درآمدي بر وضعيت وبلاگ‌هاي مهدويت


 

نویسنده: علي نعيم‌الدين خاني




 

اشاره
 

در جهان رو به رشد فنّاوري اطلاعات و ارتباطات، وبلاگ و وبلاگ‌نويسي افق روشني را فراسوي خود دارد و هر روز بر ميزان استفاده از اين ابزار كارامد اينترنتي افزوده مي‌شود. در اين ميان، وبلاگ‌هاي مذهبي از نظر كميت و كيفيت رشد فزاينده‌اي داشته‌اند و مطالب و محتواي ارزنده‌اي را در معرض استفاده كاربران و علاقه‌مندان به موضوعات مذهبي و اعتقادي قرار داده‌اند. در بين وبلاگ‌هاي مذهبي نيز وبلاگ‌هاي مربوط به امام زمان(علیه السلام) و عصر آخر الزمان، بسيار قابل توجه مي‌باشند و همواره شاهد استقبال چشمگير كاربران از اين گونه وبلاگ‌ها هستيم؛ چنان‌كه محبت و معرفت جوانان اين مرز و بوم نسبت به ساحت مقدس حضرات معصومين(علیهم السلام) ، به‌ويژه حضرت وليّ‌عصر، امام زمان(علیه السلام) ، باعث شكل‌گيري فردي و يا گروهي اين گونه وبلاگ‌ها شده است و صد البته اينترنت بهترين فضاي موجود براي ترويج و توسعه فرهنگ غني مهدويت به شمار مي‌رود. گفتني است كه محتواي معمول وبلاگ‌هاي مهدويت، اعتقادي، تحليلي، روايي و ادبي است.
بر همگان مبرهن است كه انقلاب شكوهمند اسلامي ايران به رهبري امام خميني(س) و ادامه همان خطّ روشن و مبارك به رهبري‌هاي فرزانه و حكيمانه مقام عظماي ولايت،‌ حضرت آيت الله خامنه‌اي – مدّ ظله العالي – نقش بسزايي در شكل‌گيري و توسعه اين گونه فعاليت‌هاي مذهبي در گستره جامعه داشته و دارد و بحمد الله تا كنون نيز مسيرهاي اميدبخشي را فراسوي شيفتگان به انقلاب و ولايت گسترده است.
به هر حال، اگر مفاهيم ديني و موضوعات اعتقادي بخواهد در اينترنت جاي خود را به‌شايستگي باز كند و به گونه‌اي منطقي و علمي توسعه و ترويج يابد، بايد از ويژگي‌هاي فني و نكات شكلي و محتوايي لازم برخوردار باشد. در اين نوشتار، سعي نموده‌ايم تا ضمن بررسي كلي وبلاگ‌هاي مربوط به مهدويت ، ويژگي‌هاي بارز آن‌ها را بكاويم و بايسته‌هاي يك وبلاگ مهدوي را يادآور شويم و در آخر نيز به ذكر چند نكته مهم و پيشنهاد راهگشا بپردازيم.
بديهي است كه توجه به مطالب و راهكارهاي ارائه‌شده در اين مقاله ، كمك شاياني به نهادينه‌سازي عرصه وبلاگ‌نويسي در حوزه مباحث ديني، خاصه مقوله مهدويت و انتظار خواهد نمود و حركت در اين مسير مبارك را سامان‌دهي كرده و خصايص يك وبلاگ نمونه مهدوي را نشان مي‌دهد.

معرفي وبلاگ‌هاي مهدويت
 

بحث نخست اين نوشتار را به معرفي برخي از مهم‌ترين و فعال‌ترين وبلاگ‌هاي مهدوي اختصاص مي‌دهيم تا ابتدا با قابليت‌هاي اين وبلاگ‌ها آشنا شويم و سپس در يك نگاه كلي، به بازكاوي ويژگي‌هاي اساسي وبلاگ‌هاي مهدويت خواهيم پرداخت. گفتني است كه براي دانستن ويژگي‌هاي موجود در وبلاگ‌هاي مهدويت ، بيش از 70 وبلاگ مهدوي مورد دقت و بررسي شكلي و محتوايي قرار گرفت كه از آن جمله عبارت‌اند از:
انتظار فرج، ريحانه النبي، نرجس، منتظران يوسف فاطمه ، آقا امام زمان(علیه السلام) ، منتظرم كه او برگردد، ابا صالح، عصر ظهور، دل‌نوشته‌هاي يك بنده در انتظار ظهور، آخرالزمان و مهدويت، شوق شهادت، مجمع وبلاگ‌نويسان مهدوي، دوستداران حضرت مهدي(علیه السلام) ، سربازان آخرين سفير، أليس الصبح بقريب، جنبش فدائيان مهدويت، مليكا، يا ابا صالح المهدي(علیه السلام) ادركني، منتظران ظهور، عشق يعني انتظار منتظر، و در آن سوي اين چشم‌انتظاري‌ها، صفحات انتظار در فراق گل نرگس، مهدي موعود، شايد اين جمعه بيايد شايد، آشتي با امام عصر، المهدي، منتظرم كه او برگردد، ابا صالح روحي فداك، جمكران و ناگفته‌ها، روزنامه اينترنتي ابا صالح عليه السلام، آل ياسين، چشم انتظار، گل خوشبو، ياس زهرا(سلام الله عليها) ، يوسف گمگشته، آواي انتظار،‌ بيا مهدي شب هجران سحر كن، شقايق‌هاي منتظر، كانون شيفتگان حضرت مهدي(علیه السلام) ، بارالها! عطر گل كي خواهد آمد؟، امام زمان(علیه السلام) و عاشق مهدي(علیه السلام) ‌.
در اين مجال، با برخي از مهم‌ترين و فعال‌ترين اين وبلاگ‌ها آشنا مي‌شويم:

1. صفحات انتظار در فراق گل نرگس
 

طراحي ساده،‌ اما زيبا و دلنواز اين وبلاگ در بدو ورود به آن، نظر كاربر را به خود جلب مي‌كند. وبلاگ مذكور، با در بر داشتن مجموعه‌اي از ويژگي‌هاي كم‌نظير و بسيار مهم،‌ فضاي يك وبلاگ مهدوي را به‌خوبي ترسيم نموده است. برخي از بارزترين امتيازات اين وبلاگ مفيد عبارت‌اند از:
ارائه اشعار دلنشين و روايات مربوط به غيبت، انتظار و امام عصر(علیه السلام) ؛ دل‌نوشته‌ها و قطعات ادبي و زيبا؛ عرض ارادت و اشتياق و تبيين درد انتظار و فراق؛ عرضه فهرستي از موضوعات مربوط به مطالب درج شده در وبلاگ؛ ارائه آيات قرآن و روايات باب مهدويت؛ نمايش تصاوير زيباي مذهبي و مرتبط؛ بيان مباحث مربوط به آخر الزمان و ظهور؛ ارائه پيوندهاي مربوط به وبلا‌گ‌ها و پايگاه‌هاي مذهبي و مرتبط با امام زمان(علیه السلام) و مقوله انتظار؛‌ نمايش خلاصه آمار مربوط به وبلاگ؛ و ارسال خبرنامه براي كساني كه در وبلاگ مزبور ثبت عضويت نموده‌اند.
به طور كلي، ويژگي مفيد و ارزشمند وبلاگ «صفحات انتظار در فراق گل نرگس» ( http://narjes.blogfa.com )، آن است ضمن ارائه مطالب بسيار خوب و ارزنده، فضايي را فراهم آورده است كه كاربر به‌آساني مي‌تواند به مباحث مورد نظر خويش نيز دسترسي داشته باشد.

2. آخرالزمان و مهدويت
 

اين وبلاگ‌ ضمن بهره‌مندي از قالب زيبا و طراحي بسيار جذاب،‌ از ويژگي‌هاي خوبي محتوايي نيز برخوردار است. ارائه پيوندهاي مذهبي و مرتبط (با عنوان «مهدويون»)، نمايش تصوير روز و حديث روز،‌ قابليت جستجو در مطالب وبلاگ، امكان دسترسي به مطالب پيشين و معرفي امكانات وبلاگ، از جمله ويژگي‌هاي ارزنده اين وبلاگ مهدوي است.
وبلاگ «آخر الزمان و مهدويت» ( http://onvan.mihanblog.com )، همچنين سايت‌هاي مرتبط قابل استفاده‌اي را عرضه كرده و به ارائه آخرين اخبار مهدويت نيز پرداخته است. وجود امكانات شكلي و محتوايي مزبور در اين وبلاگ، آن را در شمار يكي از بهترين و كارامدترين وبلاگ‌هاي حوزه مهدويت قرار داده است.

3. روزنامه اينترنتي اباصالح عليه السلام
 

نويسنده اين وبلاگ،‌ شيوه بسيار جالبي را براي ارائه مباحث مهدويت انتخاب كرده و در نوع خود قابل توجه و تقدير است. به نظر مي‌رسد جاي اين گونه وبلاگ‌ها در ميان وبلاگ‌هاي مهدويت خالي است و نمونه خوبي است كه بايد از نظر شكلي و محتوايي تقويت شود و توسعه مطلوب‌تري يابد.
اين وبلاگ ( www.abasalehnews.parsiblog.com ) ، با توجه به مناسبت‌ها، مباحث و مسائل روز و حوادث جامعه، مطالب مرتبط و قابل استفاده‌اي را به نمايش گذارده و وظايف شيعيان در دوران غيبت را يادآور شده و به معرفي كتاب نيز مبادرت ورزيده است. ارائه فهرست‌ يادداشت‌هاي وبلاگ، از جمله ويژگي‌هاي كاربردي اين روزنامه اينترنتي است. بسيار بجا است كه نگارنده اين وبلاگ،‌ با روزآمدسازي بيشتر، استفاده از قالب‌هاي گوناگون روزنامه‌نگاري اينترنتي و درج اخبار متنوع (ديني، فرهنگي، سياسي و يا اقتصادي)، بر غناي وبلاگ خود بيفزايد و اين حركت شايسته را كمال بخشد.

4. جمكران و ناگفته‌ها
 

اين وبلاگ پيوندهاي موضوعي مفيدي را در مورد جمكران و امام مهدي(علیه السلام) و همچنين پايگاه‌هاي اطلاع‌رساني مهدوي ارائه كرده است. ويژگي ارزشمند اين وبلاگ، بيان نكات جالب توجه و شنيدني در مورد جمكران است. وبلاگ «جمكران و ناگفته‌ها» ( jamkaran.blogfa.com )، به ارائه نقشه هوايي جمكران نيز مبادرت ورزيده است. قالب اين وبلاگ، ساده است؛ ولي از نظر محتوايي نكات خوب و مطالب تاريخي ارزشمندي را مي‌توان در آن مشاهده كرد.

5. منتظرم تا كه او برگردد
 

اين وبلاگ ضمن ارائه بايگاني وبلاگ‌هاي مهدوي و پيوند‌هاي مرتبط مذهبي،‌ از نظر شكلي نيز داراي گرافيك قابل قبول و نسبتاً جذابي است و تصاوير زيبايي در آن مشاهده مي‌شود. متون ادبي و دل‌نوشته‌هاي جالبي را در مورد انتظار ارائه كرده و به مناسبت‌ها نيز توجه نموده است. از ويژگي‌هاي مهم اين وبلاگ ( abdolmahdi.blogfa.com )،‌ درج احاديث باب انتظار و آخر الزمان و مستندسازي مطالب ارائه شده است كه باعث غناي علمي آن گرديده است.

