برز معماري زيباي طبيعت و زيباترين روستاي نطنز

روستاي برز از توابع بخش مركزي شهرستان نطنز و در 165 كيلومتري اصفهان واقع شده است. برز يا برزرود، با مساحتي حدود 20 هكتار يكي از زيباترين روستاهاي منطقه نطنز و كاشان است.
در زمان صفويان يكي از وزراي شاه عباس صفوي به نام «ميرزا باقرخان» اين روستا را براي سكونت انتخاب كرد و اين امر باعث رونق اقتصادي برز شد.بعد از مدتي، مركز فرمانداري منطقه به اين روستا منتقل شد.

آب و هوا
 

آب و هوا در ناحيه اي كه روستاي برز واقع شده است در فصول مختلف سال، نيمه معتدل و خشك كوهستاني است و اطراف اين روستا را كوه هاي هيمند، وردشت، تخته سرگر احاطه كرده‌اند. اين روستا همچنين، داراي منابع غني آب معدني مي‌باشد كه شامل چشمه ها و قنات‌هاي متعدد است. در ميان روستا، جويبارها و رودهاي كوچكي جريان دارد،كه از رودخانه برزرود منشعب مي شوند و يا به آن مي‌پيوندند و همچنين،نام دره برزرود كه اين روستا درآن قرار گرفته و نام خود روستا از اين رودخانه است.

فرهنگ، معيشت و آيين‌ها
 

مردم روستاي برز به زبان پهلوي (فرس قديم) و فارسي سخن مي‌گويند. آنها مردمي فرهنگ دوست و دانش‌پرورند. در حدود هشتاد سال پيش كه تعداد مدارس كل ايران شانزده عدد بيشتر نبود، بزرگان اين روستا اقدام به بناي يك مدرسه كردند و بعد از مدتي دبيرستان روستاي برز نيز ساخته شد. از اين اهالي دانش‌دوست، داستانها و افسانه‌هايي نيز نقل شده است كه در كتاب افسانه‌‌هاي دهستان برزرود گردآوري شده است.
براساس نتايج سرشماري سال 75 روستاي برز 119 نفر جمعيت داشته است. بيشتر مردم روستاي برز به زراعت و باغداري مشغول‌اند و انواع ميوه‌ها همچون: گلابي، خرمالو، به، سيب، زردآلو، بادام و گردو از محصولات باغي اين روستا به شمار مي‌رود. گندم و جو و صيفي‌جات و سبزيجات نيز مهم‌ترين محصولات زراعي برز هستند.

چشم‌اندازها و آثار تاريخي
 

معماري زيباي برز به طور طبيعي شباهت بسياري به معماري دهكده‌هاي گردشگري دارد و بافت مسكوني آن، نشان‌دهنده تاريخ كهن روستا است، همچنين چشم انداز باغات ميوه، با شكوفه‌هاي رنگارنگ و عطرآگين در فصل بهار و درختان پر از ميوه در فصل تابستان، معماري صخره‌اي نزديك روستا و ارتفاعات سنگي مشرف بر آن، از ديگر جاذبه‌هاي طبيعي اين روستا است. در بافت قديم روستا، حمام قديمي و تاريخي كه به خزينه معروف است و بقعه سه تن از فرزندان امام موسي كاظم(ع)، شاه‌زاده اسماعيل(ع)، بي بي حليمه خاتون(س) و شاه‌زاده اسحاق(ع) قرار دارد. اين بقعه تاريخي كه به تازگي و با كمك‌هاي مردمي و سازمان گردشگري استان مرمت شده است،گنبدي مخروطي شكل دارد و سقف و ستونهاي آن همانند مسجد جامع ابيانه از چوب گردو ساخته شده است. در درون اين امام‌زاده منبري منبت كاري شده و با قدمتي طولاني مربوط به قرن ششم هجري قرار دارد كه تاريخ ساخت آن بر روي منبر سال 543 هجري حك شده است. در محل قبرستان اين روستا و در مسير جاده اصلي برز مكاني تاريخي و با قدمتي طولاني به نام قدمگاه قرار دارد كه به زيبايي‌هاي اين روستا افزوده است.

مسيرجاده دسترسي
 

در 21 كيلومتري جاده نطنز- كاشان جاده‌اي فرعي به سمت ابيانه منشعب مي شود، بعد از پاسگاه نيروي انتظامي برزرود،روستاي هنجن قرار دارد از هنجن جاده دو قسمت مي شود: يك جاده مستقيم به سمت ابيانه و جاده انحرافي سمت چپ به سمت چيمه مي رود. در مسيرجاده ابيانه، روستاهاي هنجن، يارند،كمجان، برز، طره و ابيانه قرار دارند كه در اين مسير بيست كيلومتري منطقه ديدني و زيبايي به نام برز وجود دارد.
منبع:نشريه اطلاعات هفتگي، ش3405
/ن