شهر کاشمر کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن

مشخصات

کشور	ایران
استان	خراسان رضوی
شهرستان	کاشمر
بخش	مرکزی
جمعیت	۱۰۲٬۲۸۲ نفر
مساحت	۳۳۹۰ کیلومتر مربع
زبان گفتار	زبان فارسی و با گویش خراسانی و کاشمری
مذهب	شیعه
ارتفاع از سطح دریا	۱۰۶۳ متر
شرایط آب و هوا	نیمه خشک سرد
پیش شماره تلفن	۵۵۲ ۰۵۱
شناسه ملی خودرو	ایران ۳۲ م، ایران ۳۶ ق
ره آورد	انگور، انار، کشمش، زعفران، گردو، بادام، پسته، خشکبار، قالی، پنبه

کاشْمَر، مرکز شهرستان کاشمر، در شرق ایران و جنوب غربی استان خراسان رضوی و در حدود ۲۴۰ کیلومتری شهر مشهد قرار دارد. از محصولات مهم این شهر می‌توان به زعفران، انواع مختلف انگور، کشمش، و فرش دستباف اشاره کرد. در حال حاضر در کاشمر دارای پنج مرکز آموزش عالی شامل دانشگاه پیام نور کاشمر، دانشگاه آزاد اسلامی کاشمر، دانشگاه جهاد دانشگاهی کاشمر ،مرکز آموزش عالی کاشمر ودانشکده پرستاری می‌باشد. قالی‌بافی، زیلوبافی، گیوه بافی، تهیه پارچه‌های دست‌باف و بافتن چادرشب ابریشمی مهم‌ترین صنایع دستی این شهرستان را تشکیل می‌دهند. قالی بافی کاشمر چه از نظر کمیت و چه از نظر کیفیت دارای شهرت خاصی بوده‌است و عواید حاصلهٔ از ان بالاترین رقم اهالی را تشکیل می‌دهد. قالی و قالیچه بافت این شهرستان بیش‌تر پشمی و دارای طرح‌های کاشمری و کاشانی و نقش‌های زیرخاکی، لچک، ترنج، اسکیمی، تخت جمشید، درختی، سه کله (قالیچه)، چهار رقصی، طرح و ترکمنی (قالیچه) و گل‌توره‌ای (قالیچه) هستند. کاشمر دومین شهر زیارتی خراسان رضوی و چهارمین شهر زیارتی ایران است. کاشمر و ترشیز پیشین، از گذشته‌های دور تاکنون دچار دگرگونی و تغییر نام شده‌است. در بررسی نام این شهر به بیش از بیست نام برخورد شده‌است که با یک جمع‌بندی می‌توان تمامی آن‌ها را در واژگان «کاشمر»، «ترشیز»، «بست» و «سلطان آباد» خلاصه کرد. به این ترتیب واژهٔ کشمر، که می‌تواند به معنای آغوش مادر گرفته شود، با گذشتن از شکل‌های کیشمر و کشمار، سرانجام به گونه کاشمر درآمده و در همین صورت بازمانده‌است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۰۲٬۲۸۲ نفر (در ۳۱٬۷۷۵ خانوار) بوده‌است. شهرستان کاشمر با دو بخش مرکزی و کوه سرخ، و به مرکزیت شهر کاشمر مساحتی در حدود ۳۳۹۰ کیلومتر مربع از استان خراسان رضوی را اشغال نموده‌است. این شهرستان از غرب با خلیل‌آباد، از شمال و شمال غربی با نیشابور، سبزوار و بردسکن، از شرق و شمال شرقی با تربت حیدریه و از جنوب و جنوب غربی با گناباد هم جوار است. شهرستان کاشمر دارای دو منطقه کوهستانی کوه سرخ در شمال و ارتفاعات فغان بجستان در جنوب و منطقه‌ای کویری و خشک در غرب و جنوب و جلگه‌ای حاصلخیز در محدودهٔ حومه شهر و قصبات آن می‌باشد. از نظر آب و هوایی می‌توان گفت که کاشمر هر سه نوع آب و هوا را داراست چون مناطق شمالی شهرستان کوهستانی و سرد مناطق مرکزی معتدل و مناطق جنوبی به دلیل مجاورت با کویر لوت خشک و نیمه خشک است. مردم کاشمر به زبان فارسی و با گویش خراسانی و کاشمری صحبت می‌کنند.
 

