کودکتان اشک‌ريزش دارد؟


 

نویسنده: دکتر ضیاءالدین طباطبایی-چشم پزشک ،فوق تخصص بیماری های اربیت




 
بعضي از پدر و مادرها از اشک‌ريزش مداوم شيرخواران يا کودکان کم‌سن و سال خود ابراز نگراني مي‌کنند و درخواست مي‌کنند جراحي شوند. بايد گفت به طور کلي تظاهرات باليني انسداد مادرزادي مجراي اشکي در بچه‌ها به 3 صورت است:
• اشک‌ريزش مداوم همراه با ترشحات چرکي (فرم شايع).
• اشک‌ريزش متناوب، به خصوص هنگام سرماخوردگي که بيانگر مشکلات و بيماري‌هايي در بيني است که مجراي اشکي را موقتا مي‌بندد.
• اشک‌ريزش مداوم بدون ترشحات چرکي. در تمام موارد بالا لازم است که بچه توسط چشم‌پزشک معاينه شود. معمولا اين بچه‌ها نسبت به نور حساس نيستند و قرنيه شفاف و روي هم رفته کره چشم سالم است و تنها انسداد مجرا مطرح مي‌شود که غالبا هم نيازمند اقدام خاصي نيست و تنها با ماساژ صحيح کيسه‌ اشکي و مصرف قطره آنتي‌بيوتيک بسته به صلاحديد پزشک معالج تحت نظر قرار مي‌گيرند. بعضا هم در صورت وجود مشکل بيني قطره بيني توصيه مي‌شود. اعتقاد عموم چشم‌پزشکان بر اين است که در 6 ماه اول سونداژ مجراي اشکي صورت نپذيرد و طي اين مدت فقط بيمار تحت نظر باشد تا بهبودي خود به خودي حاصل شود. چنانچه بعد از گذشت 6 تا 12 ماه، علايم اشک‌ريزش و ترشحات چرکي پابرجا باقي بماند سونداژ توصيه مي‌شود که اين عمل سونداژ بهتر است در بيمارستان يا کلينيک چشم‌پزشکي تحت بيهوشي عمومي صورت پذيرد. سونداژ يک عمل کاملا ساده و موفقيت‌آميز است. حدودا بالاي 90 درصد از بيماران با يک بار سونداژ مشکل‌شان برطرف مي‌شود. ذکر اين نکته ضروري به نظر مي‌رسد چنانچه شيرخواري با علايم انسداد مجراي اشکي ناگهان دچار عفونت حاد کيسه‌ اشکي شد، لازم است پس از درمان طبي با آنتي‌بيوتيک 2 هفته پس از کنترل عفونت تحت عمل سونداژ قرار گيرد زيرا در چنين مواردي خطر تکرار عفونت حاد کيسه اشکي وجود دارد و استثنائاً لازم است که زودتر سونداژ شوند و صبر کردن تا سن 1 سالگي ضرورتي ندارد. چنانچه سونداژ مجراي اشکي براي بار اول موفقيت‌آميز نباشد، به فاصله 1 تا 2 ماه بعد از عمل اول مي‌توان سونداژ را تکرار کرد. مي‌توان گفت که اکثر بيماران با اين اقدامات ساده درماني و جراحي، بهبودي حاصل مي‌کنند و در موارد بسيار نادري ممکن است نيازمند روش‌هاي ديگر جراحي شوند. البته سونداژ به صورت آندوسکوپي از بيني نيز به تازگي مورد استفاده قرار مي‌گيرد که در موارد خاص مثل عفونت حاد بهتر است که لوله‌گذاري مجراي اشکي را با کنترل اندوسکوپ انجام داد. به طور خلاصه بايد گفت: 
• کمتر از 10 درصد بچه‌ها مبتلا به انسداد مادرزادي مجراي اشکي هستند. 
• بيشتر از90 درصد موارد انسداد مجراي اشکي خود‌به‌خود و بدون هر گونه اقدام خاصي باز مي‌شود و بنابراين عجله در درمان جراحي سونداژ بي‌مورد است.
بهترين زمان براي انجام سونداژ و بيشترين درصد موفقيت عمل، حوالي 1 سالگي است.

منبع:www.salamat.com