دانستنی های دارویی خانواده (2)






روش مصرف قطره بيني

در مصرف داروهايي كه براي درمان امراض بيني تجويز مي‌شوند بايد كاملاً آگاهانه عمل كرد. لذا توجه به موارد زير درخصوص مصرف قطره‌هاي بيني توصيه مي‌شود:
1- ابتدا با مطالعه برچسب دارو از مقدار توصيه شده مصرف اطمينان حاصل كنيد. سپس دست‌هاي خود را بشوييد و با ملايمت راه‌هاي هوايي بيني را تخليه نماييد.
2- سر را در وضعيت مناسب قرار دهيد. جهت وارد كردن قطره به پشت حلق، سر را به عقب چرخانده و به لبه تخت متمايل كنيد.
3- از طريق دهان نفس كشيده، قطره چكان را در بالاي سوراخ بيني قرار دهيد. تعداد توصيه شده قطره را در داخل بيني چكانده و به مدت 5 دقيقه در اين وضعيت بمانيد. لازم است تا چند دقيقه بازدم از طريق دهان باشد.

روش استعمال شياف از راه مقعد

در مصرف داروهايي كه از طريق شياف استعمال مي‌شود بايد كاملاً آگاهانه عمل كرد. لذا توجه به نكات زير درخصوص مصرف شيافهاي مقعدي (ركتال) توصيه مي‌شود:
1- ابتدا دستورالعمل مقدار و زمان مصرف دارو را مطالعه نموده و سپس دستهاي خود را بشوييد.
2- دستكش پوشيده، شياف را از لفاف آلومينيومي مربوط بيرون آوريد. با استفاده از مواد روان ساز، انتهاي مدور شياف و سطح انگشت سبابه خود را لغزنده سازيد. وازلين يا ژل الكترود براي اين منظور مناسب است.
3- بر روي پهلوي چپ خوابيده، پاي راست خود را كمي خم كنيد. چند نفس آهسته عميق بكشيد تا عضله مقعد از حالت انقباض خارج گردد. سپس شياف را به آهستگي از طريق مقعد وارد ساخته به اندازه يك انگشت كامل به بالا برانيد. در غير اين صورت شياف پيش از حل شدن دارو خارج خواهد شد.
4- انگشت خود را بيرون كشيده و دستكش را درآوريد. به مدت 15 دقيقه بر روي پهلوي خود باقي بمانيد.

روش استعمال داروهاي مهبلي (واژينال)

داروهاي مهبلي كه اغلب به منظور درمان عفونت‌هاي واژن تجويز مي‌شوند به اشكال مختلف نظير كف، ژل، كرم و يا شياف قابل دسترسي هستند. اين اشكال دارويي معمولاً به وسيله يك دستگاه موسوم به اپليكاتور استعمال مي‌شوند. شياف‌هاي مهبلي به منظور جلوگيري از آب شدن بايد در يخچال نگهداري شوند. داروهاي مهبلي غالباً شبها هنگام خواب مصرف مي‌شوند تا مدت زمان تماس دارو با مخاط و در نتيجه اثربخشي دارو افزايش يابد. پس از استعمال دارو بهتر است از پدهاي مخصوص جهت جذب ترشحات اضافي استفاده گردد.

روش مصرف:

ابتدا دستورالعمل مصرف دارو را مطالعه نموده و با نحوه كار با اپليكاتور آشنا شويد. سپس دستها و ناحيه مهبل را شستشو داده و ماده دارويي را به مقدار لازم در داخل اپليكاتور قرار دهيد. در مورد شياف از مواد روان سازي نظير ژل پتروليوم استفاده نماييد. در وضعيت خوابيده به پشت زانوها را خم كنيد. با انگشتان يك دست لبه‌هاي طرفي مهبل را از هم جدا نموده با دست ديگر اپليكاتور را به سمت عقب و پايين وارد مهبل كنيد. پيستون اپليكاتور را فشار داده و پس از قرار گرفتن دارو در مهبل اپليكاتور را خارج نماييد. حداقل به مدت 10 دقيقه در وضعيت خود باقي بمانيد. اپليكاتور و دست‌هايتان را با آب و صابون بشوييد.

