از كودكي به تحصيل پرداخت. وي تحصيلات خود را در رشته پزشكي به پايان برد و به استادي طب دانشگاه كمبريج دست يافت. او مدتي نيز در دربار انگليس خدمت كرد و طي ساليان بعد به شهرت رسيد. وي معتقد بود كه نمي‏توان شناخت وظايف اعضاي بدن را در كتاب‏ها آموخت بلكه وسيله آموختن آن، كالبد شكافي و تجربه است. هاروي در راه شناسايى اعمال بدن تلاش وافري به كار برد تا اينكه پس از سال‏ها مطالعه و تحقيق، در چهارم دسامبر 1619م موفق به كشف جريان گردش خون گرديد. وي هم‏چنين وظايف و عمل قلب را بدون كمك ميكروسكوپ كشف كرد. هاروي در سال 1628م تمام تجربيات خود را در يك جزوه هفتاد صفحه‏اي منتشر نمود. با انتشار اين جزوه، نفرت عجيبي درمردم به وجود آمد. زيرا آن‏ها عقيده داشتند كه قلب مركز و جايگاه روح است و خون در كبد وجود دارد. هم‏چنين مردم زمان بر اين باور بودند كه غذا بعد از وارد شدن به معده، هضم و به وسيله روده‏ها وارد كبد مي‏شود و به صورت خون در مي‏آيد. ولي هاروي ثابت كرده بود كه غذا پس از هضمْ وارد خون شده و خون پس از گردش در قلب، به تمام نقاط بدن مي‏رود. ويليام هاروي سرانجام در سوم ژوئن 1657م در شصت و نه سالگي درگذشت ولي افكارش مطرود شد، تا اينكه در سال 1661م، يكي از متخصصان پزشكي در مشاهدات ميكروسكوپي، جريان خون را مشاهده كرد و بدين وسيله، كشف بزرگ هاروي مورد تاييد پزشكان و مردم قرار گرفت.
در سوم ژوئن 1667م براي نخستين بار در تاريخ طب و جراحي، عمل تزريق خون به انسان توسط ژان باپتيست دنيس، پزشك فرانسوي صورت گرفت. تزريق خون به بيماران، تحولي عظيم در علم پزشكي ايجاد كرد، زيرا تا آن هنگام، بسياري از بيماران بر اثر خون‏ريزي‏هاي شديد و كمبود خون، جانِ خود را از دست مي‏دادند. اين پزشك فرانسوي در نخستين آزمايش خود، خونِ يك بَره را به بدن انسان تزريق كرد، اما بعدها به بيماران، خون انسان نيز تزريق شد.
گوليلمو ماركوني، مخترع معروف ايتاليايى، در 20 سالگي رساله‏اي در باب امواج برقاطيسي مبتني بر مغناطيس به وجود آمده از جريان الكتريكي، خواند و متعاقباً به اين فكر افتاد تا از اين امواج، براي انتقال پيام استفاده كند. وي با استفاده از يك مدار و فرستنده، كار را آغاز نمود. در آن دستگاه، مدار به وسيله كليد باز و بسته مي‏شد و بر روي براده آهن كه در سوي ديگر قرار داشت و جريان از آن مي‏گذشت، اثر مي‏نهاد و زنگي را به صدا درمي‏آورد. ماركوني به جاي براده آهن، از مخلوطي از نيكل و نقره استفاده نمود و مدار فرستنده را به يك صفحه فلزي متصل كرد. اين دستگاه اوليه، طي سال‏هاي بعد تكميل شد تا اينكه در سال 1895م، ماركوني دستگاه تلگراف بي‏سيمي را تهيه كرد كه فرستنده و گيرنده خاصي داشت. در سال بعد، دستگاه تلگراف وي، توانايى انتشار امواج بي‏سيم را تا چند صد متر پيدا كرد. با تكميل بيشتر دستگاه، عمل ارسال و گرفتن پيام با سهولت بيشتر و مسافتي دورتر انجام گرفت. در نهايت، ماركوني به وسيله دستگاه اختراعي خود، در سوم ژوئن 1898م، پيامي را تا 29 كيلومتري ارسال كرد. هرچند در ابتدا از كار ماركوني استقبال چنداني به عمل نيامد ولي در سال‏هاي بعد، اين اختراع باعث شهرت و ثروت ماركوني شد و وي در راه ساخت دستگاه‏هاي قوي‏تر تلاش نمود. ماركوني، در نهايت، در 12 دسامبر 1901م موفق شد نخستين پيام را از فراز اقيانوس اطلس، از انگلستان به كانادا بفرستد و مي‏توان تاريخ واقعي اختراع راديو را اين روز دانست اين امر، جايزه نوبل را براي ماركوني در سال 1909م به ارمغان آورد و اين مخترع ايتاليايي سرانجام در 20 ژوئيه 1937م در 63 سالگي درگذشت. (ر.ك: 20 ژوئيه)
