درد زیر شکم چیست؟

با اینکه درد در این ناحیه اغلب جای نگرانی ندارد اما نباید آن را نادیده گرفت. عوامل ایجاد کننده این درد می توانند همچون درد ناشی از نفخ ساده بوده و یا همچون یک عفونت داخلی جدی باشند. افرادی که دردی مزمن یا مداوم را در ناحیه پایینی شکم خود تجربه می کنند باید به دنبال مراقبت پزشکی باشند. همچنین، بروز درد یکباره زیر شکم سمت چپ می تواند نیازمند مراقبت پزشکی اورژانسی باشد.1
 

علت درد شکم سمت چپ پایین

از آنجا که اندام‌های ناحیه سمت چپ پایین شکم، دچار یک درهم آمیختگی ساختاری است، التهاب، انسداد یا آسیب به هر یک از اجزای آن می‌تواند درد شدید را ایجاد کند. در ادامه به مهم‌ترین عوامل ایجاد درد در این ناحیه اشاره می‌کنیم.

علل گوارشی
اختلالات گوارشی: وجود گاز و نفخ در سراسر دستگاه گوارش می‌تواند درد و ناراحتی گذرای شکم سمت چپ پایین نیز ایجاد کند.

روده بزرگ یک اندام بسیار طولانی است که در بدن انسان روی خود قرار می‌گیرد. در نتیجه، هر نوع ضعف و کاهش عملکردی از روده بزرگ می‌تواند مانع از حرکات روده‌ای شود و فشار شدیدی ایجاد کند. سایر قسمت‌های کولون می‌توانند از طریق این نقاط ضعف از بین بروند و به عضله و بافت اطراف آن فشار وارد کنند که در نتیجه باعث ایجاد فتق می‌شود. این فرایند می‌تواند به شدت دردناک باشد.
 
علل التهابی
به حالتی که در جداره داخلی روده بزرگ یا کولون کیسه‌های برآمده تشکیل می‌شود، دیورتیکولیت می‌گویند. به تدریج این کیسه‌ها دچار عفونت یا التهاب می‌شوند. رایج‌ترین و شدیدترین علائم این مشکل با درد شدید در ناحیه پایین و سمت چپ شکم همراه است. برخی از بیماری‌های التهابی پوستی روی سطح پوست باعث ایجاد درد می‌شود. به عنوان مثال زونا بثورات دردناک ناشی از یک ویروس است که می‌تواند به قسمت پایین شکم به طور موضعی تبدیل شود و باعث درد شدید، خارش و حساسیت شود.
 
علل تولید مثل
اندام‌های تولید مثل در مردان و زنان در داخل شکم یا بسیار نزدیک به شکم، پایین سمت چپ قرار دارند. مشکلات این اندام‌ها معمولا باعث درد اشاره شده به ربع پایین چپ می‌شود.
 
مردان
گاهی پیچش بیضه در مردان که مانع از جریان خون می‌شود؛ باعث احساس درد ناگهانی و پیچیدگی شدید و تورم در بیضه می‌شود. این درد عموما در ناحیه سمت چپ پایین شکم احساس می شود.
 
زنان
در زنان، تخمدان ها اغلب در قسمت های پایین شکم قرار دارند. گاهی تخمدان ها به دور خود پیچ می خورند که باعث ایجاد درد می شود. علاوه بر این، تخمدان‌ها می‌توانند کیست‌هایی ایجاد کنند که باعث ایجاد درد می‌شوند.
 
علل مرتبط با تروما
تروما یا ضربه به ناحیه پایینی شکم از طریق ضربه مستقیم یا تصادف می‌تواند درد ایجاد کند که ممکن است با کبودی یا خونریزی داخلی همراه باشد.

بیماری‌ها و اختلالات گوارشی مرتبط با درد شکم در سمت چپ پایین

بیماری‌ها و اختلالات زیادی ممکن است باعث ایجاد درد شکم در سمت چپ پایین شود. از جمله:

یبوست

ورم معده

التهاب روده

مسمومیت‌های غذایی

سندرم روده تحریک‌پذیر

دیورتیکولیت

کولیت

فتق

سرطان روده بزرگ و سرطان رکتوم

فتق کشاله ران

نفخ

سوء هاضمه

پیچ خوردگی تخمدان

آپاندیسیت

هپاتیت حاد

عقب افتادگی دوره قاعدگی

زخم معده حاد

انسداد روده‌ای

تومور یا سنگ کلیه

کیست تخمدان

عفونت مجاری ادراری

حاملگی خارج رحمی

بیماری التهابی لگن.2


 
علت درد زیر شکم در کودکان
درد شکم در کودکان مشکلی عادی است که معمولا در سنین زیر ۶ سال اتفاق می افتد.

