بررسي Linux Mint

در اين مطلب قرار است توزيع مينت لينوکس را بررسي کنيم. مينت توزيعي است که در چند نسخه اخير خوب نتيجه داده و توانسته رقيبان سرسختي همچون Open Suse و مندريوا را به زير بکشد. اين امتياز بالاي مينت باعث شد تا جديدترين نسخه آن يعني مينت 9 با نام Isadora که مدتي پس از اوبونتو 10.04 منتشر شده و مبتني بر آن است را مورد بررسي قرار دهيم. مينت به خودي خود يک توزيع مستقل نيست. حتي توزيعي بر پايه يک توزيع ديگر هم نيست. در حقيقت مينت را مي توان اوبونتوي ساده شده و کاربرپسند شده ناميد. به عنوان مثال ممکن است کاربران تازه کار و تازه مهاجرت کرده از ويندوز با يک منوي تک گزينه اي آشناتر باشند، بنابراين مينت منوي گزينه اي گنوم در اوبونتو را با منوي تک گزينه اي مينت در توزيع خود عوض مي کند( امکان بازگرداندن منو به شيوه سنتي گنوم وجود دارد).

اولين کاري که معمولاً کاربران پس از نصب اوبونتو انجام مي دهند، نصب کدک هاي صوتي و تصويري است. بنابراين مينت اين کار را به صورت پيش فرض انجام داده تا کاربراني را که با نصب يا دانلود اين کدک ها مشکل دارند به سمت خود جذب کند. فلش پلير ادوبي، ديگر نياز کاربران است که نصب يا تنظيم آن براي کاربران بيشتر به يک کابوس شباهت دارد، اما مينت اين کار را براي کاربران خود انجام مي دهد. به جز کدک هاي صوتي و تصوير و فلش پلير، مينت برنامه هاي ديگري را نيز براي کاربران خود نصب مي کند. از آن جمله مي توان به نصب جاوا اشاره کرد. برنامه هاي فوق گرچه همگي بر روي اوبونتو قابل نصب هستند اما به دليل رعايت قوانين کپي رايت و پيامدهايي که از نصب پيش فرض برنامه هاي فوق براي کانونيکال پيش خواهد آمد به صورت پيش فرض بر روي اوبونتو نصب نيستند. مينت اما به اين دليل که يک شرکت رسمي و ثبت شده است و توسط چند توسعه دهنده علاقه مند گسترش داده مي شود، مي تواند از اين برنامه ها که هنوز بر سر آزاد بودن يا نبودن آن ها ترديد وجود دارد به صورت پيش گزيده استفاده کند. بنابراين تا الان مينت يک برگ برنده نسبت به اوبونتو دارد. در حالي که اوبونتو يک توزيع عمومي تر براي کاربران تازه کار و حرفه اي است، مينت سعي کرده تا به طور عمده کاربران خانگي و تازه کار را هدف بگيرد. جنجال بر سر تغيير مکان کليدهاي کنترلي پنجره در اوبونتو 10.04 که از سمت راست پنجره به سمت چپ منتقل شده بودند را به خاطر داريد؟ مينت به طرز هوشمندانه اي با اين موضوع برخورد کرد. توسعه دهندگان مينت که وجود اختلاف در ميان کاربران براي ماندن اين کليدها در سمت راست يا برگشتن آن ها به سمت چپ را ديدند از يک رابط گرافيکي ساده استفاده کردند تا اختيار محل قرار گرفتن اين کليدها را به کاربر بدهند. مينت با اين کار ثابت کرد که مي تواند در جذب کاربران قديمي تر نيز موفق عمل کند. بنابراين بازخورد گرفتن از جديدترين نسخه هاي اوبونتو و اعمال نظر کاربران را نيز مي توان برگ برنده ديگري براي مينت دانست. کمک 2153 دلاري کاربران در جولاي سال جاري به پروژه مينت که از جانب 101 کاربر اهدا شده است را مي توان نشانه محبوبيت مينت براي کاربران دانست. همچنين در اين ماه 981 دلار نيز از طرف 77 اسپانسر مينت به اين پروژه اهدا شد. به علاوه، تعداد کاربران نسخه 9 مينت نسبت به نسخه قبل، 14 درصد رشد داشته است. گرچه مينت بر پايه اوبونتو ساخته مي شود اما زمزمه هايي مبني بر تغيير مينت بر پايه شاخه در حال تست دبيان نيز به گوش مي رسد. دليل اين کار توسط توسعه دهندگان مينت، سرعت بالاتر، مصرف منابع کمتر و عدم نياز به پرش از يک انتشار به انتشار ديگر است. در اين صورت با جرياني از به روزرساني ها که ناشي از شاخه در حال تست دبيان است رو به رو خواهيم بود که از طريق آن مي توان در هر لحظه سيستم را به روز کرد. همانگونه که اشاره شد مينت تاکنون بر پايه اوبونتو ساخته شده و پس از هر انتشار اوبونتو با فاصله زماني مناسبي براي رفع مشکلات آن نسخه و نيز بهبودها، اضافات و تغييراتي در آن منتشر مي شود. گرچه اولين انتشار مينت با ميزکار گنوم است اما پس از آن منيت با ميزکارهاي ديگر نيز منتشر مي شود. کاربران ميز کار KDE هميشه به دنبال توزيع پايداري با ميز کار KDE هستند و به خوبي مي دانند که ويرايش KDE مينت به خوبي ويرايش گنوم آن پايدار است. بنابراين مينت رقابت با اوبونتو را آغاز کرده