عادت دادن کودکان به ميان وعده
عادت دادن کودکان به ميان وعده
به دليل شکل‌گيري عادات غذايي در سنين پايين، از همين زمان بايد مواد غذايي سالم در اختيار کودک قرار داد و به تامين مواد مغذي مورد نياز او از طريق وعده‌هاي اصلي و ميان وعده‌هاي غذايي توجه کرد. استفاده از يک ميان وعده با ارزش غذايي مناسب مانند شير، ميوه، خرما.... در برنامه غذايي کودک موجب رشد جسمي‌و مغزي او مي‌شود. در حالي که مصرف تنقلات غذايي کم ارزش به عنوان ميان وعده موجب کاهش دريافت مواد مغذي مورد نياز کودک از جمله پروتئين، ويتامين و املاح شده و زمينه را براي تاخير رشد کودک مساعد مي‌کند.
از سوي ديگر، مصرف تنقلات تجارتي کم ارزش به دليل زيادي نمک، چربي و شکر زمينه‌ساز بروز بيماري‌هاي مزمن (قلبي‌عروقي، چاقي و...) در دوران بزرگسالي است. به علاوه، اين گونه تنقلات حاوي افزودني‌هاي رنگي، نگه‌دارنده‌ها و طعم دهنده‌هاي مصنوعي است که مصرف بي‌رويه آنان موجب پرتحرکي کودکان مي‌شود.
متاسفانه تغيير الگوي مصرف مواد غذايي در طول دهه‌هاي اخير موجب جايگزيني تنقلات غذايي کم ارزش با ميان وعده‌هاي غذايي مناسب و با ارزش شده است. احياي فرهنگ‌سازي غذاهاي سنتي و به ويژه مصرف ميان وعده‌هاي مغذي مانند خرما و کشمش مي‌تواند موجب اصلاح عادات غذايي کودکان شود. ميان وعده‌هاي غذايي مانند نان و پنير، خرما، شير، بيسکوييت، سيب، توت خشک، پرتقال، براي تغذيه کودکان مناسب هستند.
نقش ميان وعده غذايي
از آنجايي که معده کودک کوچک است ولي نياز او به انرژي زياد است. با خوردن سه وعده اصلي غذا نيازهايش تامين نمي‌شود. بايد به ياد داشت که ميان وعده تنها سهم کوچکي در تامين نيازهاي غذايي کودک دارد و هيچ‌گاه جاي وعده اصلي را نخواهد گرفت.بنابراين ميان وعده‌ها بايد بين وعده‌هاي اصلي به کودک داده شود. به طوري که دو تا سه ساعت با وعده اصلي غذايي فاصله داشته باشد. ساعت 7 صبح: صبحانه، ساعت 10 صبح: ميان وعده ، ساعت 30/12: ناهار، ساعت 3 بعدازظهر: ميان وعده، ساعت 6 عصر: شام، پيش از خواب: ميان وعده.
ميان‌وعده‌هايي مانند شير پاستوريزه يا جوشيده شده، نان و پنير، خرما، بيسکوييت، کيک، ميوه، خشکبار مانند : بادام، گردو، پسته، کشمش، نخودچي، برگه‌ها، توت‌خشک و... براي تغذيه کودکان مناسب است.
از دادن مواد غذايي چرب، شور، شيرين، مانند پفک، چيپس، يخمک و ساير تنقلات کم ارزش غذايي بايد جدا خودداري شود، چون خوردن اين مواد غذايي اشتهاي کودک را کم کرده و موجب مي‌شود تا نتواند غذاي اصلي خود را بخورد.
تنقلاتي مانند چيپس و پفک علاوه بر کاهش اشتها، ذايقه کودک را به طعم شور عادت مي‌دهد و احتمال به وجود آوردن مشکلات تغذيه‌اي کودک در سنين بزرگسالي به ويژه پرفشاري خون بيشتر مي‌شود. خوردن شکلات نيز درکودکان در حد متوسط مجاز است زيرا ذايقه کودک را به خوردن شيريني عادت مي‌دهد. همچنين مصرف غذاهاي چرب و شيرين سبب پوسيدگي دندان‌ها و بروز چاقي در سنين بالاتر مي‌شود. مصرف بي‌رويه نوشابه نيز به خصوص همراه با غذا علاوه بر سيري کاذب، جذب مواد مغذي مانند کلسيم را مختل مي‌کند.
