مراسم عزاداری طویریج
عزاداری طُوَیریج سوگواری سالانه اهالی طویریج، از شهر خود تا حرم امام حسین(علیه السلام) در روز عاشورا است. این مراسم غالباً به‌صورت هَرْوَله انجام می‌گیرد. عزاداران در مسیر ۲۰ کیلومتری طویریج تا کربلا شعارهایی همچون «واحسینا»، لَبَّیکَ یا حسین و «وا ویل علی العباس» سر می‌دهند. دسته طویریج، معروف‌ترین دسته عزاداری است که خاستگاه آن به شهر طویریج در 20 کیلومتری کربلا باز می‌گردد.
برخی نخستین برگزار‌کننده مراسم عزای طویریج به‌صورت هروله را سید صالح قزوینی (درگذشت: ۱۳۰۴ق) دانسته‌اند؛ اما عده‌ای دیگر ریشه هروله در عزاداری طویریج را به بیش از ۳۰۰ سال قبل بر می‌گردانند و آن را نماد حرکت هروله‌کنان مردان بنی‌اسد از شهر طویریج در سال ۶۱ق برای تدفین امام حسین(علیه السلام) ذکر کرده‌اند.
عزاداری طُوَیریج بزرگترین مراسم عزای حسینی روز عاشورا در جهان خوانده شده است که جمعیتی چند صدهزار نفری از عراق و خارج آن که بخش قابل توجهی ایرانی هستند، در آن شرکت می‌کنند. عتبه حسینی پیشتر درباره تاریخچه این مراسم عاشورایی در گزارشی اعلام کرده بود که در این مراسم عزاداران در پاسخ به ندای «هل من ناصر» امام حسین(علیه السلام) در ظهر عاشورای محرم سال ۶۱ هجری قمری، شعار «لبیک یا حسین» سر می‌دهند.

بزرگترین مراسم عزای حسینی
مراسم دسته طویریج، بزرگترین مراسم عزای حسینی در روز عاشورا در جهان خوانده شده، و همچنین گفته شده که این آیین از بزرگترین تجمعات بشری در جهان است. پس از سقوط حکومت صدام جمعیتی چندمیلیونی از عراق و خارج آن که بخش قابل توجهی ایرانی هستند، در مراسم عزای طویریج شرکت می‌کنند.(نگاهی به عزای طویریج بزرگترین عزای حسینی، العتبة الحسینیة المقدسة.)

شهر طویریج در ۲۰ کیلومتری کربلا
دسته عزاداری طویریج، صبح روز عاشورا از شهر طویریج در ۲۰ کیلومتری کربلا، به سمت حرم امام حسین(علیه السلام) حرکت می‌کند و پیش از ظهر در منطقه‌ای به‌نام «قنطرة السلام» واقع در دو کیلومتری شهر کربلا برای ادای نماز ظهر و عصر توقف می‌کند. در طول مسیر، افراد و کاروان‌هایی که قصد ورود به کربلا دارند با این دسته همراه می‌شوند. دسته عزا پس از ورود به کربلا، ابتدا به خیمه‌گاه وارد شده و سپس وارد حرم امام حسین(علیه السلام) و حرم حضرت عباس(علیه السلام) می‌شود.

رکضة الطویریج
«رَکضَة الطُوَیریج» اشاره به نوع سوگواری این دسته دارد؛ به این صورت که عزاداران با سر و پای‌ برهنه، هروله‌کنان (دوان‌دوان) به‌سوی حرم امام حسین(علیه السلام) حرکت می‌کنند. مراسم رکضه حدود ۱۵۰ سال قدمت دارد.(«آیین طویریج در کربلا برگزار شد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.)

شعار یا لَثاراتِ الحسین
عزاداران در بین راه و نیز هنگام ورود به حرم امام حسین(علیه السلام) و حرم ابوالفضل(علیه السلام) شعارهایی همچون واحسین، لبیک یا حسین، یا لَثاراتِ الحسین، لبیک یا داعی الله، اَبد والله ما نَنْسَی حسینا (به خدا قسم تا ابد امام حسین(علیه السلام) را فراموش نمی‌کنیم)، یا عباس جی بالمای لسکینه (ای عباس(علیه السلام)، برای سکینه آب بیاور)، الیوم الیوم نعزّی فاطمه (امروز به فاطمه(سلام الله علیها) تسلیت عرض می‌کنیم)، واویل عَلَی العباس را سر می‌دهند.

تاریخچه مراسم طویریج
بنا‌بر نقل برخی منابع، شکل‌گیری موکب طویریج و حرکت دسته به‌صورت هروله توسط سید صالح قزوینی بوده است. او دو سال در دهه محرم خانه‌اش را در طویریج، مکان عزاداری امام حسین(علیه السلام) کرده بود. سید صالح صبح روز عاشورا، مقتل سید بن طاووس را می‌خواند، در حالی که ده‌ها هزار نفر حضور داشتند و پس از خوردن صبحانه، پیاده به‌سوی کربلا به‌راه افتادند.(قزوینی و رضایی، «موکب عزاداری طویریج و نقش سیدصالح حسینی قزوینی در احیا و تداوم آن»، ص۲-۳.)

منطقه باب الطویریج
وقتی به منطقه باب الطویریج(یکی از دروازه‌های ورودی شهر کربلا) رسیدند، نماز ظهر خواندند و سپس مراسم رکضه طویریج را به سمت حرم امام حسین(علیه السلام) و حضرت عباس(علیه السلام) در پیش گرفتند. ساعتی پس از ظهر که وقت شهادت امام حسین(علیه السلام) است، زائران پیاده وارد کربلا شدند، اما سید صالح سوار بر اسب، در بین هزاران زائر حرکت کرد. این روش، بعد از وفات سید صالح در سال ۱۳۰۴ق در بین فرزندانش انجام شد. از آن پس تا دهه آخر قرن چهاردهم، موکب طویریج را بازماندگان از نسل سید صالح رهبری می‌کنند.(قزوینی و رضایی، «موکب عزاداری طویریج و نقش سیدصالح حسینی قزوینی در احیا و تداوم آن»، ص۲-۳.)

مراسم عزاداری طویریج با قدمت 300 ساله
سید صالح شهرستانی (درگذشت ۱۳۹۵ق) در کتاب تاریخ النیاحه معتقد است که هروله طویریج بیش از سه قرن است که برقرار است و شرکت‌کنندگان معتقدند که نمادی از حرکت بنی‌اسد در عاشورای سال ۶۱ق را اجرا می‌کنند.(شهرستانی، تاریخ النیاحة، بی‌تا، ج۲، ص۴۵.)

© کلیه حقوق متعلق به پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.