همه آنچه که باید درباره روستای سنگان بدانید

مشخصات

کشور	ایران
استان	تهران
شهرستان	تهران
بخش	کن
دهستان	سولقان
روستا	سنگان
جمعیت	۲۷۴۳ نفر
مذهب	شیعه
زبان گفتار	زبان تاتی
ارتفاع از سطح دریا	۲۰۰۰ متر
شرایط آب و هوا	سرد و ییلاقی
پیش شماره تلفن	021
ره آورد	انار، زردآلو، گیلاس، نعنا، پونه، سبد سنگونی و ....

روستای سنگان که در شمال غرب تهران و در بخش کن، در میان‌کوه‌های البرز میانی واقع شده، یکی از چندین روستای این منطقه بوده و نسبت به روستاهای اطرافش از مساحت بیشتر و قدمت بیشتری برخوردار است. از تهران تا این روستا حدوداً یک ساعت فاصله است و بازدید از آن به‌خصوص مناسب تهرانی‌هایی است که به دنبال دیدن‌کردن از مناطق دیدنی اطراف تهران هستند. سنگان شش محله به نام‌های سنگان پایین، سنگان میانی، سنگان بالا، باغ دره، دره‌تک و سنگان نو دارد. به سنگان پایین، ده پایین هم گفته می‌شود. این محله قدیمی‌ترین محله روستاست. ده میان یا میون محله و ده سر یا محله سر هم اسامی دیگر سنگان میانی و بالایی هستند. این روستا جاذبه‌های گردشگری زیادی دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت اما آبشار سنگان و چنار هزارساله که از جاذبه‌های طبیعی این منطقه هستند در فهرست آثار ملی و طبیعی ثبت شده‌اند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که اهالی این روستا به زبان یا گویش محلی خاص خودشان صحبت می‌کنند که ممکن است به عنوان یک تهرانی امروزی متوجه آن نشوید. این مردم در حقیقت به گویش تهران قدیم یا همان زبان تاتی صحبت می‌کنند و به این طریق اصالت خود را حفظ کرده‌اند. این گویش با معیارهای زبان فارسی معیار متفاوت است. کشاورزی و باغداری پیشه‌ی اصلی مردم سنگان است و آنها این را مدیون شخصی به نام ناصر خان اویسی پسر عیسی خان از اهالی قدیم سنگان هستند. چرا که او بود که کشاورزی و باغداری امروزی را وارد این روستا کرد و این پیشه را به اهالی روستا آموخت. گفتنی است اهالی سنگان صنایع‌دستی خاص خود را هم دارند و از فروش آنها هم درآمدی حاصل می‌کنند. از جمله این آثار هنری دستی می‌توان به حصیربافی اشاره کرد. «سبد سنگونی» از آثار دستی مردم روستای سنگان است که فروش آن رونق زیادی دارد. مردم سنگان همچنین سبزی و ادویه‌های خشک مانند گلپر و پونه و نعنا هم می‌فروشند و از این راه هم کسب درآمد می‌کنند. برای رفتن به روستا و آبشار سنگان از سمت کرج و غرب تهران، بعد از میدان دهکده المپیک به سمت شرق در اتوبان همت حدود سه کیلومتر مسیر را طی کنید و از محل میدان دوم شهران، به سمت کن وارد شوید. در ادامه از خیابان کوهسار به سمت امامزاده داوود و پس از حدود ۱۰ کیلومتر، در سه‌راهی به سمت چپ جاده که تابلو جهت سنگان را نشان می‌دهد، حرکت کنید. با پیمودن این مسیر به روستای سنگان پایین و از آن به سنگان بالا می‌رسید.
 

جای‌ های دیدنی روستای سنگان

 

آبشار سنگان

آبشار زیبای سنگان که با ارتفاع ۳۰ متر در حقیقت بلندترین آبشار تهران هم هست از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری روستای سنگان به شمار می‌رود. شاید فکر کنید ۳۰ متر ارتفاع زیادی نیست اما اگر بدانید ۳۰ متر معادل با ارتفاع یک ساختمان ده طبقه است احتمالاً نظرتان را عوض می‌کنید! این آبشار باشکوه در فاصله ۶ کیلومتری شمال غرب روستای سنگان و در دامنه‌های قله پهنه حصار قرار گرفته و در فصول مختلف سال بازدید از آن تجربه‌ای متفاوت برایتان رقم می‌زند.
 

رودخانه سنگان

یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی روستای سنگان، رودخانه سنگان است که اگر به دیدن‌کردن از رودخانه‌های پرآب و کمپینگ در کنار آنها به همراه خانواده و دوستان علاقه‌مندید می‌تواند گزینه خوبی برایتان باشد. رودخانه فصلی سنگان، یک رودخانه بسیار طولانی است که از روستای سنگان هم می‌گذرد. سرچشمه این رودخانه از کوه کرکو بوده و پس از گذشتن از ده سر، ده پایین و ده باغ به رود کن می‌ریزد. در حقیقت این رودخانه چیزی حدود ۱۲ کیلومتر طول دارد. طبیعت فوق‌العاده زیبا در کنار آب روان و صدای پرندگان فضایی استثنایی برای عاشقان طبیعت در این ناحیه مهیا کرده.
 

