نئاندرتال ها Neanderthals

ما انسان ها آخرين نسل از آدم هايي هستيم که پا به عرصه زمين نهاده ايم و هنوز نسلمان منقرض نشده است. اما 24 هزار سال قبل، نوع ديگري از نسل بشر نيز بر روي زمين زندگي مي کرد؛ نئاندرتال ها اين انسان هاي ما قبل تاريخ، نزديک ترين اقوام ما بر روي زمين بوده اند و جديدترين تحقيقات نيز نشان مي دهند، که نئاندرتال ها شباهت زيادي به انسان هاي امروزي داشته اند. اما اين که آيا اين موجودات رابطه اي با بشر امروزي داشته اند تنها زماني مشخص مي شود که نقشه ژنتيکي آنها کاملاً رمز گشايي شود. هنوز سؤالات زيادي در مورد نئاندرتال ها وجود دارد. اين که چه طور نسل آن ها منقرض شد ولي انسان هاي امروزي باقي ماندند؟

اولين بار آثار اين موجودات سال 1856 در دره نئاندر آلمان يافت شد. اين کشف نشان داد که انسان داراي خانواده غني و پيچيده اي است. نئاندرتال ها استخوان بندي محکمي داشته و بالا تنه آن ها بزرگ بود. در عوض همانند کشتي گيران امروزي، ارتفاع پاهاي آن ها کم بود. به اين ترتيب بايد گفت، انسان هاي امروزي براي سفرهاي سريع تر و طولاني تر آمادگي بيشتري نسبت به نئاندرتال ها دارند. نئاندرتال ها بر خلاف آنچه که قبلاً تصور مي شد، خصوصيات بسيار مشابهي با انسان هاي امروزي داشته اند و مغز آن ها حداقل هم اندازه مغز انسان هاي مدرن بوده است. آن ها آتش را تحت کنترل خود درآوردند، ابزارآلات سنگي ساخته، شکارچيان ماهري بوده، در اجتماعات گروهي زندگي مي کردند و مرده هاي خود را دفن مي کردند. اين نمونه پيدا شده با استخوان هاي تغيير شکل يافته در بخش آرنج و بازوي دست نشان مي داد که اين نئاندرتال داراي نوعي معلوليت بوده است. تحقيقات همچنين نشان مي دهد آن ها از نوعي زبان ارتباطي اوليه نيز بهره مي بردند. کاتريناهارواتي، انسان شناس آلماني مي گويد: اين موجودات نسبت به تمام موجودات فعلي بر روي زمين بيشترين شباهت را به انسان امروزي داشته اند.

حدوداً 30 هزار سال پيش، نئاندرتال ها از روي زمين محو شدند. هر چند به نظر مي رسد برخي دسته هاي کوچک از آن ها توانسته باشند تا 24 هزار سال قبل نيز زندگي کرده باشند. اما مطلب مهم آن است که به اعتقاد دانشمندان، نسل بشر نقش مهمي در انقراض نسل نئاندرتال ها داشته است. انسان هاي جديد با رقابت شديد با نئاندرتال ها براي دست يابي به منابع و حتي جنگ با آن ها، منجر به انقراض نسل آن ها شد. اما يکي ديگر از محققان آمريکايي از دانشگاه ميشيگان معتقد است نئاندرتال ها نه به خاطر نسل جديد بشر که شايد به خاطر شيوع يک بيماري گسترده از بين رفته باشند. توانايي انسان هاي فعلي براي زندگي در جوامع شلوغ و پر جمعيت تر يکي از رازهايي است که مي تواند دليل جايگزيني انسان جديد به جاي نئاندرتال ها را توجيه کند. نظرات ديگري هم در اين زمينه وجود دارد که يکي از آن ها را يک زيست شناس اسپانيايي ارائه کرده است. وي معتقد است با سرد شدن آب و هواي زمين و عدم توانايي نئاندرتال ها براي تطبيق خود با شرايط جديد، نسل اين موجودات منقرض شده است.
نکته جالب ديگر در مورد نئاندرتال ها شباهت 99/5درصدي نقشه ژنتيکي آن ها با انسان هاي امروزي است. اين موضوع احتمال وقوع جفت گيري بين نئاندرتال ها و بشر فعلي را افزايش داده است. محققان مؤسسه مکس پلانک در آلمان بعد از بررسي دو فسيل يافت شده در کروواسي، به اين نتيجه رسيده اند که نئاندرتال ها رابطه نزديکي با انسان هاي فعلي داشته اند اما اين که آيا اين رابطه به تولد فرزندان جديد نيز منجر شده يا خير جاي سؤال است.

منبع:ماهنامه نوآور شماره 66
/ج