قاعدگي‌هاي بي‌‌قاعده
علل خون‌ريزي‌هاي غيرطبيعي زنان در گفتگو با دکترملک‌منصور اقصي
خيلي خانم‌ها از خستگي و کاهش انرژي براي فعاليت‌هاي روزانه گله دارند و نمي‌دانند که گاهي دليل مشکلشان صرفا اين است که خون، ماده حياتي بدنشان، کم شده است. چرا؟ چون مدت‌هاست به قاعدگي بيمارگونه و غيرطبيعي دچار شده‌اند اما تصور مي‌کنند طبيعي است. با دکتر ملک‌منصور اقصي، استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران دراين باره گفتگويي کرده‌ايم.
آقاي دکتر! علت خون‌ريزي‌هاي غيرطبيعي زنانه چيست؟
اين خون‌ريزي‌هاي غيرطبيعي دو نوع‌اند: قبل از يائسگي و بعد از يائسگي. براي خانمي كه مدت‌ها يائسه بوده و ناگهان دچار خون‌ريزي مي‌شود، اين مساله بسيار جدي است و پزشك، اولين تشخيصش متوجه سرطان است و سعي مي‌كند دريابد كه آيا سرطاني در كار است يا نه. اما عمدتاً علت اصلي خون‌ريزي‌هاي غيرطبيعي قبل از دوران يائسگي، غير سرطاني يا خوش‌خيم است. خون‌ريزي‌هاي قبل از يائسگي معمولا به دو شكل هستند: اول، سنگين‌تر شدن خون‌ريزي ماهانه و طولا‌ني‌تر شدن مدت آن و دوم، خون‌ريزي مابين دو عادت ماهانه متوالي.
و چه عللي دارد؟
سه علت مي‌تواند داشته باشد که اولينش ناهنجاري هورموني است؛ يعني تخمدان‌ها تخمك رها نمي‌كنند. حتما مي‌دانيد كه به طور متوسط هر ماه يك تخمك از يكي از دو تخمدان بايد رها شود و اگر اين تخمك به موقع رها نشود، نظم به هم مي‌خورد و خون‌ريزي غيرطبيعي صورت مي‌گيرد. در نوجواني، علت رها نشدن تخمك، عدم بلوغ در رابطه مغز و تخمدان‌ها است. خون‌ريزي دختران نوجوان معمولانامنظم است و علتش در سنين زير 20 سالگي معمولا رابطه بين مغز و تخمدان‌هاي نابالغ است. رابطه بين مغز و تخمدان اغلب از 17 يا 18 سالگي، بالغ مي‌شود و همه چيز به حالت طبيعي درمي‌آيد و خون‌ريزي ماهانه منظم مي‌شود. در نزديك دوران يائسگي هم به خاطر آنكه ذخيره تخمك‌ها در تخمدان‌ها كم شده است، خانم‌ها ديگر نمي‌توانند به طور مرتب هر ماه يك تخمك رها كنند و اين نيز از عوامل خون‌ريزي در اين خانم‌هاست.
و علت دوم؟
علت دوم، تومورها يا توده‌هاي سلولي خوش‌خيم است؛ مثل پوليپ يا فيبروم كه در رحم يا گردن رحم پديدار مي‌شوند و در 25 تا 40 سالگي بسيار متداولند و گاهي مي‌توانند بدخيم باشند كه در اين صورت معمولا‌ً در گردن رحم يا ديواره مهبل قرار دارند. خون‌ريزي ناشي از تومورهاي بدخيم معمولا‌به صورت خون‌ريزي در بين دو عادت ماهيانه ديده مي‌شود.
و علت سوم؟
علت سوم، اختلالات التهابي و عفوني (مقاربتي يا غيرمقاربتي) است. اين را هم اضافه کنم که ورود اجسام خارجي و ضربه‌ها، سوءاستفاده‌هاي جنسي و زگيل‌هاي تناسلي كه كودك در تماس با والدينش به آن دچار مي‌شود نيز از علل شايع خون‌ريزي قبل از بلوغ است. اختلالات انعقادي در نخستين قاعدگي دختران 10 تا 11 ساله نيز باعث بلوغ زودرس مي‌شود كه در نتيجه، سيكل‌هاي آن سريع‌تر از حالت طبيعي مي‌شود اما هر قدر كه اين اتفاق ديرتر رخ دهد، تكامل سيستم ديرتر اتفاق افتاده و خون‌ريزي‌هاي نامرتب و عدم تخمك‌گذاري در آنها مشهودتر است.
آيا پاي علل طبيعي هم ممکن است در ميان باشد؟
بله. معمولا در دو سال اول بلوغ دختران، تخمك‌گذاري ناقص و طول دوره از 21 تا 40 روز متفاوت است و تا وقتي اين مدت سيكل منظم 23 تا 35 روز ادامه پيدا كند، اغلب خون‌ريزي‌هاي دوره شديد و حتي با افت شديد هموگلوبين خون همراه خواهد بود كه البته با دارو‌هاي هورموني قابل درمان است.
...و اما بعد
علاوه بر خود خون‌ريزي، عامل زمينه‌ساز و به وجود آورنده آن هم مهم است؛ مثلا خون‌ريزي‌هاي مرتبط با بارداري مي‌تواند باعث سقط يا بروز بارداري خارج از رحم شود. 30 درصد از زنان با مصرف قرص‌هاي ضدبارداري دچار لكه‌بيني مي‌شوند كه يكي از علل آن، كم‌كاري يا پركاري تيروييد است كه خون‌ريزي‌هاي كم قاعدگي، فاصله زياد بين دو قاعدگي و افزايش تعداد دفعات قاعدگي از علايم و نشانه‌هاي آن است. فيبروم رحمي (افزايش توده عضلاني رحم) نيز باعث لكه بيني و خون‌ريزي مي‌شود كه ميزان آن برحسب موقعيت و جايگاهي كه فيبروم قرار دارد، متفاوت است. اگر فيبروم در نزديكي عروق رحم باشد، خون‌ريزي‌هاي نامرتب ايجاد مي‌كند و اگر پشت مثانه باشد، باعث بروز علايم ادراري مي‌شود. از طرفي 10 درصد سرطان‌هاي رحمي در سنين بالاي 35 سال با خون‌ريزي همراهند و با نمونه‌برداري از داخل رحم (كورتاژ تشخيصي) ميتوان علتش را مشخص كرد.
نکته مهم اين است که يکي از روش‌هاي درمان خون‌ريزي‌هاي غيرطبيعي و بدون علت رحم، تجويز مسكن‌هاي ضدالتهابي همچون ايبوپروفن و مفناميك اسيد است و با مصرف 6 تا 8 ساعت يك بار اين داروها ميتوان خون‌ريزي را كنترل كرد اما فقط زماني که تشخيص و بيماري ديگري مطرح نباشد،بايد سراغ اين تجويزها رفت. مهم اين است که بدانيم 30 درصد از خون‌ريزي‌هاي پس از يائسگي به علت سرطان‌هاي رحم است اما آنچه مشهود است، استفاده از هورمون‌هاي استروژن و پروژسترون است. به تازگي درمان‌‌هاي هورموني براي زنان پس از دوران يائسگي توصيه نمي‌شود و فقط در موارد گرگرفتگي يا پوكي استخوان شديد، براي اين دسته از بيماران، هورمون‌‌درماني انجام مي‌شود.
منبع: http://salamat.com
ae
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}