عينك‌هاي خياباني و افزايش عيوب انكساري چشم

نویسنده : سميه شرافتي




یك ضرب‌المثل معروف در بين ما ايرانيان شايع است كه مي‌گوييم «هر گردي گردو نيست»
اين موضوع در مورد عينك‌هاي آفتابي نيز به خوبي صدق مي‌كند با اين مضمون كه هر عينكي با شيشه رنگي عينك آفتابي به حساب نمي‌آيد. اهميت اين موضوع زماني مشخص مي‌شود كه بدانيد ضررهاي وارده از سوي يك عينك آفتابي غيراستاندارد به چشم (كه تنها حكم يك عينك رنگي را دارد) بسيار بيشتر از زماني است كه شما از عينك استفاده نمي‌كنيد.
با اين حال خريد عينك آفتابي به هر دليلي‌چه براي حفاظت چشم‌ها و چه براي پيروي از مد روز، با اما و اگر‌هاي بسياري همراه شده‌است.
اما در حالي كه متخصصان چشم تاكيد زيادي روي استفاده از عينك‌هاي آفتابي استاندارد و خريد آن از عينك‌فروشي‌هاي معتبر دارند، سال گذشته مطالعات مركز تحقيقات چشم پزشكي دانشگاه تهران نشان داده بود كه عينك‌هاي آفتابي كه از دستفروش‌ها تهيه مي‌شود، از لحاظ جذب اشعه UV تفاوتي با عينك‌هاي گران‌قيمت نداشته و درصورت قرار گرفتن در نور شديد خورشيد مي‌توان از هر دونوع اين عينك‌ها استفاده كرد.
دكتر عليرضا كشتكار جعفري، جراح و متخصص چشم و عضو هيأت علمي مركز تحقيقات چشم دانشگاه تهران كه تحقيقات خود را بر مبناي همين اتفاق در بيمارستان فارابي انجام داده بود، در اين مورد معتقد است: طي يك بررسي مقايسه‌اي بين عينك‌هاي آفتابي موجود در دستفروشي‌ها و عينك‌هاي آفتابي موجود در عينك‌فروشي‌هاي تهران در مجموع 353 عينك مورد بررسي قرار گرفت كه از اين تعداد 165 عينك از دستفروشي‌ها و 188 عينك از عينك‌‌فروشي‌ها انتخاب شد و با دستگاه اين عينك‌ها بررسي شدند. نتيجه مطالعه نشان داد كه ميزان جذب اشعه در هر دوي اين عينك‌ها تقريبا يكسان بود.
وي در ادامه با اشاره به اينكه هدفش از اين مطالعه مقايسه عينك‌هاي دست فروشي و عينك‌هاي فروشگاه‌هاي صنف عينك‌فروشان از نظر ميزان جذب اشعه ماوراء بنفش و بررسي عوامل مؤثر در كيفيت آنها از نظر رنگ، ميزان عبور نور مرئي، قيمت و محل خريد عينك بود، مي‌گويد: نتيجه اين تحقيق اين بود كه قيمت و محل خريد عينك در كيفيت عينك آفتابي هيچ تاثيري نداشت.
گرچه تعدادي از عينك‌هاي دستفروشي‌ها غير‌استاندارد بودند ولي اين تعداد درصد كمي از عينك‌ها را شامل مي‌شدند و عمدتا شامل رنگ‌هاي تركيبي بودند. بنابراين مي‌توان عينك‌هاي ارزان‌قيمت را با پرهيز از خريد رنگ‌هاي تركيبي براي حفاظت از اشعه جهت مصارف عادي و غيرصنعتي در مواردي كه امكان استفاده از عينك‌هاي گران‌قيمت نباشد توصيه كرد.

