ملا حسن حزین
حسن آقا رضا متخلص به "حزین و فلک زده" ابن ملا رضا ابن فضل‌الله نودشی بنا به قول مشهور وی ازخاندان موالی و مشایخ الاسلام سنندج بوده‌است.

در اوایل جنگ اول جهانی به سنندج آمد و به علت علاقه وافرش به خوشنویسی در راه تکمیل آن زحمات زیادی کشید و دارای فضل و کمال بود و استعداد عجیبی در خوشنویسی از خود نشان داد.

بیشتر آثار باقی مانده از ملاحسن در خط ثلث و نوشتن طغری (سبک عثمانی) است و برخی از قطعاتش را با تلفیقی از ابتکارات خود و سبک خط اساتید قدیم بروی کاغذ می‌آورده که بسیار جالب توجه‌است. وی از قدرت قلم فوق‌العاده برخوردار بوده‌است، اغلب کارهای ملا حسن را می‌توان در بیشتر خانه‌های سنندج پیدا کرد.

ملاحسن در خلوت وانزوا در گوشه یکی از مساجد سنندج بنام مسجد ملااحمد قیامتی به خطاطی و طراحی از آیات قرآن در اشکال مختلف همت گماشت.

جالب توجه اینکه وی بیشتر قطعات خود را با ابتدایی‌ترین وسایل موجود در دسترس مزین کرده‌است. و با کاغذهای رنگی اطراف خطوط خود را تذهیب و به اشکال مختلف در می‌آورده‌است.

ملاحسن بعضی از خطوط مختلف خود را در مسجد ملا احمد قیامتی بدست خویش بر دیوار نصب کرده که این مسجد خود به شکل نمایشگاهی از کارهای این هنرمند درآمده‌است. اکنون نیز قطعات او به همان فرم سابق خود نصب کرده موجود است.

مسجد در ضلع جنوبی دارای یک حیاط با آب نما است که از آب قنات بهره می جوید. مصالح عمده به کار رفته در آن سنگ، آجر، خشت و چوب است و در طرفین ایوان و شبستان اصلی دو راهرو تعبیه شده است.

مسجد ملا احمد قیامتى به سبک شبستانى و در یک طبقه ساخته شده است و در مجاورت آن یک واحد مسکونی جهت اقامت پیش نماز و خادم پیش بینی گردیده است. دیوار چینی حیاط مسجد بوسیله خشت و آجر انجام شده است.

وسط حیاط به سبک معماری بومی مناطق کردنشین حوض آبی قرار گرفته، با یک آب‌نمای سنگی. یکی از تفاوت‌های اساسی این مسجد با دیگر مساجد تاریخی در سبک طراحی صورت گرفته برای ستون‌ها است.

قاب‌بندی و سر ستون‌های گچ‌بری و چوبی از عناصر دوره صفویه بر روی تک تک آن‌ها به اجرا درآمده، نقشی از دسته‌های گندم و گل‌های کوچک و ابزار کاری‌های ساده و خطی بر روی ضلع‌های ستون‌ها به صورت چشم‌نوازی خودنمایی می‌کند.

خود بدنه ستون‌ها نیز با شیارهایی مارپیچی و به وسیله هنر رنگ‌آمیزی زینت خاصی بخود گرفته است. در میانه ستون‌ها با توجه به اهمیت ویژه‌ای که به نور و جلوه‌های آن در این امکان داده می‌شد، نور گیر رنگی تعبیه شده که تابش زیبایی را به داخل شبستان مسجد داده است.

یکی از ویژگى‌هاى مسجد، وجود کتیبه‌هایى به خط ثلث از یکى خطاطان مشهور به نام ملا حسن حزین کردستانی است که در دیوار شبستان و ایوان نصب شده است.

جمعی از خوشنویسان گویند ملاحسن در خط نستعلیق نیز همچون خط ثلث دارای دستی توانا و قلمی قوی بوده‌است که قدرت قلم وی را می‌توان با نوشته‌های میر عماد هم رتبه دانست.

آنچه در زندگی خوشنویسی ملاحسن بسیار قابل توجه و شگفتی است اینکه ملاحسن هرگزهیچ استادی نداشته‌اند و تمام آنچه از وی به عنوان اثر هنری مشاهده می‌کنیم حاصل تلاش و تجربه شخصی او تنها با نگاه کردن و مشق نظری کارهای اساتید قدیم برجسته حاصل گشته‌است.

ملاحسن به علت فقر وتنگدستی از طریق فروش بعضی از کارهای خود امرار معاش می‌کرده‌است. اغلب قطعاتش را بین سال‌های ۱۳۵۷-۱۳۰۵ قمری به رشته تحریر در آورده‌است.
وی در حدود سال ۱۳۸۵ قمری در فقر و انزوا درگذشت.
 
منبع:
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران
اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی کردستان

در پایان:
جا دارد که از دلسوزی، همراهی و توجه اساتید معظم، متعهد، متدین و مجاهدِ خود در کسوت شاگردی، از زحمات ارزشمند استاد مسعود نجابتی و عبدالرسول یاقوتی، سید حسن موسی زاده، ناصر طاووسی و ابوالفضل خزائی تقدیر و تشکر نمایم.

شاگرد شما، ابوالفضل رنجبران

© کلیه حقوق متعلق به صاحب اثر و پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.