آثار وبرکات نماز جماعت در پرتو قرآن و حديث (قسمت دوم)

نويسنده:رسول معتمدي

نماز جماعت= صف فرشتگان در آسمان

پيامبر اکرم (ص) فرمود: نماز جماعت امت من در زمين مانند صفهاي فرشتگان در آسمان است و يک رکعت نماز جماعت معادل 24 رکعت است که هر رکعت نزد خداوند عزيز و جليل از عبادت 40 ساله بهتر است و اما در روز قيامت که خداوند اولين و آخرين را براي حسابرسي گرد مي آورد هيچ مومني نيست که به جماعت رفته باشد مگر اينکه خداوند ، ترس روز قيامت را بر او تخفيف مي دهد و سپس به او دستور مي دهد(1) به بهشت برود .

جبران خطاها

رسول خدا (ص) فرمود : آيا شما را به چيزي راهنمايي نکنم که خداوند به واسطه آن خطاها را مي پوشاند و اعمال نيک رامي افزايد ؟
گفته شد : آري اي رسول خدا
فرمود: خوب و کامل وضو گرفتن با وجود سختي زياد به مسجد رفتن ، انتظار نماز تا نماز بعدي ، هر يک از شما از خانه اش با وضو خارج شود و همراه مسلمانان نماز را به جماعت بخواند سپس منتظر نماز بعدي بنشيند فرشتگان مي گويند : خدايا او را ببخش و او را رحمت فرما!
پس هنگامي که براي نماز بپا خاستيد صف ها را مرتب کنيد فاصله ها را پر کنيد و چون امام تکبيره الاحرام گفت شما هم بگوييد و هنگامي که به رکوع رفت شما هم به رکوع برويد و چون گفت : سمع الله لمن حمده ( خداوند مي شوند حمد کسي که او را مي ستايد ) شما بگوييد الهم ربنا لک الحمد (خدايا اي پروردگار ما ، حمد و ستايش مخصوص توست)
همانا بهترين صفها، صف جلو است و بدترين آنها عقب تر است (زيرا دير مي آيند و ثواب کمتري مي برند ) (2)

اتاقهاي بهشت

رسول خدا (ص) فرمود : در بهشت اتاقهايي وجود دارد که پشت آن پيدا است و از امت من در آن سکونت مي کند کسي که خوش گفتار باشد و به ديگران طعام بدهد و به همه سلام کند شب به نماز بپردازد در حالي که مردم خواب هستند .
علي (ع) عرض کرد : اي رسول خدا چه کسي از امت شما طاقت آن را دارند؟
فرمود : اي علي آيا مي داني خوش گفتاري چيست؟ کسي که تسبيحات اربعه را صبح و شب ده بار بگويد و به خانواده اش نفقه وخرجي بدهد و نماز در شب به اين است که نمازهاي مغرب وعشا و صبح را به جماعت بخواند آنگاه مانند اين است که تمام شب را احيا کرده است و سلام اين است که بر هيچ کسي از مسلمانان در سلام کردن بخل نورزد و به همه سلام کند (3)
آتش زدن خانه کساني که به نماز جماعت نمي آيند.
امام صادق عليه السلام فرمود : هر کس نمازهاي پنجگانه را به جماعت خواند اميد خير به او هست گواهي دادنش جايز است .
و فرمود : آگاه باشيد هر کس به منظور نماز جماعت به سوي مسجد برود در هر قدم 70 هزار حسنه دارد و همين مقدار درجه او زياد مي شود و اگر بر اين کار بميرد خداوند 70 هزار فرشته در قبر به ديدار او مي فرستد و مونس تنهايي او مي شود و براي او تا روز قيامت استغفار مي طلبند .
و فرمود : رسول خدا(ص) بر همسايگان مسجد ، حضور در مسجد را شرط نمود و فرمود کساني که در نماز جماعت حاضر نمي شوند از اين کار دست بردارند و گرنه دستور مي دهم موذن اذان بگويد و به مردي از اهل بيتم که علي است فرمان مي دهم خانه هاي آنان را آتش بزند براي اين کار به نماز جماعت نمي آيند .(4)

