شهر سنقر کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن

مشخصات

کشور	ایران
استان	کرمانشاه
شهرستان	سنقر
بخش	مرکزی
جمعیت	۴۴٬۲۵۶ نفر
مساحت	۲۲۴۲ کیلومتر
زبان گفتار	زبان‌ های کردی به لهجه کلیایی و ترکی به گویش سنقری
مذهب	شیعه و اقلیت اهل سنت
ارتفاع از سطح دریا	۱٬۶۸۱ متر
شرایط آب و هوا	کوهستانی
پیش شماره تلفن	۰۸۳
شناسه ملی خودرو	ایران ۲۹ ق
ره آورد	تخمه سنقری، کباب سه سیخ سنقری، قالی کلیایی، انگور ارگانیک

سُنقُر مرکز شهرستان سنقر در استان کرمانشاه است. این شهر در منطقه‌ای ییلاقی و در ۸۵ کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه و ۹۵ کیلومتری غرب همدان قرار دارد، شهر سنقر به لحاظ قرار گرفتن در میان رشته کوه‌های زاگرس دارای آب و هوای خنک ییلاقی و کوهستانی است، به همین دلیل دارای جمعیت فصلی بوده که در بهار و تابستان افزایش پیدا می‌کند. کوه دالاخانی در جنوب غربی سنقر قرار دارد و همه ساله پذیرای کوهنوردانی از سراسر کشور است که به ارتفاعات آن صعود می‌کنند. کوهستانهای اطراف سنقر، زیستگاه حیات وحش و گونه‌های متنوع گیاهی فراوان است که واجد ارزشهای تفرجگاهی و گردشگری هستند. نام کنونی «سنقر» از دورهٔ حکومت «اتابک سنقر» بر این شهر اطلاق گردید که در دورهٔ سلجوقی والی این شهر شد. امروزه ساکنان سنقر نام شهرشان را «سُنگور» می‌خوانند.همچنین بسیاری براین باورند که نام «سنقر» برگرفته از نام نوعی پرنده شکاری است. در منابع تاریخی پیش از اسلام از این شهر با نام ماذپَهرَگ (مادپهله) یاد شده‌است. تلفظ این کلمه در دوران پس از اسلام به صورت ماینه‌هره یا ماینه‌هره‌ج درآمد. این نام از دو جزء ماد/مای/مایه‌ن/مایان و پهله ساخته شده‌است. در دوران کنونی نیز نام ماد و مایان همچنان به کوه مایان‌کوه که شهر سنقر در دامنهٔ آن قرار دارد اطلاق می‌شود. واژهٔ پهله نیز در نام منطقه و طایفهٔ فه‌یله‌کوڕی به جای مانده‌است. مردم شهر سنقر به زبان‌های کردی به لهجه کلیایی و ترکی به گویش سنقری صحبت می‌کنند. گویش ترکی سنقری اختلاط زیادی با کردی و فارسی پیدا کرده است و بسیاری از کلمات ترکی سنقری از کردی و فارسی گرفته شده است. شهر سنقر و کلیایی دارای زمستان سرد و طولانی با سرمای سخت و سنگین است تابستانش گرم و کوتاه بهار پرباران و پاییز سرد است. ارتفاع زیاد و عرض جغرافیای نسبتاً بالا موجب پیدایش شرایط آب و هوایی سرد در سنقر شده‌است. زمستان سنقر از اواسط ماه آبان شروع شده تا اواخر فروردین  ادامه دارد. ماه دی سردترین ماه سال در این منطقه است. در این ماه متوسط حداقل دمای هوا به ۴/۱۱- درجه سانتی‌گراد و روزهای یخبندان آن در سال به ۱۰۹ روز می‌ رسد بر اساس همین اطلاعات تیر و مرداد گرم‌ ترین ماه‌های سال می‌ باشند در این ماه متوسط حداقل دمای هوا به ۸/۲۴ درجه سلسیوس می‌ رسد. تمام شهرهای کرمانشاه از جمله شهرستان سنقر سوغاتی‌ها و صنایع دستی متنوعی دارد. اما تابلوفرش،‌ فرش،‌ فرش کردی، گلیم، منبت،‌ معرق، چاقوسازی و صنایع فلزی، انواع نان محلی، آش دوغ، کباب، خورش کنگر، کوکوی پاغازه، میوه ونوشک از مهمترین سوغاتی‌ها و خوردنی‌های سنقر کرمانشاه هستند.
 

