اعتياد، زنان را معتادتر مي‌کند!

 

نگاهي به تفاوت‌هاي جنسيتي اعتياد
 

محققان در حوزه اعتياد در طول 20 سال گذشته متوجه تفاوت‌هاي مهمي شده‌اند که در برخي از انواع اعتياد ميان زنان و مردان وجود دارد. درک بهتر اين تفاوت‌هاي جنسيتي مي‌تواند به زنان کمک کند که از سوءمصرف مواد مخدر بپرهيزند و ضمنا اين مساله به پزشکان نيز کمک مي‌کند که زنان معتاد را در ترک اعتيادشان ياري دهند. مردان با احتمال بيشتري از زنان ممکن است معتاد شوند.‌ يک بررسي ملي در آمريکا در سال 2008 نشان داد که 5/11 درصد مردان 12 ساله و بالاتر، مشکل وابستگي يا سوءمصرف مواد دارند؛ در حالي که در زنان در همين سنين اين رقم 4/6 درصد است. اما از جنبه‌هاي ديگر، زنان با مشکلات سخت‌تري در زمينه اعتياد روبه‌رو هستند؛ از جمله اينکه زنان با سرعت بيشتري به مواد مخدر وابسته مي‌شوند و سريع‌تر از مردان دچار پيامدهاي پزشکي و اجتماعي اعتياد مي‌‌شوند. ضمن اينکه‌ ترک اعتياد نيز برايشان سخت‌تر است و با احتمال بيشتري ممکن است دوباره معتاد شوند.
زنان سيگاري نسبت به مردان سيگاري، بيشتر در معرض به خطرافتادن سلامت هستند. آنها با احتمال بيشتري به سرطان ريه مبتلا مي‌شوند و با احتمال 2 برابر بيشتر نسبت به مردان سيگاري در معرض حمله قلبي هستند. از طرف ديگر پژوهش‌ها بيانگر آن است که ترک سيگار براي زنان سخت‌تر از مردان است و زنان با احتمال بيشتري ممکن است پس از ترک سيگار،‌ دوباره سيگار کشيدن را شروع کنند.
دلايل اين تفاوت مشخص نيست. برخي از بررسي‌ها نشان داده‌اند که زنان سيگاري به عوامل و اشارات محرک محيطي (مثلا روشن کردن سيگار هنگام ديدن يک دوست در ميهماني) حساس‌ترند، در حالي که مردان سيگاري بيشتر به اثرات زيستي يا جسمي نيکوتين واکنش نشان مي‌دهند. اين تفاوت‌‌ها و برخي از بررسي‌هاي مقدماتي نشان مي‌دهند که درمان‌هاي جايگزيني نيکوتين در زنان ممکن است به اندازه مردان موثر نباشد.
يک تجزيه و تحليل روي 14 تحقيق در اين مورد نشان داد که گرچه هم مردان و هم زنان با استفاده از برچسب‌‌‌هاي پوستي نيکوتين با احتمال بيشتري سيگار را ترک مي‌کنند،‌ احتمال ترک سيگار در زنان کمتر از مردان است. حدود 20 درصد از مردان در طول 6 ماه با استفاده از برچسب پوستي سيگار را ترک کرده بودند،‌ در حالي که در مورد زنان اين ميزان حدود 15 درصد بود. هنگامي كه از برچسب پوستي بي‌اثر استفاده شده بود، در هر دو جنس ميزان ترک حدود 10 درصد بود.
ساير داروهايي که براي ترک سيگار به کار مي‌روند، مانند بوپرپيون و وارنيکلين، از طريق جايگزيني نيکوتين عمل نمي‌کنند.
پژوهش‌هاي محدودي که تا به حال انجام شده‌اند،‌ نشان مي‌دهند که اين داروها دست کم در کوتاه‌مدت به‌طور يکسان بر زنان و مردان موثرند. اضافه کردن مشاوره به مصرف داروها احتمال ترک سيگار را هم در مردان و هم در زنان افزايش مي‌دهد. با توجه به اينکه زنان نسبت به مردان حساسيت بيشتري به محرک‌هاي محيطي دارند که ممکن است باعث سيگار کشيدن مجدد آنها پس از ترک شود، منطقي به نظر مي‌رسد که استفاده از شيوه‌هاي روان درماني به آنها کمک کند در مقابل چنين محرک‌هايي مقاومت کنند.
يک مساله ديگر افزايش وزن پس از ترک سيگار است. حدود نيمي از زنان سيگاري درباره اضافه وزن بعد از ترک سيگار نگران هستند. گرچه توصيه معمول ورزش و توجه به ميزان کالري دريافتي از راه غذا،‌ هنگام ترک سيگار است، در نهايت ممکن است اين توصيه غيرعملي باشد و تلاش براي ترک سيگار شکست بخورد.
يک بررسي مقدماتي نشان مي‌دهد شيوه بهتر احتمالا اين است که زنان را قانع کنيم اين اضافه وزن را در عوض بهبود سلامت‌شان پس از ترک سيگار بپذيرند. نهايتا بررسي‌ها نشان داده‌اند که ترک سيگار براي زنان به خصوص در مرحله لوتئال چرخه قاعدگي (در ميانه چرخه ماهانه، درست پس از تخمک‌گذاري) سخت‌تر است. اين بررسي نشان مي‌دهد زناني که ترک سيگارشان در طول مرحله فوليکولار (که پس از قاعدگي شروع مي‌شود و با تخمک‌گذاري پايان مي‌يابد) است، نسبت به زناني که ترک سيگار را در مرحله لوتئال چرخه ماهانه‌شان آغاز مي‌کنند، احتمال بيشتري دارد که سيگار را براي مدت طولاني‌تري ترک کنند.
يک نظريه اين است که با افزايش ميزان استروژن (هورمون جنسي زنانه) حين مرحله فوليکولار ميزان اضطراب زن کاهش يافته و خلق و خوي او بهبود مي‌يابد و در نتيجه به زن کمک مي‌کند تا با مشکلات ناشي از ترک سيگار بهتر کنار بيايد.