روش مصرف فرآورده‌هاي پوستي

در مورد داروهايي كه از طريق فرآورده‌هاي پوستي به مصرف مي‌رسند بايد كاملاً آگاهانه عمل كرد. لذا توجه به نكات زير توصيه مي‌شود:
1- ابتدا با مطالعه برچسب دارو از مقدار توصيه شده مصرف آگاهي حاصل كنيد. سپس دستهاي خود را بشوييد و در مورد بثورات و زخم‌هاي پوستي باز، جهت پيشگيري از بروز عفونت از دستكش پاكيزه استفاده نماييد.
2- در صورتي كه مقداري دارو از نوبت استعمال قبلي باقي مانده موضع را با صابون ملايم و آب ولرم شستشو دهيد، مگر آن كه پزشك دستور ديگر داده باشد.
3- به وضعيت پوست توجه كنيد بر روي بثورات يا زخم‌هاي پوستي باز نبايد دارو استعمال شود مگر مواردي كه دارو به همين خاطر تجويز شده باشد.
4- براساس وسعت ناحيه مورد نظر، مقدار كافي از كرم يا پماد را در كف دست خود قرار داده، آن را نرم كنيد. سپس دارو را به صورت يكنواخت و در يك لايه نازك در جهت مسير رشد موها بر روي پوست پخش نماييد.
5- سطح پوست را باز گذاشته يا از يك پانسمان شل براي محافظت از آلودگي لباس‌هايتان استفاده كنيد. از پانسمان‌هاي محكم كه مانع عبور هوا مي‌شوند نبايد استفاده كرد، مگر آن كه پزشك چنين دستوري داده باشد.

روش استفاده از برچسب‌هاي پوستي

در مصرف داروهايي كه به صورت برچسب‌هاي پوستي مي‌باشند بايد آگاهانه عمل كرد. لذا توجه به نكات زير توصيه مي‌شود:
1- ابتدا دستورالعمل مصرف دارو را مطالعه نموده، سپس دست‌هايتان را بشوييد. برچسب را از پوشش محافظ آن خارج سازيد و آن را از لبه بگيريد. به سطح چسبناك آن دست نزنيد.
2- فوراً برچسب را در محل مورد نظر قرار داده، با كف دست به مدت 10 ثانيه فشار دهيد تا به طور كامل (مخصوصاً اطراف لبه‌هاي آن) بچسبد.
3- پس از 24 ساعت يا مدت مقرر شده توسط پزشك برچسب را برداشته، محل ديگري را براي برچسب بعدي انتخاب كنيد. حداقل به مدت يك هفته نبايد از محل قبلي استفاده كرد. زيرا موجب تحريك موضعي پوست خواهد شد.
4- برچسب استفاده شده را از وسط تاكرده روي هم بچسبانيد و به دور از دسترس كودكان يا حيوانات دور بيندازيد.

مصرف صحيح داروهاي ملين بدون نسخه

يبوست هنگامي رخ مي‌دهد كه مدفوع سخت و دفع آن دشوار باشد. برخي افراد تصور مي‌كنند كه اگر هر روز اجابت مزاج نداشته باشند، دچار يبوست هستند. در حالي كه چنين تصوري نابجاست. در اكثر افراد دفعات اجابت مزاج از دو تا يك بار در روز متغير است. تا زماني كه قوام مدفوع نرم بوده و براحتي دفع گردد يبوستي وجود ندارد. نقريباً همه افراد زماني دچار يبوست مي‌شوند. مسافرت، فشارهاي روحي، مصرف كم مايعات و فيبرهاي غذايي، نداشتن فعاليت بدني، مصرف برخي داروها، توجه نكردن به بازتاب دفع و مصرف نابجاي داروهاي ملين ممكن است در بروز يبوست دخالت داشته باشند. توجه به نكات زير مي‌تواند در پيشگيري از يبوست به شما كمك نمايد:
1- اوليه اقدام در جهت پيشگيري از يبوست مصرف زياد غذاهاي غني از فيبر نظير ميوه‌جات و سبزيجات است.
2- حداقل 1 تا 2 ليتر آب در روز مصرف نماييد.
3- زمان مناسب و بي‌دغدغه‌اي را به اجابت مزاج اختصاص دهيد، مثلاً بعد از صرف صبحانه كه احساس طبيعي دفع بيشتر است.
4- چنانچه مستعد بروز يبوست مي‌باشيد از پودر پسيليوم به منظور ايجاد توده و حفظ نرمي و قوام مدفوع استفاده نماييد.
5- جهت پيشگيري از نفخ ابتدا از يك قاشق غذاخوري آغاز كرده، سپس به دو قاشق افزايش دهيد.
6- در صورت ابتلا به يبوست از يك مسهل ملايم نظير شير منيزيم استفاده كنيد.
7- با مصرف ساير داروهاي مسهل احتمال بروز دردهاي شكمي بيشتر است.
8- از مصرف روغن معدني خودداري كنيد زيرا ممكن است از طريق مقعد نشت كرده و لباس‌هايتان را آلوده سازد. همچنين با مصرف طولاني، امكان بروز اختلاف در جذب ويتامين‌هاي E,D,A وK وجود خواهد داشت.
9- سعي كنيد كه به هيچ داروي مليني به جز فرآورده‌هاي توده‌ساز (مانند پسيليوم) وابستگي پيدا نشود. چرا كه ترك اعتياد به داروهاي ملين كار دشواري است.
منبع: www.behdasht.gov.ir