بيماري خانم‌هاي خانه‌دار


 





 
با افزايش مواد پاک‌کننده و تنوع در انواع شوينده‌ها و وسايل تميز‌کننده به‌ويژه براي تميز کردن منازل مسکوني و رعايت نکردن اصول پيشگيري، ميزان شيوع اگزماي خانم‌هاي خانه‌دار افزايش‌يافته و اين مقاله در این باره است.
اگزماي زنان خانه‌دار در بيشتر موارد، محدود به همان ناحيه تماس است و به ندرت به نواحي ديگر گسترش مي‌يابد مگر اينكه شدت التهاب بسيار زياد باشد يا اينكه التهاب مدت زمان زيادي طول كشيده باشد. البته اين بيماري در اغلب موارد بي‌خطر است و اصلا نگران‌كننده نيست. هيچ ارتباطي با سرطان‌هاي پوستي ندارد و هيچ‌يك از اعضاي داخلي بدن را هم درگير نمي‌كند. به علاوه، اين بيماري به هيچ عنوان مسري نيست و از شخصي به شخص ديگر منتقل نمي‌شود.

اگزما چيست؟
 

در اگزما يک واکنش ازدياد حساسيتي (مشابه آلرژي) در پوست ايجاد مي‌شود که ايجاد‌کننده التهاب مزمن است. التهاب موجب مي‌شود پوست خارش‌دار و پوسته پوسته شود. تحريک مزمن پوست و خراشيدگي مي‌تواند پوست را ضخيم و ظاهر آن را براق کند. تماس با محرک‌هاي محيطي مانند خشکي پوست، تماس با آب، تغيير دما و استرس مي‌تواند علايم را بدتر کند.
«اگزماي تحريكي ‌تماسي» يكي از شايع‌ترين انواع اگزما است و ممكن است با ضخيم شدن پوست آن ناحيه و ايجاد ترك‌هاي كوچكي در آن منطقه نيز همراه شود. تقريبا 75 درصد از اگزماهاي تماسي از تماس با مواد تحريك‌كننده ناشي مي‌شود. اگزماهاي تماسي، انواع متعددي دارند و يكي از شايع‌ترين انواع‌شان هم همين نوع مورد بحث است: اگزماي خانم‌هاي خانه‌دار.

علايم و نشانه‌ها
 

آب، صابون، شوينده‌ها و ديگر مواد تحريك‌كننده موجب از بين رفتن رطوبت و چربي سطح پوست مي‌شوند. با از بين رفتن اين سطح چرب، دو اتفاق مي‌افتد؛ اول اينكه خود اين مواد تحريك‌كننده‌، فرصت پيدا مي‌كنند تا به لايه‌هاي عمقي‌تر پوست نفوذ كنند و آن را ملتهب سازند. دوم اينكه ديگر عواملي كه پيش از اين هم بر سطح پوست حاضر بودند اما توان تحريك و آزار پوست را نداشتند، حالا از آب گل‌آلود ماهي مي‌گيرند و فرصت مزاحمت پيدا مي‌كنند. مواد تحريك‌كننده آن‌قدر سريع سطح پوست را تخريب مي‌كنند كه به طور معمول پوست بدن حتي فرصت ترميم هم پيدا نمي‌كند.
البته تماس گاه‌به‌گاه با اين مواد، مشكل‌ساز نيست اما با استفاده مكرر از آنها، آثار تخريبي‌شان به مرور ظاهر مي‌شود. ابتدا پوست خشك مي‌شود، سپس پوسته پوسته مي‌شود و ترك مي‌خورد و به اين ترتيب به تدريج اگزما مراحل خود را طي مي‌كند. آن بخش از پوست دست كه بيشتر در معرض آب و تحريك‌كننده‌ها قرار مي‌گيرد، به خصوص قسمت‌هاي نازك‌تر پوست، بيشتر درگير التهاب مي‌شود. نوك انگشتان، ناحيه ميان انگشتان و نيز پشت دست از جمله همين نواحي آسيب‌پذير هستند. در موارد شديدتر حتي ممكن است كف دست هم درگير شود. اگر پوست اطراف ناخن‌ها به اگزما دچار شود، خود ناخن‌ها هم به احتمال زياد دچار تغيير شكل خواهند شد.

اگزماي خانم‌هاي خانه‌دار، اگزماي شغلي
 

آب، صابون، انواع پاك‌كننده‌ها، شوينده‌ها محلول‌هاي اسيدي و قليايي و حلال‌هاي آلي همگي مي‌توانند باعث تحريك شوند و پوست را به التهاب دچار كنند، به‌خصوص اگر وضعيت شغلي شخص طوري باشد كه او را مجبور كند روزانه چند نوبت، دست‌هايش را در معرض آب و اين مواد تحريك‌كننده قرار بدهد.
پس تعجبي ندارد اگر بگوييم كه اگزماي خانم‌هاي خانه‌دار فقط منحصر به خانم‌هاي خانه‌دار نيست بلكه نوعي اگزماي شغلي است اما نكته جالب در خصوص اگزما اين است كه بيشتر مبتلايانش به طور معمول يك زمينه آلرژي داخلي هم دارند يعني آسيب‌پذيريشان نسبت به مواد تحريك‌كننده خارجي، بيشتر از حد معمول است.

اصول درمان
 

• كاهش دفعات شستشو و تماس با آب و مواد شوينده
• استفاده از دستكش‌هاي پلاستيكي با پوشش داخلي از جنس نخ در هنگام شستشو
• استفاده از صابون‌هاي گليسيرين
• استفاده از نرم‌كننده‌ها و چرب كردن دست‌ها
• استفاده از آنتي‌هيستامين جهت كنترل خارش
فرد بايد ازهرچيزي که علايم را بدترمي کند، مانند مواد غذايي حساسيت‌زا و مواد محرک مانند پشم و مواد آرايشي در حد ممکن پرهيز کند. پوست خشک به طور معمول بيماري را بدتر مي‌کند. موقع شستشو يا حمام، تماس با آب را به حداقل برسانيد و صابون کمتري نسبت به حالت طبيعي مصرف کنيد. بعد از حمام بهتر است پوست با کرم‌هاي نرم‌کننده، زماني که هنوز پوست مرطوب است، چرب شود. تغيير دما و فشار عصبي ممکن است سبب تعريق و بدتر شدن بيماري شود.
درمان ضايعات شامل استفاده از مرطوب‌کنند‌ه‌هاي تسکين‌دهنده، صابون‌هاي ملايم، يا مرهم مرطوب مي‌باشد. محلول‌هاي ضد خارش ملايم يا کورتون موضعي(کم قدرت) ممکن است تسکيني براي ضايعات خفيف، در حال بهبود، يا خشک پوسته‌دار باشد.
نواحي مزمن ضخيم را مي‌توان با پمادها يا کرم‌هايي که حاوي ترکيبات تار، کورتون (با قدرت متوسط يا بالا) و اجزايي که پوست را نرم و مرطوب مي‌کنند، درمان کرد. کورتون سيستميک ممکن است در موارد شديد براي کاهش التهاب تجويز شوند. اگزما يک بيماري مزمن است ولي با درمان و اجتناب از مواد محرک قابل پيشگيري است.
عوارض اگزما به ويژه در خانم‌هاي خانه‌دار شامل عفونت باکتريايي ثانويه پوست و تشکيل بافت جوشگاهي دايمي است.
منبع:http://www.salamat.com