6. اباصالح روحي فداك
 

مفهوم انتظار در اين وبلاگ، بسيار پر رنگ است و به بررسي دلايل غيبت نيز پرداخته است. به كلام بزرگان در باره شخصيت امام زمان(ع) نيز استناد كرده و مفهوم انتظار در عصر غيبت را به‌خوبي تبيين نموده است. امكان دسترسي به پيوند ديگر وبلاگ‌نويسان، نوشته‌هاي قبلي وبلاگ‌نويس و نيز ارائه آيات قرآن كريم در باره امام مهدي(علیه السلام) ، از جمله امتيازات اين وبلاگ مهدوي به شمار مي‌رود.
نويسنده محترم اين وبلاگ، از نظر ساختار شكلي، قالب جذابي را به نمايش گذارده و به كمك تنوع در رنگ و نوع قلم‌، بر جذابيت وبلاگ خويش افزوده است.
معمول وبلاگ‌ها در ارائه يادداشت‌ها و نوشته‌هاي قبلي خود (آرشيو مطالب) از روش تاريخي استفاد مي‌كنند. اين روش اگر چه سير زماني مطالب وبلاگ را نمايش مي‌دهد و قابل استفاده نيز مي‌باشد، ولي كارايي آن نسبت به روش ارائه فهرست موضوعي مطالب كمتر است؛ چرا كه معمول كاربران فرصت جستجو در نوشته‌هاي پيشين يك وبلاگ را به منظور استفاده از موضوع مورد نظر خويش ندارند. اما وبلاگ‌نويسِ «ابا صالح روحي فداك» ( zohooreshgh.parsiblog.com )، يادداشت‌هاي پيشين خود را به صورت فهرست موضوعي ارائه كرده و مسير بهره‌مندي كاربران را از محتواي وبلاگ خويش هموار ساخته است.

7. مجمع وبلاگ‌نويسان مهدوي
 

اين وبلاگ، پيوند بيش از 500 وبلاگ مذهبي و مهدوي را عرضه نموده است. مجمع وبلاگ‌نويسان مهدوي ( zohour.mihanblog.com ) اعلان كرده كه وبلاگ‌نويساني كه تمايل دارند لينكشان در اين مجمع اينترنتي قرار گيرد، مي‌توانند كامنت بگذارند. اگر چه مجمع وبلاگ‌نويسان مهدوي مجموعه‌اي نفيس از پيوندهاي مهدوي را عرضه نموده است، اما بايسته بود كه وبلاگ‌هاي مذهبي را موضوع‌‌بندي مي‌كرد و وبلاگ‌هاي مهدوي را به طور مجزا و در يك دسته‌بندي منطقي در معرض استفاده كاربران قرار مي‌داد تا آنان آسان‌تر به وبلاگ يا وبلاگ‌هاي مورد نظر خود دسترسي داشته باشند.
همچنين از اين مجمع انتظار مي‌رود كه نسبت به آموزش وبلاگ‌نويسي ديني، مطالب مفيد و آموزشي را در اختيار وبلاگ‌نويسان قرار دهد و آنان را از تازه‌ترين اخبار اين حوزه نيز مطلع سازد. گنجاندن گزينه‌هايي چون: خبرنامه، عضويت در مجمع و نيز جستجو در عناوين وبلاگ‌ها، از جمله راهكارهايي است كه به استفاده مطلوب‌تر از اين مجمع بسيار ارزشمند كمك شاياني مي‌كند.

8. عصر موعود
 

وبلاگ عصر موعود ( asremoaood.blogfa.com )، مطالب مربوط به آخر الزمان و انتظار را با بيان‌هايي گيرا و ادبي ارائه نموده و تيترهاي جذابي را براي مباحث خود انتخاب كرده است. معرفي شخصيت‌هاي مذهبي و فرهنگي،‌ عرضه فهرست موضوعي يادداشت‌ها، ارائه لينك بهترين نوشته‌هاي گذشته، فراهم آوردن استفاده از فيلم سخنراني‌هاي مذهبي و فرهنگي شخصيت‌ها،‌ عرضه لينك تالار گفتمان‌هاي مذهبي و فرهنگي، ارائه مقالات مورد علاقه و امكان اشتراك در خبرنامه وبلاگ، از جمله ويژگي‌هاي ارزنده و قابليت‌هاي مفيد عصر موعود به شمار مي‌رود.
محتواي اين وبلاگ، بيشتر اجتماعي و سياسي است و به موضوعات روز جامعه مسلمانان و جهان اسلام همچون: نبرد پيروزمندانه مقاومت لبنان و مسائل مربوط به فلسطين نيز توجه خاص نشان داده است.

9. و در آن سوي اين چشم‌انتظاري‌ها
 

بررسي و پاسخ به شبهات مطرح در باب امام زمان(علیه السلام) و بيان شرايط و علائم ظهور حضرت، از ويژگي‌هاي قابل توجه اين وبلاگ است. البته مناسب بود كه وبلاگ‌نويس محترم پاسخ‌هاي خويش به شبهات بحث مهدويت را به منابع معتبر نيز مستندسازي مي‌كرد تا اتقان و اعتبار بيشتري مي‌يافت.
ويژگي ارزنده ديگر اين وبلاگ ( sahel-oftadeh.blogsky.com ) آن است كه تعداد قابل توجهي از پيوند‌هاي مفيد مذهبي و مرتبط با مقوله مهدويت را ارائه كرده و امكان دسترسي به لينك عناوين آخرين يادداشت‌ها را نيز فراهم ساخته است و به برخي از مسائل مربوط به مباحث مهدويت پاسخ گفته و به عرضه مطالب جالب توجهي همچون «عاشورا و انتظار» نيز همت گمارده است. دل‌نوشته‌هاي ادبي دلنشين مانند «جمعه‌هاي انتظار» و درج اشعار مرتبط با موضوع وبلاگ،‌ از ديگر جذابيت‌هاي اين وبلاگ مهدوي است.

10. جآء الحق و زهق الباطل
 

يكي ديگر از وبلاگ‌هاي قابل توجه در ميان انبوه وبلاگ‌هاي مهدويت،‌ وبلاگ «جآء الحق و زهق الباطل» است كه از امتيازاتي چند بهره‌مند است. در اين وبلاگ شما با مباحث قابل استفاده و ارزشمندي مواجه مي‌شويد. برخي از مهم‌ترين اين مطالب عبارت‌اند از:
بيان شباهت‌هاي امام زمان(ع) به برخي از پيامبران و ائمه(ع)،‌ معرفي منابع مذهبي مفيد،‌ ارائه آسيب‌شناسي مهدويت، تبيين راهكارهاي توسعه مهدويت، بيان انواع انتظار (ويرانگر/سازنده)، و بحث و بررسي در باره چگونگي ظهور حضرت مهدي(علیه السلام) .
از نكات مثبت و عناوين جالب توجه اين وبلاگ ( awaited.parsiblog.com )، عنوان «هنر مهدوي» است. در اين بخش، وبلاگ‌نويس محترم كوشيده است تا به عرضه تصاوير، نقاشي‌ها، موسيقي‌ها و فيلم‌هاي مربوط به امام مهدي(علیه السلام) را عرضه كند. اين بخش از وبلاگ اگر چه فعال به نظر نمي‌رسد، ولي قابليت جذاب و كارامدي است كه توسعه و دسته‌بندي منطقي آن، براي كاربران و ديگر وبلاگ‌نويسان مهدويت بسيار مفيد و كاربردي خواهد بود. از اين رو،‌ توصيه مي‌شود كه نويسنده خوش‌ذوق اين وبلاگ نسبت به فعال نمودن اين بخش از وبلاگ خود بيشتر همت گمارد.

