شهر قروه کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن

مشخصات

کشور	ایران
استان	کردستان
شهرستان	قروه
بخش	مرکزی
جمعیت	۱۱۵٬۲۳۸ نفر
مساحت	۴۲۵۱ کیلومتر مربع
زبان گفتار	کردی و ترکی آذربایجانی
مذهب	تشیع و تسنن
ارتفاع از سطح دریا	۱۸۵۰ متر
شرایط آب و هوا	کوهستانی
پیش شماره تلفن	۸۷۳۵۲۲
شناسه ملی خودرو	ایران س ۶۱، ایران ن ۶۱
ره آورد	سیب‌زمینی، عسل طبیعی، فرش، گلیم، کیف و کفش، شیرینی شیرمال سنتی، پارچه، نان گِردِه، عطر، لوازم الکترونیکی، کالاهای خارجی

قُروِه یکی از قدیمی‌ترین شهرهای تاریخی و کهن در غرب ایران و مرکز شهرستان قروه است که سومین شهر پرجمعیت استان کردستان به‌شمار می‌رود. شهر قروه در دشت وسیعی در شرق سنندج و شمال باختری همدان قرار گرفته که این دشت از شمال به شهرستان بیجار و از جنوب به استان کرمانشاه محدود است. این شهرستان در دامنهٔ رشته کوه زاگرس و در بلندای ۱۹۰۰ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده‌است و از شهرهای سردسیر کشور به‌شمار می‌آید. رشد و توسعهٔ قروه در مسیر جادهٔ همدان - تهران انجام پذیرفته‌است این شهرستان دارای دشت‌های بزرگ و همواری است که بواسطهٔ آن به این شهر لقب، عروس شهرهای ایران، دشت خدا، شهر تمیز ایران، اولین شهر توریستی ایران، شهر تاریخ و فرهنگ، شهر تجاری ایران نیز داده شده‌است. شهر قروه به دلیل نزدیکی به بازارچه‌های مرزی جزء شهرهایی به‌شمار می‌رود که در آن کالاهای خارجی داد و ستد می‌شود اغلب کالاهای خارجی در مراکز تجاری و بازارچه این شهرستان عرضه می‌شوند. این شهرستان دارای جاذبه‌های تاریخی بسیاری است این عوامل موجب شده مسافران و گردشگران از اقصی نقاط ایران به این شهر مسافرت کنند و از مراکز تجاری و اماکن تاریخی و فرهنگی این شهرستان دیدن کنند همچنین در تقسیمات استانی شورای وزرا به پیشنهاد شماره ۴۰۰۴/۴۵۶۲۹/ل در سال ۱۳۳۷ خورشیدی صورت گرفت شهر قروه از استان همدان منتزع شد و به استان کردستان ملحق گردید. این شهر قبل از تقسیمات استانی نیز یکی از شهرهای مهم همدان به شمارمی‌رفته‌است. شهرستان قروه به شهری تجاری تبدیل شده که مراکز تجاری متعددی را در خود جای داده‌است. عواملی چون شاهراه ارتباطی غرب کشور که از مرکز این شهرستان گذر می‌کند و پایتخت را به کشورهای همسایه از جمله عراق و ترکیه متصل می‌کند و از اهمیت بسزایی برخوردار بوده‌است. قروه در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده و اغلب کوه‌های پیرامون آن در بیش‌تر ماه‌های سال پوشیده از برف‌اند. از مهم‌ترین کوه‌های این شهر می‌توان به شعبان کچل، بدر، پریشان، پنجه‌علی (پنجه)، حاج‌آقا، قره‌یارکه، قلوز و کولاره اشاره کرد. رود شور مهم‌ترین رود قروه بوده و آب این رود به همراه سایر رودهای منطقه به قزل‌اوزن می‌ریزد. از سایر رودهای قروه می‌توان اوزون، تلخه‌رود، طهماسب‌قلی و قره‌چای را نام برد.  با توجه به فرمان شورای وزرا در تقسیمات کشوری سال ۱۳۳۷ صورت گرفت شهر قروه از شهرستان همدان منتزع شد و به استان کردستان الحاق گردید. همچنین این شهر قبل از تقسیمات استانی یکی از شهرهای مهم همدان به‌شمار می‌رفته‌است. شهر قروه یکی از شهرستان‌های مهاجرپذیر استان به‌شمار می‌رود. وجود آب و هوای خنک، موقعیت ترانزیتی، و نزدیکی شهر قروه به مرکز استان و کشورهای همسایه من جمله کشورهای عراق و ترکیه است. مهاجرت از شهرهای اطراف به شهر قروه زمینه تنوع فرهنگی و قومی را در این شهرستان فراهم نموده‌است. این شهرستان با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش میزبان اقوام گوناگونی بوده‌است و از این روی گویش‌های گوناگونی در آن به وجود آمده‌است. مردم شهرستان قروه به زبان ترکی آذربایجانی و کردی صحبت می‌کنند و پیرو دین اسلام مذهب تشیع و تسنن هستند. لازم است ذکر شود تعدادی خانوار بهایی نیز در این شهر ساکن هستند. برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ خورشیدی، جمعیت قروه در این سال بالغ بر ۱۱۵٬۲۳۸ نفر بوده‌است.
 

