همه آنچه که باید درباره روستای حیران بدانید

مشخصات

کشور	ایران
استان	گیلان
شهرستان	آستارا
بخش	مرکزی
دهستان	حیران
روستا	حیران
جمعیت	۲۷۹ نفر
مذهب	شیعه
زبان گفتار	تالشی شمالی
ارتفاع از سطح دریا	۱۵۰۰ متر
شرایط آب و هوا	کوهستانی
پیش شماره تلفن	۰۱۳
ره آورد	شیربلال، آش دوغ و عسل مرغوب حیران

حیران نام یک منطقه ییلاقی در شهرستان آستارا واقع در استان گیلان است. این منطقه ییلاقی در فاصله ۳۰ کیلومتری شهر آستارا قرار دارد. حیران از سه روستای حیران سفلی، حیران وسطی و حیران علیا تشکیل شده است. منطقه حیران از توابع شهرستان مرزی بندر آستارا در منتهی‌الیه غرب استان گیلان با ۲۲۰۰ هکتار مساحت است. مردم این دهستان به زبان تالشی شمالی تکلم دارند. گردنه حیران در منطقه‌ای ییلاقی قرار گرفته و آب‌وهوایی کوهستانی دارد. گردنه به دلیل وجود جنگلی انبوه، دره‌ای عمیق با رودخانه‌ای مرزی و مسیر پُر از پیچ‌وخم شهرت دارد. در یک طرف این گردنه می‌توانید جنگل‌هایی را ببینید که در خاک کشور آذربایجان قرار دارند. اگر نقشه‌های هوایی را ببینید تازه متوجه تفاوت پوشش گیاهی در این مرز خواهید شد. گردنه حیران یکی از مناطق حفاظت‌شده استان گیلان است که در نزدیکی اردبیل قرار گرفته و فاصله کمی با آن دارد. وقتی وارد گردنه حیران می‌شوید با تونل‌هایی از ابر و مه روبرو خواهید شد. این ابر و مه فقط به خاطر رطوبت دریای خزر بوجود آمده و همین موضوع هم باعث جذابیت گردنه حیران شده است. مسیر دسترسی به گردنه حیران یکی از جذاب‌ترین مسیرهاست. مسیری پُر از پیچ‌وخم که از بین جنگل‌های هیرکانی می‌گذرد. مسیری که پُر از سرسبزی و طراوت است و روحتان را تازه می‌کند. در طول این مسیر می‌توانید محلی‌ها را ببینید که مشغول فروش محصولات دست‌ساز و محصولات کشاورزی خود هستند. یکی از اصلی‌ترین این محصولات عسل است. کلمه «حیران» در لغت به معنای «منطقه‌ای احاطه شده با مه و ابر» است. ریشه این کلمه تالشی است و مردم محلی می‌گویند چون این منطقه بیشتر فصل‌های سال، پوشیده در مه و ابر است، نام آن را گردنه حیران گذاشته‌اند. «حیران» در اصل عربی شده کلمه تالشی «هیران» است. «هیر» و «هر» در زبان تالشی به معنای «ابر و مه» و «ان» هم پسوندی برای مکان است. پس هیران می‌شود «مکانی از ابر و مه». جالب است که علت وجود مه و ابر در گردنه حیران، مرتفع بودن آن یا ارتفاع آن از سطح دریا نیست. چون این منطقه فقط ۱۵۰۰ متر از سطح دریا فاصله دارد و این میزان فاصله از سطح دریا نمی‌تواند دلیلی برای وجود این حجم از ابر و مه باشد. فصل بهار از اردیبهشت تا پایان تابستان شاید بهترین زمان برای بازدید از گردنه حیران و جاهای دیدنی اردبیل و آستارا باشد. در این فصل هوا خوب و خنک است و می‌توانید لحظات خوشی را در میان مه و ابر بگذرانید. در فصل پاییز، درختان جنگل نزدیک گردنه حیران به رنگ‌های مختلف درآمده و بازی به شدت رنگارنگی را شروع می‌کنند. هوا در پاییز سرد است و باید حتما با خودتان لباس گرم ببرید. اما زمستان شاید سردترین زمان باشد. همه‌جا را برف پوشانده طوری که انگار گردنه حیران زیر لحافی به رنگ سفید به خواب فرو رفته است. من که دلم نمی‌آید گردنه را از این خواب زمستانی بیدار کنم. وقتی به گردنه حیران می‌روید از جاده‌های مختلف عبور می‌کنید یا از جاده گردنه حیران تا اردبیل می‌روید، حواستان به بخشی از مسیر باشد. بخشی از مسیر در فصل پاییز و زمستان به دلیل بارش‌های پراکنده باران و برف، لغزنده می‌شود. پس بهتر است ماشین آفرود داشته باشید. پوشش گیاهی گردنه حیران بیشتر شامل درخت‌های راش، توسکا، افرا، ممرز، بلوط و گردو و فندق است. در این منطقه و وقتی سوار بر تله کابین گردنه حیران می‌شوید می‌توانید جنگل فندقلو را ببینید. این جنگل پوشیده از درختان فندق است.
 

