مشخصات

کشور ایران
استان فارس
شهرستان خَفر
بخش مرکزی
جمعیت  ۴۲٬۲۶۳ نفر
مساحت ۱،۸۱۵ کیلومتر مربع
زبان گفتار زبان فارسی
مذهب شیعه
ارتفاع از سطح دریا ۱،۳۰۰ متر
شرایط آب و هوا خشک و نیمه خشک
پیش شماره تلفن ۰۷۱
شناسه ملی خودرو ایران 73 ب
ره آورد گبه بافی، خاتم سازی، شیشه گری، سفالگری، قلم زنی، گلیم بافی و معرق کاری، یوخه، کلوچه مسقطی، بهار نارنج، بادام سوخته، رنگینک و انواع عرقیات

شهرستان خَفر یکی از شهرستان‌های استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر باب‌ انار است. این شهرستان در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۹۸ از شهرستان جهرم جدا شد و مستقل گردید. شهرستان خفر در مرکز استان فارس واقع است. شهرستان‌های سروستان و کوار در شمال این شهرستان، شهرستان فسا در شرق، شهرستان جهرم در جنوب و شهرستان فیروزآباد در غرب این شهرستان واقع شده‌اند. بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان خفر در سال ۱۳۹۵ برابر با ۴۲٬۲۶۳ نفر بوده‌است و بدین ترتیب بیست و هشتمین شهرستان پرجمعیت استان فارس به‌شمار می‌رود. مردم خفر مردم به زبان فارسی سخن می‌گویند. مردم خفر مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند. رود قره‌آغاج از این شهرستان می‌گذرد. خفر دارای آب و هوای چهار فصل است به گونه‌ای که درختانی همچون انار، مرکبات، بادام، گردو، هلو، زردآلو، انجیر، سیب، ازگیل و زیتون در این منطقه رشد می‌کنند. خفر دارای آب و هوای خشک و نیمه خشک می‌باشد. بیشتر بارش‌ها در این منطقه در نیمه دوم بهمن ماه روی می‌دهد. تابستان‌های خفر گرم و خشک و بدون بارندگی و زمستان‌های آن نسبتاً سرد هستند. میانگین بیشترین دمای شهر باب‌انار، مرکز این شهرستان در تابستانها به °۲۹ و میانگین کمترینِ آن در زمستانها به °۱۲ می‌رسد و متوسط بارش سالانه آن نیز در حدود سیصد میلیمتر است.
 

این شهرستان شامل بخش‌های زیر می‌ باشد:

 
بخش ها:
مرکزی
 
دهستان:
دهستان گل‌ برنجی، دهستان علی‌ آباد، دهستان سفیدار، دهستان خفر، دهستان راهگان و دهستان تادوان
 
روستاها:
آب‌ کتان، برایجان، خافتر، راهگان، مورچگی، لردخزان، کرفت، قالینی، طاغون، صغاده و ....
 

جای‌ های دیدنی شهرستان خفر

 
آتشکده قدمگاه
آتشکده قدمگاه از آثار تاریخی شهر جهرم می‌باشد که امروزه به جاذبه گردشگری جهرم تبدیل شده است.  آتشکده قدمگاه با طاق‌نما و شبستان‌هاى متعدد در جنوب جهرم قرار گرفته و قدمت آن هنوز در هاله‌ای از ابهام است. اما برخی کارشناسان معتقد هستند که بنای آتشکده در دوران ساسانی ساخته شده و این آتشکده یکی از معبدهای آناهیتا ساسانیان بوده است. معبدهای آناهیتا مخصوص زنان بوده‌اند. اما نقش‌های موجود در بنا، نشان می‌دهد، بنا از ابتدا آتشکده بوده ولی بعد از ورود اسلام به ایران در جهرم ساخته شده است. آتشکده قدمگاه از مهم ترین جاهای دیدنی جهرم می‌باشد و فضای اطراف آتشکده نیز چشم‌ انداز زیبایی دارد. بنا بر بالای یک تپه قرار دارد و از تمام شهر می‌توان طاق‌های زیبایی بنا را دید.

