پرستار كودك همان كارگر منزل است ؟


 

نويسنده: پريسا اصولي




 

نگاهي به مراكزي كه هم زمان نظافتچي و پرستار كودك به منازل اعزام مي كنند!
 

اگر نگاهي به صفحه هاي نيازمندي روزنامه ها بيندازيد، با جمله هايي مانند «اعزام نظافتچي تمام وقت به منازل و پرستار كودك در اسرع وقت» زياد روبه رو مي شويد، اما سؤال اين جاست كه آيا خدماتي كه اين دو ارائه مي دهند، يكسان است ؟
مدتي پيش بود كه روابط عمومي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي اعلام كرد كه در مورد صدور مجوز رسمي براي فعاليت مؤسسه هاي خدماتي كه براي نگهداري از كودك، پرستار اعزام مي كنند، هيچ گونه دخالتي ندارد و ذكر «اخذ مجوز از وزارت بهداشت» در آگهي هاي تبليغاتي اين مؤسسه ها مورد تأييد اين وزارتخانه نيست.

قانوني نيستند
 

مدير كل دفتر امور كودكان و نوجوانان سازمان بهزيستي معتقد است : «سازمان بهزيستي فقط متولي صدور مجوز براي فعاليت مؤسسه هاي خيريه و مراكز مربوط به ماده 26 است كه شامل صدور پروانه فعاليت براي متقاضيان تأسيس مهدكودك، شيرخوارگاه، خانه كودكان بي سرپرست، مركز نگهداري كودكان خياباني، خانه سلامت دختران و زنان، كلينيك مددكاري اجتماعي، اورژانس خدمات اجتماعي، مركز مشاوره اجتماعي، مركز مشاوره ژنتيك، مركز توان بخشي روزانه و شبانه روزي معلولان، سالمندان و بيماران رواني مزمن، مركز بازتواني معتادان و مراكز حرفه آموزي معلولان است.»
اين گزارش حكايت از آن دارد كه تعدادي از مؤسسه هاي خدماتي اعزام پرستار براي نگهداي از كودك با وجود درج عبارت «داراي مجوز رسمي از وزارت بهداشت و سازمان بهزيستي»، داراي هيچ گونه وجاهت قانوني و رسمي نبوده وتنها هدفشان جلب اعتماد مردم و مشتري است و چون رسمي و قانوني نيستند، نظارتي هم بر نيروهايي كه توسط آن ها اعزام مي شوند، نبوده و مسؤوليت ارائه خدمات آن ها را نيز به عهده نمي گيرند.
والديني كه هر دو شاغلند، مستأصل مي مانند كه به كدام مؤسسه مراجعه كنند كه تحت نظارت مرجع و نهاد رسمي و قانوني باشد تا امنيت كودكشان تضمين شود. از طرفي، بيش تر افرادي كه متقاضي كار در اين مؤسسه ها هستند، تحصيلات بالاتر از ديپلم ندارند و بعضي نيز درگيرمشكلات خانوادگي و اختلال هاي فردي هستند كه اين امر مانع برقراري ارتباط عاطفي، سازنده و مفيد در مواجهه با كودك مي شود.

تخصص ندارند
 

دكتر «سيد محمدحسين جوادي »، افسردگي، كم حوصلگي، عصبانيت و خشونت را از مهم ترين ويژگي هاي بارز اين افراد مي داند و مي گويد : «از سوي د يگر، به دليل طي نكردن دوره هاي آموزشي و نداشتن تجربه كافي براي نگهداري از كودك در نحوه تغذيه و دقت در نحوه خوراندن داروهاي مصرفي به كودك، رعايت نكردن برخي مسائل ساده بهداشتي نظير شست و شوي دست ها و حمام كردن كودك يا پيشگيري ازعواملي كه منجر به آسيب صدمه كودكان مي شود، با مشكل مواجه اند.»
اين در حالي است كه كارشناسان تربيتي كودك، نقش فرهنگ و مذهب در مراقبت از كودك را بسيار مهم مي دانند و معتقدند سلامت رواني و اجتماعي پرستاران نقش مهمي در پذيرش آن ها از سوي كودك دارد.
هم چنين آشنايي با نحوه مواجعه با مقاطع سني كودك كه شامل دوران نوزادي، نوپايي (يك تا سه سالگي)، خردسالي (سه تا شش سالگي) و نوباوگي (شش تا 12 سالگي) است كه هر دوره ترتيب خاص خود را دارد و اطلاعات دراين زمينه ازاهميت بالايي برخوردار است، اما متأسفانه بيش تر شاغلين اين كارفاقد چنين اطلاعاتي هستند.