ويژگي‌هاي اساسي وبلاگ‌هاي فعّال مهدوي
 

حال كه با تعدادي از وبلاگ‌هاي عرصه مهدويت و محتواي علمي و قابليت‌هاي فني آن‌ها آشنا شديم، اساسي‌ترين ويژگي‌هاي موجود در وبلاگ‌هاي فعّال و مهمّ مهدوي را مي‌توان در موارد ذيل برشمرد:
1. پرداختن به موضوع انتظار فرج، اوضاع آخر الزمان و علائم ظهور؛
2. ارائه سؤال‌ها و جواب‌هاي مربوط به مباحث مهدويت و بيان شبهات مطرح و پاسخ به آن‌ها؛
3. تبيين وظايف منتظران در عصر غيبت و لزوم انجام شايسته تكليف در اين زمان؛
4. توجه به آيات قرآن و روايات اسلامي در خصوص تبيين ديدگاه ثقلين در باره امام مهدي(علیه السلام) و مسائل مربوط به غيبت و انتظار؛
5. بيان اخبار و تازه‌هاي مسائل روز و همسو با موضوعات مهدويت و مباحث آن؛
6. اظهار ارادت و مودت به ساحت مقدس حضرت ولي‌عصر(علیه السلام) و نگارش دل‌نوشته‌هاي ادبي و ديني به منظور بيان درد فراق و بازگويي لطايف و حقايق مقوله غيبت و انتظار؛
7. تبيين مسائل تاريخي و شرح حال‌ امام مهدي(علیه السلام) و اثبات مسائل مشكل اين باب همچون عمر طولاني آن حضرت و معجزه ظهور؛
8. توجه به مباحث روز جامعه مسلمانان و مقوله انقلاب اسلامي به رهبري‌ امام خميني(سلام الله عليها) و خلف صالحش حضرت آيت الله خامنه‌اي و نيز بيان اهميت امر به معروف و نهي از منكر در جامعه و پرداختن به اوضاع اجتماع اسلامي و مسائل مهمّ آن، مانند بحث اتحاد ملي و انسجام اسلامي؛
9. عرضه بايگاني مطالبِ درج شده در هفته‌ها يا ماه‌هاي پيشين به منظور دستيابي كاربران و مراجعه كنندگان به مطالب قبلي؛
10. ارائه پيوند‌هاي مرتبط ( link ) با پايگاه‌ها و وبلاگ‌هاي ديني و مهدوي به منظور استفاده بهتر از مباحث اين حوزه؛
11. نمايش تصاوير مناسبتي و مربوط به مفهوم مهدويت و انتظار؛
12. گنجاندن سيستم نظرخواهي و ارائه آمار مربوط به وبلاگ.

