شهر میانه کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن

مشخصات

کشور	ایران
استان	آذربایجان شرقی
شهرستان	میانه
بخش	مرکزی
جمعیت	۱۸۲٬۸۴۸ نفر
مساحت	۱۸٫۸۷ کیلومتر مربع
زبان گفتار	ترکی آذربایجانی
مذهب	شیعه و سنی
ارتفاع از سطح دریا	۱٬۱۰۰ متر
شرایط آب و هوا	نیمه خشک و گرم و سرد و کوهستانی
پیش شماره تلفن	۰۴۱
شناسه ملی خودرو	ایران ۲۵ د، ایران ۳۵ ن
ره آورد	فطیر، جارو، کمبوزه، سیب، برنج، لبنیات، عسل، گیاهان دارویی، گلیم، قالی، بورانی

میانه شرقی‌ ترین شهر در بین مرکز استان آذربایجان شرقی و مرکز اداری شهرستان میانه است. این شهر در جنوب‌شرق استان قرار دارد و به‌واسطهٔ اینکه سال‌ها تنها راه ارتباطی منطقهٔ از طریق زنجان به بدنهٔ اصلی کشور از طریق درهٔ قافلانکوه بوده، به‌عنوان دروازهٔ آذربایجان شناخته می‌شود. مردم میانه به زبان ترکیِ آذربایجانی سخن می‌گویند. جمعیت این شهر بالغ بر ۹۸۹۷۳ نفر بوده  و در فهرست پنجمین شهر پرجمعیت و چهارمین شهرستان پرجمعیت استان آذربایجان شرقی به شمار می‌رود. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۱۰۰ متر است و مهم‌ترین و معروف‌ترین محصول کشاورزی آن، سیب صادراتی است. از دیگر محصولات کشاورزی میانه می‌توان به گندم، برنج، هندوانه، جارو، گوجه‌فرنگی و خیار اشاره نمود که در شهرهای مختلف ایران توزیع می‌شود. در سال ۱۳۹۳ خورشیدی، شهرستان میانه رتبهٔ نخست تولید گندم و برنج و گوشت را در استان آذربایجان شرقی کسب کرد. شهرستان میانه دارای دو نوع اب و هوا در سال می‌باشد به‌طوری‌که در نیمی از سال بهار و تابستان اب و هوایی نیمه خشک و گرم و در فصل پاییز دارای اب و هوای سرد و کوهستانی می‌باشد. متوسط بارش سالانه ۳۲۰ میلی‌متر در نقاط کم ارتفاع جنوب شرقی و در بالای ارتفاعات بزقوش (بخش کندوان) از ۳۹۳ تا ۶۰۰ میلی‌متر متغیر است. متوسط دمای سالانه نیز در این شهرستان، ۳ الی ۵/۱۴ درجه سانتی‌گراد، در مناطق مختلف آن می‌باشد همچنین بخش کندوان این شهرستان دارای طبیعتی بکر و سرسبز می‌باشد.
 

این شهرستان شامل بخش‌ های زیر می‌باشد:

 

بخش ها:

مرکزی، بخش کاغذکنان، بخش کندوان و بخش ترکمانچای
 

دهستان:

دهستان اوچ‌تپه شرقی، دهستان شیخ‌درآباد، دهستان قافلان‌ کوه غربی، دهستان قزل‌ اوزن، دهستان کله‌ بوز شرقی، دهستان کله‌ بوز غربی، دهستان گرمه جنوبی، دهستان آونلیق، دهستان اشلق، دهستان تیرچایی، دهستان کندوان، دهستان گرمه شمالی، دهستان اوچ‌تپه غربی، دهستان بروان شرقی، دهستان بروانان غربی، دهستان بروانان مرکزی و ....
 

روستاها:

آغ‌ ورن، آلاتیمور، آوین مسجدلو، بادلو، باش‌ بلاغ، پاورس، ترناب، تلواربلاغی، تلیم‌ کندی، جهنددیز، جیرانبلاغی، چرکینلو، چرن، چرور، حلاج علیا، حلمسی، خوبستان، خورده‌ بلاغ، داوند، دریندرق، زرشلو، زرنجین، سوتی، سورباق، سورق و ....
 

جای‌ های دیدنی شهرستان میانه

 

 

قلعه دختر

از جاهای دیدنی میانه قلعه دختر یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر میانه است که در قافلانکوه قرار دارد. این قلعه نزدیک رود قزل‌اوزن و پل دختر قرار گرفته است. قلعه دختر به‌صورت چند ضلعی ساخته و از سه بخش تشکیل شده است؛ دیوار بیرونی با ۲۴ برج نگهبانی، دیوار داخلی که برای محافظت از داخل قلعه ساخته شده و قسمت داخلی قلعه که محل استقرار فرماندهی قلعه دختر بوده است. دیوار بیرونی نسبت به بقیه قسمت‌ها پهنای بیشتری دارد. طبق بررسی کارشناسان قدمت قلعه به دوره ساسانیان برمی‌گردد.