است. گرچه مينت با ميزکارهاي KDE, LXDE, XFCE و حتي ميزکارهاي کمتر شناخته شده اي مانند Flu-box نيز منتشر مي شود، اما اين تنوع ها هرچند باعث جذب کاربران بيشتر مي شوند اما از طرف ديگر ممکن است تمرکز توسعه دهندگان مينت را که بسيار اندک هستند از طرف اصلي خود منحرف کرده و باعث افت کيفيت اين ويرايش ها شوند. اما بيشترين انتقاد وارده به اين ويرايش ها، تأخير در انتشار آن هاست. به عنوان مثال ارايه ويرايش هاي LXDE, KDE و Fluxbox مينت به فاصله دو ماه از انتشار اصلي مينت و سه ماه از انتشار اصلي اوبونتو انجام مي شود که با توجه به سيکل انتشار 6 ماهه آن تأخير بسيار زيادي است. ويرايش xfce مينت نيز تا زمان نگارش اين مقاله هنوز منتشر نشده است! مينت 9 ويرايش گنوم به فاصله يک ماه از انتشار اوبونتو 10.04 همراه بود. اين نسخه در 2 نوع CD و DVD منتشر شد. حجم CD اندکي کمتر از 700 مگابايت و حجم DVD کمي بيشتر از آن است. به دليل استقبال بيشتر از ديسک CD مينت، تصميم به دانلود و نصب اين ويرايش گرفتم. تفاوت فني اين دو نسخه نيز فقط در تعداد بيشتر برنامه ها در نسخه DVD نسبت به نسخه CD است. متأسفانه حجم نسخه CD براي انتقال بر روي ديسک بسيار زياد است و اين نسخه را نيز بايد بر روي DVD رايت کرد و مورد استفاده قرار داد. بارگذاري کامل مينت از روي ديسک زنده آن يک دقيقه و چهل ثانيه طول کشيد. در اين نسخه، مينت همانند نسخه هاي پيشين از برنامه هاي غيرآزادي که اوبونتو نمي تواند با خود همراه داشته باشد استفاده مي کند. شايد عمده تفاوت مينت با اوبونتو نيز در همين باشد. در اوبونتو هر کاربر پس از نصب آن نياز به نصب تعدادي از برنامه ها و بسته هاي جانبي دارد تا دسکتاپ خود را کامل کند اما مينت اين بسته ها را نيز درون ديسک خود جاي داده است. کدک هاي صوتي و تصويري، فلش پلير، درايورهاي انحصاري سخت افزارها و ساير برنامه هاي غيرآزاد يا وابسته به آن ها نيز از اين جمله اند. برنامه هاي اختصاصي مينت فقط به منوي آن محدود نمي شود. برنامه به روزرساني مينت( mintUpdate)، برنامه پشتيبان گيري مينت( mintBackup)، برنامه تنظيمات ميز کار( mintDesktop)، بلوکه کننده دامنه(mintNanny)، مدير آپلود( mintUploade) و آپلودر مينت، مدير نرم افزار( mintInstall) و نصب کننده مينت از اين جمله اند. در طراحي مينت حداکثر سعي بر اين بوده تا سادگي کار با اين توزيع ايرلندي رعايت شود. به عنوان مثال با برنامه mintdesktop مي توان طي چند ثانيه و فقط با يک کليک دکمه هاي کنترلي پنجره ( maximize، minimize و restore) را همانند اوبونتوي 10.04 و مک به سمت چپ انتقال داد يا مثل گذشته به سمت راست برد. لينوکس مينت نه تنها براي تازه کارها بلکه براي قديمي ترها نيز جالب است. افراد باسابقه تر در لينوکس بيشتر از خط فرمان براي انجام کارها و دستورات خود استفاده مي کنند. لينوکس مينت با نصب بسته هاي کم حجم و انجام مختصر تنظيماتي اين دسته از کاربران را نيز به سمت خود کشيده است. تصوير 4 يک ترمينال در مينت را نشان مي دهد. البته اگر ترمينال ديگري باز کنيد به جاي اين گوزن زيبا، حيوان ديگري که مي تواند پنگوئن، گاو يا حتي دايناسور باشد، به شما خوش آمد گفته و خستگي کار با محيط متني را از چشمانتان مي زدايد. مينت در اين نسخه از هسته 2.6.32 به همراه گنوم 2.30، مجموعه OpenOffice نسخه 3.2، فايرفاکس 3.6.3 و موزيلا تاندربرد 3.0.4 استفاده مي کند. پيام رسان فوري اين نسخه نيز همچنان پيدجين است. استفاده از پيدجين در مينت در حالي صورت مي گيرد که اوبونتو و چند توزيع مطرح ديگر به جاي اين برنامه از امپاتي استفاده مي کنند. سرعت مينت در حالت زنده به دليل حجم زياد برنامه ها کمي پايين است اما اگر مينت را بر روي DVD انتقال داده باشيد و دستگاه اپتيکال شما سرعت و بافر مناسبي داشته باشد کاهش سرعت در حالت ديسک زنده محسوس نخواهد بود. تصوير 5 نصب مينت 9 با وجود نصب 3.6 گيگابايت بسته هاي نرم افزاري فقط 8 دقيقه طول مي کشد که زمان قابل قبول تري نسبت به اوبونتو 10.4 است. بسته هاي اين نسخه مينت نسبت به نسخه قبلي تفاوت چنداني ندارند و در حقيقت نسخه هاي ارتقا يافته همان بسته ها هستند. زمان استارت آپ مينت پس از نصب بر روي ديسک سخت 25 ثانيه است و براي خاموش شدن فقط به 6 ثانيه زمان نياز دارد.

منبع:عصر شبکه، شماره 112.
/ج