این شهرستان شامل بخش‌های زیر می‌باشد:

 

بخش ها:

بخش مرکزی، بخش کلیائی، بخش باوله
 

دهستان:

دهستان آب باریک، دهستان فعله کری، دهستان هزارخانی، دهستان سراب، دهستان پارسینه، دهستان آگاهان، دهستان سطر، دهستان کیونانات، دهستان گاورود و دهستان فعله کری
 

روستاها:

دوگل‌بنده، آسیابجوب فرمانفرما، افریانج، باقرآباد سامله، پشت‌ دربند، تپه‌ اسماعیل، جوب‌ کبود سفلی، چشمه‌ باد، چشمه‌ قره، چفدر، شمسک، سرسگاز، زاغان علیا، لیلمانج، گردکانه سفلی، و ....
 

جای‌ های دیدنی شهرستان قروه

 

بقعه تاریخی مالک سنقر

بقعه تاریخی مالک بر روی تپه ای در مرکز شهر سنقر قرار گرفته و از آثار ارزشمند این شهر و استان کرمانشاه است. بقعه مالک بنایی برجی شکل با پلان هشت ضلعی است. طول اضلاع آن به ۵/۳ متر می رسد. در هر یک از اضلاع این آرامگاه، طاق نماها و قوس هایی جناغی‌شکل قرار گرفته که داخل آن ها به کمک طرح ها و نقوش هندسی آجرکاری شده است. بر روی لچکی قوس ها با کاشی فیروزه‌رنگ تزئیناتی دیده می شود. در طبقه پایینی بقعه مالک، سردابه ای با پوشش گنبدی قرار گرفته است. در این بخش از سنگ هایی تراش خورده استفاده شده، ولی قسمت بالایی آن با آجر بالا آمده است.


 

امامزاده احمد

امام زاده احمد زیارتگاهی است که در کالبد شهری شهرستان سنقر کلیایی، هم پای آن قدمتی کهن دارد و توجه و دقت در باب آن نمی تواند تنها موید حضور شواهد آشکاری باشد که در این بارگاه به چشم می خورد.این بنا دارای دو ورودی است که یکی در سمت شرقی قرار دارد و به کوچه ای که به خیابان آیت ا… خامنه ای وارد می شود، منتهی می گردد و ورودی دوم در سمت جنوب به خیابان فرمانداری باز می شود. پلان اصلی بنا صورت مستطیلی و با جهت شمالی – جنوبی است و از دو بخش اصلی به نام صحن حرم و صحن جنوبی یا حیاط جنوبی تشکیل شده است صحن حرم که اصلی ترین قسمت بنا را تشکیل می دهد، در شمال بنا قرار گرفته و پوشش آن را گنبدی آجری تشکیل می دهد.


 

سراب سنقر 

سراب سنقر در پنج کیلومتری جاده سنقر به کرمانشاه و در مجاور روستای «تازه آباد» قرار دارد. آب آن از زیر کوه سراب به سرعت و با فشار به صورت فواره بیرون می ریزد. آب این سراب در زمستان ها گرم و در تابستان ها سرد است. آب گوارای این سراب، آب آشامیدنی روستاهای اطراف را تأمین می کند و سپس به رودخانه ی قره سو می ریزد.


 

سراب گزنهله

این سراب در شهرستان سنقر، یکی از ۵۰ منطقه نمونه گردشگری استان است ، که از ویژگی های قابل توجه ای برای سرمایه گذاری برخوردارمی باشد . محورهای گردشگری، جاذبه های کوهستانی، پوشش گیاهی و طبیعی مصنوع ( باغات)، ارتفاعات زیبا و مسیر کوهنوردی از جمله ویژگی های بارز منطقه نمونه گردشگری سراب «گزنهله» است. قابلیت کوهنوردی، کایت سواری، برگزاری تورهای علمی، انجام تورهای موتور سواری و دوچرخه سواری کوهستان، وجود باغات میوه، فعالیت شکار و طبیعت، وجود چشمه های آب و جویبارهای روان در منطقه، تنوع پوشش گیاهی و نزدیکی به شهرستان سنقر تنها بخشی از مزیت ها، فرصت ها و قابلیت های منطقه نمونه گردشگری سراب گزنهله است.


 

پل نوژی وران

پل نوژی وران در اراضی روستای «نوژی وران» (نجوبران) و بر سر راه بیستون به سنقر قرار دارد و بنای اصلی آن منسوب به دوره صفوی است. این پل آجری به طول پنجاه متر و عرض ۱۰/۴ متر، دارای سه پایه سنگی و دو دهانه‌ است. طاق چشمه جنوبی پل چندین بار فرو ریخته و تعمیر شده است. در آخرین تعمیرات، این طاق را با تیرآهن و آجر به صورت مسطح پوشش داده‌اند. پایه‌های پل نیز سنگی و از سه بخش تشکیل شده است. بخش میانی بیضی شکل و آب شکن‌های مدور دارد بر روی هر یک از پایه‌ها پشت بندی‌های مدور آجری ساخته شده است.