 

پل شهرچای

از جاهای دیدنی میانه پل شهرچای در مسیر رودخانه شهرچای در روستای تازه‌کند ساخته شده است. این پل با ۲۶۰ متر طول از طولانی‌ترین پل‌های آذربایجان شرقی است که در شهر میانه قرار دارد. پل ۲۳ دهانه گنبدی دارد و اتاقک‌هایی که محل استراحت مسافران کاروان‌ها بوده است. کتیبه‌ای در بدنه پل وجود ندارد به همین دلیل سال ساخت پل مشخص نیست اما با شباهتی که به سی‌ و‌ سه پل اصفهان دارد ممکن است متعلق به دوره صفویه باشد.


 

مسجد سنگی

از جاهای دیدنی میانه مسجد سنگی ترک از مهم‌ترین آثار تاریخی استان آذربایجان شرقی است که در شهر میانه قرار دارد. تمام قسمت‌ های نمای بیرونی مسجد از سنگ ساخته شده است. معماری داخل مسجد اثری شگفت‌انگیز از معماری اسلامی است. نقش‌ها ، کتیبه‌ها و آجرهای قرمزرنگ مسجد نمایی خیره‌کننده دارند. کتیبه‌ای که مشخص کند که مسجد در چه سالی ساخته شده است وجود ندارد. عده‌ای آن‌ را متعلق به قرن ششم یا هشتم هجری قمری دانسته‌اند اما با توجه به کتیبه‌هایی که در دیوارهای مسجد وجود دارد این بنا در دوران صفویه و قاجار مرمت شده است. این مسجد در سال ۱۳۴۸ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.


 

قیز کورپوسی

از جاهای دیدنی میانه این پل معروف در دامنه شرقی قافلانکوه و در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر میانه، بر روی رودخانه قزل اوزون ساخته شده و دارای سه دهانه بزرگ و محکم با پاینه‌های استوار آجری است که بر روی آب برهای سنگی قرار گرفته‌است. در داخل پایه‌ها، اتاقهای کوچکی با زیبایی و ظرافت بنا گردیده‌است که کنجکاوی هر بیننده را بر می‌انگیزد.


 

قلعه نجفقلی خان

از جاهای دیدنی میانه این بنای ثبت ملی شده در سال ۱۳۵۴شمسی در محله «قالا تنگه سی» خیابان شهید مطهری شهرستان میانه قرار دارد. در قسمت های شمالی و شمال شرقی این قلعه، بناهای مسکونی احداث شده است و سمت جنوبی و جنوب غربی آن را زمین های زراعی و باغ های سرسبز احاطه کرده اند و ناحیه شمال غربی آن که در محدوده کوه های «قافلانکوه» واقع شده به گورستان قدیمی موسوم به خان جان آباد اختصاص دارد که امروزه متروک شده است. بر پایه آثار و شواهد موجود تپه خاک تا اواخر دوره قاجار به عنوان مکانی مسکونی مورد استفاده مردم میانه بوده است. استفاده فراوان از خشت های بزرگ به ابعاد ۴۰ در۳۰ سانتیمتر در نقاط مختلف این بنای تاریخی از نکاتی است که قلعه نجفقلی خان را نسبت به سایر آثار مشابه در آذربایجان شرقی خاص تر کرده است.


 

شهر سوخته کاغذکنان

از مکان های دیدنی میانه شهر سوخته کاغذکنان با ۸۰ هکتار وسعت در دو کیلومتری قسمت غربی شهر آقکند و در کنار جاده آقکند-شیرین بلاغ قرار دارد. این شهر معرف ادوار مختلف فرهنگی و تمدنی از هزاره قبل از اسلام تا قرون میانه اسلامی است. قطعات سفال‌های شکسته در این منطقه به چشم می‌خورد.


 

آبشار بلوکان

اگر بخواهیم به یکی از پر طرفدارترین جاذبه‌های این شهر تاریخی اشاره کنیم، «آبشار بُلوکان» در صدر این لیست قرار می‌گیرد. این آبشار با پدید آوردن منظره‌ای دل انگیز، چشمان شما را به خود خیره کرده و با آب و هوای خنک و لذت بخشش، روح شما را نوازش می‌کند. رودخانه‌ی بُلوکان از ارتفاعات بُزغوش که در بخش بالادست آبشار است، سرچشمه گرفته، از دره عبور کرده و به رودخانه‌ی «شهر چایی»، ریخته، پس از آن به قِزل‌اوزن و سرانجام به دریای خزر سرازیر می‌شود.


