مشخصات

کشور ایران
استان مازندران
شهرستان نوشهر
بخش کجور
دهستان زانوس‌رستاق
روستا زانوس
جمعیت  بیش از۱۹۰۰ نفر
مذهب شیعه
زبان گفتار زبان طبری به گویش کجوری
ارتفاع از سطح دریا ۱۶۵۰ متر
شرایط آب و هوا کوهستانی
پیش شماره تلفن ۰۱۱
ره آورد ظروف سفالی، سوزن‌بافی، گلیم‌بافی، نمدمالی، ترمه‌دوزی و ...

روستایی است از توابع بخش کجور شهرستان نوشهر در استان مازندران ایران. مردم زانوس از قومیت طبری هستند و به زبان طبری به گویش کجوری صحبت می‌کنند. این روستا در دهستان زانوس‌رستاق قرار دارد. جمعیت این روستا تقریباً در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۱۹۰۰ نفر  رسیده است. مسیر اصلی زانوس از تهران به سمت چالوس بعد از مرزن آباد منطقه کجور که تا دهکده زانوس ۴۰کیلومتر مسافت می‌باشد. از چالوس به تا دهکده تاریخی زانوس ۶۰کیلومتر می‌باشد. دهکده تاریخی زانوس نگین غرب مازندران می‌باشد که از طبیعت بکر و منحصر به فردی تشکیل شده است. روستای توریستی زانوس که با نام روستای توریستی زانوس نیز شناخته می‌شود، یک منطقه طبیعی با پوشش جنگلی در شهر مازندران می‌باشد که فاصله آن تا نوشهر چیزی حدود ۶۵ کیلومتر است. دهکده توریستی زانوس در یک منطقه کوهستانی واقع شده است و به همین علت دارای آب و هوای معتدل و نسبتاً سرد می‌باشد. اگر بخواهیم موقعیت مکانی این روستا را دقیق‌تر بررسی کنیم باید بگوییم که دهکده گردشگری زانوس چیزی حدود ۱۶۵۰ متر از سطح دریا فاصله گرفته است و در فصول سرد سال دارای آب و هوای بسیار سرد و بارانی می‌باشد. همچنین ممکن است در فصل زمستان، بازدید از این روستا به دلیل بارش سنگین برف برای گردشگران مقدور نباشد. پیشینه تاریخی روستای توریستی زانوس حدود ۱۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد. در واقع این روستا می‌تواند جنبه تاریخی و فرهنگی نیز برای بازدید‌کنندگان داشته باشد، به عنوان مثال در دهکده توریستی زانوس درختانی با قدمت هزار ساله وجود داشتند که در گذشته‌ها ارتفاع آن‌ها به ۳۰ متر یا بیشتر می‌رسید؛ امروزه بافت این روستا جنگلی و سبز است و به علت برخی اقدامات غیر قانونی انجام شده در آن، امروزه خبری از درختان بسیار مرتفع نمی‌باشد. با این حال، اگرچه این درختان بلند و تنومند اکنون دیگر در دهکده گردشگری زانوس وجود ندارند، اما به نوعی از شاخصه‌های اصلی این روستا به‌شمار می‌روند و حتی می‌توان گفت که نام این دهکده از روی درختان بلند قامت آن برگرفته شده است؛ به عبارتی زانوس از دو بخش زان به معنی محل و بخش اوس به معنی درخت چنار تشکیل شده است که این دو کلمه در کنار یکدیگر به معنی مکانی است که درخت چنار در آنجا وجود دارد. در نظر داشته باشید که اگر قصد بازدید از دهکده توریستی زانوس دارید باید به یک سری قوانینی وضع شده در این دهستان، احترام بگذارید. در این دهکده، استعمال دخانیات ممنوع بوده و امکان برگزاری جشن و مراسم برای گردشگران وجود نخواهد داشت. همچنین ورود حیوانات خانگی مجاز نیست و ارائه مدرک محرمیت برای زوجین برای ورود لازم می‌باشد. تنها اثر تاریخی به‌جامانده از روستای زانوس، نقاشی منظره بی‌نظیر از دره و کوه نمازیاست که توسط کمال‌الملک نقاشی شده و امروز در کاخ موزه گلستان نگهداری می‌شود. گفته می‌شود ناصرالدین شاه قاجار طی یکی از سفرهای خود جهت استراحت در روستای زانوس توقف می‌کند. او پس از تماشای منظره خیره کننده طبیعت زانوس تا حدی شیفته آن می‌شود که به کمال المک دستور می‌دهد تصویری از دره سرسبز زانوس را نقاشی کند. 
 

