كليدهاي طلايي همت و كار مضاعف

 

1 . داشتن هدف(1)
 

الف)بهترين هدف را انتخاب كنيد: با فرصت كوتاه و عمرمحدودي كه داريم ، بايد از پرداختن به اموري كه ضايع كننده وقت است ،بپرهيزيم و به مسائل ضروري مهم و حياتي كه تأمين كننده سعادت دنيا و آخرت است بپردازيم.
بايد هدف خود را مهم ترين و اصلي ترين دغدغه خويش قرار دهيم و براي رسيدن به آن تلاش كنيم ؛ زيرا با پرداختن به مسائل كم اهميت ، موقعيت هاي اساسي و ارزشمند را از دست مي دهيم و از رسيدن به هدف هاي عالي باز خواهيم ماند.
اگر جامعه بشري به اين نكته توجه و به آن عمل كند ،تحولي عظيم در اجتماع كنوني پديد خواهد آمد. پس چون عمر ما محدود است و توانايي و قدرت احاطه بر همه امور را نيز نداريم ،بايد اين فرصت را در راه بهترين ، مهم ترين و متعالي ترين اهداف صرف كنيم ؛ چون پرداختن به اهداف كم ارزش ، جز تباهي و از دست دادن عمر گران بها ، حاصلي ندارد.
ب) نسبت به هدف ، شناخت كامل پيدا كنيد: در هر كاري بايد سرانجام و نتيجه آن كاملاً روشن باشد . از اين رو بايدبرنامه و كاري را هدف خود قرار دهيم كه
نسبت به آن شناخت كامل داشته باشيم و سرانجام آن برايمان روشن باشد ؛ و سپس اراده و همت خود را براي انجام دادن آن تقويت كنيم . پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله و سلم) فرمود:
هر گاه به كاري همت گذاشتي ، در سرانجام آن بينديش. اگر پسنديده بود در انجام دادن آن كار شتاب كن و اگر زشت و شر بود،خود را از انجام دادن آن باز دار.(2)
بنابراين هرگاه سرانجام كاري را كه هدف خود قرار داده ايد ، بررسي و تحليل كرديد و آينده آن را خوب تشخيص داديد ، آن را بي درنگ شروع كنيد و ازامروز و فردا كردن دست برداريد و تا مانعي پيش نيامده از فرصت استفاده كنيد. اين راهي است كه بزرگان رفته اند و شما نيزمي توانيد راه آنان را ادامه دهيد.
ج) از هم نشيني با افراد نااميد پرهيز نماييد: خاندان وحي ، همواره دوستان و پيروان خود را به اميد فرا خوانده و از نااميدي برحذر داشته اند. شما نيز با افراد نااميد و كساني كه با تصميم ها و هدف هاي شما مخالفند ، هم نشيني نكنيد؛ كه هم نشيني با چنين افرادي سبب نااميدي، و شكست در تصميم گيري هايتان و بازداشتن شما از رسيدن اهدافتان خواهد شد. اگر مجبور به هم نشيني با اين گونه افراد هستيد ، آنان را از تصميم و هدف خود آگاه نكنيد و آن را همچون راز در دل خود پنهان نگه داريد. برخي افراد با سخنان مأيوس كننده يا با پوزخند و تمسخر ، آينده درخشان ديگران را تغيير مي دهند و آنان را همچون خود ،از رسيدن به اهداف بزرگ و عالي نااميد مي سازند و در نتيجه از موفقيت باز مي دارند . اين افراد مانع ترقي شما هستند ، امكان و اميد موفقيت را از شما مي گيرند . وظيفه شما اين است كه آنها را بشناسيد در صورت برخورد با آنان ،مراقب باشيد كه با گفتار زهرآگينشان مسموم نشويد.
د) صبر و استقامت داشته باشيد:جويندگان اهداف بزرگ ، بايد توجه داشته باشند كه انسان به گونه اي آفريده شده است كه اگر مدتي سختي ها را تحمل كند، با گذشت زمان ، مشكلات و سختي ها برايش ساده و آسان مي شوند و برنامه اي كه در ابتداي اجراي آن مشكل بوده است ،براثرتكرار ، برايش دعا مي شود.
يقين داشته باشيد طلب كردن هدف و استقامت براي رسيدن به آن ، سرانجامي رضايت بخش دارد. براي كام يابي و رسيدن به اهداف بزرگ ، بايد در مقام طلب برآييد و تلاش كنيد تا زمينه دستيابي به آنها براي شما فراهم شود.
گوشه اي نشستن ، در خيال و آرزو به سر بردن و دست از طلب كشيدن ، انسان را به مقصد نمي رساند. كساني در راه رسيدن به آرزوهاي خويش كامياب مي شوند كه در طلب و رسيدن به آرزوهايشان تلاش و استقامت داشته باشند.

2. استفاده از وقت
 

الف ) وقت و فرصت را از دست ندهيد: انسان، با حدود و قيودي محدود شده است كه يكي از آنها محدوديت زمان است . هر ساعت از زندگي و هر لحظه كه سپري مي كنيم ، مهلت هايي است كه كم كم از دست مي دهيم . خردمند و زيرك ، كسي است كه فرصتي را كه دارد ، غنيمت شمرد و از آن به بهترين صورت استفاده كند؛ چنان كه بزرگان ما آنچه را مايه پيشرفت و برتري شان شده است ، در همين زمان محدود به دست آورده اند.

