مقايسه تخم مرغ و ساير پرندگان


 

نويسنده:میترا زراتی - کارشناس ارشد تغذیه




 
وقتي صحبت از تخم پرندگان مي‌شود همه به ياد تخم‌مرغ مي‌افتيم؛ طوري که انگار ساير پرندگان (مثلا بلدرچين، غاز يا بوقلمون) تخمي نمي‌گذارند و اگر هم مي‌گذارند، قابل خوردن نيست. در حالي كه هر يك از اينها از منظري ارزش تغذيه‌اي خاص خود را دارند و بنابراين مصرف هر يك از آنها به افرادي با شرايط ويژه توصيه مي‌شود.
مي‌پرسيد چه كساني؟ توصيه مي‌كنم اين مطلب را تا انتها بخوانيد تا جواب سوالتان را بگيريد.
از تخم بلدرچين شروع کنيم. درباره تخم بلدرچين بهتر است اين طور آغاز كنيم كه اين ماده غذايي در مقايسه با تخم‌مرغ 6 برابر ويتامين‌A، 7 برابر آهن و 5 برابر فسفر دارد. تخم اين پرنده به دليل دارا بودن مواد مغذي فراوان در درمان کم‌خوني، سل، کاهش استرس، درمان ناتواني جنسي و همچنين بعد از اعمال جراحي به خصوص پس از زايمان، بسيار مفيد است. جالب است بدانيد به دليل اينکه بعد از اعمال جراحي فعاليت‌هاي ترميمي افزايش مي‌يابد، مصرف اين ماده غذايي توصيه مي‌شود زيرا انرژي از دست‌رفته به بيمار بازمي‌گردد.



براساس برخي از مطالعات، مصرف اين ماده غذايي سبب افزايش شير مادر هم خواهد شد. از طرفي مصرف تخم بلدرچين در رژيم‌هاي بدنسازي و ورزشکاران بسيار سودمند است چراکه به دليل دارا بودن ويتامين‌هاي گروه B، سبب افزايش انرژي در بدن مي‌شود. در ضمن، ميزان کلسترول زرده تخم بلدرچين بسيار پايين‌تر از تخم‌مرغ است. در تخم بلدرچين ماده شبه کورتن و ضدالتهابي نيز وجود دارد که به درمان آسم و بيماري‌هاي التهابي نظير آرتريت روماتوييد كمك مي‌كند. پس هر از چند گاهي اين ماده غذايي ارزشمند را در برنامه غذايي اعضاي خانواده‌تان بگنجانيد.
خاصيت ضدميکروبي تخم‌مرغ
درباره تخم‌مرغ، ماده غذايي پرمصرفي كه پاي ثابت يك سفره صبحانه مفصل است، جالب است بدانيد که هر يک عددش حاوي مقادير مناسبي از پروتئين بوده و بين انواع تخم پرندگان اين تخم داراي بهترين نوع پروتئين است و به آساني هضم مي‌شود. علاوه بر آن، استفاده از تخم‌مرغ در مقايسه با تخم پرندگان ارجح است و دليل آن هم ميزان پروتئين بالا و مقدار آنتي‌اکسيداني است که در زرده آن وجود دارد. از اين رو، مصرف آن به‌خصوص براي سالمندان بسيار توصيه مي‌شود.



تخم‌مرغ خاصيت ضدميکروبي نيز دارد چراکه ليزوزيم و آويدين موجود در سفيده تخم‌مرغ، مانع از رشد باکتري‌هاي مضر در دستگاه گوارش مي‌شود. رنگ زرد زرده آن نيز به دليل آنتي‌اکسيداني موسوم به گزانتوفيل است که خاصيت ضدسرطاني دارد. به علاوه مصرف 3 عدد تخم‌مرغ در هفته به خاطر دارابودن لوتئين و گزانتين مانع از بروز کاتاراکت (آب مرواريد) شده و خاصيت پيشگيرانه دارد. تخم‌مرغ به خاطر داشتن ترکيباتي خاص، از پيشرفت يا ابتلا به آلزايمر نيز جلوگيري مي‌کند. در تخم‌مرغ برخي ايمونوگلبولين‌ها وجود دارند که در ساير تخم‌ پرندگان به جز تخم‌ بلدرچين موجود نيست. بنابراين بروز بسياري از عفونت‌هاي دستگاه گوارش از جمله اسهال را کاهش مي‌دهد.



لازم است همين‌جا اضافه كنيم كه بين انواع تخم پرندگان فقط خوردن تخم‌مرغ براي افراد مبتلا به نقرس مفيد است. به دليل اينکه مصرف تخم ساير پرندگان باعث بالا رفتن اسيد اوريک شده و حملات نقرس را تشديد مي‌کند.
تخم‌مرغ حاوي مقادير بالاي کلسترول نيز هست اما به علت وجود مقادير زياد لستين به همراه کلسترول در زرده تخم‌مرغ خوشبختانه کلسترول آن در مقادير بالا جذب نمي‌شود بنابراين در افراد مبتلا به کلسترول خون مصرف 3 تا 4 عدد تخم‌مرغ در هفته مشکلي ايجاد نخواهد كرد.
تخم غاز منبع کلسيم است
درباره تخم اين پرنده بايد بگوييم كه يک عدد تخم‌ غاز حدود 266 کيلوکالري انرژي دارد که 172 کيلوکالري آن مربوط به چربي موجود در آن است. همچنين يک عدد تخم غاز حاوي 9/1 گرم کربوهيدرات است که مقدار آن بسيار جزيي است. تخم غاز منبع خوبي از ويتامين B12، ويتامين B6، روي، ويتامين E و ويتامين A، کلسيم، منيزيم، پتاسيم، مس و منگنز است بنابراين بد نيست براي تنوع و تأمين مواد مغذي ياد شده هر چند وقت يكبار اگر تخم اين پرنده در دسترس‌تان بود آن را خريداري كرده و در غذاهايي مانند انواع كوكو استفاده كنيد.
تخم بوقلمون دشمن پيري است
از ويژگي‌هاي منحصر به فرد تخم بوقلمون، آهن بسيار بالاي آن است. هر يک عدد آن 111 ميلي‌گرم آهن دارد که آهن آن بسيار قابل جذب است. ميزان منيزيم تخم بوقلمون از تمام انواع تخم پرندگان بيشتر است. ويتامين E منحصر به فرد در تخم بوقلمون سبب شده به اين ماده غذايي لقب ضدپيري بدهند همين‌جا لازم است اضافه كنيم كه در تخم‌مرغ در مقايسه با تخم بوقلمون ويتامين E بالايي ديده نمي‌شود. نکته مهم اين است که برخلاف تخم‌مرغ چربي موجود در اين ماده غذايي از نوع غيراشباع بوده (شبيه چربي گياهان) و کلسترول آن بسيار کمتر از تخم‌مرغ است.

منبع:www.salamat.com