اعمال هفدهمین روز از ماه رمضان

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در رابطه با ماه رمضان فرمودند رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت، میانه‌اش مغفرت و پایانش اجابت و آزادی از آتش جهنم است.از طرفی اعمال مستحبی فراوانی در مفاتیح الجنان و کتب روایی برای روز و شب هفدهم رمضان توصیه شده که به برخی از آنها می پردازیم.
از جمله اعمالی که علامه مجلسی در کتاب زادالمعاد به آن اشاره کرده است غسل کردن می باشد: غسل در شب اول و پانزدهم و هفدهم و نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم غسل سنت است.
 
نماز روز هفدهم ماه رمضان
در روایات آمده است نماز هفدهمین روز از ماه مبارک رمضان نمازی دو رکعتی است که در رکعت اول بعد از قرائت سوره حمد هر سوره ای که مدنظر است می توان خواند و در رکعت دوم بعد از قرائت سوره حمد صد مرتبه سوره توحید خوانده می شود و در پایان بعد از سلام نماز صد مرتبه لا إلهَ إلی الله خوانده می شود.در باب فضیلت این نماز از از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده است هر که در شب هفدهم ماه مبارک رمضان این نماز را بخواند پاداش هزار حج، هزار هزار عمره و هزار هزار جنگ از جانب خدای متعال نصیب او می گردد.
 
دعای شب هفدهم ماه رمضان
در کتاب اقبال الاعمال آمده است پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در شب چهاردهم ماه رمضان این دعا را می خواندند:
اللَّهُمَّ قِنِی عَذَابَکَ یَوْمَ تَبْعَثُ عِبَادَکَ وَ أَعِذْنِی مِنْ عِقَابِکَ وَ سُوءِ حِسَابِکَ
خداوندا، مرا از عذاب خود در روزی که بندگانت در آن برانگیخته می‌ شوند، نگاه دار و از کیفرت و حسابرسی در پناه خود در آور.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ حُسْنَ الْمَآبِ وَ حُسْنَ الثَّوَابِ وَ الْأَمْنَ یَوْمَ الْعِقَابِ وَ التَّسَامُحَ یَوْمَ الْحِسَابِ
خدایا، بازگشت و پاداش نیکو و ایمنی در روز کیفر و آسان گرفتن در روز حساب را از تو خواهانم.
یَا مَنْ‏ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ یَا مَنْ یَعْلَمُ السِّرَّ وَ الْجَهْرَ وَ یَعْلَمُ مَا یَکْسِبُونَ
ای خدایی که آسمان‌ها و زمین را آفریدی و تاریکی‌ها و نور را مقرّر داشتی، ای خدایی که از نهان و آشکار و از آنچه بندگان انجام می‌ دهند آگاهی،
یَا مَنْ یَسْکُنُ لَهُ مَا فِی اللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ‏ یَا مَنْ یَقْضِی بِالْحَقِ وَ هُوَ خَیْرُ الْفاصِلِینَ