بايسته‌هاي وبلاگ‌نويسي مهدويت
 

بديهي است كه مسير وبلاگ‌نويسي مذهبي و مهدوي، راهي نا تمام است و وبلاگ‌نويسان عزيز نيك مي‌دانند كه همواره در ابتداي اين راه طولاني و مبارك قرار دارند. با توجه به اين پژوهش و بررسي‌ انجام‌شده در وبلاگ‌هاي گوناگوني كه در حوزه مربوط به مباحث مهدويت و آخر الزمان نوشته شده، مي‌توان اذعان داشت كه برخي از اين وبلاگ‌ها اگر چه از محسنات و قابليت‌هاي خوبي در اين باره برخوردارند، اما معمول وبلاگ‌نويسان اين عرصه چندان فعال نيستند و انتظار بيشتري از آنان مي‌رود تا با انگيزه و همت افزون‌تري در اين ميدان بزرگ حاضر شوند و همواره بر غناي علمي، معنوي و فني وبلاگ خود بيفزايند تا شاهد ارتقاي سطح وبلاگ‌هاي مهدوي و توسعه مطالب مهدويت در فضاي جهاني اينترنت باشيم.
به طور كلي، انتخاب يا طراحي قالب مرتبط با موضوع مهدويت و انتظار،‌ ‌روزآمدسازي مستمر و هميشگي، و غني‌سازي محتواي وبلاگ از نظر ديني، علمي، فني و ادبي، از رئوس بايسته‌هاي وبلاگ‌نويسي در عرصه مهدويت به شمار مي‌رود.
در اين‌جا به تذكر چند نكته مهم و بايسته‌هاي در خور توجه در حوزه وبلاگ‌نويسي مهدوي مي‌پردازيم و شايسته‌هاي لازم براي يك وبلاگ مهدوي را يادآور مي‌شويم. بديهي است توجه به بايسته‌هاي ذيل ضمن آن‌كه وبلاگ شما را از اصول و قواعد لازم وبلاگ‌نويسي برخوردار مي‌سازد، بر ميزان استفاده و مراجعه كاربران نيز از آن مي‌افزايد و به امر نهادينه‌سازي وبلاگ‌هاي مذهبي، خاصه مهدوي، كمك مي‌كند:
1. برخي از وبلاگ‌نويسان مهدويت، در ارائه مطالب خود صرفاً به بيان موضوعات ساده همچون توجه به مناسبت‌ها بدون توجه به: موضوعات، پرسش‌ها و شبهات مطرح در خصوص بحث مهدويت پرداخته‌اند و به عرضه مباحث ساده و تكراري بسنده كرده‌اند و زحمت تحقيق و ارائه مطالب روزآمد و جديد را به خود نمي‌دهند.
2. ارائه مباحث قرآني و روايي مرتبط به مباحث مهدويت، از ويژگي‌هاي مثبت يك وبلاگ مهدوي است. بديهي است كه ارائه دلايل نقلي (قرآني و حديثي) نقش مهمي در اثبات عقايد شيعه در جامعه اسلامي دارد؛ البته در اين خصوص نبايد از ادله عقلي و تحليل منطقي مباحث مهدويت نيز غفلت ورزيد.
3. زيبايي قالب بدون توجه به غناي محتوا، ارزشي ندارد. برخي از وبلاگ‌ها از طراحي و قالب ساده‌اي برخوردارند؛ ولي از نظر محتوايي بسيار غني و قابل توجه و استفاده مي‌باشند؛ بر عكس، بعضي ديگر از وبلاگ‌ها قالبي بسيار جذاب و چشمگير دارند؛ ولي از جهت علمي و محتوايي بسيار ضعيف‌اند. بديهي است كه جمع بين اين دو خصيصه، يعني قالب جذاب و مرتبط به همراه محتواي علمي و مستند، نشانه يك وبلاگ كامل است كه زيبايي ظاهري و غناي معنايي را با هم آميخته است.
4. برخي وبلاگ‌ها قديمي هستند و مدت بسياري است كه روزآمد نشده‌اند و بعضي ديگر هم خيلي دير به روز مي‌شوند. توجه به بايسته‌ها و نكته‌ها و پيشنهاداتِ مطرح‌شده در اين نوشتار، گام مثبتي است كه به وبلاگ‌نويسان عزيز كمك مي‌كند تا به فعال‌سازي وبلاگ خويش اقدام كنند و با شوق و انگيزه بيشتري در اين فضاي تبليغاتي جهاني و عرصه مبارك و معنوي، به فعاليت بپردازند.
5. دَرج قابليت جستجو در وبلاگ، به كاربران و علاقه‌مندان مباحث مهدويت كمك مي‌كند كه به‌راحتي به مطالب موجود در يك وبلاگ دسترسي داشته باشند و در كوتاه‌ترين زمان ممكن به مبحث مورد نظرشان نايل شوند.
6. وبلاگ‌نويسان فعال، امكان عضويت كاربران را در خبرنامه وبلاگ خويش فراهم مي‌سازند تا تازه‌ترين اخبار مربوط به وبلاگ خود را به ايميل اعضا ارسال كنند. اين قابليت، حلقه ارتباطي بين كاربران و وبلاگ‌نويسان نيز به شمار مي‌رود و باعث مي‌شود كاربران بيشتري از وبلاگ آنان ديدن نمايند.
7. ارائه اخبار مربوط به مهدويت، از ويژگي‌هاي خوب يك وبلاگ مهدوي است. اين قابليت، نشانه توجه وبلاگ‌نويس به مباحث و مسائل روز جامعه است. برخي وبلاگ‌ها به ارائه تازه‌ترين اخبار بسنده مي‌كنند و بعضي ديگر به تحليل اخبار و رويدادها نيز همت مي‌گمارند. معمولاً وبلاگ‌هايي كه جنبه خبري و تحليلي قوي دارند،‌ از بازديدكنندگان بيشتري برخوردارند.
به منظور اطلاع از تازه‌ترين اخبار مهدويت،‌ مي‌توان از منابع مهم اينترنتي استفاده نمود. برخي از مهم‌ترين اين منابع عبارت‌اند از: بخش اخبار فهرست راهنماي پايگاه‌هاي مهدوي، مركز مجازي مهدويت، يوسف زهرا، پايگاه اطلاع‌رساني مهدويت، شبكه اطلاع‌رساني مهدويت و پايگاه همايش بين‌المللي دكترين مهدويت.
