كتامين؛ قاتل حافظه

گاه به گاه نام‌هاي جديدي شنيده مي‌شود كه فهرست داروهاي محرك و مخدر را بيشتر مي‌كند؛ داروهايي صنعتي كه تخريب جسماني بدن را هم به همراه دارد، تخريبي كه به هيچ وجه قابل‌جبران نيست.
چندي است از ماده‌اي به نام كتامين يا هرويين توهم‌زا در ميان چنين موادي ياد مي‌شود. كتامين دارويي است كه در بيهوشي‌ها و توسط متخصصان علم پزشكي استفاده مي‌شود اما در آسياي شرقي از آن به‌عنوان محركي در ميهماني‌ها و كلوپ‌ها استفاده مي‌شود. دكتر سعيد كريمي، عضو هيات علمي دانشگاه بهزيستي و توان‌بخشي، سال‌هاست كه تحقيقات و مطالعات گسترده‌اي روي مخدرها دارد. او معتقد است سوءاستفاده از داروها، علم را به بيراهه مي‌كشد و خدمات ارزشمند انسان‌ها را، گاه از بين مي‌برد. در ادامه گفتگوی ما با ایشان را بخوانید.

كتامين به‌ عنوان دارو چه استفاده‌اي در درمان‌هاي پزشكي دارد؟
 

كتامين يكي از انواع داروهاي بيهوشي است. در حقيقت دارويي است كه بيمار را در حالت بيدار‌باش نگه مي‌دارد. اين دارو به شكل آمپول‌هاي 50 ميلي‌گرمي موجود است و وريدي و عضلاني براي بيهوشي‌هاي كم‌عمق مورد استفاده قرار مي‌گيرد. افرادي كه براي جراحي بيهوش شده‌اند با اثرات اين دارو به خوبي آشنا هستند؛ حالتي است بين هوشياري و بيهوشي كه فرد ميان زمين و هواست. صداي اطرافيان را مي‌شنود و آنها را مي‌بيند اما خيلي توان حركت و گفتار ندارد. به نوعي بيمار رام و كرخت است. فرامين را گوش مي‌دهد اما آنقدر به هوش نيست كه بتواند راه برود. اگر پزشك به او بگويد دستت را تكان بده يا چشمانت را باز كن، مي‌تواند اين كارها را انجام دهد. البته كتامين بخشي از داروهاي بيهوشي است كه استفاده مي‌شود و معمولا داروهاي بيهوشي تركيبي از چند دارواست. اطلاعات تكميلي را متخصصان بيهوشي بهتر مي‌دانند اما اين دارو عوارض قلبي و تنفسي براي فرد به همراه دارد.

كتامين به‌عنوان يك مخدر چه تاثيري بر بدن انسان دارد؟
 

كتامين در حقيقت يك محرك است و حالت تخديري براي فرد ايجاد نمي‌كند. اين دارو به شدت وابستگي مي‌آورد و مي‌تواند عوارض خطرناكي براي افرادي كه ناآگاهانه و ناخودآگاه از آن استفاده مي‌كند به همراه داشته باشد. كتامين حالت تصعيدي دارد و با تنفس اثر مي‌كند، چيزي شبيه به اتر هر چند كه آن را به شكل تزريقي هم مورد سوءاستفاده قرار مي‌دهند. فرد با استشمام اين ماده از خود بيخود مي‌شود و يك دوره زماني دچار فراموشي مي‌شود. به عنوان نمونه در ميهماني‌ها، دستمالي به فرد داده مي‌شود كه بو كند يا صورتش را خشك كند. اگر اين دستمال آغشته به كتامين باشد، فرد به حالتي شبيه به افراد پس از عمل جراحي فرو‌مي‌رود. به نوعي كرختي و سستي دچار مي‌شود كه در مقابل هيچ رفتاري، واكنش نشان نمي‌دهد و تلاشي براي رهايي نمي‌كند. بعد از آنكه اثر دارو هم از بين رفت هيچ‌چيز به خاطر نمي‌آورد. نه افراد را مي‌شناسد و نه مي‌داند چه بلايي بر سرش آمده است.

