آشنايي با ضد عفوني‌کننده‌ها

ضدعفوني‌کننده‏ها گروهي از مواد شيميايي هستند که با اثر بر باکتري‌ها، ويروس‌ها، قارچ‌ها و ساير اورگانيسم‌ها آنها را از بين مي‌برند و يا از رشد آنها جلوگيري مي‌کنند. مواد ضدعفوني‌کننده‏اي که براي سطح پوست و بدن و در بافت‌هاي زنده استفاده مي‌شوند، گندزدا نام دارند...
موادي را که براي از بين بردن ميکروب‏ها و آلودگي‏هاي ابزار، وسايل، لباس‌ها‏، کاشي‌ها‏، وان حمام‏، دست‌شويي و حمام استفاده مي‏شود، ضدعفوني‌کننده مي‌نامند. استفاده از ضدعفوني‌کننده‌ها براي تامين سلامتي بسيار ضروري است و از عوامل مهم پيشگيري از بيماري‌ها به ويژه بيماري‌هاي مسري و واگيردار هستند. ضدعفوني‌کننده‌هاي متداول اين‌ها هستند:

آب ژاول:

ماده اصلي موجود در آب ژاول‏، هيپوکلريت سديم است و ترکيبي فوق‌العاده قوي است که درصد خيلي کم از آن (5 درصد) را در آب حل مي‌کنند و با نام‌هاي مختلف با عنوان سفيد‌کننده به بازار عرضه مي‌کنند. اين ماده براي ضدعفوني لگن و وان حمام‏، لباس‌ها‏، ديوارهاي حمام‏، توالت و آشپزخانه مناسب است و همچنين در ضدعفوني کردن آزمايشگاه‏هايي که در معرض ويروس هپاتيت قرار دارند استفاده مي‌شود. محلول هيپوکلريت يا آب ژاول‏، تمام ميکروب‌ها از جمله قارچ‏، ويروس و باکتري را نابود مي‌کند. آب ژاول را بايد در ظروف مات و سربسته نگهداري کرد و از به کار بردن آن به همراه جوهر نمک جدا خودداري کرد.

ساولن:

ساولن در ضدعفوني سريع ابزارها و وسايل پزشکي و جراحي و همچنين شستشوي دست جراح و تميز کردن زخم‌ها کاربرد دارد. همچنين محلول يک درصد آن براي ضدعفوني زخم‌ها و شستن پوست دست و بدن بسيار مناسب است. اين ماده باکتري کش قوي است، ولي بر ويروس‌ها اثري ندارد. ساولن بايد به دور از نور و در ظرف‌هاي کدر نگهداري شود. در ظروف محتوي ساولن نبايد چوب پنبه‌اي و پلاستيکي باشد. زيرا اين مواد‏، ساولن را خراب مي‌کنند. ساولن توسط صابون شسته و بي‌اثر مي‌شود. از تماس ساولن با چشم و گوش بايد جلوگيري کرد.

فرمالدييد:

فرمالدييد‏، ميکروب کشي قوي است و تمام انواع ميکروب‌ها را نابود مي‌کند. غلظت يک درصد آن‏، ضد ميکروب سل است. از اين ماده براي ضدعفوني اماکن و وسايل‏، ابزار جراحي‏، دستگاه دياليز و آندوسکوپي استفاده مي‌شود. فرمالدييد براي ضدعفوني کردن مکان‌هايي که ميکروب‌هاي تب‌زا‏، ميکروب سل و ميکروب عامل خون‌ريزي‏هاي شديد آلوده شده باشند، بسيار مناسب است. براي اين منظور مي‌توان نيم ليتر از اين محلول را در ظرفي روي اجاق قرارداد تا بخارهاي حاصل از آن‏، اتاق را ضدعفوني کند. توجه کنيد که بخارات آن سمي‌است و نبايد در معرض آن قرار گرفت.

فنل:

فنل در غلظت دو درصد‏، اکثر ميکروب‌ها را از بين مي‌برد. در بيمارستان‌ها براي ضدعفوني سطوح و ظروف آزمايشگاهي استفاده مي‌شود و نيز در صابون‌ها و شامپوها به عنوان ماده محافظ به‌کار مي‌رود. فنل يک ضدعفوني‌کننده مناسب براي مدفوع است، لذا از محلول 50 درصد آن در برخي از صابون‌هاي دست‌شويي نيز استفاده مي‌شود.

کلر:

کلر‏، عنصري است که در ساختمان بسياري از رنگ برها و سفيدکننده‌ها و ضدعفوني‌کننده‌ها به کار مي‌رود. کلر‏، در مورد هر سه گروه ميکروب‌ها ( قارچ‏، باکتري و ويروس) فعال است. کلر براي ضدعفوني آب استخر و آب آشاميدني استفاده مي‏شود و همچنين از پرکلرين‏، براي ضدعفوني سبزي‌ها و ميوه‌ها استفاده مي‌شود.
منبع:www.salamat.com
/خ