سنگ کلیه چیست؟

سنگ‌ های کلیه به رسوباتی سخت از جنس مواد معدنی مثل کلسیم، اگزالات و فسفات میگویند که در کلیه‌ های آدمی شکل می گیرند. دچار شدن به این عارضه علل بسیاری دارد و می‌ تواند هر قسمتی از دستگاه ادراری انسان را از کلیه‌ ها تا مثانه را در بر گیرد.  دفع سنگ های کلیه عموما بسیار دردناک است. به طوری کهافردی که دچار آن شده اند از آن ب عنوان بدترین درد دنیا نام میبرند.
 

علائم سنگ کلیه

سنگ کلیه دارای علائمیمی باشد که در قسمت زیر ب برخی از آنها اشار کرده ایم:
 
درد
دردهای متناوب خفیف تا شدید در  قسمت پهلوها و پایین دنده ها که امکان دارد تا کشاله ران ادامه پیدا کند.
 
سوزش ادرار
سنگ کلیه ممکن است موجب احساس درد یا سوزش ادرار گردد. این حالت بیشتر در مواقعی اتفاقمی افتد که سنگ موجب انسداد حالب‌ ها گردد.
 
تغییر رنگ صورتی، قرمز یا قهوه ای ادرار
اگر رنگ ادرار شما صورتی روشن یا قرمز تیره و یا قهوه ای است، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. چرا که که تغییر رنگ ادرار ممکن است عواقبی همچون سنگ کلیه، عفونت مجاری ادراری و زمینه ساز بسیاری دیگر از بیماری ها باشد. 
 
ادرار کدر و بد بو
یکی دیگر از دلایل وجود سنگ کلیه ادار کدر و کف دار همراه با بوی بد است. سنگ های کلیوی با رسوب برخی از مواد شیمیایی ایجاد میگردند و تعجبی ندارد که بوی بدی را ایجاد کنند.
 
تکرر ادرار
یکی دیگر از نشانه های شایع سنگ کلیه تکرر ادرار می باشد که بسیار هم کلافه کننده است.
 
قطره قطره آمدن ادرار
حتما این نشانه را جدی بگیرید و با مشاهده آن به پزشک مراجعه کنید چرا که نادیده گرفتن  آن به مروز زمان سبب بی اختیاری در ادرار میگردد.
 
تهوع و استفراغ
حالت تهوع و استفراغ یک امر بدیهی و شایع برای افراد مبتلا به این عارضه می باشد. سنگ در کلیه سبب تحریک اعصاب در دستگاه گوارش میشود و موجب ناراحتی معده میگردد.
 
تب و لرز
در  مواقع وجود عفونت با سنگ کلیه مشاهده میگردد.
 

عادات غلط که موجب بروز کلیه میشوند

 
مصرف نوشابه
یکی از باورهای اشتباه در مورد نوشابه ها این است که عموم فکر میکنند نوشابه ها به هضم بهتر غذا کمک میکنند. اما باید به شما بگوییم سخت در اشتباه هستید. فروکتوزی که در نوشابه ها وجود دارد یکی از علل اصلی تشکیل سنگ در کلیه می باشد. استفاده روزانه یک قوطی نوشابه خطر ابتلا به سنگ کیه را تا 23 درصد بالا می برد. سعی کنید از مصرف نوشابه به صورت جدی خودداری کنید.
 
خوردن بیش از حد گوشت
یکی دیگر از عادات غذایی اشتباه که منجر به تشکیل سنگ کلیه میشود مصرف بیش از حد گوشت می باشد. زیاده روی در  مصرف گوشت سبب بالا رفتن اسید اوریک بدن شده و خطر برور سنگ کلیه را افزایش میدهد. افراد وگان یا گیاهخوار یا افرادی که بیشتر در برنامه غذایی خود ماهی استفاد میکنند، ۳۰ تا ۵۰ درصد کمتر در معرض خطر  ابتلا به عارضه سنگ کلیه هستند.
 
مصرف بیش از حد مکمل‌ های ویتامین C
بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط متخصصین، یکی از عوامل ایجاد سنگ کلیه در بدن مصرف بیش از اندازه مکمل‌ های ویتامین C میباشد. افرادی که بیشتر از ۷ مکمل ویتامین C در هفته مصرف می‌ کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند؛ چرا که ویتامین C در فرم اگزالات دفع میگردد و می‌تواند در مجاری کلیوی به سنگ کلیه تبدیل شود. البته باید این نکته را هم ذکر کنیم که هیچ گونه ارتباطی بین غذاهای طبیعی غنی از این ویتامین و ابتلا به سنگ کلیه وجود ندارد.
 
عدم دریافت کافی مرکبات
مرکبات سرشار از سیترات هستند؛ ترکیباتی که موجب کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه میشوند. یکی از راه های آسان برای پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه اضافه کردن آب لیمو به آب آشامیدنی می باشد.
 
مصرف کم کلسیم
یکی دیگر از تصورات غلط در ایجاد سنگ کلیه این است که مردم فکر میکنند با کاهش مصرف کلسیم میتوانند مانع از بروز این عارضه شوند، اما سخت در اشتباه هستید چرا که طبق تحقیقات صورت گرفته اثبات شده افرادی که در برنامه غذایی خود به میزان کافی کلسیم دریافت میکنند کمتر در معرض ابتلا به سنگ کلیه قرار میگیرند.
 
