کولیک یا قولنج نوزادی و راهکارهای مقابله با آن

احتمالاً با اصطلاح قولنج آشنا هستید، اصطلاحی که برای هر نوزادی که زیاد گریه می کند بکار برده می شود. البته تمام نوزادان گریان دچار قولنج یا کولیک نیستند، اما همه نوزادان مبتلا به این عارضه گریه می کنند و گریه شان نیز با شدت زیاد است. آنها ممکن است در صورت وجود درد، بدن کوچک خود را سفت کرده یا پیچ و تاب به آن بدهند. همچنین ممکن است آنقدر با شدت گریه کنند که به نظر می رسد حتی نمی دانند شما در کنارشان حضور دارید. زمانی که نوزادی این گونه گریه می کند باعث می شود مقدار زیادی هوا وارد بدنش شود که این خود موجب تولید گاز و درد بیشتر می شود و حتی می تواند گریه او را بیشتر و شدیدتر سازد.
 
محققان هنوز از علت دقیق قولنج اطلاع ندارند. بعضی از متخصصان بر این اعتقادند که قولنج به عدم تکامل دستگاه گوارش نوزاد مربوط می شود. بعضی دیگر این نظریه را مطرح می کنند که سیستم عصبی تکامل نیافته یا به بلوغ نرسیده و ناتوانی در کنترل تحریکات حسی مداوم که او را احاطه کرده اند موجب بروز اختلال در انتهای روز می شود یعنی زمانی که اغلب قولنج رخ می دهد.
 
دکتر هاروی کارپ در کتاب خود تحت عنوان شادترین کودک محله (The Happiest Baby on the Block) نظریه جدیدی را معرفی نمود. او معتقد است نوزادان سه ماه زودتر به دنیا می آیند و برای بعضی از آنها کنار آمدن با دنیای جدید خیلی سخت است. آنها آرزوی ایجاد شرایط آرام بخشی هستند که در رحم مادر از آن بهره مند بودند.
 
علت قولنج هر چه باشد که حتی ممکن است ترکیبی از تمام نظریه ها باشد، از جمله آزار دهنده ترین عوارضی است که والدین نوزادانی که تازه متولد شده اند با آن مواجه می شوند. قولنج تنها در نوزادان تازه به دنیا آمده تا حدود چهار تا پنج ماهگی رخ می دهد و علائم آن به قرار زیر است:
 
* دوره منظمی از گریه بی وقفه و غیر قابل تسکین که معمولاً در اواخر روز رخ می دهد.
 
* گریه هایی که به مدت یک تا سه ساعت یا بیشتر به طول می انجامد.
 
* نوزاد در زمان های دیگر روز از خلق و خویی شاد و سالم برخوردار است.
 

