کودکاني که گاز مي‌گيرند


 






 
شايد يک‌باره متحير شويد وقتي ببينيد فرزند شما کودک ديگري را گاز مي‌گيرد يا حتي ناگهان حس کنيد دندان‌هاي تيز او در بدن شما فرو رفته است! اما اين رفتار چندان هم غيرمعمول نيست. بيشتر کودکان حداقل يک بار کسي را گاز گرفته‌اند، به خصوص اگر با آنها رفتار غيردوستانه‌اي شده باشد، ديگر اين واکنش اصلا بعيد نيست.
کودکان کم‌سن و سال (به‌خصوص از دو سالگي به بعد) وقتي گاز مي‌گيرند که نتوانند شرايط را تحت کنترل درآورند. در چنين شرايطي ترس، عصبانيت يا خستگي بر کودک حاکم مي‌شود و او را درمانده مي‌کند. گاهي آنها در جواب گاز گرفتن فرد ديگر اين کار را انجام مي‌دهند. تغييرات اساسي مثل ورود کودک جديد به منزل و يا نقل مکان کردن به منزل نو هم باعث به‌هم خوردگي عاطفي کودک شده و رفتارهاي تهاجمي را در او به وجود مي‌آورد. البته کودکان کم‌سن و سال به طور معمول به اين دليل گاز مي‌گيرند که تاثير آن را بسنجند و توجه ديگران را به خودشان جلب کنند. وقتي کودک بسيار هيجان‌زده يا تحريک‌پذير مي‌شود و يا حس مي‌کند ديگران او را دوست ندارند، براي جلب توجه گاز مي‌گيرد. درک اينکه چه موضوعي پشت‌سر گاز گرفتن نهفته است، اولين مرحله در متوقف کردن اين رفتار است. بنابراين خوب فکر کنيد که چه مشکلي پيش آمده که کودک اين کار را مي‌کند.

نمي‌توان دست روي دست گذاشت
 

اگر کودک، کودک ديگري را گاز گرفت، اول مطمئن شويد که هر دو کودک در وضعيت امني هستند؛ سپس آنها را از هم جدا کرده و در فاصله‌اي قرار دهيد که نتوانند يکديگر را گاز بگيرند. آرامش خود را حفظ کرده و او را سرزنش نکنيد. طبيعي است که دلتان مي‌خواهد رفتار بد او را گوشزد کنيد اما سرزنش و تنبيه شديد باعث مي‌شود کودک به خصوص اگر کم‌سن و سال باشد، وارد عمل شده و مقابله کند. سرزنش و تنبيه باعث عصبانيت و تنفر مي‌شود و اگر ادامه پيدا کند، کودک رفتارهاي خشن‌تري از خود نشان مي‌دهد.
به هر دو کودک کمک کنيد. فورا محل گازگرفتگي را بررسي کنيد تا عمق آسيب را متوجه شويد. گاهي بايد کودکي را که گاز گرفته شده به مراکز درماني رساند. او را نوازش کرده و تسلي دهيد. به هيچ‌وجه از کودکي که گاز گرفته غافل نشويد چون او با وجود ظاهر خونسرد و بي‌تفاوتش مي‌داند چه کرده است. بنابراين با او هم برخورد خوبي داشته باشيد تا احساس راحتي کرده و عواطفش را نشان دهد. حتي گاهي مشخص مي‌شود چه عاملي تا اين حد کودک را عصبي و کلافه کرده که او با گاز گرفتن تنفرش را نشان داده است.
کودک را تشويق کنيد وقتي ناراحت است نزد شما بيايد. حتي اگر در کنار شما نيست، به او ياد بدهيد در اين شرايط از يک بزرگ‌تر کمک بخواهد. به او ياد بدهيد در شرايط سخت و ناراحت کننده پيش شما بيايد و شما هم تمام توجه‌تان را به او نشان دهيد.
درباره آنچه اتفاق افتاده با او صحبت کنيد. وقتي هر دوي شما آرام شديد از او بپرسيد: «چطور مي‌توان بدون آسيب به ديگران عصبانيت را نشان داد» و «چه طور مي‌تواني در شرايطي که ناراحتي از يک بزرگسال کمک بگيري؟» احتمالا او خودش به شما مي‌گويد که اصلا اين کار را دوست نداشته و بعد به او ياد بدهيد در شرايط ناراحتي حتما از يک بزرگسال کمک بخواهد.