جای‌ های دیدنی روستای حیران

 

سورتمه حیران

سورتمه گردنه حیران یکی از تفریحاتی است که می‌توانید در این منطقه تجربه کنید. این سورتمه از میان ارتفاعات جنگل نزدیک به گردنه می‌گذرد و بنابراین از میان طبیعتی زیبا و دوست‌داشتنی عبور خواهید کرد. سورتمه حیران ۱۵۰۰ متر طول داشته و به‌عنوان طولانی‌ترین سورتمه شمال کشور شناخته می‌شود.سورتمه‌سواری در این گردنه تنها یکی از تفریحاتی است که هیجان زیادی داشته و می‌تواند آدرنالین خون شما را به حداکثر میزان ممکن برساند. من که می‌گویم حتما آن را تجربه کنید چون با توجه به هیجان و لذتی که دارد لحظه‌های خوشی را خواهید داشت.
 

زیپ‌ لاین

اگر عاشق هیجان هستید، زیپ لاین گردنه حیران را باید تجربه کنید. در این تفریح جذاب، از یک کابل آویزان شده و با سرعتی باورنکردنی از روی جنگل زیبای این منطقه عبور خواهید کرد. اگر ارتفاع و هیجان پریدن برای شما جذاب است، حتما زیپ‌ لاین را امتحان کنید.
 

پیست کارتینگ

پیست کارتینگ یکی دیگر از تفریحاتی است که در گردنه حیران می‌توانید تجربه کنید. مسیر کارتینگ این گردنه پیچ‌و‌خم‌های زیادی دارد و همین پیچ‌وخم‌ها هیجان رانندگی در بین منظره‌ای سرسبز و زیبا را چند برابر می‌کند. وقتی از پیچ‌وخم‌های تند و شیب‌دار عبور می‌کنید و نسیم خوش گردنه به صورتتان می‌خورد تازه متوجه جذابیت رانندگی با سرعت در میان طبیعت خواهید شد.
 

ترامپولین

ترامپولین یکی از تفریحات جذابی است که بیشتر بچه‌ها و نوجوانان آن را تجربه می‌کنند. اما خب من پیشنهاد می‌کنم در هر سنی که هستید این تفریح را امتحان کنید. هیجان پریدن روی یک تشک بادی، باعث می‌شود انرژی شما تخلیه شود و شادی در تمام وجودتان بدود.
 

پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلو

در جنگل فندقلو یک پیست اسکی روی چمن راه‌اندازی شده که می‌تواند تفریحی جذاب و هیجان‌انگیز برای کسانی باشد که ورزش اسکی را دوست دارند. در این پیست می‌توانید تجهیزات لازم را دریافت کرده و اسکی روی چمن انجام دهید. هیجان این ورزش دست کمی از کارتینگ و رانندگی با سرعت ندارد. پس پیشنهاد می‌کنم در هر سنی که هستید حتما این ورزش را امتحان کنید. اینکه بتوانید از بین درختان زیبای جنگل فندقلو عبور کنید و بوی خوش درختان مستتان کند، تجربه‌ای است که هر جایی دست‌یافتنی نیست. هیجان، نسیم خنک و بوی خوش درختان جنگل ترکیبی است که شاید فقط در جنگل فندقلو قابل تجربه باشد. جنگل فندقلو در گرم‌ترین روزهای فصل تابستان هم خنک و پُر از مه است، همین موضوع جذابیت اینجا را بیشتر کرده و لذت اسکی روی چمن را چند برابر می‌کند.
 

تله کابین

گردنه حیران خیلی زیباست و این زیبایی تا محیط اطراف آن هم ادامه دارد. موقعیت جغرافیایی و ناحیه کوهستانی این گردنه باعث شده تا طبیعتی بکر و دوست‌داشتنی داشته باشد. تله کابین گردنه حیران در سال ۱۳۹۰ راه‌اندازی شد. جالب است که همه کابین‌ها و تجهیزات لازم برای راه‌اندازی آن از کشور اتریش خریداری شده و به همین دلیل هم کاملا ایمن هستند. وقتی سوار بر یکی از این کابین‌ها می‌شوید می‌توانید تمام گردنه را زیر پاهای خود ببینید. از میان مه و ابر عبور کنید و خنکی مه را روی پوستتان احساس کنید. تله کابین گردنه که باعث می‌شود جاهای دیدنی گردنه حیران را زیر پاهای خود داشته باشید، یک مسیر ۱۵۰۰ متری است. این تله کابین حدود ۱۷۲۰ متر از سطح دریا فاصله دارد و در امتداد آن محیطی کوهستانی با منظره‌ای باورنکردنی انتظار شما را می‌کشد. یکی از جاهایی که از داخل تله کابین می‌توانید ببینید، قلعه گور بابک است که به آن قلعه شیندان می‌گویند. این قلعه متعلق به دوره ساسانی است و در خاک آذربایجان قرار دارد.
 

جنگل فندقلو

نرسیده به تونل گردنه حیران یک مسیر فرعی هست که به جنگل فندقلو می‌رسد. از اسمش پیداست، در این مسیر که قرار بگیرید به جنگلی می‌رسید که از درخت فندق پوشیده شده. فندقلو به گردنه حیران نزدیک است و به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی گردنه حیران شناخته می‌شود. وقتی به گردنه رفتید و همه تفریحات را انجام دادید، نوبت آن است که یک نیم روزی را صرف گشتن در جنگل فندقلو کنید. این جنگل به دلیل وجود درختان، همیشه خنک و مه‌آلود است حتی در روزهای گرم و شرجی تابستان. یکی از تفریحاتی که در این جنگل می‌توانید تجربه کنید، اسکی روی چمن است. از میان درخت‌ها عبور کرده و بوی خوش درختان فندق را با تمام جان استشمام کنید.
 

دشت بابونه

یکی از زیباترین اتفاقاتی که در فصل بهار و تابستان در گردنه حیران شانس دیدن آن را دارید، دشت بابونه است. وقتی از گردنه حیران به سمت جنگل فندقلو می‌روید باید کمی مسیر را ادامه دهید تا به یک دشت پُر از بابونه برسید. برای رسیدن به این دشت باید کمی پیاده‌روی کنید پس صبور باشید تا فرشی از بابونه‌های زیبا را ببینید که دشتی بزرگ را پُر کرده‌اند. در این دشت هر طرف که سرتان را برگردانید گل‌های بابونه را می‌بینید که خودشان را به دست باد سپرده‌اند و رقص‌کنان برای خودشان زندگی می‌کنند. اگر خواستید از میان دشت عبور کنید و عکسی بگیرید حواستان باشد گل‌ها را لگد نکنید، بگذارید آن‌ها همان‌قدر زیبا باقی بمانند.
 