آیا می توان از بروز قولنج جلوگیری کرد؟

با توجه به آنکه هنوز از علت دقیق قولنج اطلاع نداریم، نمی دانیم که آیا می توان از بروز آن جلوگیری کرد یا خیر. حتی اگر هیچ کار اشتباهی انجام نداده و تمام راه های پیشگیری از آن را امتحان کنید، باز هم ممکن است نوزاد دچار قولنج شود. در صورتی که فکر می کنید فرزندتان دچار قولنج شده است، با پزشک اطفال صحبت کرده و او را برای معاینه نزد او ببرید تا علت گریه فرزندتان مشخص شود. چنانچه در معاینات انجام شده مشخص شد که فرزندتان از سلامتی کامل برخوردار است و گریه های او ناشی از بیماری خاصی نیست، آنگاه به این نتیجه خواهید رسید که قولنج عامل اصلی گریه های هر روزه فرزندتان می باشد.
از آنجا که قولنج در نوزادان تازه متولد شده رخ می دهد، والدین اغلب احساس می کنند مرتکب اشتباهی شده اند که این وضعیت بوجود آمده استاز آنجا که قولنج در نوزادان تازه متولد شده رخ می دهد، والدین اغلب احساس می کنند مرتکب اشتباهی شده اند که این وضعیت بوجود آمده است. آسیب پذیری و عدم برخورداری از تجربه لازم آنها را در موقعیتی قرار می دهد که توانایی های خود در نگهداری از فرزندشان را زیر سؤال می برند. شنیدن صدای گریه فرزندتان بخاطر ابتلاء به قولنج و عدم اطلاع از علت بروز آن یا اینکه چه کار می توانید برای او انجام دهید دردآور است، نویسنده حال شما را درک می کند چرا که خود صاحب چهار فرزند است که همگی دچار این عارضه شده بودند. ایشان عنوان می کنند گرچه سالهای زیادی گذشته است (یکی از فرزندان او اکنون 15 سال دارد) اما آن را به وضوح به خاطر می آورد. شندین صدای گریه نوزاد که هر شب تکرار می شود و ندانستن چگونگی کمک به او بسیار ناراحت کننده است. در مهمترین تحقیقی که اخیراً در این زمینه صورت گرفته مشخص شده است که مقصر این وضعیت هیچ کس نمی باشد و هر نوزادی ممکن است دچار آن شود.
 

مواردی که ممکن است به فرزند شما کمک کنند

به یاد داشته باشید که هر کاری هم انجام دهید نمی توانید قولنج را به طور کامل از بین ببرید تا زمانی که سیستم بدنی فرزندتان به تکامل برسد و قادر شود خود به تنهایی آن را از بین ببرد. با این اوصاف، متخصصان و والدین باتجربه می توانند راه هایی را برای کمک به فرزندتان به شما معرفی کنند. می توانید از آنها کمک بخواهید همانطور که نویسنده نیز همین کار را انجام داده و پیشنهاداتی که برای کمک به نوزاد و احساس بهتر والدین ارائه شده بود را جمع آوری نموده و در ادامه معرفی می کند. به دنبال الگوهایی برای گریه فرزندتان باشید، این الگوها می توانند سرنخ هایی را فراهم سازند که متوجه شوید کدام پیشنهاد بهتر می تواند به شما کمک کند. هر پیشنهادی که قصد کمک گرفتن از آن را دارید به مدت چند روز امتحان کنید تا ببینید آیا تأثیری در فرزند شما دارد یا خیر. مراقب هرگونه نشانه بهبود (لزوماً بهبود کامل نمی باشد) باشید. در صورتی که فکر می کنید اقدام خاصی تغییری در احوال فرزندتان ایجاد نکرده است، ناامید نشوید و راه دیگری را امتحان کنید.
 
* چنانچه از شیر خود فرزندتان را تغذیه می کنید، به درخواست نوزاد در هر زمانی که باشد او را تغذیه کنید (سرنخ تغذیه)، به منظور تغذیه و نیز آرام ساختن او تا هر اندازه که فرزندتان نیاز به تأثیر آرامش بخش آن دارد اجازه دهید از شیر شما تغذیه کند. همچنین خود نیز از خوردن مواد غذایی که موجب تولید گاز در بدن فرزندتان می شوند خودداری کنید. به مدت چند روز یکی از علل احتمالی را حذف کنید و ببینید آیا تفاوتی ایجاد می شود یا خیر. از جمله متداول ترین مواد غذایی که موجب بروز دل درد در نوزاد می شوند می توان به محصولات لبنی، کافئین، کلم، کلم بروکلی و سایر سبزیجاتی که تولید گاز در نوزاد می کنند اشاره کرد. اما فکر نکنید که علت بروز این وضعیت نوزاد واضح و مشخص می باشد چرا که نویسنده مادری را می شناسد که فرزندش پس از مصرف هر وعده غذایی حاوی بادمجان، مارچوبه یا پیاز با صدای بلند و بی وقفه واکنش نشان می داد.
فرزندتان را در هنگام تغذیه و بلافاصله پس از آن در حالت کمی عمودتر قرار دهید* در صورتی که فرزندتان را با شیر خشک تغذیه می کنید وعده های تغذیه او را کوچک تر اما با تعداد بیشتر در نظر بگیرید و با تأیید و نظر پزشک شیر خشک های متفاوتی را امتحان نمایید. همچنین سعی کنید انواع مختلف شیشه شیر و سر پستانکی همانند شیشه شیرهای منحنی شکل و غیره را امتحان کنید تا از ورود هوا به شکم نوزاد در حین شیر خوردن جلوگیری شود. فرزندتان را در هنگام تغذیه و بلافاصله پس از آن در حالت عمودتر قرار دهید. دریابید که چند وقت به چند وقت و چه زمان هایی آروغ فرزندتان را می گیرید. در محیطی آرام به او شیر بدهید.