این شهرستان شامل بخش‌های زیر می‌باشد:

 

شهرها:

قروه، دلبران، سریش‌ آباد، دزج
 

دهستان:

دهستان پنجه علی جنوبی، دهستان پنجه علی، دهستان بدر، دهستان دلبران، دهستان طوغان، دهستان قصلان، دهستان لک، دهستان یالغوز آغاج، دهستان چهاردولی شرقی، دهستان چهاردولی غربی
 

روستاها:

شیخ تقه، احمدآباد باش، دیرکلو، منتش، دیوزند، اوریه، کانی گنجی، خریله و ....
 

جای‌ های دیدنی شهرستان قروه

 

چشمه معدنی دنگز

چشمه «دنگز» یکی از مهمترین چشمه های آب معدنی کوردستان است که در 18 کیلومتری شهر قروه و در روستای‌ “باباگورگور” واقع شده است. آب‌ این‌ چشمه‌ که از دل زمین می جوشد،‌ در استخری‌ عمیق‌ و مدور به‌ محیط 200 متر جمع‌ می‌شود و منظره جالبی ایجاد می کند. این‌ آب به‌ علت‌ وجود املاح‌ معدنی‌ به‌ ویژه‌ گوگرد رنگ‌ آن‌ مایل‌ به‌ سرخ‌ است‌ و در بعضی‌ مواقع‌ به‌ رنگ‌ زرد مایل‌ به‌ نارنجی لیمویی‌ در می‌آید. این نوع آب ها از دسته آب های کلر و بیکربناته مخلوط گازدار و دارای طعم مخصوص هستند که در ترکیب خود انیدرید کربنیک دارد و آرام بخش هستند و ظاهرا برای برخی بیماری های دستگاه گوارش مانند سوء تغذیه و نیز راشیتیسم‌ و درمان‌ تورم‌ امراض‌ سودایی‌ و پوستی‌ بسیار موثر اند. چشمه‌ “دنگز” و “امامزاده‌ باباگورگور” و برجستگی مربوط به اژدها در کنار آن‌ از مکان‌های‌ طبیعی‌ و تاریخی‌ و از قابلیت‌های جهانگردی و زیارتی مناسب این بخش یکی از جاذبه ها و تفرجگاه های مهم  کوردستان محسوب می شود.


