اولين‌هاي جهاني مهدکودک


 

سارا جمال‌آبادي




 
فردريک فريبل، اولين مهدکودک را در سال 1840 ميلادي در آلمان تاسيس کرد اما خيلي‌ها مدعي تاسيس اولين مهدکودک‌ها در جهان بوده‌ و هستند.
مثلا در سال 1816 در اسکاتلند، روبرت آون، فيلسوف و آموزگار، مدرسه‌اي مخصوص بچه‌هاي زير 7 سال در نيولانارک تاسيس کرد. مدعي بعدي ساموئل وايلدراسپين انگليسي در سال 1819 بود اما بعدها فردريک فريبل (1852- 1782) اولين موسسه پيش‌دبستاني را خارج از هونگراي در 28 ژوئن سال 1840 و در چهارصدمين سالگرد اختراع دستگاه چاپ گوتنبرگ افتتاح کرد. فريبل مهدکودک را محلي براي بازي و فعاليت‌هاي بچه‌ها قرار داد و اسم کيندرگارتن را بر آن نهاد. او اين مهدکودک را در سال 1837 و در باغ «بد بلنکنبورگ» بنا نهاد.
موفقيت فريبل در تاسيس موسسه پيش‌دبستاني در آلمان اين نوع موسسات را با همين لقب «کيندرگارتن» جهاني کرد و بعد از آلمان در کل اروپا و جهان تکثير پيدا کرد.
اولين مهدکودک در آمريکا توسط مارگاريت ميرشورز (همسر فرماندار کارل شورز) سال 1856 و در ايالت واترتون وينسکونسين تاسيس شد. او اين مهدکودک را بر پايه اصول فردريک فريبل که در اروپا فراگرفته بود پايه‌گذاري کرد.
خواهر بزرگ‌تر شورز «برتامير» کودکستاني را در لندن، منچستر (1859- 1851) تاسيس کرد. مارگاريت شورز در ابتدا 5 بچه‌اي که در خانه‌ش بودند را وارد مهدکودکش کرد.
موفقيت او باعث شد که بچه‌هاي ديگري را هم براي آموزش در مهدکودکش ثبت‌نام کند. همزمان با اولين مهدکودک آلماني‌زباني که او تاسيس کرد از تاسيس مهدکودک انگليسي‌زبان نيز طرفداري مي‌کرد. بعد از آن سال «پي‌بادي» اولين مهدکودک انگليسي‌زبان را در بوستون آمريکا و با تقليد از مهدکودک شورز تاسيس كرد.
البته اولين مهدکودک رايگان در آمريکا در سال 1870 توسط کانرادپاپن هوسن تحت نام موسسه پاپن هوسن تاسيس شد که تا امروز هم وجود دارد و اولين مهدکودک عمومي آمريکا توسط سوزان بلو سال 1873 در لوييز تاسيس شد. اليزابت هريسن تئوري‌هايي در مورد آموزش در دوران کودکي نوشت و تلاش کرد تا استانداردهاي آموزشي در مهدکودک را براي آموزگاران و موسسان بالا ببرد که به کالج ملي آموزشي در سال 1886 تبديل شد.
در ايران هم حدود 40 سال پيش خانمي ‌ايراني و فارغ‌التحصيل روان‌شناسي از فرانسه که نويسنده کتاب کودکان بود، اولين مرکز نگهداري و پرورش کودکان را بنا نهاد. اين خانم، توران ميرهادي بود و آن مرکز، کودکستان ناميده شد.
يکي دو سال است که چند مهدکودک مجازي در استراليا شروع به فعاليت کرده‌اند. روش کار اين مهدکودک‌ها به اين صورت است که والدين بايد فرزند خود را در سايت مهد موردنظرشان ثبت‌نام کنند و بگويند که بچه آنها مي‌خواهد چند ساعت از روز و چه ساعت‌هايي را با آن موسسه الکترونيک همراه باشد. سپس کافي است که فرزندتان در ساعت‌هايي که ثبت‌نامش‌ کرده‌ايد، وارد سايت مهدکودک‌اش بشود و انواع بازي‌هاي رايانه‌اي را انجام بدهد يا کلي شعر،‌ کاردستي،‌ اطلاعات مربوط به شهر و کشور خودش، نقاشي، شناخت ميوه‌ها و گل‌ها، نام حيوان‌ها و حتي تلفظ صحيح کلمات و حروف را ياد بگيرد. تازه بچه‌ها مي‌توانند از طريق سايت اين مهدکودک‌هاي مجازي، با يک روان‌شناس کودک هم در ارتباط باشند و مشکلات‌شان را با او در ميان بگذارند. نکته بسيار جالب در مورد اين مهدها اين است که کودک شما در هر روز و هر ساعت، تنها مي‌تواند يک کار را انجام بدهد و اين به گيج و سردرگم نشدن او در محيط مجازي مهدش کمک بسياري مي‌کند. به‌عنوان نمونه اگر بچه‌ها از ساعت 9 تا 10 صبح، تمرين نقاشي کردند،‌ از ساعت 10 به بعد صفحه نقاشي بسته و صفحه کاردستي برايشان باز مي‌شود. ضمن اينکه مهد‌هاي مجازي هر 10 يا 15 روز يکبار،‌ يک اردوي تفريحي براي کاربران‌شان ترتيب مي‌دهند تا بچه‌ها بيشتر با مربيان از راه دورشان آشنا شوند. به‌‌رغم تمام مزاياي اين نوع مهدهاي کودک، روان‌شناسان معتقدند که پيوستن به سايت آنها به هيچ‌وجه نمي‌تواند باعث تقويت روابط اجتماعي بچه‌ها شود اما عضويت در اينگونه مهدکودک‌ها مي‌تواند تا حدي براي رفع اضطراب کودکان براي رفتن به مهد يا حتي مدرسه،‌ مفيد باشد.
هرچند که تاريخچه دقيقي از ثبت اولين مهدکودک‌ الکترونيک در دنيا وجود ندارد اما به نظر مي‌رسد که مهدهاي الکترونيک از اوايل سال 2003، فعاليت خود را آغاز کرده باشند. شيوه کار اين موسسات به اين صورت است که تمام خبرهاي مربوط به مهد و کارکنان آن و بچه‌ها را براي اطلاع و اطمينان بيشتر والدين، روي سايت مي‌گذارند و هر روز يا هر هفته، در صفحه اصلي سايتشان، بهترين و بااستعدادترين بچه‌ها را در زمينه‌هاي مختلف معرفي مي‌کنند. اين کار آنها باعث تشويق بچه‌ها به انجام هرچه بهتر کارهايشان مي‌شود. در ضمن، والدين مي‌توانند از طريق وب‌کم، کارهايي که بچه‌هايشان انجام مي‌دهند را زير نظر بگيرند و هر روز از طريق سايت مهد، اطلاعات مربوط به وضعيت آموزشي آنها را کسب کنند. امروزه مهدکودک‌هاي اين‌چنيني در سراسر دنيا از ژاپن و مالزي و کره جنوبي گرفته تا انگليس و آمريکا مشغول فعاليت هستند.
منبع:www.salamat.com