سقط خودبه‌خودی به از دست دادن جنین قبل از شروع هفته بیستم از حاملگی اطلاق می‌شود که برای هر مادری ممکن است اتفاق بیافتد.

در این نوع سقط از واژه خود‌به‌خودی استفاده شده است زیرا با انواع دیگر سقط جنین متفاوت است. بیش از ۵۰ درصد از حاملگی‌ها به سقط خودبه‌خودی منجر ‌می‌شود، حتی قبل از اینکه شخص متوجه شود که حامله است.

احتمال مواجه شدن با سقط خود‌به‌خودی در ۳ ماه اول حاملگی بیشتر است و معمولاً این نوع سقط بعد از ۲۰ هفته اتفاق نمی‌افتد. در واقع این مورد تنها مربوط به زمان حاملگی قبل از ۲۰ هفتگی است و تقریبا اگر شما از این زمان عبور کرده‌اید، می‌توانید به عدم بروز مشکل اطمینان داشته باشید.
 

انواع سقط خود به خودی

انواع سقط خود به خودی شامل این موارد است:

* تهدید به سقط
* سقط اجتناب‌ناپذیر
* سقط ناکامل
* سقط کامل
* سقط فراموش‌شده
* تهدید به سقط

هرگونه ترشح خونی از واژن یا خونریزی واژینال در نیمه‌ی اول بارداری از نشانه‌های تهدید به سقط محسوب می‌شود.

خونریزی ممکن است شدید باشد و چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. از هر 4 تا 5 زن حامله، یک مورد دچار لکه‌بینی یا خونریزی واژینال در مراحل اولیه‌ی بارداری خواهد شد و50 درصد این زنان جنین خود را سقط خواهند کرد. بنابراین در صورت مشاهده‌ی هرگونه خونریزی واژینال باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.



ممکن است بنا به دستور پزشک با تجویز یک مسکن، مادر به منزل برگردد و استراحت داشته باشد. اما از آن جایی که نزدیکی ممکن است روند بیماری را تشدید و شانس سقط را افزایش دهد بهتر است تا بهتر شدن شرایط از نزدیکی اجتناب شود.

معاینات با انجام سونوگرافی برای تشخیص زنده بودن جنین، انجام آزمایش بتا به صورت پی‌درپی و اندازه‌گیری پروژسترون سرم صورت می‌گیرد. ممکن است با توجه به نتایج آزمایشات مادر در بیمارستان بستری شده و تحت نظر پزشک باشد و اقدامات لازم صورت گیرد. در این موارد یا بارداری ادامه پیدا می‌کند و یا با وجود اقدامات انجام شده بارداری منجر به سقط می‌شود.
 

سقط اجتناب‌ناپذیر

سقط زمانی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود که حداقل 2 مورد از علایم زیر وجود داشته باشد:

* پارگی کیسه‌ی آب
* باز شدن دهانه‌ی رحم بیشتر از 3 سانتی‌متر
* نرمی متوسط دهانه‌ی رحم
* خونریزی بیشتر از 7 روز
* پایدار ماندن درد و انقباض علی‌رغم استفاده از مُسکن‌ها
* علایم دیگر ختم حاملگی مثل خروج نسبی محصولات حاملگی

هر خانمی که با پارگی کیسه‌ی آب در مراحل اولیه‌ی بارداری به پزشک مراجعه کند، باید در بیمارستان بستری شده و تحت نظر قرار گیرد. برای جلوگیری از پیشرفت روند سقط و دفع محصولات حاملگی، باید فعالیت‌های مادر محدود شده و هم‌چنین باید از نزدیکی اجتناب شود. احتمال ادامه‌ی بارداری با چنین شرایطی بسیار کم بوده و ممکن است پس از بررسی‌های لازم نیاز به انجام کورتاژ (بازکردن دهانه‌ی رحم و تخلیه‌ی محصولات حاملگی) باشد.