سخت ترين نمازها

امام صادق عليه السلام فرمود: رسول خدا(ص) نماز صبح را خواندند و پس از نماز رو به اصحاب کرد و پرسيد آيا فلان مردم در نماز حاضرند؟ گفتند : خير اي رسول خدا ، فرمود : آيا در مدينه نيستند؟ گفتند خير فرمود : هيچ نماز مانند نماز صبح و نماز عشا بر منافقان سخت تر نيست .(5)

محبوب ترين گام ها

رسول خدا (ص) فرمود : هر کس در مسجد باشد و هنگام نماز بدون علت از آن خارج شود منافق است مگر اين که قصد بازگشت داشته باشد .
امام سجاد (ع) فرمود : هيچ گامي نزد خداوند محبوب تر از اين دو گام نيست . يکي گامي که با آن مومن يک صف در راه خدا تشکيل بدهد ( صف جماعت و جهاد و...)
و گام ديگر قدم برداشتن به سوي صله رحمي که قطع شده بود .(6)

جوانمردي و انصاف

اميرالمومنان علي (ع) فرمود :
هنگام حضور در وطن جوانمردي و انصاف عبارت است از قرائت قرآن و همنشيني با دانشمندان و يادگيري احکام و مواظبت بر نماز جماعت (7)

کفاره گناهان

امام باقر(ع) فرمود : سه چيز کفاره گناهان است . خوب وضو ساختن ودر سحرگاهان و شب و روز به نماز رفتن و مواظبت و دوام بر جماعت (8)

درجه

از سفارشات پيامبر اکرم (ص) به علي (ع) : اي علي سه چيز درجه است نيکو وضو ساختن در سحر گاهان و انتظار براي نماز بعد از نماز ديگر و شب و روز به جماعت رفتن .
رسول خدا (ص) فرمود: نماز جماعت 25 درجه از نماز فرادا برتر است .
امام صادق (ع) فرمود : نماز جماعت بر فرادا 24 درجه بالاتر است(در روايت اخير منظور درجات بهشت است .) (9)

نماز مهمترين کار

از نامه اميرمومنان علي عليه السلام به محمد بن ابي بکر (والي مصر از جانب آن حضرت) به نمازت بنگر که چگونه است؟ زيرا تو مقتداي قوم خود هستي که نماز را کامل به جاي آوري و از آن چيزي نکاهي .(10)

نماز جماعت نشان شايستگي

امام صادق (ع) فرمود :
جماعت و اجتماع در نماز براي شناخت کسي است که نماز مي خواند از آن کس که نماز (به جماعت) نمي خواند و شناختن کسي به بر اوقات نماز مواظبت نمي کند از کسي که نماز را ضايع مي گرداند و اگر نماز جماعت نبود کسي نمي توانست به شايستگي کسي گواهي بدهد . زيرا کسي که نماز به جماعت نخواند نمازي براي او نيست مگر اين که به دليلي به جماعت نرود .(11)

ترک نماز جماعت

امام محمد باقر(ع) فرمود : هر کس نماز جماعت و اجتماع مسلمانان را بي دليل ترک نمايد براي او نمازي نيست . (12)

علت نماز جماعت

امام رضا عليه السلام فرمود : اگر گفته شود چرا جماعت مقرر شده است؟ گفته مي شود براي اينکه اخلاص و توحيد و اسلام و عبادت خداوند ، ظاهر و مشکوف و هويداست . زيرا ظاهر کردن آن دليل و حجتي است بر اهل شرق و غرب و جماعت موجب تشويق بر نيکوکاري و تقوا و دوري از گناهان بسياري است .(13)

اجر نماز جماعت

امام صادق (ع) فرمود: نماز جماعت بر نماز فرادي 23 درجه دارد و يک نماز جماعت معادل 25 نماز فرادا است .(14)