آتشکده قطب آباد
تعداد زیادی از بناهای تاریخی که در جهرم وجود دارند، از نظر تاریخی به دوران ساسانیان بر می‌گردند. در آن دوره زرتشتیان در این محدوده زندگی می کردند و به همین دلیل هم آتشکده های قدیمی در جهرم دیده می شود. آتشکده قطب آباد هم یکی از همین بناهای تاریخی است که در ۱۲ کیلومتری مرکز بخش واقع شده و از جمله جاهای دیدنی جهرم می‌باشد. نزدیکترین روستا به این آتشکده روستای باباعرب است.
 
غار تادوان
تادوان اسم یکی از روستاهای توابع جهرم است که در مسیر اصلی جاده شیراز – جهرم قرار دارد. ترکیب زیبایی از درختان نخل و مرکبات را در کنار هم در این روستا خواهید دید. در گذشته محصولات حاصل از باغ‌های تادوان را به شهر اصفهان که پایتخت آن دوران بوده می‌بردند. تادوان به علت آب وهوای مطبوعش از قدیم مورد توجه گردشگران و اروپاییان قرار می گرفته؛ افراد زیادی از گرمای بندرعباس به باغستان‌های این روستا پناه می‌برده‌اند. امروزه نیز این روستا از مهم‌ترین جاهای دیدنی جهرم می‌باشد. روستای تادوان بیشتر از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد و آثار تاریخی زیادی در دل آن دیده می شود. اما مشهورترین دیدنی این روستا غار تادوان است. غار تادوان به عنوان یکی از بزرگترین غارهای ایران، یک دهانه ۲۰۰ متری دارد. این غار در مجاورت رودخانه معروف «قره آغاج» واقع شده است. داستان ها و افسانه های زیادی در مورد این روستا و غار معروفش گفته و شنیده می شود. مثلا عده ای می گویند که انتهای غار تادوان به خلیج فارس می رسد! روبه روی غار هم آثاری از خانه های قدیمی دیده می شود که به «خانه های گبری» معروف هستند. قدمت این خانه ها به دوران مادها برمی گردد. در گذشته این مکان جنگل های انبوه و پر درختی داشته و حیوانات زیادی در آن زندگی می کردند. مار حیوانی بوده که بیشتر از همه در این منطقه دیده می شده؛ به همین دلیل هم نام قدیم تادوان «ماردان» بوده است.
 
بقعه شیخ خلیفه
بقعه شیخ خلیفه همان جایی است که مدفن ۶ نفر از افراد برجسته را در خود جای داده است. قدمت تاریخی بقعه شیخ خلیفه به سده ۷ هجری قمری برمی گردد و به عنوان یکی از آثار ملی هم به ثبت رسیده است. کاشی کاری هایی که روی دیوارهای این بقعه قرار داشتند، ارزش تاریخی زیادی داشتند و این مکان را به یکی از جاذبه های گردشگری جهرم تبدیل کرده‌اند. کاشی های محراب این بقعه گل سرسبد همه کاشی های موجود در این بقعه بود. به همین دلیل هم به دستور اداره فرهنگ شهرستان جهرم، آن را به موزه پارس در شیراز منتقل کردند. ساختمان بقعه شیخ خلیفه مرتفع است و با آجر ساخته شده. سبک معماری این بقعه با کاخ سروستان شباهت دارد. سر در ورودی این بنا حدود ۱۹ متر ارتفاع دارد و بر فراز آن گنبدی آجری با تزئینات زیبا ساخته شده است. کاشی کاری های این بقعه نشان می دهد که کاربری آن در گذشته مذهبی بوده است. نوشته هایی به خط ثلث در این بقعه دیده می شود که مهر تاییدی بر قدمت آن هستند. در داخل بقعه ۶ سنگ قبر وجود دارد که به صورت موازی قرار گرفته‏‌اند. شیخ زین الدین علی خلیفه یکی از کسانی است که زیر این سنگ قبرها آرمیده. دومین سنگ قبر متعلق به حاجی خلیفه است که در جهت های مختلف آن، بیت های عربی و فارسی نوشته شده است.
 