بدون تضمين امنيتي
 

جاي بسي تأسف است كه براي استخدام نيرو براي آرايش ناخن خانم ها در سالن هاي زيبايي، فرد بايد از شرايط ويژه اي نظير تحصيلات بالا، روابط عمومي قوي، ظاهري آراسته و تأييد سلامت جسماني از وزارت بهداشت برخوردار باشد، ولي در استخدام پرستار كودك كه شغلي به مراتب حساس تر و سرنوشت ساز براي كودك است، هيچ چهارچوب و ضابطه خاصي وجود ندارد.
هم چنين قراردادهايي كه براي اعزام پرستار كودك با متقاضيان منعقد مي شود، داراي هيچ گونه تضمين امنيتي براي كودك نبوده و بيش تر مؤسسه هاي فعال در اين زمينه تنها با داشتن شماره ثبت، بر وجاهت قانوني و رسمي خود صحه گذاشته و بيش تر نيروهاي خود را با قراردادهاي سه ماهه (89 روزه) براي آن كه ملزم به بيمه كردن نباشند، استخدام مي كنند. اين امر جا به جا شدن پي در پي پرستاران را به دنبال داشته و هيچ گاه اين فرصت براي پرستار فراهم نمي شود كه با گذشت زمان و انجام كار، داراي تجربه كافي شود يا از جايگاه واعتبار خاصي برخوردار شود.

مراقب باشيد
 

از طرف ديگر، بحث امنيت كودك مطرح است كه گروهي از افراد متقاضي اين كار با اهداف غير انساني وارد اين شغل شده و پس از گذشت مدت كوتاهي، در شرايطي كه اعتماد والدين را به خود جلب مي كنند، در فرصتي مناسب دست به كودك ربايي يا سرقت اموال مي زنند ؛ همان گونه كه هر روز در اخبار صفحه هاي حوادث مطبوعات، خبر تشكيل پرونده هاي كودك ربايي در دادسراها را مي خوانيم. اين امر ضرورت نظارت بر اين مؤسسه را دو چندان مي كند.
اين مقام مسؤول خاطر نشان مي كند: « در حال حاضر، شمار مراكزي كه بدون مجوز و بدون هزينه تحت عنوان پرستار، خدمات پرستاري ارائه مي دهند، به شكل نگران كننده اي در حال افزايش است و گاه افراد متقلب نه تنها بهيار و كمک بهيار نيستند، بلكه افراد شروري هستند كه بدون داشتن هيچ آشنايي با كوچك ترين اصول حرفه پرستاري، به عنوان پرستار كودك به منازل مي روند و اقدام به تهديد، دزدي و در موارد خطيرتر قتل مي كنند. بنابراين ادامه فعاليت مراكز غير رسمي، عواقبي را هم براي بيمار چه از نظر سلامت و چه از نظر مالي در بر خواهد داشت. به همين دليل به هموطنان توصيه مي شود كه هنگام انتخاب پرستار كودك حتما از مجوزدار بودن آن مركز مطمئن شوند و بهتر است از افراد آشنا و دوره ديده در اين زمينه استفاده كنند.»
منبع: نشريه تخصي کودکياري شهرزاد، شماره 13
ae