نماز جماعت امان خداوند

رسول خدا (ص) فرمود : هر کس نماز صبح و عشا را به جماعت بخواند در امان خداوند قرار دارد و هر کس به نماز ظلم نموده است و هر کس نماز را کوچک شمارد خدا را کوچک شمرده است .(15)

رشته ايمان

امام صادق (ع) فرمود : هر کس به اندازه يک وجب از جماعت مسلمانان دور شد رشته ايمان را از گردن خود بازنموده است .(16)

همسايه مسجد

امام محمد باقر (ع) فرمود : هر کس همسايه مسجد بود و صداي (اذان) را شنيد و پاسخ نداد و به جماعت نرفت نمازي برايش نيست . (17)

جزاي تارکين نماز جماعت

زريق گويد شنيدم امام صادق (ع) مي فرمايد : به اميرمومنان علي (ع) خبر رسيد که در کوفه گروهي از همسايگان مسجد در نماز جماعت شرکت نمي کنند فرمود : يا در نماز جماعت با ما شرکت کنند و يا از ما جدا شوند و همسايه ما نباشد و همسايه آنها نمي شويم .
باز زريق گويد شنيدم امام صادق (ع) مي فرمايد : نماز مرد (انسان) در منزلش معادل 24 نماز است در حالي که نماز جماعت در مسجد 48 برابر بيشتر است . يک رکعت نماز در مسجد الحرام مساوي هزار رکعت نماز در ساير مساجد است. نماز در مسجد فرادا 24 نماز محسوب مي شود در حالي که نماز فرادا در منزل بي فايده است (به نسبت نماز در مسجد) و به سوي خدا بالا نمي رود . کسي که از مسجد رويگردان باشد ودر خانه نماز جماعت بخواند نمازي براي او و مامومين او نيست مگر اين که علتي مانع نرفتن به مسجد باشد .
و باز زريق گويد از امام جعفر صادق (ع) شنيدم که مي فرمايد : به اميرمومنان علي (ع) خبر رسيد که گروهي به مسجد نمي آيند او خطبه خواند و فرمود : گروهي با ما در مسجد حضور نمي يابند پس با ما نخورند و نياشامند و ازدواج ننمايند و مالي از ما نگيرند مگر اين که در نماز جماعت شرکت کنند و نزديک است که دستور دهم خانه هايشان را بر سرشان آتش بزنند مگر اين که دست بردارند .
و فرمود (با تارکين نماز جماعت) مسلمانان نخورند و نياشامند و ازدواج نکنند تا موقعي که به جماعت مسلمان حضور يابند .

پي نوشت :

1- خصال شيخ صدوق ،ج 2، ص 9 - بحار، همان
2. امالي شيخ صدوق ، ص 194، بحار ، همان
3. امالي شيخ صدوق ، ص 198، بحار ج 85، ص 437.
4. امالي شيخ صدوق ، ص 204 و 258 و 259 و 290 - بحار، همان - ثواب الاعمال ، ص 208 و 209
5. امالي شيخ صدوق ، ص 291، بحار ، همان
6. امالي شيخ صدوق ، ص 300، - خصال شيخ صدوق ، ج 1، ص 26- بحار، ج 85، ص 438.
7. خصال شيخ صدوق ، ج 1، ص 28، بحار ، همان
8. معاني الاخبار ص 314- خصال ج1 ص 41- امالي شيخ صدوق ، ص 329 - بحار ، همان
9. خصال ج 2 ص 102 و 151- بحار ، همان
10- امالي شيخ طوسي ج 1 ص 29 - بحار ، ج 85، ص 439.
11. علل الشرايع ج 2 ص 15- بحار، همان
12. امالي شيخ صدوق ص 290 -بحار ، همان
13. علل الشرايع ج 1 ص 249 - عيون الاخبار ج 2 ص 109 -بحار، همان
14. ثواب الاعمال ص 34- بحار، همان
15. محاسن ص 84- بحار، همان
16و 17.محاسن ص 85 - بحار ، ج 85 و ص 440.