بهترين ميان‌وعده‌ها
• به جاي مصرف بي‌رويه چيپس، پفک، غذاهاي آماده، شيريني‌ها، نوشابه، شکلات بايد از انواع غلات بوداده مانند برنجک، ذرت بو داده، گندم برشته و... که تنقلات با ارزشي هستند، استفاده شود.
• انواع بيسکوييت ساده و سبوس‌دار حتي‌الامکان بدون کرم، کيک، کلوچه‌هاي خانگي که در تهيه آنها از مواد غذايي با ارزش استفاده شده، اگر به صورت ميان وعده مصرف شوند، بخشي از انرژي مورد نياز روزانه را تامين مي‌کنند.
• استفاده از حبوبات بو داده و برشته مانند عدس برشته شده و نخودچي، انواع مغزها (گردو، فندق، و...)مي‌تواند بخشي از پروتئين مورد نياز روزانه را تامين کند (در تهيه آنها نمک به کار برده نشده باشد).
• مصرف شير همراه با بيسکوييت، کيک يا کلوچه يک ميان وعده مناسب براي کودکان است.
• ميوه‌ها ميان وعده‌هاي مناسبي هستند و بايد کودکان را تشويق کرد که در فواصل وعده‌هاي اصلي از ميوه‌ها استفاده کنند.
• انواع ميوه‌هاي خشک مانند خرما، توت، برگه‌ها و قيسي و انجير مي‌توانند براي ميان وعده مناسب باشند.
• کودکان مي‌توانند انواع ساندويچ را با سبزي‌هاي گوناگون به عنوان ميان وعده مصرف کنند. براي مثال، نان و پنير و سبزي، نان و پنير و گوجه فرنگي، نان و پنير و خيار، نان و تخم مرغ و گوجه فرنگي و...
• آب‌ميوه‌هاي طبيعي نسبت به آب‌ميوه‌هاي صنعتي ارجحيت دارند و اين گروه اغلب تنها حاوي شکر، آب و اسانس است.
• سالاد انواع سبزي‌ها نيز به همراه يک يا دو قاشق ماست خنک مي‌تواند به عنوان ميان وعده کودک انتخاب شود.
• دوغ يک نوشيدني سالم است و مي‌تواند جايگزيني مناسب براي نوشابه‌هاي صنعتي در برنامه غذايي کودک باشد.
6 نکته ميان‌وعده‌اي
1) ميان‌وعده‌ها بايد از ميان چهار گروه اصلي غذايي(گروه شير و لبنيات، گروه نان و غلات، گروه گوشت، حبوبات و تخم مرغ، مغزها و گردو، ميوه و سبزي) انتخاب شوند که اين امر خود موجب تامين بخشي از نيازهاي تغذيه‌اي کودک و ايجاد تنوع و تعادل در رژيم غذايي او مي‌شود.
2) حداقل پانزده دقيقه زمان براي خوردن ميان وعده غذاي کودک در نظر گرفته شود.
3) بين وعده‌هاي اصلي و ميان وعده، بايد حداقل دو تا سه ساعت فاصله گذاشته شود. در غير اين صورت اگر فاصله کم باشد، کودک احساس سيري کرده و از مصرف وعده‌هاي اصلي غذايي خودداري مي‌کند.
4) اگر کودک در بين وعده اصلي غذا و ميان وعده احساس تشنگي کرد، بايد به او آب داده شود زيرا اگر آب ميوه بخورد، احساس سيري مي‌کند.
5) از دادن ميان وعده‌هايي مانند شکلات، آب نبات، شيريني، چيپس که فقط حاوي انرژي است، خودداري شود.
6) ميان‌وعده‌هاي غذايي کودک مي‌تواند عادات غذايي درست و نادرست را در کودک ايجاد کند. با توجه به اينکه کم‌خوني ناشي از فقر آهن يکي از مشکلات تغذيه‌اي کودکان است و يکي از دلايل اصلي آن استفاده از يک برنامه غذايي نامناسب است. انتخاب ميان وعده‌هاي غذايي مناسب مانند انواع خشکبار (پسته، بادام و...) همراه با ميوه‌ها موجب افزايش آهن دريافتي کودک مي‌شود.
منبع:www.salamat.com
/م
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}