5 دشمن باروري


 

نويسنده:دکتر آزيتا صفارزاده*




 
بيش از 15 درصد زنان در زماني در طول زندگي براي باردار شدن، دچار مشكلاتي مي‌شوند. باردار نشدن زماني يك مشكل خوانده مي‌شود، كه فرد بعد از يك سال تلاش، همچنان ناكام مانده باشد. از آنجا كه مشكلات باروري گريبانگير بيش از 3/7 ميليون زوج آمريكايي شده و در ساير نقاط جهان نيز اين مشکل تا همين حدود شايع است، همه ساله تحقيقات وسيعي پيرامون اثرات شيوه‌ زندگي و رژيم غذايي بر اين عارضه انجام مي‌شود.
در حدود يك سوم از مشكلات باروري گزارش شده، اشكال از جانب مرد است. يك سوم از جانب زن و يك سوم باقي مانده از سوي هر دو زوج است. مشكلات مردان معمولا به تعداد اسپرم‌هاي سالم مربوط مي‌شود ولي مشكلات زنان مي‌تواند ناشي از چند عامل مختلف باشد: مشكلات ساختاري رحم، لوله‌هاي فالوپ مسدود شده و در اغلب موارد تخمك‌هاي ناسالم. رژيم‌هاي غذايي و شيوه زندگي هم مي‌توانند عامل به وجود آورنده اين مشكلات باشد. در اينجا به چند مورد از اين موارد اشاره مي‌كنيم.

اضافه ‌وزن
 

وزن زنان مي‌تواند قدرت باروري آنان را تحت تاثير قرار دهد. در حقيقت، طبق تحقيقات انجمن پزشكي توليد مثل آمريكا، 12 درصد ناباروري‌ها ناشي از نامتعادل و نامناسب بودن وزن افراد است. ميزان كم چربي بدن مقدار هورمون استروژن را به قدري كاهش مي‌دهد كه قدرت باروري را از بين مي‌برد. همين‌طور زياد بودن چربي بدن ميزان هورمون استروژن را افزايش مي‌دهد كه در اين حال اين هورمون مثل قرص‌هاي ضدبارداري عمل كرده و تخمك‌گذاري را متوقف مي‌كند. همچنين چاقي، باعث مي‌شود تا درمان‌هاي موجود كارساز نباشند. تنها زنان نيستند كه با اضافه وزن قدرت باروري را از دست مي‌دهند. مطالعات مختلف نشان مي‌دهند كه اضافه وزن مردان توليد اسپرم‌هاي ناسالم را افزايش مي‌دهد. تعدادي از محققان توصيه مي‌كنند كه مردان براي حفظ قدرت باروري، بايد مقدار فراواني سبزيجات و ميوه‌هاي تازه مصرف كنند. اين مواد با فراهم كردن آنتي اكسيدان‌، از آسيب ديدن اسپرم‌ها جلوگيري مي‌كنند ولي در كل، تحقيقات نتايج مختلف و متفاوتي ارايه كرده‌اند.

سندرم تخمدان پلي‌کيستيك
 

اين بيماري ناشي از عملكرد غيرطبيعي غدد درون ريز بدن است كه اغلب تخمك‌گذاري را دچار مشكل مي‌كند. در زناني كه به اين اختلال گرفتارند، ميزان هورمون‌هاي جنسي و هورمون انسولين نامتعادل است و توليد تخمك و چرخه‌ قاعدگي اغلب دچار مشكل مي‌شوند. علاوه بر نازايي، اين اختلال خطر ابتلا به ديابت، بيماري‌هاي قلبي و انواعي از سرطان‌ها را افزايش مي‌دهد. خوشبختانه، كاهش وزن فقط به ميزان 5 درصد براي طبيعي شدن سطح هورمون‌ها در بدن و بازگشت قدرت باروري كافي است. فعاليت‌هاي فيزيكي منظم نيز اثر به سزايي دارند. همين‌طور رژيم غذايي حاوي فيبر نيز مهم است.

كم خوني
 

كمبود سلول‌هاي خوني سالم ناشي از كمبود آهن، كمبود ويتامين 12B و كمبود فولات، با ناباروري رابطه‌ مستقيم دارد. تحقيقات بيشتري در اين زمينه لازم است ولي مي‌توان گفت كه زنان مي‌توانند با رژيم غذايي سالم، از بروز بسياري از انواع كم خوني‌ها پيشگيري كنند. براي پيشگيري از كمبود فولات مقدار فراواني سبزيجات و حبوبات مصرف كنيد. اگر از محصولات حيواني استفاده نمي‌كنيد (ازجمله لبنيات)، از غذاهاي غني شده و مكمل‌هاي غذايي براي دريافت ميزان كافي ويتامين12 B استفاده كنيد.

رژيم غذايي ناسالم
 

عادت‌هاي غذايي متعادل و سالم مي‌تواند به قدرت باروري كمك كند. در يك مطالعه‌ وسيع، بيش از 17000 پرستار گزارش دادند زناني كه رژيم‌هاي غذايي مناسب دارند، حدود 66 درصد كمتر به اختلالات باروري و تخمك‌گذاري دچار مي‌شوند. زنان مورد مطالعه در اين تحقيق رژيم غذايي سرشار از چربي‌هاي اشباع نشده (اين چربي در روغن زيتون و آجيل يافت مي‌شود) و پروتئين‌هاي گياهي و چربي‌هاي ترانس بسيار كم داشتند. اين نوع عادت‌هاي غذايي باعث مي‌شوند كه ميزان انسولين به طور طبيعي به حد معمولي برسد و اين امر باعث مهيا شدن آنتي اكسيدان‌‌هاي ضروري مي‌شود.

استعمال دخانيات
 

استعمال دخانيات، قدرت باروري را هم در مردان و هم در زنان تهديد مي‌كند. تنباكو در زنان خطر به وجود آمدن جهش‌هاي ژنتيكي را در تخمك افزايش مي‌دهد. علاوه بر اين در مردان باعث توليد اسپرم‌هاي ناسالم، كاهش ميزان توليد اسپرم و اختلال در قدرت حركتي اسپرم‌ها مي‌شود. همچنين نيكوتين و ساير مواد شيميايي، تخمك‌گذاري را با كاستن از ميزان ترشح استروژن دچار مشكل مي‌كنند. بايد توجه داشت كه نتايج بسياري از اين تحقيقات تنها رابطه‌ بين شيوه‌ زندگي و بيماري‌ها را مشخص مي‌كنند، و در بيان علت وقوع اين پديده‌ها ناتوان‌اند.

پي نوشت ها :
 

* متخصص زنان

منبع:http://www.salamat.com