راهنماي تغذيه در دوران شيردهي

اگر مادري هستيد كه به تازگي فرزندي به دنيا آورده‌ايد و قصد داريد خودتان به او شير بدهيد، بايد مراقب تغذيه خودتان هم باشيد. توجه به تغذيه مادران شيرده از آنجا اهميت پيدا مي‌كند كه بايد هم نياز‌هاي مادر و هم نياز‌هاي كودك او را تامين كند. دوران شيردهي به خصوص شش ماه اول كه تغذيه نوزاد به شير مادر منحصر است و كودك غذاي ديگري نمي‌خورد، توجه به اين امر اهميت بيشتري دارد.
تغذيه نادرست و سوءتغذيه سلامت مادر را به خطر مي‌اندازد. زيرا در اثر كمبود دريافت مواد غذايي مادر از ذخاير خويش تركيب شير را ثابت و مناسب نگه مي‌دارد. اما تخليه ذخاير مادر او را در خطر كمبود مواد مغذي گوناگون قرار خواهد داد. توجه به نيازهاي تغذيه‌اي مادر شيرده اهميت دارد زيرا تغذيه مناسب و متعادل:
• مادر را براي حفظ و مراقبت از كودك، سالم نگاه مي‌دارد.
• انرژي كافي مورد نياز را براي انجام كارهاي ديگري غير از مراقبت از كودك تامين مي‌کند.
• از مصرف بافت‌هاي بدن براي ايجاد انرژي و توليد شير جلوگيري مي‌كند.
• مادر را براي حاملگي‌هاي بعدي همراه با سلامت و ذخيره كافي مواد غذايي آماده مي‌كند.
بر اساس برآوردهاي متخصصان، مادران شيرده علاوه بر انرژي مورد نياز روزانه بايد 500 كيلوكالري بيشتر در روز استفاده كنند. نياز مادران شيرده به پروتئين در شش ماهه اول پس از زايمان 65 گرم و در شش ماهه دوم 62 گرم در روز برآورد شده است.

انرژي
 

مانند ساير مواد مغذي انرژي مورد نياز مادر بايد از طريق مصرف مواد غذايي تامين شود. البته به طور طبيعي و طي دوران بارداري مقاديري ذخيره چربي در بدن مادر جمع مي‌شود كه بخشي از نياز او را به انرژي تامين مي‌كند. توليد شير به 800 كيلوكالري انرژي اضافي در روز نياز دارد كه 500 كيلوكالري آن از راه دريافت غذا تامين مي‌شود. در دو تا سه ماه اول 300 كيلوكالري باقي‌مانده از متابوليسم ذخيره چربي دوران بارداري (دو تا چهار كيلوگرم) تامين مي‌شود. شيردهي صحيح به مادر در مصرف اين منابع چربي كمك مي‌كند و علاوه بر كمك به تامين انرژي از بافت چربي، به مادر در بازگشت به وزن پيش از بارداري كمك مي‌كند. به همين دليل كاهش وزن و رسيدن به وزن مناسب يكي از ويژگي‌هاي شير دادن مادر است.
در دوران شيردهي، كاهش وزن به ميزان نيم تا دو كيلوگرم در ماه مناسب است.
مقادير اضافي مورد نياز از مواد مغذي در دوران شيردهي
همان‌طور كه گفته شد، به دليل خروج بخشي از مواد مغذي از طريق شير بايد مقدار اضافي مواد مغذي علاوه بر نياز روزانه مادر، در اختيار وي قرار گيرد. اين مقدار اضافي شامل مقادير برآورد شده زير است:

رژيم غذايي مناسب روزانه براي مادر شيرده
 

استفاده از وعده غذاي معمولي براي تامين انرژي اضافي مورد نياز براي شيردهي كافي است. رژيم غذايي متعادل براي يك زن شيرده، حاوي 2200 كيلوكالري انرژي و مقدار متناسبي چربي است. خودداري از مصرف غذاي زياد، از چاق شدن مادر پيشگيري مي‌كند. استفاده از رژيم متناسب و رعايت تعادل و تنوع مانند ساير گروه‌ها براي مادران شيرده هم ضروري است. استفاده متعادل و متنوع از تمام گروه‌هاي غذايي موجب تعادل در تغذيه و افزايش ميزان موفقيت در شيردهي مي‌شود. انواع فرآورده‌هاي شيري، ميوه‌ها، سبزي‌ها و غلات جزو ضروري رژيم غذايي به حساب مي‌آيند.

8 نکته غذايي در دوران شيردهي
 

1 مصرف مقدار مناسب مايعات تشنگي مادر را برطرف كرده و مكانيزم حفظ حجم شير را فعال نگاه مي‌دارد.
2 ويتامين‌ها براي فعل و انفعالات شيميايي گوناگون در بدن كاربرد دارند. با افزايش متابوليسم بدن و از جمله اضافه شدن فرآيند‌هاي شيرسازي، نياز به ويتامين‌ها افزايش مي‌يابد. علاوه بر آن، بخشي از ويتامين مورد نياز كودك از طريق شير مادر تامين مي‌شود.
3 در ميان مواد معدني نياز مادر به كلسيم، آهن و يد بيشتر است.
4 بهتر است مادران شيرده از مصرف غذاهاي نفاخ، مواد بودار و مقادير زياد كافئين خودداري كنند. زيرا تركيبات موجود در اين مواد غذايي ممكن است از طريق شير وارد بدن نوزاد شده و او را دچار ناراحتي‌هاي گوارشي و... كند.
5 سوءتغذيه مزمن و شديد، تأثير كمي‌ روي حجم شير دارد ولي در كيفيت آن تغييراساسي ايجاد نمي‌كند. چنانچه پيشتر هم گفته شد، سوءتغذيه بيشتر سلامت مادر را تحت تاثير قرار مي‌دهد.
6 كمبود چربي در تركيب شير مادر مربوط به دريافت نکردن انرژي كافي و ذخيره چربي در دوران بارداري است.
7 لاكتوز، اساسي‌ترين قند شير مادر تحت تأثير رژيم غذايي نيست.
8 از ميان ريزمغذي‌ها فقط منيزيم، فلوئور و يد تحت تأثير غذاي دريافتي مادر است.
منبع:http://www.salamat.com
/ن