 

غار و صخره های تاریخی فرهاد تاش “وینسار”

در حدود 35 کیلومتری شرق شهر قروه بر روی کوهی مرتفع، بقایای یک معدن بزرگ سنگ قرار دارد که از نظر نوع، اندازه و تراش سنگ دارای ویژگی های خاص و از اهمیت بسیار برخوردار است. باور مردم بر آن است که این سنگ ها به داستان شیرین و فرهاد ارتباط دارد. نوع حجاری و سفال های موجود در منطقه، به دوره ساسانی تعلق دارد. این منطقه در ایام بهار به عنوان تفرجگاه مورد استفاده مردم است. در ضلع شرقی همین کوه دهانه غاری وجود دارد که “اورل استین” مستشرق اروپایی هنگام بررسی منطقه غرب کشور، از این غار نام برده و ظاهرا نتوانسته وارد آن شود. حوالی منطقه فرهادتاش نمونه های فسیل دریایی زیادی وجود دارد.


 

حمام قصلان 

حمام قصلان از حمام‌های قدیمی شهر قروه است که در روستای قصلان  و در 6 کیلومتری شمال شرق قروه قرار دارد. تاریخ ساخت این حمام به اواخر دوره زندیه و زمان حکومت “خسروخان اول” والی وقت کوردستان تعلق دارد. این حمام دارای قسمت‌های مختلفی همچون هشتی، حمام سرد، میاندر، حمام گرم، خلوتی خصوصی و عمومی، خزینه و تون می‌باشد و تزئینات منحصر به فرد آهک‌بُری آن با طرح‌های گیاهی، هندسی، انسانی و حیوانی در نوع خود قابل توجه است. بر اساس کتیبه‌ای که بر سر درِ ورودی حمام نصب گردیده و اکنون در موزه سنندج نگهداری می‌شود، این بنا در سال 1255 هجری قمری در روزگار “آصف” حاکم وقت سنندج مجدداً تعمیر و مرمت شده است. این بنا تا اوایل انقلاب مورد استفاده بوده اما به دلیل احداث حمام جدید در روستا به تدریج از رونق آن کاسته شده است. در سال 1380 خورشیدی بار دیگر عملیات مرمت و تعمیرات توسط واحد حفظ و احیای مدیریت وقت میراث فرهنگی استان آغاز و از آن تاریخ تاکنون در چندین مرحله عملیات مرمت صورت گرفته است. بر اساس تصمیمات اخذ شده، با توجه به موقعیت و ویژگی شهرستان قروه در خصوص دارا بودن معادن مختلف سنگ، مقرر گردیده که بعد از پایان اقدامات مرمتی حمام، ساختمان مذکور به موزه سنگ و دست ساخته‌های سنگی منطقه تبدیل شود.


 

منطقه حفاظت شده بدر و پریشان

منطقه حفاظت شده بدر و پریشان با مساحت 43 هزار هکتار در فاصله 12 کیلومتری جنوب شهر قروه قرار گرفته است. منطقه بدر و پریشان منطقه‌ای کوهستانی است که از کوه‌های صخره‌ای، دره‌های کم عمق، تپه ماهورها و ارتفاعات به هم پیوسته تشکیل شده است. دامنه ارتفاع کوه از 2000 تا 3298 متر متغیر می‌باشد. این منطقه دارای چشمه‌های فراوان است که در این میان می‌توان به چشمه شاه پسند، چشمه‌های شمالی کوه بدر، چشمه کبود و چشمه پناهگاه پریشان اشاره نمود. این منطقه با پوشش گیاهی مناسب، زیستگاه گونه‌های جانوری مهمی همچون “کل و بز” می‌باشد که به منظور حفظ این گونه‌ها و چشم‌اندازهای طبیعی و زیبای آن از تاریخ 1375 خورشیدی به عنوان منطقه شکار ممنوع تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت و در اوایل سال 1385 خورشیدی به منطقه حفاظت شده بدر و پریشان ارتقاء یافت.


 

دریاچه سراب کوثر

دریاچه سراب کوثر در فاصله یک کیلومتری جنوب شهر قروه قرار دارد. آب این دریاچه از چشمه‌های متعددی که در بستر دریاچه وجود دارند تأمین می‌شود. این دریاچه از گذشته‌های دور تأمین‌کننده آب آشامیدنی و کشاورزی اهالی شهر بوده و امروزه یکی از گردشگاه‌های مهم این شهر محسوب می‌شود و علاقه مندان رشته قایقرانی و سایر ورزش‌های آبی به این دریاچه زیبا مراجعه می‌نمایند. در میان دریاچه یک جزیره کوچک سر از آب بیرون آورده که به نحو زیبایی نورپردازی شده و با عبور از پل آهنی می‌توان به آن رسید.


