آتشفشان و فوران آن


 






 
آتشفشان كوهي است كه به درون سنگ‌هاي مذاب انباشته شده در زير سطح زمين راه دارد. برخلاف اينكه غالباً پيدايش كوه‌ها ناشي از فشار صفحات زيرزمين بر يكديگر است، پيدايش كوه‌هاي آتشفشاني حاصل فوران مواد مذاب و انباشته‌شدن مواد است. زماني كه فشار گازها و سنگ‌هاي مذاب درهسته زمين بسيار بالامي‌رود، فوران اتفاق مي‌افتد.فوران مي‌تواند به آرامي ‌يا به صورت انفجاري رخ دهد.
جريان گدازه، گازهاي سمي‌، پرتاب خاكستر و سنگ و تخريب نواحي اطراف نيز همراه با فوران آتشفشان رخ مي‌دهد.جريان گدازه بيشتر از آتش‌سوزي مخاطره‌آميز مي‌باشد به علت اينكه حرارت توليد شده به مراتب شديدتر و سوزاننده‌تر است.جريان گدازه، هرچيزي كه درمسيرش قرارگرفته باشد را از بين مي‌برد ولي به دليل اينكه جريان مواد مذاب به كندي و آرامي‌ پيش مي‌رود و مردم زمان كافي دارند تا از مسير جريان گدازه دورشوند.
خاكسترهاي آتش‌فشاني، مواد نرم شبيه پودر يا ماسه هستند که يا از دانه‌های ريز گدازه يا از خرد شدن سنگهای جدار دودکش حاصل شده‌اند، كه مي‌تواند سوزاننده، اسيدي، شن مانند، گازدار و همراه باشد، خاكستر و گازهاي اسيدي مي‌تواند به ريه كودكان و سالمندان و بيماراني كه مشكل تنفسي دارند آسيب‌ برساند.
خاكستر آتشفشاني به ماشين‌آلاتي از قبيل تجهيزات الكتريكي و موتوري نيز خسارت وارد مي‌كند. تركيب خاكستر با آب به علت سنگيني مي‌تواند بام ساختمان‌ها را فرو بريزد. خاكستر آتشفشاني مي‌تواند كيلومترها دور از مخروط آتشفشان بر روي صدها نفر از مردم تاثير بگذارد.

انفجارهاي آتشفشاني مي‌توانند تكه‌هاي بزرگ سنگ را با سرعت بسيار زياد به مسافت چندين كيلومتر پرتاب كنند. انفجارهاي آتشفشاني به خاطر پرتاب سنگ‌ها و برخورد آنها با جانداران و دفن‌شدن آنها در زير توده خاكستر و گرماي بسيار شديد مي‌توانند كشنده باشند. چه بسا مواد حاصل از انفجار آتش‌فشان، جنگل‌هاي اطراف را به كلي نابود مي‌كند. فوران‌هاي آتشفشاني مي‌توانند با مخاطرات طبيعي همچون زمين‌لرزه‌ها، جريان گل و سيل‌هاي ناگهاني، ريزش كوه و زمين‌لغزه، باران‌هاي اسيدي، آتش‌سوزي و درشرايط خاص وقوع سونامي‌ همراه باشد.مناطق خطر در اطراف يك آتشفشان تقريباً تا شعاع 30 كيلومتري مي‌باشد. كه گاهي‌ اوقات ممكن است خطر آتشفشان صدها كيلومتر دورتر را نيز تهديد نمايد.

اقدامات قبل از فوران آتشفشان
 

• براي تكميل تجهيزات مخصوص در مواقع اضطراري به ازاي هريك از اعضاي خانواده خود، يك جفت عينك ايمني و ماسك تنفسي يكبارمصرف تهيه‌كنيد.
• اگر در نزديكي يك آتشفشان فعال يا خاموش زندگي‌ مي‌كنيد خود را براي تخليه فوري محل در مواقع ضروري آماده كنيد.

اقدامات حين فوران آتشفشان
 

• براي اجتناب از خطرات ناشي از انفجارهاي شديد، پرتاب سنگ و خاكستر به اطراف، جريان گل و تشكيل گازهاي گرم مطابق دستور مقامات محلي فوراً منطقه را ترك نماييد.
• فوراً سرپناهي براي خود بيابيد.
• از دره‌ها و نقاط پست اطراف رودخانه دور شويد.
• فراموش‌ نكنيد به افرادي كه به كمك شما احتياج دارند، به ويژه كودكان، سالمندان و معلولين كمك كنيد.
• مراقب جريان گل و لاي باشيد.
• جريان گل و لاي مي‌تواند سريع‌تر از شما كه پياده راه مي‌رويد يا درحال دويدن هستيد، حركت كند.
• بنابراين، قبل از عبور از يك پل به مسير توجه كنيد و اگر در مسير جريان گل و لاي درحال حركت مي‌باشد از عرض پل رد نشويد.
• براي گرفتن آخرين اطلاعات اضطراري به راديو و يا تلويزيون گوش فرا دهيد.
• اگر مشكل تنفسي داريد از تماس با مقاديركم خاكستر هم اجتناب كنيد.
• پيراهن آستين‌دار و شلوار بلند بپوشيد. از عينك ايمني استفاده كنيد و به جاي لنز از عينك معمولي استفاده كنيد.
• براي تنفس درمحيط پر از غبار و خاكستر از ماسك يا پارچه‌اي نمناك استفاده كنيد
• درها، پنجره‌ها را ببنديد، دستگاه‌هاي تهويه و حرارتي را خاموش كنيد.
• از رانندگي در زمان ريزش سنگين خاكستر خودداري كنيد، مگر اينكه مجبور به اين‌كار باشيد؛ كه دراينصورت ، به آهستگي و با سرعت 30 كيلومتر در ساعت برانيد.

اقدامات بعد از فوران آتشفشان
 

• براي گرفتن آخرين اطلاعات به راديو و يا تلويزيون گوش فرا دهيد.
• تا زماني‌كه خاكستر آتشفشاني در هوا معلق است درخانه بمانيد، مگر اينكه احتمال ريزش سقف خانه باشد.
• خاكسترهاي روي سطح، بام و ناودان ساختمان را تميزكنيد.
• از روشن‌كردن كاميون و ماشين‌هاي موتوري خودداري‌كنيد.
• خاكستر آتشفشاني مي‌تواند مانع روشن شدن موتور و آسيب به بخش‌هايي از وسيله نقليه و درنتيجه خراب شدن آن شود.
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : tirkaman2003