سكته‌ مغزي‌


 





 

اطلاعات‌ اوليه‌
 

شرح بيماري
 

سكته‌ مغزي‌ عبارت‌ است‌ از كاهش‌ ناگهاني‌ خونرساني‌ به‌ بخشي‌ از مغز كه‌ طوري‌ به‌ آن‌ ناحيه‌ آسيب‌ مي‌زند كه‌ نمي‌تواند به‌ طور طبيعي‌ داراي‌ كاركرد باشد. غالباً بزرگسالان‌ بالاي‌ 60 سال‌ مبتلا مي‌شوند.

علايم‌ شايع‌
 

بسته‌ به‌ محل‌ آسيب‌ مغزي‌ علايم‌ زير ممكن‌ است‌ وجود داشته‌ باشند:
سنگيني‌ ناگهاني‌ در اندام‌ يا كرختي‌ و ناتواني‌ در كنترل‌ عضلات‌
عدم‌ توانايي‌ حركت‌ دادن‌ بخشي‌ از بدن‌
كاهش‌ هوشياري‌ / منگي‌
عدم‌ توانايي‌ تكلم‌
سردرد
اختلالات‌ بينايي‌
گيجي‌
بي‌اختياري‌ مدفوع‌ يا ادرار

علل‌
 

معمولاً تصلب‌ شرايين‌ (آترواسكلروز) يا فشار خون‌ بالا. اين‌ موارد ممكن‌ است‌ منجر به‌ موارد زير گردد:
ترومبوز كه‌ در آن‌ جريان‌ خون‌ در اثر تنگي‌ يا بسته‌ شدن‌ يك‌ شريان‌ مسدود مي‌گردد.
آمبولي‌ كه‌ در آن‌ بخش‌ كوچكي‌ از رسوب‌ چربي‌ يا يك‌ لخته‌ خوني‌ كوچك‌ از يك‌ رگ‌ مبتلا يا قلب‌ به‌ مغز مي‌رود.
خونريزي‌ مغزي‌ كه‌ در آن‌ يك‌ رگ‌ خوني‌ مغز پاره‌ شده‌، به‌ بافت‌ مغزي‌ اطراف‌ خود خونريزي‌ مي‌كند.
پارگي‌ آنوريسم‌ يك‌ شريان‌ كوچك‌ مغز

عوامل تشديد كننده بيماري
 

سيگار كشيدن‌
چاقي‌
رژيم‌ غذايي‌ پرچربي‌ يا پر نمك‌
سن‌ بيش‌ از 60 سال‌
فشار خون‌ بالا
ديابت‌ شيرين‌
بيماري‌ شريان‌ كرونر
سابقه‌ حملات‌ گذراي‌ ايسكميك‌
سابقه‌ خانوادگي‌ سكته‌ مغزي‌
سوء مصرف‌ الكل‌
فيبريلاسيون‌ دهليزي‌ (نوعي‌ ضربان‌ قلب‌ نامنظم‌)

پيشگيري‌
 

به‌ طور منظم‌ ورزش‌ كنيد.
از رژيم‌ غذايي‌ كم‌چربي‌ استفاده‌ كنيد.
سيگار نكشيد.
كنترل‌ طبي‌ هرگونه‌ اختلال‌ مزمن‌ (مثل‌ ديابت‌ شيرين‌)
فشار خون‌ خود را مرتب‌ كنترل‌ كنيد. اگر بالا باشد، به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ كنيد.
در مورد مصرف‌ روزانه‌ آسپيرين‌، از توصيه‌هاي‌ پزشكي‌ بهره‌مند شويد. مطالعات‌ حاكي‌ از آن‌ هستند كه‌ اين‌ امر ممكن‌ است‌ چنان‌ بر لخته‌ شدن‌ تأثير كند كه‌ احتمال‌ ترومبوز يا آمبولي‌ مغزي‌ را كاهش‌ دهد (در سكته‌ خونريزي‌ دهنده‌ مؤثر نيست‌ و ممكن‌ است‌ خطرناك‌ باشد).
اگر دچار انسداد شريان‌ كاروتيد باشيد، جراحي‌ مي‌تواند احتمال‌ سكته‌ مغزي‌ در آينده‌ را كاهش‌ دهد.