جلوي رخداد مجدد را بگيريد
 

درباره اينکه چه موقع و چرا فرزندتان گاز مي‌گيرد خوب فکر کنيد. آيا حين‌بازي اذيت شده؟ آيا بچه‌هاي ديگر زياد دور و بر او شلوغ کرده‌اند و آيا به بچه جديد حسودي مي‌کند؟ بعد از اينکه علت را متوجه شديد، مي‌توانيد حدس بزنيد در چه شرايطي او ممکن است گاز بگيرد و وارد عمل شويد. از نزديک مراقب فرزندتان باشيد. نشانه‌هاي هشدار دهنده مثل گريه، فرياد،
پا کوبيدن و پرت کردن اشيا اغلب رفتارهايي است که قبل از گاز گرفتن بروز مي‌کند. اگر سابقه گاز گرفتن دارد حواس‌تان به اين علايم باشد و نگذاريد مشکل شديدتر شود تا به گاز گرفتن برسد. قبل از اينکه دوباره گاز بگيرد مانعش شويد. اگر گاز گرفت و حالت‌هاي او نشان مي‌داد که دوباره مي‌خواهد گاز بگيرد، به او نزديک شويد و سريع و آرام او را از آن کار منع کنيد. بگوييد: «نمي‌توانم اجازه دهم دوستت را گاز بگيري» يا «نمي‌خواهم اين دندان‌ها اين‌قدر نزديک شوند» و آرام اما قاطع سر او را از موضوع هدف دور کنيد و فاصله دهيد يا حتي رويش را برگردانيد.

آيا دايم گاز مي‌گيرد؟
 

اگر او دايم گاز مي‌گيرد، با او به مهد يا زمين بازي برويد تا مشکل برطرف شود. اگر برخورد ديگران چندان خوب نيست، تا مدتي نگذاريد با بچه‌ها باشد تا مساله برطرف شود.
هيچ‌وقت به عنوان تلافي، او را گاز نگيريد. بعضي والدين فکر مي‌کنند با اين کار به او مي‌فهمانند گاز گرفتن چه‌قدر دردناک است. در حالي که با اين کار روش اشتباه برخورد با تهاجم را ياد مي‌دهيد. يعني مي‌گوييد بايد تهاجم را با تهاجم پاسخ داد. حتي در حالت بازي، شوخي و يا از روي علاقه هم او را گاز نگيريد. درباره گاز گرفتن صحبت کرده و يا با بازي، زشتي آن را نشان دهيد اما موعظه و سخنراني نکنيد. از او بخواهيد خوراکي‌هايي را که دوست دارد گاز بزند، به شما معرفي کند و بعد درباره هر کدام نظر دهيد که کدام يک را مي‌توان گاز زد. بعد هم با شوخي مواردي مثل جاروبرقي، کفش و غيره را مثال بزنيد که نمي‌توان و نبايد گاز گرفت و در اين موارد ماجراهاي خنده‌دار درست کنيد. مي‌توانيد از جايگزين مثل سيب، هويج و غيره استفاده کنيد تا در شرايط عصبانيت، آنها را گاز بگيرد. با مربي مهد و يا مراقب کودک صحبت کنيد. درباره محيط بازي و مراقبت کودک اطلاعات کسب کنيد. آيا مربي باعث عصبانيت او شده است؟ آيا بچه‌ها بدون مراقبت به حال خود رها شده‌اند؟ از مربي بپرسيد وقتي ماجراي گاز گرفتن مطرح مي‌شود، چه مي‌کند؟ و بعد راهکارهاي صحيح را با هم بررسي کنيد.
منبع: http://www.salamat.com