* چنانچه نوزاد علاقه به پستانک دارد آن را در اختیار او قرار دهید.
 
* از یک آغوشی در طول این دوران یعنی زمان های بروز قولنج استفاده کنید. چنانچه هوای بیرون برای استفاده از کالسکه بیش از حد بد است، آن را به درون خانه آورده و نوزاد را درون کالسکه قرار داده و به این طرف و آن طرف ببرید.
 
* با آب گرم او را حمام کنید. حوله گرم یا شیشه آب گرمی که در حوله ای پیچیده شده است را بر روی شکم نوزاد قرار دهید (مراقب باشید که دمای حوله یا شیشه گرم باشد و نه داغ).
 
* پاهای فرزندتان را نگاه داشته و آنها را به سمت شکم جمع کنید.
 
* شکم یا تمام بدن او را ماساژ دهید.
 
* فرزندتان را درون پتویی گرم قنداق کنید.
 
* شکم فرزندتان را در امتداد دامان خود قرار داده و پشت او را ماساژ دهید و یا به آرامی به پشتش ضربه بزنید.
 
* نوزاد را در یک صندلی گهواره ای یا درون گهواره برقی یا غیر برقی قرار دهید.



* با نوزاد در اتاقی ساکت و آرام راه رفته و در همان حین برای او نوایی را زمزمه کرده یا لالایی بخوانید.
 
* سعی کنید در صورت ممکن فرزندتان را از محیط های بسیار محرک کننده در طول روز دور نگاه دارید به این منظور که از تحریک بیش از حد حواس او جلوگیری شود و توجه کنید که یک روز شلوغ ممکن است به معنای یک شب همراه با بی قراری بیشتر باشد.
 
* به پشت دراز کشیده و نوزاد را در قسمت بالایی شکم خود قرار داده و در همین حین پشت او را ماساژ دهید. (در صورتی که به خواب رفت او را به تختش انتقال دهید).
 
* نوزاد را بر اتومبیل سوار کرده و کمی رانندگی کنید.
 
* موسیقی آرامش بخشی را روشن کرده یا از صداهای سفیدی مانند صدای جارو برقی یا آب جاری استفاده نمایید یا یک سی دی از صداهای طبیعت پخش کنید.
 
* برای آخرین راه حل از پزشک او بخواهید داروهای موجود برای قولنج و گاز معده برای شما تجویز نماید.
 

نکاتی برای مقابله با قولنج

همان اندازه که قولنج برای نوزاد سخت است، به همان اندازه نیز برای والدین چالش برانگیز می باشد. این امر به ویژه می تواند برای مادری که صاحب فرزندان دیگری است، به سر کار بازگشته یا از افسردگی پس از زایمان رنج می برد سخت باشد. حتی اگر هیچ مشکلی در زندگی وجود نداشته باشد باز هم قولج فشار زیادی وارد می سازد. در این بخش چند نکته ای که می توانید با انجام آنها از فشار و استرس وارده به خاطر این اوقات سخت رها شوید را معرفی می کنیم:
 
* بهتر است بدانید که فرزند شما در طول ساعاتی که دچار قولنج می شود گریه سر خواهد داد و هر کاری که انجام دهید تنها می تواند کمی او را آرام تر سازد اما باعث توقف کامل گریه او نمی شود. دلیل آن به خاطر عملکرد شما در آرام ساختن او نیست و یا به این دلیل نیست که کاری انجام نداده اید.
 