ای خدایی که آنچه در شب و روز است به تو آرام می‌ گیرد و شنوا و دانا هستی، ای خدایی که به حقّ فرمان می‌ رانی و بهترین حکمران هستی،
یَا مَنْ‏ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَیْبِ لا یَعْلَمُها إِلَّا هُوَ وَ یَعْلَمُ ما فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ یَا مَنْ‏ لَهُ الْمُلْکُ‏ وَ هُوَ أَسْرَعُ الْحاسِبِینَ ‏
ای خدایی که کلید های غیب نزد تو است و جز تو از آن‌ ها آگاه نیست و تو از آنچه در خشکی و دریا است آگاهی، و ای خدایی که فرمانروایی از آن تو است و تو زود حسابرس‌ ترین حسابرس هستی.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِمَا مَدَحْتَ بِهِ نَفْسَکَ وَ سَأَلْتُکَ بِهِ أَنْ لَا تَدَعَ لِی ذَنْباً إِلَّا غَفَرْتَهُ وَ لَا عَیْباً إِلَّا سَتَرْتَهُ
خدایا، به آنچه خود را بدان ستوده‌ ای از تو درخواست می‌ کنم و خواهانم که گناهی برای من مگذاری جز این‌که آمرزیده باشی و نه عیبی جز این‌ که پوشانده باشی
وَ لَا غَمّاً إِلَّا فَرَّجْتَهُ وَ لَا هَمّاً إِلَّا کَشَفْتَهُ وَ لَا أَمْراً إِلَّا أَصْلَحْتَهُ وَ لَا حُزْناً إِلَّا أَذْهَبْتَهُ وَ لَا سُقْماً إِلَّا شَفَیْتَهُ
و نه غمی جز این‌که گشوده باشی و نه دلگیری ای جز آنکه برطرف نموده باشی و نه کاری جز این‌ که سامان داده باشی و نه اندوهی جز آنکه زدوده باشی و نه بیماری‌ ای جز آنکه بهبودی بخشیده باشی
وَ لَا حَاجَهً إِلَّا قَضَیْتَهَا وَ لَا أَمَانَهً إِلَّا أَدَّیْتَهَا وَ لَا فَاقَهً إِلَّا سَدَدْتَهَا وَ لَا عَوْرَهً إِلَّا سَتَرْتَهَا وَ لَا ضَیْعَهً إِلَّا حَفِظْتَهَا
و نه حاجتی جز آنکه برآورده باشی و نه امانتی جز این‌ که ادا نموده باشی و نیازمندی‌ای جز این‌که بر طرف نموده باشی و نه زشتی‌ ای جز آنکه پوشانده باشی و نه ملکی یا چیز نابود شونده و از بین‌رونده‌ای جز آنکه از آن نگهداری نموده باشی
وَ لَا کُرْبَهً إِلَّا فَرَّجْتَهَا وَ لَا عَثْرَهً إِلَّا أَقَلْتَهَا وَ اجْعَلْنِی مِنْ عُتَقَائِکَ فِی هَذَا الْیَوْمِ وَ فِی هَذَا الشَّهْرِ مِنَ النَّارِ
و نه ناراحتی‌ ای جز آنکه گشوده باشی و نه لغزشی مگر این‌ که نادیده گرفته باشی و مرا در این روز و در این ماه از آزاد شدگان از آتش جهنم قرار ده،
بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ‏
به رحمتت ای مهربان‌ ترین مهربانان. درود خداوند بر سرورمان حضرت محمّد و خاندان پاک او.
 