سقط ناکامل

دفع ناکامل محصولات حاملگی قبل از هفته‌ی 20 بارداری را سقط ناکامل می‌گویند. در سقط‌های قبل از هفته‌ی 10 بارداری، جنین و جفت معمولاً با هم دفع می‌شوند، اما بعد از این زمان خروج جفت و جنین جدا از هم صورت می‌گیرد. علامت عمده‌ی سقط ناکامل، خونریزی است که معمولاً شدید صورت می‌گیرد.
سایر مشخصات:

* داشتن انقباض
* باز بودن دهانه‌ی رحم
* رحم بزرگ و نرم

در این موارد نیز مادر بستری شده و برای خروج باقیمانده‌های احتمالی، کورتاژ صورت می‌گیرد. زیرا این روش مؤثرترین روش برای اطمینان از تخلیه‌ی کامل رحم و جلوگیری از عوارض احتمالی بعدی است.
 

سقط کامل

خروج کامل همه‌ی محصولات حاملگی قبل از هفته‌ی 20 بارداری سقط کامل است. سقط کامل با قطع درد و قطع خونریزی مشخص می‌شود. همه‌ی محصولات حاملگی باید به دقت معاینه شوند تا از نظر خروج کامل آن‌ها اطمینان حاصل شود.
 

سقط فراموش‌شده

باقیماندن محصولات مرده‌ی حاملگی در رحم به مدت چندین هفته را سقط فراموش‌شده می‌گویند.

مشخصات این نوع از سقط عبارتند از:
* از بین رفتن علایم حاملگی
* کاهش اندازه‌ی رحم
* ترشح واژینال مایل به قهوه‌ای
* دهانه‌ی رحم سفت و بسته

بسیاری از زنان ممکن است هیچ‌گونه علامتی جز قطع پایدار قاعدگی نداشته باشند. در صورت باقی ماندن طولانی‌مدت محصولات مرده‌ی حاملگی در رحم (بیش از 4 هفته)، ممکن است نقایص انعقادی جدی رخ دهد. به خصوص اگر قبل از مرگ جنین، حاملگی به سه‌ماهه‌ی دوم رسیده باشد. بیمار ممکن است با خونریزی از بینی یا لثه‌ها و به خصوص از مکان‌هایی که دچار آسیب خفیف شده‌اند، به پزشک مراجعه کند.

مادر باردار در این مواقع بستری شده و سونوگرافی برای تأیید مرده بودن جنین انجام می‌شود. سپس سایر آزمایش‌ها و بررسی‌ها صورت می‌گیرد. بلافاصله پس از تشخیص، اگر در سه‌ماهه‌ی اول بارداری باشد، رحم تخلیه می‌شود و در سه‌ماهه‌ی دوم با استفاده از روش‌های دارویی تخلیه صورت می‌گیرد.

توصیه می‌شود حداقل دو چرخه‌ی قاعدگی تا بارداری بعدی فاصله باشد. زیرا به علت تغییرات باقیمانده از سقط قبلی ممکن است بارداری بعدی نیز به سقط منجر شود.​

علائم سقط خود به خودی چیست؟

* خونریزی (کم تا شدید)
* گرفتگی شدید عضلات (کرامپ عضلات)
* درد شکم
* ضعف
* درد کمر و پشت

اگر با چنین علائمی رو‌به‌رو هستید حتماً با پزشک خود تماس بگیرید. البته مشخص است که این عوامل ممکن است به دلایل دیگری نیز ایجاد شده باشد. در نتیجه بهتر است با مراجعه به پزشک و انجام تست‌ها و آزمایش‌های مختلف، علت اصلی بروز چنین مشکلی را بیابید.
 

علل بروز سقط خود به خودی چیست؟

دلیل بروز اکثر سقط‌های خود به خودی این است که جنین مشکلات کشنده ژنتیکی دارد که معمولاً ارتباطی به مادر ندارد. در واقع بروز سقط جنین رابطه مستقیمی با ژنتیک بیمار داشته و ممکن است این مورد از پدر یا مادر به وی ارث رسیده باشد. البته این تنها دلیل ایجاد سقط خودبه‌خودی نیست.
 

دلایل دیگر سقط خودبه‌خودی

* عفونت؛
* بیماری‌های مادر مانند دیابت یا تیروئید؛
* مشکلات هورمونی؛
* واکنش‌های سیستم ایمنی؛
* مشکلات فیزیکی مادر؛
* وضعیت غیرعادی رحم.
 

در چه موقعیت‌هایی احتمال سقط خودبه‌خودی بیشتر است؟

اینکه احتمال سقط خودبه‌خودی تحت چه عواملی قرار دارد، به صورت دقیق مورد بحث نیست. اما آنچه که مشخص است، داشتن برخی عوامل که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، احتمال بروز سقط جنین را افزایش می‌دهد.