سوءمصرف كتامين تا به حال چه جرائمي را در كشور رقم زده است؟
 

متاسفانه در ايران از كتامين براي سوءاستفاده‌هاي جنسي استفاده مي‌كنند. افراد در محيط‌هاي بسته، مانند ميهماني‌ها، يا خودروي افراد غريبه اين ماده را ناخواسته بو مي‌كنند كه عواقبي ناخوشايند براي آنها به همراه دارد. در كشورهاي ديگر، اين دارو بيشتر ابزاري است براي اخذ اطلاعات! بدون آنكه نيازي به درگيري و كتك‌كاري باشد، فرد چنان از خود بي‌خود است كه مي‌تواند حتي شماره رمز حساب بانكي‌اش را تاييد يا نفي كند. اثرات اين دارو‌ با توجه به شرايط جسمي هر فرد متفاوت است. من بيماري داشتم كه مي‌گفت حين عمل جراحي، به سقف چسبيده بود و مراحل جراحي را مي‌ديد. عوام و افراد ناآگاه شايد اين را به جدايي جسم و روح تعبير كنند اما اين از اثرات كتامين است و نوعي اختلال در حافظه محسوب مي‌شود. كتامين پيش از آنكه به عنوان يك محرك مورد نگراني جامعه قرار بگيرد،‌ بايد نگران سوءاستفاده‌هاي اينچنين از آن بود. اين كار تنها با اطلاع‌رساني صحيح و دقيق امكان دارد. فرزندان ما بايد بدانند كه از چه راه‌هايي ممكن است دچار چنين مشكلات و معضلاتي شوند.

اين حالت و بي‌خبري و بي‌اطلاعي چقدر ادامه دارد؟ ممكن است فرد براي يك روز در اين حالت باقي بماند؟
 

اين موضوع به دوز دارو بستگي دارد. دوز بالاي كتامين مي‌تواند باعث ايست قلبي و مرگ شود. اما دوزهاي پايين تا كمتر از يك ساعت و حتي حدود يك ربع، كرختي و فراموشي را به همراه دارد. مهم‌ترين مشكل فراموشي است و ممكن است فرد تا مدت‌ها متوجه نشود چه مسايلي براي او پيش آمده است. اين دارو حتي به شكل خوراكي هم مصرف مي‌‌‌شود. اگر اخبار حوادث را مطالعه كنيد ‌با مواردي مواجه مي‌شويد كه مي‌تواند نتيجه مصرف ناآگاهانه چنين موادي باشد. اينكه گفته مي‌شود كه راننده‌اي را با خوراندن آبميوه بيهوش و خودرويش را به سرقت برده‌اند نتيجه خوراندن كتامين است. اخيرا مواردي هم مشاهده شده كه كتامين را با اسيد، نوعي حشيش، مخلوط و به شكل استنشاقي در ميهماني‌ها مصرف مي‌كنند.

بي‌شك داروخانه‌ها چنين دارويي را در اختيار هر فردي قرار نمي‌دهند. چطور ماده‌اي چون كتامين كه مصرفي صرفا دارويي دارد، به عنوان محرك در جامعه مطرح و مورد سوءاستفاده قرار گرفت؟
 

كتامين جزو داروهاي دانشگاهي است و به هيچ‌وجه در داروخانه‌ها به فروش نمي‌رسد اما متاسفانه به شكل قاچاق و در ناصرخسرو موجود است. فردي که كمي از اثرات اين دارو آگاهي داشته باشد، مي‌تواند آن را به شكل قاچاق تهيه و استفاده كند. اين‌گونه مصرف‌ها، سوءاستفاده از علم است. در غرب كشور مايعي به اسب‌ها داده مي‌شود كه تحمل سختي راه و سرما را براي قاچاق كالا داشته باشند. اين مايع شكلي از شيشه است كه تهيه آن بسيار راحت است و به لابراتوار مجهزي احتياج ندارد. متاسفانه حتي فيلم آموزشي شكل و نحوه ساخت انواع مخدر در سايت‌هاي اينترنتي موجود است و خود من آنها را براي دانشجويان‌ام برده‌ام. داروهاي زيادي وجود دارد كه داراي قابليت تبديل هستند و مي‌توان از آنها به شكلي نادرست استفاده كرد. كتامين داروست و ساخته دست بشر پس ماده‌اي صنعتي محسوب مي‌شود. مصرف نادرست آن بي‌شك مي‌تواند عوارض و مشكلاتي را به همراه بياورد.
منبع:www.salamat.com
/ع