روستای حیران

روستای حیران از جمله جاهای دیدنی آستارا و گردنه حیران است که طبیعتی بکر و دست‌نخورده دارد. بیشتر گردشگران هدفشان رسیدن به گردنه است و از جاهای دیدنی اطراف گردنه که خود یک پا جاذبه گردشگری است، اطلاعی ندارند. روستای حیران یکی از روستاهای نزدیک به گردنه حیران است که از یک طرف به آستارا و از طرف دیگر به اردبیل می‌رسد. این روستا به ۳ بخش حیران علیا، حیران وسطی و حیران سفلی تقسیم می‌شود. در این روستا ویلاهای زیادی ساخته شده که می‌توانید در بعضی از آن‌ها اقامت داشته باشید.
 

روستای کشفی

کشفی یکی از روستاها و جاهای دیدنی گردنه حیران است که در فاصله ۲۲ کیلومتری از این گردنه قرار گرفته و طبیعتی واقعا زیبا دارد. این روستا یکی از بهترین انتخاب‌های شما برای طبیعت‌گردی و استراحت چند روزه خواهد بود. روستای کشفی آب‌وهوای معتدل و خنکی دارد. حتی در فصل تابستان هم باید با خودتان لباس گرم ببرید، شاید باران بزند و هوا منقلب شود.
 

پارک ملی هیرکان

پارک ملی هیرکان یکی دیگر از جاهای دیدنی گردنه حیران است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های گردنه حیران قرارگیری آن در نقطه مرزی است. در یک طرف جاده می‌توانید جنگلی انبوه را ببینید که در واقع پارک ملی هیرکان بوده و در کشور آذربایجان قرار دارد. این پارک ملی وسعتی حدود ۴۰۳۵۸ هکتار داشته و در سال ۲۰۰۴ توسط ریاست جمهوری آذربایجان افتتاح شده است. این پارک ملی منبعی بزرگ از پوشش گیاهی و جانوری متعدد است. به دلیل وجود ویژگی‌های خاص، پیشنهاد شد که این پارک ملی به ثبت جهانی برسد و در نهایت نیز در سال ۲۰۱۹ میلادی پارک ملی هیرکان در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.
 

قلعه شیندان یا گور بابک

شیندان یک قلعه تاریخی و مرتفع در مرز ایران و جمهوری آذربایجان است که بر بلندای کوه شیندان قرار دارد. این قلعه از جمله مهم‌ترین آثار تاریخی و جاهای دیدنی گردنه حیران است. سابقه قلعه گور بابک به دوره ساسانی و قبل از اسلام برمی‌گردد. این قلعه در ارتفاع ۱۸۵۰ متری بر فراز کوه شیندان در جاده آستارا به اردبیل ساخته شده است. شیندان به معنای «محل نور» است و در آنجا آتشکده‌ای قرار داشته. از جمله اتفاقات مهم قلعه شیندان می‌توانم به قیام حمزه خان تالشی (حاکم آستارا) اشاره کنم. این قیام در زمان شاه عباس صفوی اتفاق افتاده و حاکم اردبیل به مدت ۹ ماه قلعه را محاصره کرده بود. در آخر هم حمزه خان تالشی با کشتی به شیروان متواری شد.
 

روستای مشند

یکی دیگر از روستاهایی که در نزدیکی گردنه قرار گرفته و از جاهای دیدنی گردنه حیران است، روستای مشند در فاصله ۱۵ کیلومتری است. اینجا محیطی بکر و جنگلی دارد و هر طرف که سرتان را برگردانید سرسبزی و طبیعتی زیبا را خواهید دید. در روستای مشند می‌توانید چند روزی را دور از هیاهوی شهر و در آرامش بگذرانید.


منبع: راسخون