مسجد و مدرسه خان
دو دوره صفویان شخصی به نام حاج محمد حسن خان اقدام به ساخت به مدرسه، در بخش غربی شهر جهرم کرد. مصالح مختلفی از جمله خشت، گل، آجر، سنگ و گچ در ساخت این بنا مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس کتیبه ای که با حروف ابجد در بالای در ورودی مدرسه نوشته شده، این بنا حدودا ۲۰۰ سال پیش تعمیر شده است. هنوز هم تعدادی از طلبه ها در این مدرسه مشغول تحصیل و تدریس هستند. مسجد خان هم مثل مدرسه خان از بناهای دوره صفویه است و امروزه یکی از جاهای دیدنی جهرم می‌باشد. ساختمان این مسجد با آجر بنا شده و بانی ساخت آن حاجی سلیمان بیگ ذوالقدر جهرمی بوده است.
 
بازار سرپوشیده زندیه جهرم
بازار زندیه، همانطور که از نامش مشخص است، بازمانده دوران زندیه می‌باشد. این بنا که از جاهای دیدنی جهرم استان فارس است، لقب خواهر دوقلوی «بازار وکیل» شیراز را دارد. بازار زندیه جهرم سرپوشیده است و از جمله بازارهای صلیبی ایران به حساب می‌آید. این بازار دارای چندین کاروانسرا، مسجد و حمام است و یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری جهرم می‌باشد.
 
جاده ادویه
سال ها پیش تاجران از کشور هندوستان محصولاتی مثل پارچه و ادویه را وارد کشور می کردند. این افراد برای جابه جایی این محصولات از جاده ادویه استفاده می کردند. در واقع دلیل اصلی نامگذاری این جاده هم همین موضوع بوده است. البته امروز فقط پنج کیلومتر از این جاده در شهرستان جهرم سالم باقی مانده و حدود یک کیلومتر از آن جاده سنگ فرش است و به یکی از جاذبه های گردشگری جهرم تبدیل گردیده است. شاردن یکی از سیاحان معروف دنیاست که در سال ۱۰۵۹ هجری شمسی از جاده ادویه عبور کرده بود. او در سفرنامه خود نوشته بود که کوه البرز از سخت ترین و خطرناکترین کوه هایی است که در ایران وجود دارد. برای عبور از این کوه تنها یک جاده سنگ فرش شده با عرض بیش از چهار قدم در دسترس است.
 
غار شفق
غار شفق یکی از معروف ترین غارهای ایران و مهم ترین جاهای دیدنی جهرم است که در فاصله ۷۵ کیلومتری از آن قرار دارد. این غار سه دهانه ورودی دارد. شاید باورتان نشود ولی بعضی از سالن های آن آنقدر بزرگ هستند که به اندازه بیشتر از صد نفر انسان طرفیت داشته باشند. غار شفق یک غار پر آب با چاه های متعدد است و به خاطر سنگ های خاصی که در دل خودش دارد از زیباترین غارهای ایران به شمار می رود. ورودی غار حالت دو طبقه ای دارد و به خاطر رطوبت زیادش خانه تعداد زیادی از خفاش ها شده است. در غار شفق جانداران زیادی مثل خفاش، عنکبوت، سوسک و هزارپا زندگی می کنند. در دالان های این غار که بگردید سفال هایی قدیمی و شکسته می بینید که نشانه هایی از سکونت انسان در آن است. روستای دوزه نزدیکترین روستا به غار شفق در جهرم است.
 
غار وراء
کلمه وراء در فارسی میانه دژ، قلعه، بلندا، کنار، پهلو ترجمه می شود. جهت قرارگیری این غار از لحاظ جغرافیایی طوریست که در مسیر طلوع خورشید قرار دارد. به همین دلیل هم در دوران باستان تا زمان ساسانیان به عنوان مکانی مناسب برای نیایش بامدادی و مراسم قربانی کردن گاو مورد استفاده قرار می‌گرفته است در بعضی از منابع تاریخی این غار را با نام معبد خورشید هم معرفی کرده‌اند. در دوران معاصر این غار بیشتر مورد استفاده شکارچیان بوده و به همین دلیل متحمل آسیب های جدی شده است. غار وراء اولین بار در سال ۱۳۱۶ مورد مرمت قرار گرفت. بعد از آن هم بار دیگر با همکاری اهالی جهرم و کوهنوردان و علاقمندان مرمت شد. به طور کلی غار وراء از دیرباز یکی از جاذبه های گردشگری جهرم شناخته می‌شود و طبیعت دوستان و کوهنوردان بسیاری به آنجا سفر می‌کردند.