چای سبز و قهوه دو نوشیدنی مفید و پرطرفدار در میان مردم هستند  که در این مطلب آن‌ها را از جهات مختلف میخواهیم مورد بررسی قرار دهیم. بعد از آب رتبه بیشترین مصرف نوشیدنی در جهان به چای اختصاص دارد و قهوه هم طرفداران بسیاری در میان مردم دارد. مردم به دلایل متعدد چای سبز و قهوه را مصرف میکنند مثلا بخاطر طعم بی نظیر و یا فوایدی که برای سلامتی بدن دارند. بعضی از افراد با دم کردن دانه‌ های قهوه از نوشیدن یک فنجان قهوه لذت می‌ برند؛ و بعضی دیگر با خشک کردن برگ گیاه چای، از نوشیدن چای سبز احساس آرامش می‌ کنند.
 

مقایسه چای سبز و قهوه

 
محتوای قهوه و کافئین موجود در آن
کافئین یکی از پر مصرف‌ ترین داروهای محرک در سراسر دنیا به شمار می آید و به‌ طور طبیعی در قهوه و چای پیدا می‌ شود. در واقع، قهوه و چای اصلی ترین منابع کافئین در رژیم غذایی هر فرد به حساب می آیند؛ اما به این نکته توجه کنید که قهوه بیش از سه برابر چای سبز کافئین بدن را تأمین می‌ کند. در هر ۲۴۰ میلی‌ لیتر قهوه ۹۶ میلی‌ گرم کافئین وجود دارد، درحالی‌ که همان مقدار چای سبز ۲۹ میلی‌ گرم کافئین را در خود جای داده است. طبق نتایج به دست آمده از تحقیقات متعدد، استفاده ۴۰۰ میلی‌ گرم کافئین در روز برای افراد بزرگسال بی‌ خطر می باشد؛ اما مقدار توصیه‌ شده کافئین برای افراد نوجوان ۱۰۰ میلی‌گرم در روز و برای کودکان ۲.۵ میلی‌گرم در روز توصیه میشود.

کافئین دارای اثرات مفیدی برای سلامتی بدن  می بشد که شامل:

بالا رفتن مقدار انرژی، هوشیاری، توجه و بیداری

کاستن میزان خستگی ذهنی و جسمی

واکنش سریع و دقت بالا

بالا بردن میزان عملکرد ورزشی

بهبود و تقویت حافظه و روحیه

هم چنین طبق تحقیقات کافئین دارای اثرات محافظتی برای سلامت مغز می باشد و میزان ابتلا به زوال عقل و دیگر بیماری‌ های دژنراتیو را کاهش می‌ دهد. به علاوه بعضی تحقیقات نشان دهنده اثر مستقیم مصرف قهوه و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند؛ اما این نظریه فعلا به صورت دقیق اعلام نگردیده و ممکن است نتیجه عکس هم داشته باشد و کافئین موجب بالا رفتن میزان قند در بدن گردد.
 

فواید سلامتی چای سبز و قهوه برای بدن

چای سبز و قهوه هر دو از مزایای مشترک زیادی برای سلامتی برخوردار هستند که از جمله مهم‌ ترین آن‌ها می‌ توانیم به محتوای آنتی‌ اکسیدانی بالا و اثرات کاهش وزن آنها اشاره کنیم.
 