 

کاروانسرای جمال آباد

در ۳۵ کیلومتری شهر میانه و درون روستایی به نام جمال آباد، کاروانسرایی که قدمت آن به سال ۱۰۶۵ هجری قمری بازمی‌گردد، قرار دارد. «کاروانسرای جمال آباد» در سال ۷۳۳ هجری قمری عنوان کرده که به دستور «غیاث‌الدین محمد» از وزرای «سلطان ابوسعید» از سلاطین مغول احداث شده است.


 

بارگاه امامزاده اسماعیل

«آرامگاه امامزاده اسماعیل»، یکی از جاذبه‌های گردشگری مذهبی و بسیار محبوب در شهرستان میانه است که در ضلع جنوبی مسجد جامع این شهرستان و در قرن ۸ هجری قمری احداث شده است. هنگامی که پا بر صحن این مسجد می‌گذارید، کاشی‌های فیروزه‌ای آرامشی را که در میان بهبوهه زندگی شهری گم کرده‌اید و مدت‌هاست از آن غافل شدید را به شما برمی‌گرداند. البته باید گفت متاسفانه بر اثر تعمیرات و بازسازی‌های انجام‌شده در این بخش، شکل نخستین و هنرمندی‌های اولیه‌ی آن از بین رفته و بنایی که امروزه شاهد آن هستیم، تفاوت بسیاری با ساختمان اولیه دارد.

 

افراد مشهور و مشاهیر شهرستان میانه

 

ازیرعلی حاجوی

معروف به ریزعلی خواجوی، زادهٔ ۱۳۱۰ خورشیدی در روستای قهرمانلوی بخش مرکزی میانه است. نام اصلی فردی است که در داستانی منتشر شده در کتاب فارسی سابق چهارم دبستان مدارس ایران، با عنوان دهقان فداکار به اشتباه ریزعلی خواجوی نوشته شده است.
 

هوشنگ شهبازی

روز سیزدهم خردادماه ۱۳۳۵ در شهرستان میانه از توابع آذربایجان شرقی چشم به جهان گشود. او مدت ۷ سال کارشناس صلاحیت پرواز سازمان هواپیمائی کشوری و ۱۱ سال مهندس پرواز ایرباس ۳۰۰ و بوئینگ ۷۲۷ بود و پس از شرکت در دوره خلبانی، کمک خلبان هواپیمای ۷۲۷ و ایرباس ۳۰۰، ۷۰۷ و ۷۴۴ گردید و بعد از ارتقاء به مرتبه خلبانی، کاپیتان پرواز بوئینگ ۷۲۷ شد. وی متأهل و دارای ۳ فرزند است.

حبیب ساهر

معروف به اولکر در اردیبهشت ماه ۱۲۸۲ هجری شمسی در ترک میانه به دنیا آمد، شاعر، داستان‌ نویس و مترجم ایرانی، محققان ادبیات ترکی آذربایجانی، از او با عنوان پدر شعر نو ترکی آذربایجانی یاد می‌کنند.او در ۲۴ آذر ۱۳۶۴هجری شمسی، در تهران در گذشت. آرامگاه وی در بهشت زهرای تهران واقع شده‌است.
 

میرزا مسعود انصاری گرمرودی

فرزند میرزاعبدالرحیم، نخستین وزیر امور خارجه ایران کبیر,وزیرآذربایجان ونوه میرزامحمدسعیدشیخ الاسلام،مستوفی آذربایجان بود و خود،وزیرامورخارجه ایران درعهد محمدشاه وناصرالدین شاه شد.اجداد او مقام شیخ الاسلامی آذربایجان را عهده دار بودندـ وزیر امور خارجه ایران کبیر: دوران وزارتش در دوره ی محمد شاه قاجار بود. او در سال ۱۲۵۱ قمری وزیر امور خارجه ی ایران شد. او، دختر با استعداد فتحعلی شاه قاجار ـ ضیا السلطنه ـ را به همسری گزید و او را مشاور خود انتخاب نمود. امیر کبیر نیز در دوره ی سلطنت ناصر الدین شاه، او را در مقام وزیر امور خارجه ابقا نمود.او به سبب درایت وذکاوت خود،ضمن داشتن انشا وتحریر عالی وتسلط به پنج زبان ترکی،فارسی،عربی،انگلیسی،وخصوصا فرانسه به سمت مستوفی شاهزاده عباس میرزای ولیعهد برگزیده شد.می گویند بخاطر همین محاسن،همیشه مورد توجه ولیعهد بوده همه جا در رکابش می رفت.با اینهمه،محبوبیت ومعروفیت او ونحوه نفوذش به دربار ناصرالدین شاه،بخاطر نامه ای بود که ناپلئون بناپارت از فرانسه خطاب به ناصرالدین شاه فرستاده بودوکسی در ایران این زبان را بلد نبود.میرزا مسعود آن نامه رابرای شاه ترجمه کرد وپاسخ ناپلئون را هم تنظیم کرد وبعدازآن موردتوجه شاه قرارگرفت.