چند توصيه به والدین


 

نویسنده: دکتر ميترا حکيم شوشتري/ فوق‌تخصص روان‌پزشکي کودک و نوجوان




 
اگر نوجوان شما از واژه‌هاي شايع و مصطلحي که رايج شده استفاده مي‌کند و معمولا خيلي کم اين واژه‌ها را براي شما به کار مي‌برد (به کار بردن آنها فقط مربوط به روابط دوستانه‌اش است) بهتر است، اين حرف‌ها را ناديده بگيريد چون به اين معني است که نوجوان‌تان روي تکيه‌کلام‌اش تسلط دارد و مي‌داند به کار بردن آنها در محيط خانه، مطلوب نيست، پس سخت نگيريد اما در صورتي که او دايما انتظارات خود را با اين لحن از شما درخواست مي‌کند، بهتر است به او تذکر بدهيد که در اين صورت نبايد از شما انتظار احترام و اجابت خواسته‌هايش را داشته باشد. مثلا وقتي به جاي بيان خواسته‌اش از شما با کلماتي مانند «لطفا» «اگر امکان داره»، خواسته‌اش را با چنين لحني بيان مي‌کند: «مامان، داري از آشپزخانه مي‌آيي، يه قهوه توپ خفن مياري؟ دمت گرم!» شما بدون توجه به خواسته‌اش، به اتاق مي‌آييد و اگر او سراغ قهوه را گرفت، با کمال تعجب و احترام، مي‌گوييد: «ولي عزيزم من نشنيدم که شما درخواست قهوه کنيد!» ...
به مرور او مي‌فهمد که نبايد با والدين، معلم و بزرگ‌ترهايش، اين گونه صحبت کند. البته اين نکته قابل تأمل است که اگر حريم خانواده شما مشخص نباشد و اگر شما به عنوان والد، به اين حريم مقدس، با رعايت قواعد، احترام نمي‌گذاريد، نبايد توقع رعايت احترام متقابل را از فرزندتان داشته باشيد چرا که خود شما، الگوي مناسبي براي چنين آموزشي نبوده‌ايد. گاهي والدين، گله مي‌کنند که چرا فرزندشان مرز دوستي را نمي‌شناسد و به دوست‌اش فحاشي مي‌کند يا پرخاشگر است. در برخي موارد با يک بررسي ساده، شاهديم که پدر، در حضور ما، با نوجوان‌اش اين‌گونه صحبت مي‌کند، «بچه مگه شعور نداري؟ اين چه حرفي بود که زدي!» حالا به عقيده شما چه انتظاري مي‌توان داشت؟
نکته مهم ديگر اينکه والدين با ناآگاهي و غفلت، از دوره طلايي قبل از نوجواني بهره نمي‌گيرند، دوره‌اي که بچه‌ها به اطاعت محض از قوانين، رضايت دارند. در اين دوره است که بايد در انتخاب دوستي‌هاي فرزندمان دقت کنيم و با نظارت صحيح، بچه‌هايي را به حريم خانه‌مان دعوت کنيم که در تناسب خانوادگي با ما باشند. بچه‌هايي که تربيت آنها را مي‌پسنديم و تمايل داريم با فرزندمان دوست شوند. وقتي که شما از اين دوره غافل بمانيد، ممکن است فرزندتان بدون نظارت، روابط عميق دوستي، با گروه‌هايي پيدا کند که از تربيت خانوادگي مناسب بي‌بهره‌اند. بيدار شدن شما از خواب غفلت، درست هم‌زمان با شروع نوجواني فرزندتان که دوره استقلال‌طلبي اوست، يعني ورود به يک مرحله سخت که شايد بتوانيد، با تلاش مضاعف تنها کمي از خسارت‌ها را جبران کنيد. خسارت سال‌هايي که او را باري به هر جهت رها کرده بوديد و هيچ چارچوب و انتظاراتي برايش قايل نبوديد. اگر از همان کودکي مرز بايد و نبايد در خانه شما مشخص شود، يقينا دوره نوجواني فرزندتان به يک بحران شبيه نخواهد بود و همه چيز تحت کنترل شماست و گاهي با يک گپ دوستانه و مشورت خواستن از او قادريد موضوع خاصي را که به نظر شما اشتباه است، حل و فصل کنيد. هر موضوعي که باشد مثلا همين شيوه گفتاري که باب شده است.
منبع: http://salamatiran.com