درد شکم اگر آپاندیس نباشد در کودکان مشکل جدی نیست.

برای مثال گاز های روده ای ، آلرژی به شیر لاکتوز دار یا حساسیت به برخی غذاها می تواند موجب درد زیر شکم در کودکان شود

اما درد شکم در کودکان ممکن است در اثر یک بیماری یا ناراحتی گوارشی ایجاد شود و یبوست هم نقش مهمی دارد . در صورتی که درد شکم در کودک برطرف نمی شود و یا تشدید می گردد به متخصص اطفال مراجعه کنید.1
 

چه زمانی باید به دکتر مراجعه نمایید؟

هنگامی که درد شکم شما قابل توضیح نبوده و علائمی را به همراه داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا اگر درد شکم مداوم و مزمن باشد، مشخصا علت جدی دارد، بنابراین باید برای جلوگیری از این حالت به پزشک مراجعه کنید و پزشک با تشخیص دادن علت درد در قسمت پایین و سمت چپ شکم افراد می‌تواند یک برنامه درمان مناسب به افراد ارائه دهد.1
 

تشخیص علتهای درد سمت چپ و پایین شکم

اگر درد شکم شدید یا پیش رونده باشد، پزشکان می‌توانند با استفاده از چندین روش علتهای ممکن و تعیین دوره درمان را، مشخص کنند. این روشها عبارتند از:
سی تی اسکن

سونوگرافی

MRI

معاینه جسمانی از جمله فشار دادن روی ناحیه دردناک برای تعیین علتهای درد موقع لمس یا توده‌های مشکوک

آندوسکوپی که طی آن پزشک لوله‌ای را که لامپ و دوربین روی آن متصل شده است از طریق گلو وارد معده کرده و تصویر پایین شکم را ایجاد می‌کند

تعیین مشکلات خاص شکم ممکن است نیازمند مراجعه مرتب به پزشک و پیگیری مراحل درمان باشد. وقتی پزشک عمومی تشخیص خاصی را انجام دهد، اغلب افراد را به یک متخصص همانند متخصص گوارش ارجاع می دهند که می‌توانند مراقبت متمرکزتر را فراهم می‌کنند.

اگر پزشک هر نوع سرطانی را در پایین شکم تشخص دهد، شخص را به یک انکولوژیست ارجاع می‌دهد تا برنامه ریزی برای درمان سرطان وی انجام شود.3

درمان درد سمت چپ پایینی شکم

نوع درمان درد سمت چپ پایینی شکم بستگی به بیماری دارد که موجب درد شده است. درد پایین شکم به علت عفونتی همانند دیورتیکولیت یا عفونت مجاری ادراری اغلب اوقات تنها نیازمند آنتی بیوتیک و استراحت برای درمان است. به جز این، مشکلات بدنی همانند فتق یا انسداد روده ممکن است نیازمند جراحی باشد. درمان برای یبوست و گاز اغلب اوقات شامل تغییر در رژیم غذایی و در موارد شدید، استفاده از نرم کننده‌های مدفوع است. برای درد مزمن پایین شکم همانند درد ناشی از IBS، مراقبت بیشتر، کنترل طولانی مدت رژیم غذایی می‌تواند به مدیریت علائم کمک کند.

درمان برای عدم تحمل غذایی همانند عدم تحمل لاکتوز اغلب اوقات شامل اجتناب از غذاهایی ست که حاوی این ماده هستند.3
 

جلوگیری از ایجاد درد شکم در سمت چپ پایین

برای جلوگیری از اختلالات گوارشی و ایجاد درد در این ناحیه می‌توان اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به این درد را انجام داد از جمله:
 
 خوردن وعده‌های غذایی به آرامی
به بدن شما اجازه می‌دهد تا به طور کامل غذا را هضم و از ایجاد نفخ جلوگیری کند.
 
رژیم غذایی فیبر بالا
نبود فیبر در رژیم غذایی ممکن است موجب تضعیف بخشی از روده بزرگ شود و روده‌ای حساس به انسداد و عفونت را ایجاد کند.
 
انجام دادن بعضی از تمرینات مانند رقص شکم و تمرینات یوگا
به شما کمک زیادی می‌کند تا ماهیچه‌های شکمی قوی داشته باشید و از درد شکم جلوگیری می‌کند.2

پی نوشت ها
1.www.beytoote.com
2.www.drdr.ir
3.www.redmag.ir