عواقب‌ مورد انتظار
 

سكته‌ مغزي‌ در 23 موارد باعث‌ مرگ‌، آسيب‌ پايدار يا ناتواني‌ مي‌شود. در بقيه‌ موارد، امكان‌ بهبود كامل‌ بدون‌ ناتواني‌ درازمدت‌ وجود دارد.
يك‌ سكته‌ مغزي‌ خفيف‌ ممكن‌ است‌ نشانه‌اي‌ زودهنگام‌ از حملات‌ شديدتر باشد. ناتواني‌ نسبي‌ در افرادي‌ كه‌ از سكته‌ مغزي‌ نجات‌ مي‌يابند، ممكن‌ است‌ ماه‌ها طول‌ بكشد.

عوارض‌ احتمالي‌
 

پنوموني‌ (ذات‌الريه‌)
افسردگي‌
زخم‌ فشاري‌ حاصل‌ از استراحت‌ طولاني‌ در بستر
فلج‌ يا ناتواني‌ پايدار

درمان‌
 

اصول‌ كلي‌
 

بيمارستان‌ها برنامه‌هاي‌ مداخله‌اي‌ زودهنگام‌ دارند. اگر دچار علايم‌ سكته‌ مغزي‌ شويد، فوراً به‌ نزديك‌ترين‌ بيمارستان‌ محل‌ زندگي‌ خود برويد.
آزمون‌هاي‌ تشخيصي‌ مي‌توانند شامل‌ بررسي‌هاي‌ آزمايشگاهي‌ مايع‌ نخاع‌ و خون‌، نوار قلب‌، اكوكارديوگرافي‌، سونوگرافي‌، آنژيوگرافي‌، سي‌تي‌اسكن‌ و راديوگرافي‌ سر باشند.
ممكن‌ است‌ بستري‌ شدن‌ در بيمارستان‌ براي‌ مراقبت‌ حاد (با پايش‌ دقيق‌ كاركرد قلب‌ و ريه‌، غلظت‌ الكتروليت‌ها و مايعات‌) لازم‌ باشد.
جراحي‌ (گاهي‌ اوقات‌) براي‌ برداشتن‌ لخته‌ يك‌ شريان‌ مغز ممكن‌ است‌ لازم‌ باشد.
در بعضي‌ انواع‌ سكته‌ مغزي‌ از داروهاي‌ حل‌كننده‌ لخته‌ خون‌ استفاده‌ مي‌شود.
ممكن‌ است‌ (گاهي‌) مراقبت‌ پرستاري‌ در خانه‌ لازم‌ باشد.
ممكن‌ است‌ فيزيوتراپي‌، كاردرماني‌ و گفتاردرماني‌ لازم‌ باشد.

داروها
 

داروهاي‌ ضد انعقادي‌ براي‌ كاهش‌ احتمال‌ تشكيل‌ لخته‌
داروهاي‌ ضد پرفشاري‌ خون‌ در صورت‌ ابتلا به‌ فشار خون‌ بالا

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
 

اگر كنترل‌ عضلاني‌ شما از دست‌ رفته‌ باشد، درمان‌ به‌ شما كمك‌ خواهد كرد تا ياد بگيريد براي‌ به‌ دست‌ آوردن‌ مجدد مهارت‌هاي‌ پايه‌ مثل‌ خوردن‌، لباس‌ پوشيدن‌ و توالت‌ رفتن‌ از اندام‌هاي‌ آسيب‌ ديده‌ خود استفاده‌ كنيد.
پس‌ از يك‌ سكته‌ مغزي‌، تعبيه‌ سطوح‌ شيب‌دار به‌ جاي‌ پله‌ در ورودي‌هاي‌ منزل‌ و نيز دستگيره‌ در كنار وان‌ حمام‌ و دستشويي‌ها را مدنظر قرار دهيد.

رژيم‌ غذايي‌
 

در ابتدا ممكن‌ است‌ تغذيه‌ با استفاده‌ از لوله‌ معده‌ ضرورت‌ يابد و سپس‌ بتوانيد از غذاهاي‌ صاف‌ شده‌، و يا معمولي‌ استفاده‌ كنيد. غذايي‌ را بخوريد كه‌ كم‌ نمك‌ و كم‌چربي‌ باشد.

درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
 

اگر شما يا يكي‌ از اعضاي‌ خانواده‌تان‌ علايم‌ سكته‌ مغزي‌ را داشته‌ باشيد يا آنها را در فردي‌ ديگر مشاهده‌ كنيد. اين‌، يك‌ اورژانس‌ است‌!
اگر در طول‌ درمان‌ موارد زير رخ‌ مي‌دهند: ـ تب‌ ـ زخم‌هاي‌ فشاري‌ ـ بدتر شدن‌ علايم‌
منبع:www.irteb.com