ریسک سقط جنین در این زنان بیشتر است:
* سن بیشتر از ۳۵ سال
* داشتن بیماری‌های مانند دیابت یا تیروئید
* سابقه داشتن تعداد ۳ تا بیشتر سقط خود به خودی
* نارسایی دهانه رحم و رابطه آن با سقط خودبه‌خودی



گاهی به دلیل ضعف دهانه رحم که به آن ناتوانی دهانه رحم گفته‌ می‌شود، سقط خود‌به‌خودی اتفاق می‌افتد. به این معنی که دهانه رحم توانایی حاملگی را ندارد و معمولاً در دوره دوم سه ماه رخ‌ می‌دهد.

قبل از سقط به دلیل نارسایی رحم علائمی رخ‌ می‌دهند. بانوی باردار ممکن است احساس درد ناگهانی کند، کیسه آبش پاره شود و بافت جنین و جفت جنین از بدن خارج شود. ناتوانی دهانه رحم می‌تواند از طریق بخیه به شکل دایره در حاملگی بعدی در حدود ۱۲ هفته درمان شود.

بخیه، دهانه رحم را نزدیک نگه می‌دارد تا زمانی که بچه می‌خواهد از رحم خارج شود. از این روش حتی اگر سقط خودبه‌خودی قبلی وجود نداشته باشد استفاده می‌شود. اگر ناتوانی دهانه رحم زود تشخیص داده نشود، احتمال جلوگیری از سقط جنین کمتر می‌شود.
 

مراقبت‌های پزشکی در صورت سقط جنین

تشخیص سقط جنین توسط پزشک در صورت بررسی علائم سقط جنین، معاینۀ لگن، سونوگرافی و آزمایش خون انجام میگیرد. در زمان سقط و دوران پس از آن هدف اصلی مراقبت و درمان (حتی نیاز به پرستاری در منزل برای خانم های باردار)، جلوگیری از خونریزی و عفونت است. در اغلب موارد، بدن زن تمام بافت‌های مربوطه را سقط می کند در صورت اوایل بارداری این فرایند سقط کامل را بدن بیشتر قادر است. در صورتیکه سقط ناقص رخ دهد برای جلوگیری از خونریزی و عفونت، فرد نیاز به درمان خواهد داشت. معمولاً از سه روش زیر برای خارج کردن بافت‌های باقی‌مانده استفاده می‌شود:

* انتظار و تحت نظر گرفتن مادر
* قرص‌هایی برای کمک به خارج کردن بافت‌ها
* عمل جراحی کورتاژ برای تخلیۀ رحم
 

 وضعیت روحی بعد از سقط جنین

برای تمامی زوج ها از دست دادن جنین دردناک، تلخ و ناراحت کننده است. حسی کاملا طبیعی که در خانواده ها پس از این مورد هست بنابراین بهتر است برای پذیرش این اتفاق و سازگاری با آن به خودتان فرصتی دهید. اگر فرزند دیگری دارید، بهتر است از پرستار کودک کمک بگیرید، تا کودک شما از این رویداد دور باشد، تا شما بتوانید خودتان را با موقعیت ایجاد شده تطبیق دهید. هزینه پرستار کودک برای بسیاری از خانواده ها مشکل ساز است، خانواده ها می توانند مجموعه ای از مراکز مراقبتی را در آسانیسم در کنار هم و با کیفیت و قیمت های متنوع مشاهده کنند و مناسب ترین مرکز مراقبتی را انتخاب کنند. چالش فیزیکی و احساسی زیادی ممکن است برای شما و همسرتان سقط جنین ایجاد کند. احتمالا در این مدت، استرس و فشار زیادی تحمل می کنید. ولی به باد داشته باشید که شما فرزند دیگر یا هنوز شانس به دنیا آوردن نوزاد سالمی در آینده و همچنین همراهی همسرتان را دارید.
 

سخن پایانی

علائم را جدی بگیرید. اگر حدس می‌زنید با مشکلاتی در دوران حاملگی مواجه‌اید که منجر به سقط جنین می‌شود و یا سابقه‌ای در این زمینه دارید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.


منبع: سایت دکتردکتر
سایت مرکز ناباروری مام
سایت آسانیسم