فرصت غنيمت است حريفان در اين چمن فرداست همچو گل همه بر باد رفته ايم

ب) پرهيز از اتلاف وقت يا خودكشي تدريجي : وقت گذراني ، به تأخير انداختن برنامه ها و اهداف ، و امروز و فردا كردن در هر كاري ، انسان را گرفتار محروميت هاي جبران ناپذير مي سازد . بايد بدانيم كه فرداي ما ثمره امروز و ديروز ماست؛ به تعبيري ديگر ، آينده ، شاخه و برگ درختي است كه گذشته و حال ، ريشه آنرا تشكيل داده است:

مكن در كارها زنهار تأخير
كه در تأخير آفت هاست جان سوز

به فردا افكني امروز كارت
ز كندي هاي طبع حيلت آموز

قياس امروز گير از كار فردا كه هست امروز تو فرداي ديروز

ج) از گذشته خود عبرت بگيريد: عبرت گرفتن از تجربه ها ، از خصلت هاي مردان بزرگ و خردمند است ؛ اين موضوع درباره وقت ها وفرصت هاي فراواني هم كه در گذشته از دست رفته ، مفيداست و قيمت و ارزش باقي مانده عمر را روشن مي كند و مي تواندانسان را به خود آورد تا آينده را همچون گذشته به تباهي نكشد و از باقي مانده عمرنتيجه اي كه جبران كننده گذشته باشد به دست آورد. اگر تاكنون بسياري از فرصت هاي زندگي خود را بدون آنكه بهره و نتيجه اي از آن گرفته باشيد
از دست داده ايد ، براي باقي مانده عمر خود ارزش بيشتري قايل شويد . از همين لحظه كمرهمت ببنديد و بكوشيد گذشته بي حاصل را با آينده پربار وبا بركت جبران كنيد.
د) تا آخرين نفس از عمر خود استفاده كنيد: بايد سعي كنيد تا آخرين لحظه وتا ‌آخرين نفس ، وظيفه خود را انجام دهيد و مراقب باشيد فرصت هاي عمر را در اموري كه مورد رضايت خداوند نيست ، از دست ندهيد چنان كه بزرگان ما تا آخرين لحظه هاي زندگي ، بهترين استفاده را از فرصتي كه داشته اند كرده اند.
 

3. داشتن نظم و برنامه ريزي
 

الف) اهميت نظم و برنامه ريزي : نظم و برنامه ريزي ، سامان بخش زندگي و راهي مطمئن براي رسيدن به اهداف بزرگ است . براي رسيدن به هدف هاي عالي ، با برنامه اي منظم و دقيق ، هر لحظه از زندگي خود را پرثمر و پربار كنيد و براي استفاده بيشتر از ساعات عمر و جبران گذشته هاي از دست رفته ، با تلاش بيشتر و اراده و تصميمي قاطع تر، برنامه تان را اجرا كنيد.
برنامه صحيح و منطقي و عمل به آن ، انسان را منظم ، متعهد و معتقد به آنچه انجام مي دهد ، مي سازد . سعي كنيد كارهاي روزتان طبق برنامه باشد، تا بيشترين بهره را از عمر خود ببريد و زندگي مفيد و پرسودي داشته باشيد.
اين شيوه اي است كه مردان بزرگ تاريخ از آن پيروي كرده و به آن پاي بند بوده اند. شما نيز راه آنان را در پيش گيريد و هيچ گاه از نظم و برنامه صحيح و خداپسندانه ، غافل نشويد.
ب) نظم؛برطرف كننده آشفتگي ها وتضادها : در صورتي كه در كارهاي خود نظم و برنامه داشته باشيد و با اراده قوي به برنامه ريزي تان عمل كنيد ، از بسياري از تضادهاي دروني و انديشه هاي بي حاصل و بيمارگونه نجات مي يابيد.
نظم و برنامه ،بهترين دليل بر نبود تضاد و اختلاف درانديشه هاست ؛چنان كه وجود اختلاف در برنامه حكومت ها يا اداره ها به دليل نظم و در نظام حكومتي و اداري است . در هر اجتماع بزرگ يا كوچكي كه در آن اختلاف وجود دارد، نظم
نيست و قدرت حاكم ، توان اجراي برنامه هايش را ندارد. نظم در هر جا وجود داشته باشد ، نشانه وجود قدرت و تدبير در آنجاست . نظمي هم كه در عالم آفرينش وجود دارد ، دليل بر آن است كه نظام عالم بر اساس تدبيراداره مي شود.
ج) نظم و برنامه ؛ راهي مؤثر براي بهره گيري از وقت: براي جلوگيري از وقت كشي و نابودي فرصت ها ، بايد برنامه اي منظم ترتيب دهيد و متعهد شويد كه مطابق آن رفتار كنيد.اگراصل اعمال شما صحيح باشد و طبق برنامه منطقي و مرتبي رفتار كنيد ، زندگي تان پربركت و پربار خواهد شد.

پی نوشت ها :
 

1-اسرار موفقيت ،صص55-61(با تلخيص).
2-بحار الانوار ،ج72،ص342.
 

منبع:نشريه گلبرگ ،شماره 123.
/ج