نسل جديد هواپيماهاي بدون سرنشين

استفاده از وسايل هوا برد بدون سرنشين Unmanned Airborn Vehicle(UAV) به دليل مزايا و امتيازاتي که دارند، هر روز در مأموريت هاي گوناگون افزايش مي يابد. متخصصان صنايع نظامي کشورمان نيز با دستيابي به فناوري ساخت چنين هواپيماهايي، دست به توليد انبوه آنها زده اند. اکنون با رشد و توسعه فن آوري، هواپيماهاي بدون سرنشين نيز پيشرفته تر شده اند. بيشتر اين هواپيماها داراي بال هاي ثابتي مانند هواپيماهاي معمولي هستند، اما آنچه که در شکل مي بينيد بيشتر شبيه يک فضاپيماي تخيلي ( UFO) است تا هواپيماها.
هواپيماهاي بدون سرنشين فعلي براي برخاستن و نشستن به يک باند نياز داشته و به دليل طراحي خاصشان از قدرت مانور پايين و ظرفيت حمل بار کمي برخوردارند. اما شرکت انگليسي با نام AESIR به تازگي اقدام به ساخت يک هواپيماهاي بدون سرنشين کرده که به طور عمودي از زمين بلند شده و هيچ قطعه متحرک خارجي نيز ندارد. در عوض اين هواپيماهاي بدون سرنشين از پديده اي با عنوان Coanda براي ايجاد نيروي برآر ( رو به بالا) استفاده مي کنند.
اين پديده مربوط به يک اصل فيزيکي است که براساس آن، يک سيال در مسير حرکت خود روي يک سطح منحني تمايل دارد به جاي حرکت در مسير مستقيم، مسير منحني بدنه را دنبال کند. براي آزمايش اين اثر فيزيکي کافي است يک قوطي را جلوي شعله شمع گرفته و از پشت آن به طرف شعله بدميم. اين کار باعث خاموش شدن شعله مي شود و دليل آن نيز چسبيدن هوا به سطح قوطي و طي کردن مسير منحني شکل آن است.
در وسط اين پرنده، يک فن قرار گرفته است که هوا را از بالا به سمت پايين مکيده و آن را از طريق يک ديفيوزر با سطوح منحني به خارج راهنمايي مي کند. اين کار باعث ايجاد فشار رو به بالا شده و هواپيما را به بالا مي برد.
مقدار نيروي برآر به سرعت، جرم و دانسيته هوا بستگي دارد. از سوي ديگر براي کاهش وزن اين پرنده، آن را از قطعات فيبر کربن ساخته اند. اما چرخش فن باعث گردش بدنه هواپيماها در جهت عکس مي شود. به همين علت مهندسان AESIR براي رفع اين مشکل اقدام به نصب يک سري پره در جهت جريان هوا کرده اند که اين اثر را خنثي مي کند.
فلپ هاي نصب شده روي بدنه نيز امکان تغيير جهت و چرخش در زواياي مختلف را به اين هواپيماهاي بدون سرنشين مي دهند. قابليت شناور ماندن در هوا يکي از مزيت هاي اين وسيله است که امکان عکس برداري دقيق تر از اهداف را فراهم مي آورد. اين وسيله در ابعاد مختلف از قطر 300 ميلي متر تا يک متر ساخته مي شود. ظرفيت حمل بار توسط آنها نيز از 10 کيلوگرم به بالا است و مدل Hoder با داشتن چند موتور مي تواند تا يک تن بار را حمل نمايد.
مدل Vider نيز با وزني در حدود 400 گرم، مي تواند 100 گرم بار حمل نموده و مناسب استفاده در ساختمان ها و فضاهاي کوچک است. اين مدل به کمک باتري هاي پليمر ليتيوم کار کرده و با هر بار شارژ 15 دقيقه پرواز مي کند. مدل Odin نيز به يک موتور احتراق داخلي از نوع وانکل مجهز است و براي حرکت به سوخت جت از نوع JP-8 نياز دارد. وزن آن 10 کيلوگرم بوده مي تواند تا 10 کيلوگرم بار را به مدت يک ساعت حمل نمايد. اين وسيله به يک سيستم پيشرفته کنترل پرواز مجهز بوده و مي توان از آن در مأموريت هاي متفاوتي از جمله جاسوسي، بازرسي، جنگ الکترونيک، رله مخابراتي و يا حتي بمباران استفاده نمود.
اما همان طور که گفته شد، مدل Hoder با وزني بالغ بر 1/5 تن توانايي حمل يک تن بار به مدت 8 ساعت را داراست . از اين وسيله بيشتر براي اهداف لجستيکي استفاده مي شود و مي توان از آن براي حمل تجهيزات به خطوط مقدم بهره جست.
مدير شرکت AESIR اعلام نموده است هر چند هدف اصلي ساخت اين پرنده ها، پاسخ گويي به نيازهاي نظامي و جنگي است اما با اعمال برخي تغييرات، مدل هاي مناسب استفاده در کاربردهاي شهري و غير نظامي نيز به زودي توليد مي شوند.
منبع:نشريه نوآور،شماره 63