چای سبز و قهوه منابع تغذیه ای عالی از آنتی‌ اکسیدان ها
یکی از مواردی که نقش موثری در سلامتی بدن دارد رادیکال‌ های آزاد می باشند اما باید توجه کنید که میزان بیش از حد آنها سبب ایجاد استرس اکسیداتیو میگردد. استرس اکسیداتیو یک فرایند مضر برای بدن محسوب میگردد که می‌ تواند سبب ایجاد بیماری و سرعت بخشیدن به روند پیری شما شود. قهوه و چای سبز سرشار از آنتی‌ اکسیدان ها هستند، آنتی اکسیدان ها ترکیباتی با فواید مفید در مقابل استرس اکسیداتیو می باشند. قوه و چای سبز دارای  گروهی از آنتی‌ اکسیدان‌ها به اسم پلی فنول هستند. اپی گالوکتشین گالات (EGCG) و کلروژنیک اسید (CGA) به ترتیب بیشترین میزان پلی فنول های موجود در چای سبز و قهوه می باشندد. طبق نتایج به دست آمده از تحقیقات پزشکی مشخص گردیده که این مواد میتوانند اثرات ضد سرطانی قوی داشته باشند. مثلا، EGCG مانع از رشد و گسترش تومور در بدن میشود و مرگ سلول تومور را  موجب میگردد. هم چنی اثر ضد التهاب این ماده به جلوگیری از التهاب مزمن در بروز سرطان کمک شایانی می کند. افزون بر ای، CGA میتواند مانع از رشد تومور گردد و سبب مرگ سلول‌ های سرطانی می‌ شود. طبق تحقیقات علمی EGCG ای که در در چای سبز وجود دارد توانایی نابود کردن سلول‌ های سرطانی در تومورهای سر و گردن و همچنین در سلول‌ های سرطانی ریه، پروستات، پستان، روده بزرگ و پانکراس را دارد. به علاوه  CGA موجود در قهوه اثرات قابل توجهی در مقابل سرطان‌ های کبد، آندومتر و پوست دارد. هم چنین، CGA با تنظیم سطح تری گلیسیرید خون و بهبود چگونگی پاسخ سلول‌ های شما به هورمون انسولین، برای سلامت قلب و کنترل قند خون میتواند تاثیز بسزایی داشته باشد.
 
چای سبز و قهوه منابع تغذیه ای عالی برای کاهش وزن
CGA و EGCG ای که در دو نوشیدی  چای سبز و قهوه وجود دارند شما را در روند کاهش وزن بسیار کمک میکنند. بر اساس تحقیقاتی که انجام شده CGA توانایی کاهش مقدار انسولین، کلسترول خون و تری گلیسیرید را در خون دارد. همچنین توانایی کاهش میزان لپتین یعنی هورمون تنظیم‌ کننده گرسنگی را  دارد. همه این عوامل سبب کاهش وزن در بدن میشوند. چربی احشایی  که همان چربی ذخیره‌ شده در داخل شکم و اندام‌ ها می باشد خطر ابتلا به بیماری‌ های قلبی و دیابت را بالا می برد. طبق تحقیقات علمی EGCG با کاهش تجزیه چربی سبب کاهش وزن و کاهش چربی احشایی در بدن  می‌ شود. به علاوه موجب تقویت رشد باکتری‌ های مفید در روده میگردد که به سوزاندن چربی و بهبود حساسیت به انسولین کمک زیادی خواهد کرد.
 
چای سبز  با داشتن ال-تیانین یک ماده آرام‌ بخش می باشد
ال-تیانین (L-theanine) که یک اسید آمینه به شمار می آید و به‌ طور طبیعی در بعضی از انواع چای نظیر  چای سبز یافت میشود. ال-تیانین با تاثیر گذاری بر روی مغز دمی سبب بالا رفتن میزان آرامش در بدن میشود. بر اساس نتایج به دست آمده از تحقیقات علمی اثابت گردیده نوشیدن چای سبز سبب بالا رفتن فعالیت موج مغزی آلفا در انسان گردیده که این خود نشان‌ دهنده یک حالت روانی آرام و هوشیار می باشد.
 
وجود ارتباط مستقیم با مصرف چای سبز و قهوه و کاهش برخی از بیماری‌ ها
طبق شواهد به دست آمده ازتباط مستقیمی با مصرف چای سبز و کاهش خطر سکته، دیابت و افسردگی وجود دارد.
 

تأثیرات منفی مصرف قهوه و چای سبز

طبق فوایدی که در قسمت بالا به آنها اشاره کردیم چای سبز و قهوه هر دو نوشیدنی های مفید برای بدن به حساب می آیند اما مصرف غیر اصولی و بیش از حد آنها میتواند تاثیر منفی برای بدن داشته باشد. مثلا مواد افزودنی نظیر شیرین‌ کننده‌ ها، خامه‌ ها و شربت‌ های طعم دار سبب افزایش مقدار کالری و قند قهوه یا چای شما میگردد. بر اساس مطالعات انجام شده نوشیدن قهوه و چای شیرین سبب بالا رفتن میزان قند در افراد بزرگسال شود و این وضعیت با بالا رفتن میزان وزن، ایجاد دیابت نوع ۲، خطر ابتلا به بیماری قلبی و حفره‌ های دندانی همراه می باشد. هم چنین مصرف بیش از اندازه کافئین میتواند منجر به عوارض جانبی ناخواسته‌ ای مثل اضطراب ناشی از کافئین و اختلالات خواب گردد.
 