8. دسته‌بندي مطالب و ارائه فهرست موضوعي مباحث وبلاگ، موجب مي‌شود كه وبلاگ مطلوب‌تر و قابل استفاده‌تر به نظر برسد. وقتي يك كاربرِ علاقه‌مند به بحث‌هاي مهدويت به وبلاگي كه داراي دسته‌بندي منطقي مطالب است، سر مي‌زند،‌ خيلي آسان‌تر از مباحث آن استفاده مي‌كند؛ به عنوان مثال، ارائه فهرست موضوعي يا مهم‌ترين نوشته‌هاي هفته يا ماه گذشته در قسمتي جداگانه به صورت پيوند( link )، مي‌تواند يك روش خوب براي عرضه ‌مطالب در وبلاگ باشد.
9. درج پيوند مربوط به پايگاه‌ها و وبلاگ‌هاي مهدوي ديگر، ضمن اطلاع‌رساني به كاربران و مراجعه كنندگان، اين امكان را براي آنان فراهم مي‌سازد تا به وبلاگ يا وبلاگ‌هاي مورد نظر خويش دسترسي آسان‌تري داشته باشند. در اين باره نيز بايسته است كه اين پيوندها را دسته‌بندي كرد و به صورت موضوعي همچون: نشانه‌هاي ظهور، آخر الزمان، شرح حال امام مهدي(علیه السلام) و انتظار، آن‌ها را مرتب و ارائه نمود.
10. برخي وبلاگ‌هاي مهدوي، بيشتر رنگ و بوي اخلاقي و اجتماعي دارند تا مهدوي. معمولاً مطالب غير مرتبط با عنوان وبلاگ نيز در اين گونه وبلاگ‌ها زياد به چشم مي‌خورد. اين موضوع بيشتر ناشي از نداشتن هدف مشخص در امر وبلاگ‌نويسي است. شايسته است كه وبلا‌گ‌نويسان عزيز همان طور كه عنوان وبلاگ خود را رنگ مهدوي مي‌بخشند، مطالب و تصاويري را در آن عرضه كنند كه همسو و مرتبط با عنوان وبلاگشان بوده، بيش از هر چيز نمايانگر مباحث اين حوزه باشد.
11. يك وبلاگ كارامد آن است كه از مباحث روز جامعه و جهان نيز غفلت نكند و به مقوله‌هايي چون: شهيد و شهادت، وصيت‌نامه‌هاي شهدا، توصيه‌هاي بزرگان، اخلاق و آداب اجتماعي، فلسطين و لبنان، وحدت كلمه، و يا مبارزه با استكبار جهاني نيز بپردازد.
البته در عرضه چنين مطالبي حتي‌الامكان بايد ارتباط آن را با موضوع وبلاگ نيز مورد توجه قرار داد؛ به عنوان مثال، وقتي به مسائل انقلابي و اجتماعي عصر حاضر مي‌پردازيد، ارتباط آن را با مقوله مهدويت و انتظار نيز تبيين كنيد و به نوعي، وظيفه يك شخص منتظر را در عصر غيبت گوشزد نماييد. برخي از وبلا‌گ‌هاي مهدوي هستند كه بيشتر رنگ و بوي مناجات با حق تعالي به خود گرفته‌اند و يا فقط به ارائه احاديث و مطالب اجتماعي و اخلاقي همت گماشته‌اند؛ بدون آن‌كه ارتباط چنين مباحثي را با مقوله انتظار، امام مهدي(علیه السلام) دوران غيبت و يا آخر الزمان روشن سازند. از اين‌رو، به هنگام عرضه مطالب ديني در يك وبلاگ مهدوي بايسته است كه آن را با مباحث مطرح در حوزه مهدويت نيز همسو و آميخته ساخت تا محتواي وبلاگ به مباحث حاشيه‌اي كشيده نشود و از هدف اصلي‌اش فاصله نگيرد.
نمونه ديگر اين‌كه برخي وبلاگ‌ها بيشتر مناسبت‌محورند تا موضوع‌محور؛ يعني بيش از آن‌كه به مباحث مربوط به مهدويت و انتظار بپردازند، به مناسبت‌هاي شمسي و قمري سال توجه دارند و از هدف اصلي خود دور شده‌اند.
12. معرفي منابع تحقيقاتي همچون: كتاب، مقاله، پايان‌نامه، مجله و يا سخنراني‌ بزرگان و فرهيختگان در باره امام عصر(ع) نيز از جمله راهكارهاي مفيد در راستاي آگاه‌سازي كاربران از منابع موجود يا جديد و تقويت بنيه علمي وبلاگ‌نويسان مباحث مهدويت به شمار مي‌رود و نشانه غناي محتوايي يك وبلاگ نمونه مهدوي است.
13. بحث و بررسي در خصوص اهميت انقلاب شكوهمند اسلامي و شخصيت والاي امام خمينی از نظر زمينه‌سازي انقلاب جهاني امام زمان(علیه السلام) و بيان وظايف منتظران در اين عرصه مبارك، از جمله مقوله‌هايي است كه شايسته است وبلاگ‌نويسان مهدوي به آن توجه خاص نشان دهند و با تحكيم مباني انقلاب، آرمان‌هاي متعالي امام راحل و منويات مقام عظماي ولايت، گام مؤثري را براي سالم‌سازي فضاي جامعه بردارند و با تشريح مفهوم واقعي انتظار و بيان وظايف منتظر راستين در اين عصر همچون: تزكيه و خودسازي، بصيرت و معرفت، مجاهدت و شجاعت،‌ حضور فعال و خالصانه در عرصه‌هاي مختلف انقلاب، اتحاد ملي و انسجام اسلامي، صبر و شكيبايي در مسير مواجهه با شياطين درون و برون و نيز دفاع از ارزش‌هاي انقلاب و شهدا، رسالت اسلامي و انقلابي خويش را به‌خوبي انجام دهند و قلب نازنين آن غايب هميشه‌حاضر را مسرور نمايند و نائب بر حقّ حضرتش را نيز از خود خشنود سازند.