دعای روز هفدهم ماه رمضان
در کتاب مفاتیح الجنان دعای روز هفدهم ماه رمضان بدین شرح است
بسم الله الرحمن الرحیم
اللّهم اهدنی فیه لصالح الاعمال و اقض لی فیه الحوائج و الامال یا من لا یحتاج الی التّفسیر و السّؤال یا عالماً بما فی صدور العالمین صلّ علی محمدٍ و آل الطّاهرین
ای خدا، مرا در این روز به اعمال صالحه راهنمایی کن و حاجت‌ ها و آرزو هایم را برآورده ساز. ای کسی که نیازمند شرح و سوال بندگان نیستی، ای خدایی که ناگفته به حاجات و به اسرار خلق آگاهی بر محمد و آل اطهار او درود فرست.
 
اعمال مشترک ماه رمضان
به نقل از سید بن طاوس که از حضرت امام جعفر صادق و امام موسی کاظم (علیهم السلام )روایت کرده اند اعمالی هستند که در تمامی روز ها و شب های ماه مبارک رمضان سفاش به انجام آنها شده است از جمله آن ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
دعاهایی که بعد از هر نماز می توان خواند عبارتند از:

1.اَللّهُمَّ ارْزُقْنی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فِی عامی هذا وَفی کُلِّ عامٍ ما اَبْقَیْتَنی فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، وَسَعَةِ رِزْقٍ، وَلا تُخْلِنی مِنْ تِلْکَ الْمواقِفِ الْکَریمَةِ، وَالْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ، وَزِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَفی جَمیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاَْخِرَةِ فَکُنْ لی، اَللّهُمَّ اِنّی اَساَلُکَ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الاََمْرِ الَْمحْتُومِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضاءِ الَّذی لا یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ، اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، واجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ، اَنْ تُطیلَ عُمْری، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ رِزْقی، وَتُؤدِّی عَنّی اَمانَتی وَدَیْنی آمینَ رَبَّ الْعالَمین.
خدایا! در این سال و هر سال، تا زمانی که عمرم باقی است و در آسایش و گشایش روزی به سر می برم، زیارت خانه ات بیت الحرام را نصیبم گردان. و مرا از درک موقف های گرامی و دیدن مکان‌های شریف و زیارت قبر پیغمبرت که درودت بر او و آلش باد محروم مکن.
و در برآوردن جمیع احتیاجات دنیا و آخرتم یاریام کن. ای خدا! از تو درخواست می‌کنم هر آنچه از قضا و قَدَرت را که در شب قدر حتمی قرار دادی و دیگر برگشت و تغییری نمی‌پذیرد، مرا از حجاج بیت الحرامت قرار دهی. حاجیانی که حجشان پسندیده، سعیشان پذیرفته، گناهانشان آمرزیده و اعمال بدشان بخشیده شده است. و عمر طولانی در راه بندگی ات و روزیام را فراوان قرار ده و امانت‌ها و قرضم را ادا فرما.

2.یا عَلِیُّ یا عَظیمُ، یا غَفُورُ یا رَحیمُ، اَنْتَ الرَّبُّ الْعَظیمُ الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیءٌ وَهُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ، وَهذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَکَرَّمْتَهْ، وَشَرَّفْتَهُ وَفَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُورِ، وَهُوَ الشَّهْرُ الَّذی فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَیَّ، وَهُوَ شَهْرُ رَمَضانَ، الَّذی اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ، هُدیً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانَ، وَجَعَلْتَ فیهِ لَیْلَةَ الْقَدْرِ، وَجَعَلْتَها خَیْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ، فَیا ذَا الْمَنِّ وَلا یُمَنُّ عَلَیْکَ، مُنَّ عَلَیَّ بِفَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ فیمَنْ تَمُنَّ عَلَیْهِ، وَاَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.
ای خدای بلند مقام, ای بزرگوار, ای آمرزنده, ای مهربان! تویی خدای بزرگ که هیچ مانندی ندارد و به گفتار و کردار خلق شنوا و بینا است. و این ماهی که مقامش را بلند گردانیدی و بر دیگر ماه‌ها کرامت و شرافت بخشیدی, و روزه اش را بر من واجب گردانیدی, ماه رمضان است.
ماهی که در آن قرآن را برای راهنمایی مردم و نشان دادن راه هدایت و جدا نمودن حق از باطل فرو فرستادی و شب قدر را در این ماه مقرر داشتی و نیز آن شب را بر هزار ماه برتری دادی; پس ای خدای صاحب منت که هیچکس بر تو منت ندارد, در میان آن همه بندگانت که منت گزارده ای بر من منت گزار و از آتش دوزخ نجات بخش و به بهشت همیشگی داخل گردان! به حق رحمت بی پایانت ای مهربان‌ترین مهربانان.

3.اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلی اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ، اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جائِعٍ، اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ، اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ، اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ، اَللّهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَریبٍ، اَللّهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ، اَللّهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ الْمُسْلِمینَ، اَللّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ، اللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ، اَللّهُمَّ غَیِّر سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ، اَللّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَاَغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ.
ای خدا تو بر اهل قبرها نشاط و شادمانی عطا کن؛ فقیران را بی نیاز گردان؛ خدایا گرسنگان را سیر گردان؛ برهنگان را لباس بپوشان؛ خدا بدهی برهکاران را ادا فرما؛ سوگواران را دل شاد ساز؛ خدایا هر غریبی را به وطن باز رسان؛ هر اسیری را آزادی بخش؛ خدایا فسادگران در کار مسلمانان را اصلاح فرما؛ بیماران را شفا عنایت کن؛ ای خدا به غنای خود جلو فقر ما را ببند؛ بدی‌ های ما را به خوبی صفایت تغییر ده؛ خدایا دیَن ما را ادا فرما و ناداری ما را به دارایی و بی نیازی بدل گردان که تو بر هر چیز توانایی.

منبع: سایت راسخون