 

آبشار گیشانپسند

روستای ورمقان از توابع بخش مرکزی شهرستان سنقردر ۳۵ کیلومتری شمال شهر سنقر در قلمرو کوه‏های بلند بدر قرار دارد. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۱۰۰ متر است و دارای آب و هوای معتدل و مطبوع در بهار و تابستان و سرد در زمستان است. آبشار گینشاپسند،در حوالى روستاى «ورمقان» قرار دارد. این آبشار که از دیواره هاى صخره اى کوهستان «بدر» سرازیر مى شود، یکى از زیباترین آبشارهاى استان است. کوهستان بدر با قله ۲۸۵۰ متری در فصل زمستان از برف پوشیده می‏شود و شکوه خاصی می‏یابد و در بهار و تابستان با سبز شدن مراتع و رویش گیاهان خودرو در دامنه ‏ها، تابلوهای طبیعی شگفت ‏انگیزی ایجاد می‏کند. کوهستان بدر قابلیت‏های ارزشمندی برای طبیعت دوستان و علاقمندان به ورزش‏های کوهستانی دارد. اطراف آبشار در فصول مساعد سال طراوت و زیبایى فراوانى براى گردشگران به ارمغان مى آورد. آبشار شالان، در حوالى روستاى «شالان» از توابع بخش کرند از دیگر آبشارهاى معروف استان است


 

روستاهای چرمله علیا

روستای چرمله علیا از توابع بخش مرکزی شهرستان سنقر در استان کرمانشاه در فاصله ۲۳ کیلومتری شمال شرقی شهر سنقر قرار دارد . این روستا از شمال به ارتفاعات بیر و بدر و از شمال غرب به ارتفاعات پریشان محدود می شود. ارتفاع روستای چرمله علیا از سطح دریا ۲۱۸۰ متر است و اقلیمی کوهستانی سرد و خشک دارد. آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و مطبوع و در زمستان سرد است . چرمله علیا از روستاهای قدیمی استان کرمانشاه است و سابقه سکونت نسبتا طولانی دارد. ساختمان یک حمام قدیمی که تاریخی ساخت آن به دوره قاجاریه مربوط است بیانگر قدمت و سابقه تاریخی این روستاست. مردم روستای چرمله علیا به زبان کردی سخن می گویند . مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند .
 

افراد مشهور و مشاهیر شهرستان سنقر

 

استاد امان اله طاهری

استاد امان اله طاهری در سال ۱۳۱۴ در سنقر متولد شد شغل اصلی او کشاورزی و دامداری بود و هنر نوازندگی را برای تلطیف روح خویش به کار می‌گرفت. او هنرمندی به تمام معنا بود، هنرمندی عاشق و عاشقی هنرمند که در ارائه هنر خود با پنجه‌ای گرم و انگشتانی سحار، چنان آتش درونی خویش را به سازبادی «دوزله» منتقل می‌کرد که گویی آتش در نیستان می افکند.حضور ایشان در جشنواره‌های موسیقی مقامی استان کرمانشاه و موسیقی فجر با سرپرستی استاد جلال فصیحی و کسب رتبه‌های برتر در شهرهای مختلف و همراهی صمیمانه‌اش با گروه‌های نمایشی سنقر گواه صادق این سخن است. او ابتدا هنر موسیقی دوزله نوازی و سرنا نوازی و نرمه نی نوازی را از دایی خود استاد مراد طاووسی آموخت و سپس در حضور پدر همسرش استاد محمد قلی رعیتی به کمال رساند و خود نیز از استعداد ذاتی و جانمایه‌های هنری بر آن افزود به طوری که سرآمد «دوزله نوازی» روز گار خود شد. این هنرمند بی‌ادعا و ارزشمند در روز شنبه هفدهم آبان ماه یکهزار وسیصد و نود و نه در 85 سالگی ساز درگذشت.
 

شهید حمید سالاری

حمید فرزند عباس در سال 1346 در شهرستان سنقر به دنیا آمد وی در مدرسه شاگردی منظم و موفق بود. او تا زمان شروع انقلاب یازده سال بیشتر نداشت، اما تحمل دردها و رنج های فراوان از بی عدالتیهای رژیم پهلوی شد. در شهریور سال 1357 عشق فراوانی به امام و انقلاب پیدا کرد. تا اینکه همه جا یکپارچه فریاد علیه رزیم شد حمید هم مثل دیگر مسلمانان در تظاهرات شرکت می کرد و در تاریخ 27 مهر ماه 1357 در حین تظاهرات به وسیله مأموران رژیم به شهادت رسید.