این شهرستان شامل بخش‌های زیر می‌باشد:

 

بخش ها:

مرکزی، فرح‌دشت
 

دهستان:

دهستان بالا ولایت، دهستان پایین ولایت، دهستان قلعه بالا، دهستان رزق‌آباد
 

روستاها:

گندبر، قصون، کوشه‌ نما، کلاته نایی، شوکتیه، توندر، کاج غونه، سرحوضک، حاج رجب و ...
 

جای‌ های دیدنی شهرستان کاشمر

 

یخچال طبیعی بند قرا

یخچال طبیعی بند قرا در فاصله ی هفت کیلومتری روستایی به همین نام ( روستای بند قرا ) در منطقه واقع شده است. آب و هوای خاص و یخ های موجود در آن علاوه بر کاربرد های آن، سطحی خاص با چشم انداز های متفاوت را به روستاهای اطراف عرضه داشته و جاذبه های طبیعی بی نظیری را ایجاد نموده است و از این منظر بسیار مورد توجه می باشد.


 

آبشار و آب گرم کریز

آبشار بسیار زیبای کریز حدود 15 کیلومتری شهر ریوش در منطقه واقع شده است. آب گرم آن نیز دارای خواص دارویی و درمانی بسیار است. این آب گرم بدین جهت بسیار مورد توجه بومیان منطقه و گردشگران می باشد. وجود رودخانه ای پر آب نیز در این محل، آن را به به یکی از تفرجگاه های بسیار مشهور در منطقه مبدل نموده است.


 

کاروانسرای حاج کاظم

کاروانسرای حاج کاظم مدرس دارای معماری قابل توجهی می باشد. این بنا که شاخصه های اصیل بناهای اصیل ایرانی را به نمایش گذاشته است، متعلق به دوران پهلوی اول می باشد. حجره های کاروانسرای مذکور امروزه دارای کاربرد تجاری بوده و طاق های زیبا و آجری آن جلوه ی خاصی به منطقه بخشیده است. مساحت این کاروانسرا را حدود 3000 متر مربع و تعداد حجره های آن را 12 حجره برآورد نموده اند. کاروانسرای مذکور منظری رو به خیابان با فضاهایی نظیر انبار و حجره دارد.


 

محوطه ی گردشگری کوه سرخ و روستای نامق

محوطه ی گردشگری کوه سرخ حدود 5 کیلومتری شمال شهر کاشمر و در نزدیکی شهر ریوش واقع شده است. اقلیم فوق العاده متفاوت و آب و هوای بسیار مطبوع این منطقه منجر شده تا محوطه ی گردشگری کوه سرخ بسیار مورد توجه گردشگران و بومیان واقع شود. پوشش گیاهی غنی و وجود باغات زیبا در این محل، آن را به یکی از تفرجگاه های محبوب نزد بومیان و گردشگران مبدل نموده است. همچنین وجود گیاهان دارویی در تنوع بالا را نیز می توان از دیگر امتیازات این محل معرفی نمود. روستای نامق نیز به جهت همجواری با بخش کوه سرخ شهرستان کاشمر و نیز دارا بودن جاذبه های طبیعی گردشگری مورد توجه واقع شده است. این روستا در منطقه ای کوهستانی قرار گرفته و غلات، انواع میوه و ابریشم از فرآورده های روستایی آن به شمار می آیند. شیوه ی معیشت مردمان روستا کشاورزی، دامداری و صنایع دستی نظیر قالی بافی می باشد.