خوردن بیش از حد سبزیجات تیره رنگ
سبزیجات تیره رنگ حاوی مقادیر بالای اگزالات می باشند و همانطور که در قسمت بالا  اشاره شد، اگزالات  یکی از عومل تشدید کننده در ابتلا به سنگ کلیه می باشد. اگر سابقه ابتلا به سنگ کلیه را دارید، این سبزیجات را کمتر در برنامه غدایی خود مصرف کنید.
 
کم آبی بدن
یکی از عوامل اصلی در ایجاد سنگ کلیه ننوشیدن آب به میزان کافی می باشد. کم آبی در بدن موجب بروز عرضه سنگ کلیه میگردد. شما باید روزانه حداقل ۲ لیتر مایعات را استفاده کنید.
 
مصرف زیاد نمک
یکی از مضرات مصرف بیش از حد نمک این است که موجب بالا رفتن مقدار کلسیم دفع شده در کلیه میگردد و همین امر خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌ دهد. اکثر نمک مصرفی ما در غذاهای فراوری از نوع شبه پنهان می باشد.
 

درمان سنگ کلیه

درمان سنگ کلیه بر طبق نوع، اندازه و محل آن متفاوت می باشد و شامل:
 
مصرف مایعات
یکی از راه های درمان سنگ کلیه اگر اندازه اش کوچک باشد این است که روزانه حداقل دو الی سه لیتر مایعات بنوشید، این کار موجب رقیق شدن ادرار و دفع سنگ های ریز و جلوگیری از تشکیل و افزایش اندازه سنگ های جدید و درمان سنگ کلیه میشود.
 
رژیم کم اگزالات
اگر سنگ کلیه ایجاد شده در بدن شما از نوع سنگ کلیه اگزالات کلسیمی باشد، میتوان آن را با تغییر برنامه غذایی خود درمان کنید.  به این صورت که باید از مصرف ریواس، اسفناج، شکلات، چغندر، بامیه، چای، سیب زمینی شیرین، آجیل، فلفل سیاه و سویا صرف نظر کنید.
 
رژیم کم پروتئین و کم نمک
با کمتر مصرف کردن پروتئین های حیوانی و جایگزین کردن آن با پروتئین های گیاهی نظیر حبوبات میتوان سنگ کلیه را درمان کرد. به علاوه سعی کنید در غذاها از مقدار بسیار کمی نمک استفاده کنید که این کار هم در پیشگیری و درمان سنگ کلیه بسیار موثر است.
 
رژیم غذایی با کلسیم کافی
اگر به اندازه کافی از  لبنیات در طول روز استفاده کنید و از مصرف قرص و مکمل کلسیم اجنتاب کنید در پیشگیری و درمان سنگ کلیه بسیار تاثیر گذار است.
 
مسکن ها
برای کاهش تسکین درد در هنگام دفع سنگ کلیه می توان از مسکن هایی نظیر ناپروکسن، ایبوپروفن و … استفاده نمود.
 
درمان دارویی
برای درمان سنگ کلیه از طریق داروها میتوان از داروهایی مثل تامسولوسین برای گشاد کردن حالب ها و کمک به دفع سنگ تحت نظر پزشک معالج بهره گرفت. همچنین برحسب نوع سنگ میتوان از داروهایی مثل دیورتیک های تیازیدی، آلوپورینول، آنتی بیوتیک ها، ویتامین B6 و ترکیبات سیترات جهت درمان سنگ کلیه استفاده کرد. البته تممی این داروها باید به دستور پزشک و زیرنظر وی مصرف گردد.
 
درمان سنگ شکن
اگر اندازه سنگ ها بسیار بزرگ باشد میتوان از امواج صوتی پرقدرت برای شکستن سنگ های بزرگ استفاده کرد و آن ها را تبدیل به سنگ های کوچکتر  کرد که دفع راحت تری داشته باشند. این روش به خاطر دردناک بودن تحت مراقبت پزشک و با داروهای آرامبخش انجام میگردد و ممکن است بین ۴۵ الی ۶۰ دقیقه زمان لازم داشته باشد.
 
جراحی
سنگ های بزرگی که با سنگ شکن هم نمیتوان آن ها را خورد کرد، باید از طریق جراحی از راه ایجاد سوراخی بر روی پوست از بدن خارج شوند.
 
خروج سنگ از طریق اسکوپ
یکی دیگر از درمان های پزشکی استفاده از لوه اسکوپ است. اسکوپ ها لوله هی باریکی هستند که پزشک معالج با وارد کردن آن به داخل حالب ها، سنگ های کوچک تر را خورد و خارج می کند و سپس استنتی جهت ترمیم و کاهش التهاب مجرا در آن قرار می دهد.
 

جمع بندی

همان طور که در بالا اشاره کردیم یکی از شایع ترین بیماریها امروزه سنگ کلیه می باشد که بهترین راه درمان و پیشگیری آن استفاده از یک رژیم غذایی درست است. شما میتوانید با سالم خوری از بروز بسیاری از بیماری ها در بدن پیشگیری کنید. دفع سنگ کلیه درد بسیاری دارد و یکی  از معضلات بزرگ در بین کسانی است که با مشکل سنگ کلیه دست‌ به‌ گریبان هستند.. برای درمان سنگ کلیه روش های متعدد وجود دارد ولی راحت ترین راه استفاده درست از مود غذایی می باشد.


منبع: راسخون