دانه های قرمز خارش دار در بارداری؛ از علل تا درمان

علل خارش پوست در بارداری چیست؟

 

اختلال سطح هورمون‌ ها

همان‌طور که می‌دانیم سطح هورمون‌ها در هنگام بارداری افزایش یا کاهش پیدا می‌کند. همین مورد علت اصلی بسیاری از مشکلات بارداری است. افزایش استروژن در بدن هم یکی از علت‌هایی خارش است. همچنین در پی این تغییرات هورمونی، خون‌رسانی به پوست هم زیادتر می‌شود که باز هم در خارش پوست بی‌تأثیر نیست. از طرفی دیگر، بی‌نظمی هورمون‌ها سبب خشکی سطح پوست می‌شود. خشکی پوست درافراد غیرباردار هم خارش در بدن ایجاد می‌کند. بنابراین طبیعی است که در دوران بارداری هم به خاطر خشکی، پوست به خارش بیفتد.
 

کشیدگی پوست

از جمله شکایت‌های مادران به دکتر زنان خارش بدن در ماه هشتم بارداری و در کل سه ماهه آخر بارداری است. این خارش در برخی از نواحی به خصوص شکم و سینه‌ها بسیار زیادتر و ناراحت‌ کننده بوده که دلیل آن کشش بیش از حد معمول پوست در زمانی کوتاه و سریع است. این موضوع برای افرادی که حاملگی اول را تجربه می‌کنند و یا دو قلو و بیشتر باردار هستند بیش از سایرین اتفاق می‌افتد. باید توجه کرد که خاراندن زیاد ناحیه شکم نه تنها کمکی به بهبود خارش نکرده بلکه شدت آن را نیز بیشتر می‌کند. همچنین ممکن است آثار آن به صورت خط یا اسکار باقی بماند و به دلیل ظاهر نامناسب آن مجبور هستید بعد از زایمان برای از بین بردن آن‌ها به دکتر پوست مراجعه کنید.
 

بیماری کلستاز

گاهی مادران باردار از خارش کف پا در بارداری شکایت می‌کنند که ممکن نشانه بیماری کبدی باشد. در واقع یکی از علل خارش شدید که خطرناک بوده و نباید به سادگی از آن گذشت، بیماری کلستاز (Cholestasis) است. این بیماری بیشتر در سه ماهه دوم و سوم بارداری خود را به دو صورت کلستاز بارداری (OC) و کلستاز کبدی حاملگی (ICP) نشان می‌دهد. بیماری کلستاز حاملگی بیشتر ژنتیکی و ارثی است و معمولا پس از زایمان برطرف می‌شود. اما نباید درمان را نادیده گرفت. چرا که امکان زایمان زودرس و نیز مرگ جنین در بیمارانی که کلستاز دارند بیشتر است. بنابراین در صورتی که خارش بدن در بارداری در شب دارید و یا شدت خارش‌ها در کف دست‌ها و پاها زیاد و همراه با قرمزی است، حتما با دکتر مامایی مطرح کنید.
 

بیماری نادر پمفیگویید بارداری

در مواردی بسیار کم مشاهده شده است که در اثر خارش شدید بر روی پوست شکم، پشت بازو، ران و پا کهیر زده و سپس تاول ایجاد می‌شود. این بیماری به خارش کهیری و پلاک بارداری (Pruritic Urticarial Papules and Plaques of Pregnancy (PUPPP)) معروف است. این بیماری در یک از زنان حامله به ویژه افرادی که سه قلو و بیشتر باردار هستند، دیده شده است. این بیماری خطری برای جنین نداشته و معمولا بلافاصله بعد از زایمان و یا چند هفته بعد خود به خود از بین می‌رود. ولی دکتر بارداری برای تسکین داروهای استروئیدی و آنتی‌هیستامین تجویز می‌کند.
 

رابطه خارش پوست و تعیین جنسیت

در گذشته مادران و مادربزرگ‌های قدیمی هر نشانه از بارداری را مربوط به جنسیت جنین دانسته و طبق آن تععین جنسیت می‌کردند. مثلا از نظر آن‌ها هر فردی که خارش پوست در هفته های اول بارداری را دارد، فرزند او پسر است و در مقابل پوست شکم مادری که نوزاد دختر دارد نرم بوده و خارش ندارد. هر چند این پیشگویی‌های گاهی هم درست از آب در می‌آید. اما طبق نظر پزشک‌ها خشکی پوست ربطی به جنسیت نداشته و در اثر تغییر هورمون‌ها به وجود می‌آید. بنابراین خارش بدن در بارداری و جنسیت جنین هیچ ربطی به هم ندارد.
 

زمان شروع خارش حاملگی

ممکن است یکی از سوالات مادران باردار از دکتر مراقبت بارداری خود این باشد که «خارش بدن در بارداری از کی شروع میشه» و یا راهی وجود دارد که از این مشکل در بارداری پیشگیری کنیم؟ در پاسخ باید گفت که شروع خارش‌ها زمان شروع مشخصی ندارد. بعضی از مادران باردار خارش پوستی در ماه اول بارداری خود تجربه می‌کنند و برخی ممکن است تا هنگام زایمان دچار این عارضه نشوند. البته طبق تحقیقات افراد سیاهپوست و کسانی که رنگ پوست تیره‌ایی داشته، کمتر خارش پوست دارند. اما عمومیت ندارد. همچنین ممکن است خارش در اثر بیماری باشد. بنابراین برای اطمینان و قبل از درمان خانگی خارش بدن در بارداری با یک دکتر پوست مشورت کنید.
 

۱۱ راه درمان خانگی و تسکین خارش پوست در بارداری

برای درمان خارش بدن در بارداری روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند تا حدود زیادی شدت خارش را کاهش داد. اما قبل از هر کاری ابتدا با یک متخصص طب مادر و جنین مشورت کنید تا مطمئن شوید خارش نشانه بیماری خاصی نیست. برای این کار می‌توانید نظر دکتر زنان آنلاین را هم جویا شوید. سپس روش‌های درمان خارش بدن در بارداری طب سنتی زیر را اجرا کنید.

پرهیز از خوردن مواد غذایی حساسیت‌زا نظیر ماهی، تخم‌مرغ، گوجه‌فرنگی، انواع فلفل، بادمجان و توت‌ فرنگی

مصرف سبزی تازه، گردو، گوشت و گردو

شست‌وشوی بدن با مخلوط در و کات کبود

مصرف دم‌کرده‌ی چای برگ گزنه یا ریشه قاصدک برای مبتلایان به بیماری کلستاز

حمام با وان پر از عصاره آب جو (قرار دادن مقداری جو و بابونه در پارچه و گذاشتن در آب ولرم)

دوری از استرس و حفظ آرامش با مصرف اسطوخودوس و چای بابونه به خصوص در شب

پوشیدن لباس‌های گشاد و نخی و پرهیز از پوشیدن لباس پلاستیکی

خنک کردن پوست با حوله یا پارچه نخی

دوش آب ولرم و پرهیز از حمام با آب داغ مصرف دمنوش ترکیبی بنفشه، پنیرک و ختمی تا سه استکان در روز

مصرف روزانه یک لیوان عرقیجات ترکیبی از ختمی، بیدمشک و کاسنی

مالیدن و ماساژ آرام بدن با روغن بنفشه