نظر مخالفان

البته همه متخصصان با نظر دكتر كشتكار موافق نيستند. دكتر زرين بخش، رئيس مركز تحقيقات لنز و اپتيك ايران با اشاره به اينكه انواع تقلبي عينك‌هاي آفتابي در بازار وجود دارد ولازم است براي خريد عينك به مراكز معتبر مراجعه كرد، به همشهري مي‌گويد: نكته مهم در اين زمينه دقت در انتخاب صحيح عينك آفتابي است.برخي از عينك‌سازي‌ها و مراكز چشم پزشكي دستگاه سنجش‌UV دارند كه ميزان عبور اين اشعه را از عينك نشان مي‌دهد.
اين‌در حالي‌است كه ‌دستفروشاني كوچه و خيابان اقدام به فروش عينك آفتابي مي‌كنند، مسلما از اين دستگاه‌ها براي سنجش عينك استفاده نمي‌كنند.
وي اضافه مي‌كند: افراد براي انتخاب صحيح عينك‌هاي آفتابي بهتر است به پزشك متخصص يا به نمايندگي‌هاي معتبر شركت‌هاي سازنده عينك مراجعه كنند تا دچار عوارض ناشي از استفاده از عينك‌هاي آفتابي غيراستاندارد نشوند.
به گفته اين متخصص چشم عينك‌هاي آفتابي معمولي كه قابليت جذب اين اشعه را ندارند مانع عبور نور كلي خورشيد مي‌شوند، در اين حالت مقدار زيادتري اشعه وارد چشم مي‌شود كه نتيجه آن ايجاد صدمه بيشتر به عدسي و ماكولاي چشم است چون مردمك چشم در اين حالت بيشتر باز مي‌شود.

وي با اشاره به صدمات مختلفي كه از راه اين اشعه به چشم وارد مي‌شود ادامه مي‌دهد: اشعه UV باعث ضربه زدن به مركز ديد چشم و ملتحمه شده و حتي باعث تخريب پوست و پير شدن آن مي‌شود.
دكتر محمد آقازاده اميري، رئيس انجمن علمي اپتومتري ايران نيز در تشريح عينك‌هاي آفتابي ايده‌آل به‌منظور حفاظت از اشعه ماوراء بنفش خورشيد، معتقد است: عينك آفتابي مطلوب بايد 99 تا 100 درصد اشعه ماوراء بنفش A و B را جذب كند. همچنين تيرگي اين عينك‌ها به اندازه‌اي باشد تا ديد فرد و تشخيص علائم را با مشكل مواجه نكند.
رنگ‌هاي خاكستري خنثي، قهوه‌اي، كهربايي و سبز در عينك‌هاي آفتابي مطلوب است همچنين تيرگي عدسي استفاده شده در عينك‌هاي آفتابي بايد متناسب با شرايط استفاده از آن باشد.
لازم است فرم عينك‌هاي آفتابي به‌گونه‌اي باشد كه به راحتي روي صورت فيكس شده و عدسي مستقيم جلوي چشم قرار گيرد، ‌كمترين فاصله را با چشم داشته باشد و اطراف چشم‌ها را به اندازه كافي بپوشاند.
همچنين عينك‌هاي آفتابي بايد در برابر ضربه مقاوم يا به عبارتي نشكن باشند.» اين متخصص اپتومتري با اشاره به اين عبارات توضيح مي‌دهد: درصورتي كه عينك آفتابي از شرايط استاندارد برخوردار نباشد، به‌دليل شكست نورهاي متعدد مي‌تواند خستگي و سردردهاي ناخواسته را به‌دنبال داشته باشديا حتي سبب ايجاد عيوب انكساري شود.
درصورتي كه عينك‌هاي آفتابي طيف‌هاي اپتيكي لازم را حذف نكنند، نور شديد خورشيد، سلامت چشم از جمله شبكيه، قرنيه، ‌ملتحمه و عدسي را با خطر مواجه مي‌كند. بنابراين عينك آفتابي مطلوب بايد مكانيسم‌هاي اشعه UV را كنترل كند در غيراين صورت اثرات فتوشيميايي نامطلوبي را در چشم سبب مي‌شود.
دكتر آقازاده اميري با تاكيد بر آنكه عينك‌هايي كه به قيمت بسيار ارزان و در حاشيه خيابان‌ها به فروش مي‌رسد از استانداردهاي اوليه عينك‌هاي آفتابي برخوردار نيستند، نيز تاكيد مي‌كند: لازم است عينك‌هاي آفتابي از متخصصان داراي صلاحيت علمي تهيه شوند.
منبع:www.eynak.com