 

باغمزار کاشمر

باغمزار را بسیاری از اهالی کاشمر با نام امامزاده حمزه(ع) می شناسند. آنچه بر اهمیت باغمزار افزوده است مسجد آن است. مسجد باغمزار کهن ترین مسجد در شهر کاشمر است. مسجدی با کاشی کاری های زیبا و چشم نواز که هنوز هم محل مراجعه مردم است. گنبد این مسجد با کاشی کاری هایی سبزرنگ همچون نگینی می درخشد. در کنار کاشی کاری های نمای بیرونی مسجد و گنبد، آیینه کاری های زیبا در درون گنبد نیز نظر شما را جلب خواهد کرد.

مسجد جامع کاشمر

مسجد جامع کاشمر در محدوده ی میدان مرکزی شهر واقع شده است. دسترسی به این بنا به جهت موقعیت قرار گیری آن، آسان بوده و بنای مذکور کاملا آشکار می باشد. مسجد دارای کتیبه ای به تاریخ 1213 ه.ق است. بنای مسجد جامع را همزمان با روزگار حاکمیت «عبدالعلی خان» و « مصطفی قلی خان میش مست» که همزمان با سلطنت فتحعلی شاه قاجار بوده اند، معرفی نموده اند. این مسجد با شماره ی ثبت 5152 و توسط سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران در فهرست آثار ملی قرار گرفته است. مسجد جامع کاشمر دارای ساختاری ساده و پر شکوه می باشد. از اجزای این بنا می توان به صحن، ایوان، شبستان ستوندار همراه با غرفه های پیرامونی آن اشاره نمود. غرفه های مسجد آجری بوده و ایوان آن دارای تزئینات مقرنس می باشد. دو شبستان مسجد نیز در ضلع جنوبی آن واقع شده اند. همچنین تزئینات کاشیکاری معرق در قسمت محراب و ایوان مسجد جلوه ی زیبایی را به نمایش گذارده است.
 

افراد مشهور و مشاهیر شهرستان کاشمر

 

یوسف براهنی‌ فر

سردار و معلّم شهید یوسف براهنی‌فر فرزند رمضان در سال 1334 هـ.ش در چالوس به دنیا آمد. دوران تحصیل خود را تا مقطع دیپلم در زادگاهش به پایان رساند. سپس چندی در کسوت شریف معلّمی، در کاشمر به خدمت مشغول گردید. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به منطقه‌ی کردستان اعزام شد. با آغاز جنگ تحمیلی، در منطقه‌ی عملیّاتی جنوب حضور یافت و در کنار مسائل نظامی، به امور فرهنگی نیز اهتمامی ویژه داشت. در رمضان 1362 هـ.ش به عنوان مسؤول دسته‌ی تخریب تیپ 21 امام رضا‹ع› در هنگام پیشروی در ارتفاعات قلاویزان به اسارت دشمن درآمد. سرانجام پس از تحمّل شکنجه‌های طاقت‌فرسا، در تاریخ 18/5/1362 به فیض عظمای شهادت نائل گردید. پیکر پاکش پس از انتقال به کاشمر، در کنار قبور دیگر هم‌رزمانش در جوار آرامگاه شهید مدرّس‹ره› به‌خاک سپرده شد.
 

محمد علی صادقی

سردار شهید حاج محمّدعلی صادقی فرزند عبدالله، در سوّمین روز از فروردین سال 1338 در روستای کریز ازتوابع بخش کوهسرخ کاشمر به دنیا آمد. تا پایان دوره ابتدایی در زادگاهش درس خواند و به علّت مشکلات مالی خانواده، درس را رها کرد و در کارهای کشاورزی، کمک دست خانواده شد. با پیروزی انقلاب و تشکیل سپاه، به عضویت این ارگان در آمد و با آغاز جنگ تحمیلی راهی جبهه شد. در طول 38 ماه خدمتش در عملیّات‌های مختلف شرکت کرد و از خود رشادت‌های بسیاری نشان داد. تا این‌که در تاریخ 19/10/1365 در عملیّات کربلای 5، با مسؤولیّت فرمانده گردان کوثر تیپ 21 امام رضا‹ع› شرکت کرد و در منطقه‌ی خرّمشهر بر اثر ترکش خمپاره به شهادت رسید و در کنار آرامگاه شهید مدرّس کاشمر به خاک سپرده شد.