فرانتس كافكا نويسنده معروف چك، در سوم ژوئيه 1883م در خانواده‏اي يهودي در پراگ پايتخت اين كشور به دنيا آمد. پدرش تاجر خشن و سخت‏گيري بود و كافكا از كودكي از او وحشت داشت. كافكا پس از اتمام تحصيلات مقدماتي از دانشگاه پراگ دكتراي حقوق گرفت و پس از آنكه مدتي به كارهاي حقوقي مشغول بود راهي پاريس شد. زندگي گذشته كافكا به شدت او را رنج مي‏داد و نفرت عجيبي او را در خود فرو مي‏برد، به طوري كه با كمتر كسي دوستي داشت و بدبيني خاصي به مردم پيدا كرده بود. همان زمان كه دانشجويى بيش نبود، مطالعه آثار ادبي نويسندگان بزرگ را آغاز نمود و با برخي از نويسندگان عصر آشنايى يافت. وي در طي سال‏هاي بعد آثار متعددي به نگارش درآورد و به شهرت رسيد. در همه آثار كافكا، زندگي و خصوصيت‏هاي روحيش منعكس است، حتي هنگامي كه قهرمان داستان، جانوران باشند. كافكا نويسنده بزرگي است كه عده‏اي به خاطر پيشگويى‏هايش به وي لقب پيامبر داده‏اند. اين پيشگويى‏ها به ويژه در سال 1945م يعني بيش از بيست سال پس از مرگ كافكا، بسياري از روشن‏فكران را به حيرت انداخت. كافكا جنبه‏هاي انكارآميز و منفي عصر خود و حتي عصر بعد از خود را در وجود خويش ارائه مي‏دهد. در آثار كافكا دنيايى از پوچي، تناقض، بي‏هدفي وسرشار از اميدهاي واهي به چشم مي‏خورد. مسائل خاص كافكا، از ميان اشاره‏ها، كنايه‏ها و تمثيل‏هايى به دست مي‏آيد كه با احساس ظريفي از طنز آميخته است. آنچه در زندگي عادي به چشم ما امري طبيعي جلوه مي‏كند، در نوشته‏هاي كافكا به صورتي مضحك و پوچ نمايان مي‏گردد. شيوه بيان كافكا به طور برجسته از روشني و صراحت برخوردار است و به وسيله آن، تلاش آدمي را بر ضد قدرتي بي‏نام و نشان اما مداوم و حاضر در همه جا نشان مي‏دهد، قدرتي كه سرنوشت را تعيين و با هرگونه اقدام بشري مخالفت مي‏كند. وي در اواخر عمر به دليل بيماري، گوشه‏گيري اختيار كرد هرچند كه در تنهايى بر وسعت فرهنگ خود افزود. كافكا در آخرين لحظات زندگي وصيت كرد كه همه آثارش را بسوزانند تا در گمنامي بميرد ولي هم اكنون همه، كافكا را با آثار مهمي هم‏چون قصر، ديوار چين، گروه محكومين، مسخ و طبيب دهكده، مي‏شناسند. فرانتس كافكا سرانجام در سوم ژوئن 1924م در چهل و يك سالگي بر اثر ابتلا به سل درگذشت. كافكا تا سي سال پس از مرگ، بر نسل بعد از جنگ جهاني دوم نيز، نفوذ شديدي داشت.
لي دِ فارِسْت مخترع امريكايي در 14 اوت 1873م در ايالت آيووا در امريكا به دنيا آمد. وي از دوران تحصيل به كارهاي فني و به ويژه پهنه جديد مخابرات بي‏سيم علاقه‏مند بود. فارست پس از چندي، مدرك دكتراي خود را در اين رشته گرفته و فعاليت‏هاي خود را در زمينه صنايع الكترونيك متمركز نمود او در سال 1901م، روشي براي تسريع انتقال پيام‏هاي بي‏سيم عرضه داشت كه براي اولين بار در انتقال اخبار مربوط به جنگ روس و ژاپن در سال 1904م، مورد استفاده قرارگرفت. اما بزرگ‏ترين اختراع فارست، تريود يا لوله خلأ بود كه براي توليد يا كنترل پيام‏هاي برقي كه درمدارهاي گوناگون الكتروني به كار مي‏رود، مورد استفاده قرار مي‏گيرد و معمولاً آن را لامپ راديو مي‏نامند. بدون وجود تريود، ساخت راديو، تلويزيون و ارتباط تلفني از راه دور امكان‏پذير نيست. از اين روست كه گاه، لي فارِست را به دليل اختراع تريود، پدر و مخترع راديو به شمار مي‏آورند. او در طي سال‏هاي اوليه قرن بيستم اختراعات متعددي به انجام رساند از جمله اينكه: در سال 1904م، جريان متناوب برق را به جريان مستقيم تبديل نمود، در سال 1916 يك دستگاه فرستنده راديويي ساخت و به وسيله آن، به پخش اخبار مبادرت ورزيد. وي هم‏چنين تعبيه‏اي براي انتقال صوت در فيلم تهيه كرد و بدين طريق در سال 1923م، سينماي ناطق را اختراع كرد. فارست در طول حيات علمي خويش بيش از سي‏صد اختراع را به ثبت رساند و در بسط و تكميل تلگراف، بي‏سيم و تلويزيون و... از پيشروان به شمار مي‏رفت. لي فارست سرانجام در سوم ژوئن 1961م در هشتاد و هشت سالگي درگذشت.
براي نخستين بار در تاريخ طب و جراحي تزريق خون انجام شد . اين عمل را يك پزشك فرانسوي به نام ژان دنيس انجام داد. تزريق خون به بيماران تحولي عظيم در مجامع پزشكي به وجود آورد زيرا تا اين هنگام بسياري از بيماران به دليل كمبود خون و براثر خونريزي از طريق جراحتها و زخمهايشان جان خود را از دست مي دادند . گفتني است ژان دنيس در نخستين آزمايش خود از خون يك برّه براي تزريق به بدن يك انسان استفاده كرد .
/ن