نكته‌ها و پيشنهادها
 

اينك نوشتار حاضر را با بيان چند نكته مهم و ارائه پيشنهاد‌هاي لازم در باره وبلاگ‌هاي مهدويت به پايان مي‌رسانيم:
1. به منظور توسعه فراگير و دسته‌بندي اين وبلاگ‌ها و هدايت آنان به سوي آرمان‌هاي متعالي، از سوي گروه‌ها، مجامع و نهادهاي مختلف ديني و فرهنگي حمايت‌هايي ارائه شده است كه عضويت در آن‌ها كمك شاياني به وبلاگ‌نويسان مهدوي مي‌كند تا وبلاگ خويش را از نظر شكلي و محتوايي سامان بخشند و با انگيزه و شوق بيشتري در اين عرصه فعاليت نمايند. از جمله اين مجامع، «مجمع دانشجويي ظهور» است كه با توجه به ضرورت نظام‌بخشي به اين فعاليت‌ها و همسو كردن تمامي جوانان فعال و انديشه‌هاي جوان در حوزه مباحث مهدوي، از تمامي وبلاگ‌نويسان مهدويت دعوت به همكاري نموده است تا با مراجعه به پايگاه اينترنتي ظهور به نشاني: www.zohour.ir نسبت به درج مستقيم مطالب خود در اين پايگاه اقدام نمايند و نام وبلاگ خويش را به همراه مشخصات فردي در بانك اطلاعاتي پايگاه ظهور ثبت نمايند و بدين وسيله آمادگي خود را براي هر گونه فعاليتي نظير: پژوهشي، ادبي، هنري، گزارشي و تبليغي اعلان دارند.
از ديگر پايگاه‌هاي اينترنتي كه اقدام به ثبت و ضبط وبلاگ‌ها مهدويت نموده‌اند، پايگاه اطلاع‌رساني مرجع عالي‌قدر شيعه، حضرت آيت الله العظمي صافي گلپايگاني است. در اين سامانه اينترنتي به منظور ترويج فرهنگ و سيره مهدويت، وبلاگ‌ها و سايت‌هاي مربوط به مباحث مهدوي لينك شده‌اند.
2. در كانون وبلاگ‌نويسان مذهبي نيز موضوع مهدويت مورد گفتمان كاربران است و موضوعات و مباحث تخصصي مختلف در مورد مهدويت در قالب پرسش و پاسخ ارائه شده است. مراجعه به اين كانون اينترنتي و استفاده از آن را به وبلاگ‌نويسان مهدوي توصيه مي‌كنيم. به طور كلي، مراجعه به كانون گفتمان‌هاي اينترنتي مهدويت و تبادل نظر با ديگر وبلاگ‌نويسان اين حوزه بسيار مفيد است و دانسته‌هاي علمي و فني ارزشمندي را به دست مي‌دهد.
3. برگزاري جشنواره‌هاي وبلاگ‌هاي مذهبي و به طور خاص، وبلاگ‌هاي مهدوي، كمك شاياني به توسعه فرهنگ غني مهدويت و اصلاح و گسترش وبلاگ‌هاي ديني مي‌كند. بايسته است كه وبلاگ‌نويسان مهدوي در اين گونه جشنواره‌ها مشاركت فعال داشته باشند تا به بركت آشنايي با وبلاگ‌نويسانِ فعّال اين حوزه،‌ بر تجربيات خويش بيفزايند و سطح وبلاگ خود را به گونه‌اي شايسته ارتقا بخشند.
4. دسته‌بندي وبلاگ‌هاي مهدويت كمك بسياري به محققان و علاقه‌مندان مباحث مهدوي خواهد كرد. پايگاه اطلاع‌رساني جمكران اگر چه وبلاگ‌ها و سايت‌ها مربوط به موضوع مهدويت را جمع‌آوري و ارائه نموده است، اما به نظر مي‌رسد دسته‌بندي منطقي اين وبلاگ‌ها و ساماندهي آن‌ها به همراه معرفي كوتاه در خصوص محتواي هر يك از وبلاگ‌ها، كمك بيشتري به وبلاگ‌نويسان و مراجعه‌كنندگان اين حوزه خواهد كرد؛ تا صرفاً ارائه فهرست‌وار اين نوع وبلاگ‌ها بر روي اينترنت.
آموزش وبلاگ‌نويسان و ارائه مباحث عمومي و تخصصي مربوط به وبلاگ‌نويسي ديني و خاصه وبلاگ‌نويسي مهدوي، راهكار مناسبي است كه اين گونه پايگاه‌ها و سامانه‌هاي اينترنتي مي‌توانند انجام دهند تا به نهادينه‌سازي وبلاگ‌هاي مهدويت توفيق يابند.
5. از آن‌جا كه وبلاگ‌هاي خبري با استقبال بيشتري از كاربران مواجه مي‌شوند، توجه به مباحث خبري در وبلاگ بسيار مفيد و مؤثر است و مناسب است كه وبلاگ‌نويسان عزيز به اخبار و تازه‌هاي مسائل مهدويت نيز توجه كنند و آن را بر روي وبلاگ خويش ارائه نمايند و يا به تحليل آن بپردازند.
6. مناسب است كه وبلاگ‌نويسان محترم وبلاگ‌هاي فعال و قوي در حوزه مباحث مهدوي را مورد بررسي و دقت نظر قرار دهند و از نكات مثبت و ويژگي‌هاي خوب آن‌ها استفاده كنند. همچنين به منظور تقويت محتواي علمي وبلاگ توصيه مي‌شود كه به سايت‌هاي رسمي و مفيد كه مطالب ارزشمندي را در خصوص مهدويت دسته‌بندي و ارائه نموده‌اند، به طور مستمر مراجعه نماييد و همواره محتواي وبلاگ خود را غني‌سازي كنند. اين راهكار همچنين موجب مي‌شود كه وبلاگ شما از ويژگي روزآمدسازي نيز بهره‌مند شود و بر اعتبار و اتقان آن افزوده گردد. برخي از اين سايت‌ها عبارت‌اند از:
پايگاه اطلاع‌رساني موعود ( www.mouood.org )، پايگاه اطلاع‌رساني مهدويت ( www.imammahdi-s.com )، پايگاه اطلاع‌رساني منجي ( www.monjee.org )، مركز اطلاع‌رساني امام مهدي ارواحنا فداه ( www.emammahdi.com )، مركز جهاني اطلاع‌رساني آل البيت ( www.mahdinet.net )، اوّلين دايركتوري(فهرست موضوعي) سايت‌هاي مهدوي ( www.mahdisearch.com )، پايگاه اطلاع‌رساني رسم انتظار ( www.rahpouyan.com ) يا ( http://entezar.rahpouyan.com /)، مؤسسه تحقيقاتي حضرت وليّ‌‌عصر(عج) ( www.valiasr-aj.com )، پايگاه اينترنتي پاسخگو ( www.paasokhgoo.com )، مركز مجازي مهدويت ( www.zohoortv.com ) و پايگاه اطلاع‌رساني مسجد مقدس جمكران ( www.jamkaran.info ) و يا بخش درياي مهدويتِ همين پايگاه به نشاني mahdilink.com كه به معرفي پايگاه‌ها و وبلاگ‌هاي مهدوي پردخته است.