نکات آماده‌ سازی قهوه و چای سبز

قهوه و چای سبز در صورتی دارای مزایای متعدد برای بدن هستند که به صورت اصولی تهیه و مصرف شوند در غیر این صورت دارای عوارض بسیاری برای سلامتی هستند. پس برای مصرف این دو نوشیدنی رعایت نکات زیر از واجبات می باشد:
 
1. از فیلتر قهوه استفاده کنید
با استفده از این فیلترها میتوانید میزان کافستول قهوه را کاهش دهید. کافستول ها سبب بالا رفتن سطح کلسترول خون در بدن میشوند.
 
2. استفاده از شیر کم چرب به جای شیر پرچرب
اگر شما هم جزو افرادی هستید که نمیتوانید قهوه را به صورت طبیعی استفاده کنید و به آن شیر اضافه میکنید بهتر از شیر کم چرب به جای شیر پرچرب استفاده کنید چرا که همین امر کوچک موجب کاهش کالری و چربی نوشیدنی شما میشود و خطر کمتری برای سلامتی شما دارد.
 
3. به هیچ عنوان از شکر استفاده نکنید
با اضافه کردن مواد شیرین همانند شکر، قند، عسل، شربت به قهوه یا چای سبب از بین رفتن فواید آنها میشوید و این نوشیدنی های مفید را به نوشیدنی‌ های کم مغذی تبدیل میکنید.
 
4. دارچین یا جوز هندی را به قهوه خود بیافزایید
اگر نمیتوانید قهوه را به صورت تلخ بنوشید بهتر است به جای افزودن مواد شیرین به این نوشیدنی از دارچین و یا جوز هندی استفاده کنید چرا که هم طعم بهتری به قهوه میدهند و هم موجب پیشگیری و درمان بیماری هایی همچون دیابت نوع 2 و چاقی مفرط میگردند.
 
5. به چای سبز خود آب‌ لیمو اضافه کنید
طبق نتایج به دست آمده از آزمایشات علمی اثبات گردیده که اضافه کردن آب لیمو به چای سبز میتواند سبب در دسترس قرار دادن آنتی اکسیدان های چای سبز به بدن گردد و بدن میتواند راحت تر از این آنتی اکسیدان ها بهره ببرد.
 

چای سبز یا قهوه؟

همان طور که در قسمت های بالا اشاره کردیم چای سبز و قهوه هر دو دارای مزایا بسیاری برای بدن هستند و اگر به صورت اصولی و به مقدار اندازه مصرف شوند خطری برای بدن ندارند، اما به این نکته توجه کنید افرادی که از اختلالات وحشت، اضطراب، بی‌ خوابی رنج می برند بهتر است به جای استفاده از قهوه از چای سبز استفاده کنند چرا که از کافئین کمتری نسبت به قهوه برخوردار است و هم چنین دارای آمینو اسید ال-تیانین می باشد که موجب افزایش حس آرامش در بدن میگردد و کمک شایانی به بهبود خواب در بدن میکند. به علاوه قهوه به خاطر مقادیر بالای کافئینی که دارد منجر به ایجاد وابستگی به کافئین میگردد. اگر شما به دنبال افزایش هوشیاری و عملکرد بالای فیزیکی هستید قهوه نوشیدنی بهتری برای شما به حساب می آید. ولی در کل استفاده از قهوه یا چای سبز به نیاز شما باز میگردد. سعی کنید این نوشیدنی را برحسب احتیاجی که دارید مصرف کنید و از مزایای آنها بهره مند گردید.
 

جمع‌ بندی

در این مطلب سعی کردیم مزایا و معایب دو نوشیدنی پرطرفدار را برای شما در کنار هم توضیح دهیم تا بتوانید بر حسب نیاز بدن خود از آنها استفاده کنید. همان طور که متوجه شدید قهوه و چای سبز هر دو دارای مزایای زیادی برای بدن هستند به شرطی که به اندازه و به صورت درست مصرف گردند.


منبع: راسخون