جای‌ های دیدنی روستای زانوس

 
درخت کهنسال ۱۰۰۰ساله
همچنین درخت کهنسال ۱۰۰۰ساله روستای زانوس که محیط آن ۱۲متر و ارتفاع آن به ۳۰ متر می‌رسید از جلوه‌های باشکوه روستای زانوس به‌شمار می‌رفت که متأسفانه به دلیل حکاکی یادگارهای متعدد در طول سالیان، درخت دچار فرسودگی شد و از بین رفت. بنابر روایتی، نام روستای زانوس را هم برگرفته از همین درخت باشکوه که نماد روستا بوده است می‌دانند. زان به معنی محل و اوس به معنی درخت چنار، که در ترکیب با هم به‌معنای محلی است که درخت چنار در آن ایستاده است.
 
کاخ سپهسالار اعظم حبیب‌ الله خان
از دیگر آثار تاریخی منهدم شده این روستا، کاخ سپهسالار اعظم حبیب‌الله خان و مادر سردار جمشیدخان (خرامان خانم) بود که به‌دلیل بی‌توجهی در دهه ۱۳۵۰ دچار آتش‌سوزی شد و مصالح به‌جامانده از آن عمارت زیبا، در انجام پروژه‌های عمرانی دیگر مورد استفاده قرار گرفت.
 
آبشار اوپاچ
آبشار اوپاچ که از ارتفاع ۴۰ متری به بستر رودخانه فرومی‌ریزد که هنگام برخورد قطرات آب به سنگ‌های بستر رودخانه آنها را به پودر و دودی از آب تبدیل می‌کند. پخش شدن آب به فضای اطراف، دلیل نامگذاری این آبشار است؛ اوپاچ در گویش محلی به معنای آب‌پاش است. آبشار دائمی زانوس، در تابستان کمی کم‌آب‌تر می‌شود اما از زیبایی آن کاسته نمی‌شود.
 
تپه‌ های فلاکنی و عروس کنی
تپه‌های فلاکنی و عروس کنی، در پس زمینه روستای زانوس دیده می‌شوند که امتداد آنها به منطقه چاپارداری می‌رسد و منظره طبیعی خیره‌کننده‌ای رقم می‌زند که دیدن آن، خستگی و تنش‌های روزانه را از تن به‌در می‌کند و البته منطقه‌ای فوق‌العاده برای ثبت عکس‌های به‌یادماندنی است.
 
قله نمازیا
طبیعت منحصربه‌فرد این روستا هرساله میزبان صخره‌نوردان، جنگل‌نوردان، کوهنوردان و غارنوردان بسیاری است. قله نمازیا یا نمازگا با ۳۸۶۰ متر ارتفاع، بلندترین قله این منطقه است که هدفی عالی برای کوهنوردان ماجراجوست. اما اگر ورزشکاران ماجراجویی‌های بیشتری را بطلبند می‌توانند به غارتلا قزوین بروند. این غار بزرگترین غار منطقه زانوس است که به‌دلیل مسیر دسترسی سخت، کمتر کسانی موفق به فتح آن می‌شوند. تاحدی که افسانه‌وار می‌گویند هرکس به غارتلا قزوین برود دیگر برنمی‌گردد!
 
روستا کندلوس
یک روستای تاریخی با قدمتی بیش از ۴۰۰۰ هزار سال نیز در دهستان یا دهکده توریستی زانوس قرار دارد که می‌تواند به عنوان آثار باستانی و تاریخی شمرده شود. این روستا اکنون به نام کندلوس شناخته می‌شود و در آن می‌توانید خانه‌هایی قدیمی و کوچک را مشاهده کنید که با کاهگل و چوب ساخته شده‌اند و کوچه‌های تمیز و با‌صفای آن نیز همگی سنگ فرش شده‌اند. در این ده نیز می‌توانید آبراه‌ها و چشمه‌های تمیز و شفاف آب معدنی را مشاهده نمایید.

کلبه های سوئیسی
برای تجربه‌ی یک استراحت آرام و متفاوت با خانواده، اجاره یک کلبه سوئیسی در زانوس ایده‌آل است. این کلبه‌ها با طراحی‌های خاص و امکانات رفاهی بهترین انتخاب برای اقامت شما هستند. با ارائه محیطی دل‌پذیر و امکاناتی راحت، آنها به شما اجازه می‌دهند تا لحظات خوشی را در کنار خانواده خود سپری کنید و از زیبایی‌های طبیعت زانوس بهره‌مند شوید. بنابراین، برای یک فرصت منحصر به فرد برای استراحت و تجربه لحظات خاص با خانواده، به زانوس سفر کنید و از کلبه‌های سوئیسی آنجا لذت ببرید.