بديهي است كه ارائه مطالب غني مهدوي و به‌خصوص پاسخ به سؤالات و شبهات مطرح در اين باره نيازمند تخصص و دانش كافي است و بدون كسب مهارت و اطلاعات لازم و متقن در اين مورد، نمي‌توان حضوري فعال و مؤثر در فضاي جهاني اينترنت داشت. چه بسا پاسخ به يك شبهه از سوي وبلاگ‌نويس مبتدي و ناآگاه به مباحث تخصصي مهدويت، ممكن است باعث بروز شبهه يا شبهات‌ ديگري شود و وبلاگ‌نويس به جاي جواب مستدل و كافي به يك شبهه يا پرسش، موجبات تشتت افكار خواننده و انحراف فكري او را فراهم سـازد و پاسخ او عملاً به ايجاد شبهه يا سؤال جديدي منجر شود. به همين جهت، توصيه مي‌شود كه وبلاگ‌نويسان عزيز پيوسته به منابع اينترنتي يادشده و امثال آن، مراجعه كنند و دانسته‌هاي خود را در حوزه مباحث مهدويت قوت و توسعه بخشد و با آمادگي و آگاهي بيشتري به نگارش در وبلاگ خود مبادرت ورزند.
7. از مراكز اينترنتي مرتبط با مباحث مهدويت و يا موضوعات مذهبي و ديني همچون دفتر توسعه وبلاگ ديني ( www.diniblog.parsiblog.com ) انتظار مي‌رود كه نسبت به دسته‌بندي و رتبه‌بندي وبلاگ‌هاي مهدويت و نيز ارائه آموزش‌هاي لازم جهت راه‌اندازي وبلاگ‌هاي تخصصي ديني همچون وبلاگ‌هاي مهدوي بيشتر تلاش كنند تا كاربران و علاقه‌مندان،‌ با دانش و اطلاع بيشتري در اين وادي گام بردارند و از قابليت‌هاي اين ابزار كارامد استفاده بهتر و مطلوب‌تري ببرند.
بديهي است صِرف عرضه فهرست وبلاگ‌هاي مهدويت كافي نيست و براي راهنمايي و هدايت وبلاگ‌نويسان جهت بهبود وضعيت شكلي و محتوايي وبلاگ خويش لازم است كه اقدامات راهبردي و كاربردي جدي‌تري را دنبال نمود. از آن‌جا كه درصد قابل توجهي از پايگاه‌ها و وبلاگ‌هاي اسلامي به مقوله مهدويت و انتظار اختصاص دارد، اهميت ايجاد نظم و انضباط در توليد و معرفي اين گونه وبلاگ‌ها و يا پايگاه‌هاي مذهبي بيش از پيش احساس مي‌شود. ضمن اين‌كه چنين اقداماتي از موازي‌كاري در زمينه پژوهش‌هاي اينترنتي در باب مباحث مهدويت جلوگيري مي‌كند و به نهادينه شدن اين حركت مبارك مي‌انجامد.
از جمله ثمرات دسته‌بندي‌ها و رتبه‌بندي‌هاي علمي وبلاگ‌هاي مهدوي آن است كه محققان و علاقه‌مندان اين موضوع، قبل از راه‌اندازي وبلاگ و يا حتي پايگاه اطلاع‌رساني خود، از تجربيات و نمونه‌هاي موجود كمال استفاده را خواهند برد.
دسته‌بندي وبلاگ‌هاي مهدوي از نظر موضوعي، اين خاصيت را نيز دارا است كه بر ميزان بهره‌مندي كاربران و دوستداران اين گونه مباحث مي‌افزايد. همچنين رتبه‌بندي وبلاگ‌هاي مهدويت از نظر ارتباط مطالب مطرح شده با مباحث مهدوي و پرداختن به مطالب مفيد و جديد، ضمن كمك به وبلاگ‌نويسان،‌ در آنان ايجاد شوق و انگيزه بيشتري براي سامان دادن بهتر و بيشتر وبلاگ‌ خود مي‌كند و در عمل، به نظام‌مند شدن وبلاگ‌هاي انبوهي مي‌انجامد كه در اين باره به فعاليت مشغول‌اند و همواره بر شمار آن‌ها نيز افزوده مي‌شود.
به هر حال، به نظر مي‌رسد تهيه شناسنامه جامع وبلاگ‌نويسان مهدوي و درج مشخصات كامل وبلاگ و توضيح اهداف و ويژگي‌هاي آن‌ها به منظور شناسايي و سامان‌دهي وبلاگ‌نويسي مهدوي، بسيار ضروري و راهگشا است.
8. با بررسي‌هاي به عمل آمده در خصوص وبلاگ‌هاي مهدوي، جاي خالي برخي وبلاگ‌ها كاملاً احساس مي‌شود كه جا دارد شيفتگان مهدوي و علاقه‌مندان اين حوزه، به راه‌اندازي اين گونه وبلاگ‌ها نيز همت گمارند. بديهي است راه‌اندازي برخي اين وبلاگ‌ها نيازمند پشتوانه علمي و مالي بسياري است كه معمولاً از عهده مراكز و مؤسسات مهدوي‌پژوه برمي‌آيد. اما وبلاگ‌هايي كه حضورشان در اين عرصه مبارك لازم و ضروري مي‌نمايد، عبارت‌اند از:
وبلاگ اختصاصي معرفي منابع معتبر مهدويت؛‌ وبلاگ آموزش مباحث مربوط به وبلاگ‌نويسي مهدوي؛ وبلاگ ارائه‌دهنده تصاوير، قالب‌ها، نماهنگ‌ها، فيلم‌ها و به طور كلي جلوه‌هاي هنري مرتبط با مقوله امام زمان و انتظار؛ وبلاگ تخصصي پاسخگو به شبهات و مسائل مطرح در حوزه مهدويت؛ وبلاگ معرفي مهدي‌پژوهان و نويسندگان و سخنرانان مباحث مهدويت؛ و وبلاگ اخبار و معرفي سمينارها، همايش‌ها و جشنواره‌هاي مهدوي.
9. ارائه طرح‌هاي مرتبط و جالب همچون طرح صلوات از سوي برخي وبلاگ‌نويسان، قابل تقدير است. به اجرا گذاشتن اين گونه طرح‌ها كمك شاياني به ايجاد انگيزه و فعاليت بيشتر كاربران مهدوي مي‌نمايد. توصيه نگارنده اين است كه علاوه بر طرح‌هاي موجود، به طرح‌هايي كه به بسط آگاهي و بصيرت ديني كاربران در حوزه مباحث مهدويت و شناخت بيشتر آنان به شبهات و مطالب مطرح در اين خصوص مي‌انجامد نيز توجه شود و وبلاگ‌نويسان گرامي با استفاده از اين ابزار قدرتمند و كارامد تبليغاتي، به بسط انديشه مهدوي و مفهوم انتظار واقعي در اين عصر مبادرت ورزند.
در پايان،‌ آرزومندم كه امام زمان(علیه السلام) اين خدمت كوچك را از نگارنده بپذيرد و به همه ما توفيق خدمت خالصانه و توأم با معرفت و بصيرت به نظام مقدس جمهوري اسلامي را عنايت كند و در پرتو تزكيه و مجاهدت و خدمت، در زمره سربازان صديق آن امام همام قرار گيريم و با فعاليت سازنده و بالنده خويش در عرصه‌هاي گوناگون، نهضت هميشه‌سبز خميني عزيز را به انقلاب جهاني آن حضرت(علیه السلام) پيوند زنيم.
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : saeedmoradi2179