سوزش دهان از پيشگيري تا درمان


 

نويسنده:دکتر جليل مومن بيت اللهي*




 
اصطلاح سوزش دهان اساسا جهت وصف شكايت از احساس سوزشي خاص در زبان، كام يا لب‌ها به كار مي‌رود. سوزش دهان غالبا زنان را مبتلا مي‌نمايد ولي در مردان هم رخ مي‌دهد. نسبت زن به مرد تقريبا 7 به 1 است و معمولا سالمندان بيشتر دچار اين بيماري مي‌شوند و اوج بروز آن دهه 5 زندگي است. معاينه مخاط دهان در اين بيماران عموما از پيدا كردن مورد غيرطبيعي ناكام مي‌ماند و در واقع معاينه مخاطي اين بيماران كاملا طبيعي است.
برخي بيماران به نقاطي از دهان اشاره مي‌كنند و آن را عامل مسبب مشكل مي‌دانند ولي اين نقاط اصولا تنوعات طبيعي مخاط دهان مثل پاپي‌‌هاي زبان يا غدد چربي هستند.

بيماران مبتلا به سوزش دهان عموما يكي از سه الگوي سوزش را ذكر مي‌نمايند:
 

• نوع يك: سوزش هنگام بيدار شدن از خواب وجود ندارد ولي با گذشت روز پديد مي‌آيد.
 

• نوع دوم: سوزش در موقع بيدار شدن هست و تا به خواب رفتني بيمار پا برجا مي‌ماند.
 

• نوع سه: سوزش فقط به تناوب ظاهر مي‌شود و مكان‌هاي غير عادي نظير گلو و كف دهان را گرفتار مي‌نمايد.
 

سندرم سوزش دهان بيماري چند عاملي است كه داراي تعدادي عامل مشاركت كننده شناخته شده مي‌باشد. از جمله اين عوامل مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
كمبود ويتامين از جمله ويتامين B1 ، B2 ، B4 و B12 ، كمبود آهن، كمبود اسيد فوليك، ديابت قندي، عفونت قارچي دهان، خشكي دهان، اضطراب، افسردگي و حساسيت.
آزمايش كامل خون جهت بررسي كمبودهاي تغذيه‌اي و يا ديابت قندي ضروري است. حضور عفونت قارچي در دهان را مي‌توان با انجام آزمايشات مربوطه تشخيص داد.
پروتزهاي بيمار (دست دندان‌هاي کامل يا تکه اي) را بايد از نظر طرح مناسب ، نقاط تحريك كننده مخاط و نيز جنس آلياژ و ساير مواد متشكله بررسي كرد. ميزان ترشح بزاق دهان بايد سنجيده شود. همچنين وجود ناراحتي مثل جويدن مخاط يا زبان و سايش دندان‌ها هم بايد توسط دندانپزشك و يا متخصص بيماري‌هاي دهان ارزيابي شود. برخي بيماران ممكن است به دليل ابتلا به اضطراب و يا افسردگي به سوزش دهان مبتلا شوند لذا ارزيابي بيمار از نظر ابتلا به بيماري‌هاي روحي رواني بسيار ضروري است. در بيماران با سابقه كمبودهاي تغذيه‌اي حسب مورد ويتامين B1 يا B6 تجويز مي‌گردد. اگر اشكالاتي در طرح پروتز بيمار موجود باشد بايد پروتز جديد ساخته شود. بيمار بايد پس از4 هفته معاينه شود كه نتايج آزمايش خون و ميكروب شناسي و يا ساير آزمايشات در دسترس باشد.
دارو درماني در معالجه بيماران دچار سوزش دهان نقش دارد به شرط آنكه همه عوامل ايجاد كننده ديگر ابتدا كنار گذاشته شوند.

پي نوشت ها :
 

] *متخصص بيماري‌هاي دهان
 

منبع: http://www.salamat.com
ae