قله پهنه حصار

قله پهنه حصار هم از جاذبه‌های گردشگری معروف اطراف روستای سنگان است که محلی‌ها به آن قله پهنه سار هم می‌گویند. این قله که یکی از زیباترین قله‌های رشته‌کوه البرز محسوب می‌شود از مقاصد محبوب کوه‌نوردان حرفه‌ای است. فاصله روستا تا این قله دیدنی حدوداً دو تا سه ساعت است. به جز سنگان می‌توانید از روستاهای خور و واریش هم خودتان را به این ناحیه برسانید. اما جذاب‌ترین مسیر برای رسیدن به این قله قطعاً مسیر آبشار سنگان است. گفتنی است در دشت پهنه حصار امامزاده‌ای به نام بی‌بی زرین قمر قرار گرفته که در حقیقت خانه کوچکی است بین سنگ‌ها. این مزار در واقع در یکی از اتاق‌های این کلبه واقع شده و اتاق‌های دیگر کلبه مخصوص استراحت کوه‌نوردان است. به این قله پهن حصار و پشته بند هم گفته می‌شود و نام رسمی آن در بعضی منابع و سایت‌ها گندم چال است. پهنه سار از شرق به دره و روستای سنگان، از غرب به روستای خور و از جنوب به روستای واریش منتهی می‌شود و چیزی حدود ۳۴۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
 

چنار هزار‌ساله روستای سنگان

همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، یکی از جاذبه‌های طبیعی مهم روستای سنگان که در فهرست آثار طبیعی ایران هم ثبت شده، چنار هزار‌ساله است. این چنار که به دلیل واقع‌شدن در محوطه امامزاده قاسم به نام چنار امامزاده قاسم هم معروف است مانند سرو ابرکوه، درخت چنار خامنه و درخت گردوی کمان رستم از کهن‌سال‌ترین درختان کشورمان به حساب می‌رود. این چنار در آغاز تنه‌ای با چند شاخه بوده که باگذشت زمان، شاخه‌هایش که از تنه جدا شده‌ بوده‌اند، بزرگ و بزرگ‌تر شده و تنه اصلی کم‌کم از بین رفته تا امروز که هرکدام از آن شاخه‌ها درختی است که قطری بیشتر از ۲ متر دارد.
 

دره روستای سنگان

دره سنگان هم از دیگر جاذبه‌های گردشگری سنگان به حساب می‌رود که اگر به بازدید از آبشار سنگان بروید با یک تیر دو نشان زده‌اید چرا که با رسیدن به آبشار در حقیقت در بالای دره سنگان خواهید بود. دره سنگان یکی از پرآب‌ترین دره‌های این منطقه است و در تمام ساعت‌های روز و حتی شب بسیار دیدنی و باشکوه است و هر بازدیدکننده‌ای را به وجد می‌آورد. اگر به بازدید از این دره می‌روید دوربین عکاسی و تجهیزات کوهنوردی را فراموش نکنید.
 

غار بیوک آقا

غار بیوک آقا که در حقیقت جان‌پناه و استراحتگاهی برای کوهنوردان حرفه‌ای است در ضلع غربی آبشار سنگان قرار دارد. این غار در ارتفاع ۲۵۷۰ متری از سطح دریا واقع شده و کوهنوردان برای رسیدن به آن باید مسیر دسترسی از سنگان بالا و امامزاده قاسم را به سمت آبشار چیزی نزدیک دو ساعت پیاده طی کنند. شاید برایتان جالب باشد بدانید چرا به این غار بیوک آقا می‌گویند؟ گفتنی است غارهای بیوک آقا در کوه‌های تهران به دست مردی تبریزی به نام بیوک آقا کنده‌ شده. مردی طبیعت دوست و انسان‌دوست که همچون فرهاد در قصه‌های ایرانی ظرف ۶۰ سال ۵ غار را با تیشه و پتک به‌تنهایی در دل کوه‌های البرز تراشیده تا جان‌پناهی برای کوه‌نوردان بسازد. او این غارها را با چنان مهارتی کنده که برای مدت‌ها بسیاری از افراد فکر می‌کردند این غارها طبیعی بوده و کار دست انسان نیست.
 

امامزاده سید علاءالدین

این امامزاده که در محله پایین واقع شده بالای تپه‌ای در کنار گورستان سنگان قرار دارد و یکی از نشانه‌های قدمت و اصالت منطقه سنگان است.
 

گورستان سنگان

شاید بتوان گورستان سنگان را هم در کنار باقی جاذبه‌های گردشگری این روستا گذاشت چرا که این گورستان کهن با باقی قبرستان‌ها فرق دارد. تاریخ‌های درج شده روی قبور نشان‌دهنده قدمت ۵۰۰ و حتی ۲۰۰۰ساله این گورستان هستند. اگر به بازدید از جاهای پر رمز و راز علاقه‌مندید بازدید از این گورستان را از دست ندهید.
 

امامزاده سید عمادالدین

این امامزاده در ده میان واقع شده و تکیه‌ای به نام تکیه سنگان هم در کنار این امامزاده قرار دارد که برای برگزاری مراسم‌های مذهبی از آن استفاده می‌شود.
 

امامزاده قاسم

بارگاه امامزاده قاسم هم از دیگر اماکن مذهبی سنگان است که نسبت به دیگر امامزادگان این روستا از جایگاه بالاتری برخوردار است چرا که ظاهراً ایشان از نوادگان امام سجاد بوده‌اند. این امامزاده در سنگان بالا واقع شده و مسیر رسیدن به آبشار سنگان هم از این نقطه شروع می‌شود. در اطراف این امامزاده سرویس بهداشتی و بوفه وجود دارد و برای برگزاری مراسم‌های مذهبی از آن استفاده می‌شود.
 

امامزاده عقیل

این امامزاده در حال حاضر در روستای مزرا واقع شده اما آن را هم جز امامزادگان روستای سنگان به حساب می‌آورند چرا که روستای مزرا در قدیم بخشی از روستای سنگان بوده که به دلیل ساخت بزرگراه تهران شمال از این روستا جدا شده است.