* برای اوقاتی از روز که نوزاد معمولاً شاد و سرحال است برنامه بچینید که کمی بیرون بروید یا اگر بیرون رفتن او را شاد نگاه می دارد، این کار را در زمانهایی که دچار قولنج می شود نیز انجام دهید.
 
* از پیشنهاد کمک افراد دیگر و نگاه داشتن فرزندتان استقبال کنید حتی اگر به اندازه ای باشد که بتوانید استحمام کرده یا دوش آرام بگیرید.
 
* به طور مداوم به خود یادآور باشید که این وضعیت موقتی است و بالأخره سپری خواهد شد.
 
* در حال حاضر از تهیه فهرستی بالا بلند از کارهایی که باید انجام دهید صرفه نظر کنید و تنها کارهایی که از اهمیت بالایی برخوردارند را انجام دهید.
 
* با سایر والدینی که فرزندشان دچار قولنج بوده است صحبت کنید تا بتوانید از نظرات آنها استفاده کرده و یکدیگر را آرام سازید.
 
* اگر گریه فرزندتان موجب ایجاد فشار روحی یا عصبانیت شما می شود، نوزاد را درون گهواره اش گذاشته یا او را برای مدت زمانی به شخص دیگری بسپارید تا از روی عصبانیت و به طور تصادفی او را محکم تکان نداده و صدمه ای به فرزندتان وارد نسازید. (تکان دادن نوزاد می تواند موجب آسیب مغزی دائمی شود بنابراین اگر احساس عصبانیت می کنید و قولنج موجب این وضعیت شده است نوزاد را بر روی زمین بگذارید).
 
* به خاطر داشته باشید که نوزادان به مدت طولانی از قولنج رنج نخواهند برد.
 

چه زمان لازم است به پزشک مراجعه کنم؟

هر زمان که نگران فرزند خود هستید با پزشک او تماس بگیرید. این امر برای هر آنچه که مربوط به کوچولوی گرانقدر شما می شود نیز صدق می کند. در خصوص قولنج نیز در صورت مشاهده علائم زیر حتماً با پزشک او تماس بگیرید:
 
* گریه فرزندتان همراه با بالا آوردن باشد.
 
* نوزاد وزن اضافه نمی کند.
 
* رفتار ناشی از قولنج بیش از چها ماه ادامه یافته است.
 
* فرزندتان به نظر می رسد که درد می کشد.
 
* نوزاد تب کرده باشد.
 
* فرزندتان دوست نداشته باشد که در آغوش گرفته شود.
 
* لحظات گریه به یک دوره در شب محدود نباشد.
 
* اجابت مزاج یا خیس کردن معمول و همیشگی پوشک نداشته باشد.
 
* مشکلات دیگری را متوجه شوید که در فهرست پیشین علائم آورده شده وجود نداشته باشند.
 
* گریه فرزندتان موجب عصبانیت یا افسردگی شما شده باشد.
 
این مقاله چکیده ای از کتاب جنتل بیبی کِر (Gentle Baby Care) (مراقبت آرام از نوزاد) نوشته الیزابت پنتلی (Elizabeth Pantley) بوده است.
 
سلب مسئولیت: اطلاعات موجود در این برنامه یا مقاله با کمک از کارشناسان و اطلاعات موجود در اینترنت بدست آمده است. داده های موجود در این مقاله ممکن است با داده های مربوط به کودک شما مطابقت نداشته باشد. اکیداً توصیه می شود رهنمودها و توصیه های موجود در این برنامه را بدون مشورت با پزشک خود اعمال نکنید.
 
 
منبع: اپلیکیشن ردیاب کودک (‏Baby Tracker‏)‏