اعتياد به ساير مواد
 

اعتياد به مواد محرک :
 

مردان و زنان به احتمال مساوي ممکن است به مصرف يا سوءمصرف مواد محرک مانند کوکائين و مت‌آمفتامين روي آورند اما تفاوت‌هايي از لحاظ اعتياد به اين مواد ميان زنان و مردان وجود دارد. شواهد مقدماتي در بررسي‌هاي انساني و حيواني بيانگر آن است که زنان با سرعت بيشتري به مواد محرک وابسته مي‌شوند و با احتمال بيشتري پس از ترک ممکن است دوباره به مصرف آنها روي بياورند. همانند نيکوتين، نوسانات هورموني در بدن زنان در طول چرخه ماهانه ممکن است ميل به کوکائين را در برخي از اوقات دوره قاعدگي افزايش دهد.

اعتياد به شبه‌افيوني‌ها:
 

زنان با احتمال بيشتري نسبت به مردان براي مصرف داروهاي مسکن شبه‌افيوني از پزشکان نسخه مي‌گيرند،‌ شايد به اين علت که آنها با احتمال بيشتري ممکن است دچار بيماري ايجادکننده درد مزمن ‌شوند. زنان با احتمال بيشتري از مردان به علت سوءمصرف مواد شبه‌افيوني به بخش‌هاي اورژانس مراجعه مي‌کنند که اين احتمال را مطرح مي‌کند که زنان بيشتر به عوارض پزشکي اين سوءمصرف مبتلا مي‌شوند.

اعتياد به ماري‌جوانا (حشيش):
 

مردان در آمريکا با احتمال 3 برابر بيشتر از زنان مصرف روزانه ماري‌جوانا را گزارش مي‌کنند. پژوهش‌هاي مقدماتي بيانگر آن است که زنان با احتمال بيشتري دچار عوارض پزشکي ناشي از مصرف اين ماده مي‌شوند و با سرعت بيشتري به آن وابسته مي‌شوند.

 

منبع:www.salamat.com
/م