 

پل فرهاد آباد

پل فرهاد آباد در 45 کیلومتری شمال غربی شهرستان قُروه در روستای فرهاد آباد در مسیر جاده قدیمی بیجار بر روی رودخانه “بایتمر” احداث شده است. پل فرهاد آباد دارای 8 دهانه می‌باشد که چشمه وسط بزرگ‌تر است. این پل 80 متر طول دارد و نوع قوس‌های بکار رفته در آن عموماً جناغی و مصالح استفاده شده، آجر است. تاریخ ساخت پل به طور دقیق مشخص نیست ولی با توجه به شیوه معماری پل، به نظر می‌رسد که به احتمال زیاد از پل‌های دوران صفویه باشد. این پل در زمان حکومت خسروخان اول مقارن با حکومت زندیه تعمیر و بازسازی شد و فرهاد میرزای معتمدالدوله (عموی ناصرالدین شاه) در زمانی که حاکم کوردستان بود آن را مرمت نمود و به همین جهت این پل به نام “فرهاد آباد” نامیده شد. از آنجا که این پل توسط امیر علایی نیز مورد مرمت واقع شد، به نام پل “امیر” نیز مشهور است.


 

آبشار کانی شاه پسند

آبشار کانی شاه پسند در امتداد چشمه‌ای به همین نام به طرف منتهی‌الیه دره با ارتفاع حدود 20 متر قرار دارد و زیبایی خاصی به این منطقه داده است. چشمه کانی شاه پسند چشمه زیبایی است که در ارتفاع 2600 متری ضلع غربی منطقه بدر شهرستان قروه واقع شده که دارای آب گوارا می‌باشد و در تابستان علاقه‌مندان زیادی را به خود جذب می‌کند. “کانی” در زبان کوردی به معنای چشمه است و گفته می‌شود یکی از شاهان صفوی در زمان لشکرکشی، در این محل اطراق نموده و این چشمه را پسندیده است.
 

افراد مشهور و مشاهیر شهرستان قروه

 

رضا هدایت

متولد سال ۱۳۴۵ در قروه کردستان و دارای کارشناسی ارشد از دانشگاه هنر تهران و عضو هیئت علمی دانشگاه سوره است. منابع ذهنی و تصویری نقاشی‌های رضا هدایت تلفیقی از ادبیات فارسی و کردی و خاطرات دوران کودکی و قصه هایی است که شنیده است. نقاشی های وی اگرچه فضایی افسانه‌ای را تداعی می‌کند اما نه به حال، نه به گذشته و نه به افسانه و اسطوره اشاره دارد. آثار وی نقدی به دنیای عجایب مخلوقات ذهنی اش هستند. هدایت افسانه نمی گوید بلکه افسانه می سازد او روش ساده و در عین حال ممتنع ای دارد ذهنش را عادت داده تا چیزهایی معمولاً غیر منتظر را کنار هم قرار دهد. نتیجه نیز فضای سورئالیستی نیست بلکه به نظر می رسد عبارت فضای جادویی توصیف مناسب تری برای نقاشی های وی باشد. رضا هدایت متولد سال 1345 در قروه کردستان و دارای کارشناسی ارشد از دانشگاه هنر تهران و عضو هیئت علمی دانشگاه سوره است. وی برگزیده نمایشگاه طبیعت از منظر شرق در سال 84 ، برگزیده بی‌ینال جهان اسلام در سال 85 و برنده جایزه تشویقی تصویرسازی نومای ژاپن در سال 1383 است.  هدایت تاکنون در بیش از 30 نمایشگاه گروهی و 19 نمایشگاه انفرادی حضور داشته است.