شبح حلقه جدید در اطراف زحل
شبح حلقه جدید در اطراف زحل
شبح حلقه جدید در اطراف زحل
با كشف يك حلقه كمنور در اطراف زحل كه ميليونها كيلومتر در فضا وسعت يافته، رشته حلقههاي اين سياره بسيار بزرگتر شد؛ اما اين حلقه جديد كه مدار يكي از اقمار زحل را دنبال ميكند، شباهتي به ديگر حلقههاي نزديك به اين سياره ندارد و با ضخامت و وسعت بسيار، در فاصلهاي بسيار دورتر از ديگر حلقهها واقع شده است.
حلقههاي زحل نخستين بار در سال 1655 / 1034 توسط كريستيانهويگنس توصيف شد. از آن زمان، اخترشناسان جزئيات بيشتري را در مورد تعداد حلقهها در اين سيستم و محل استقرار آنها بدست آوردهاند كه آخرين مجموعه آنها با كمك ماموريت فضاپيماي كاسين، در تصاويري كه از سايه زحل تهيه شد، بدست آمد. تصور ميشد كه دورترين حلقه از زحل كه تا امروز بزرگترين حلقه شناخته شده در منظومه شمسي بود، حلقه E باشد كه توسط آتشفشانهاي فعال قمر انسلادوس تغذيه ميشود.(1)
يكي از دورترين قمرهاي زحل بهنام فوب، درون اين قمر واقع شده و بهنظر ميرسد كه منشا اصلي اين حلقه عجيب باشد. اين حلقه بوسيله حذف حرارتي با استفاده از نورسنج تصويري تلسكوپ فضايي فروسرخ اسپيتزر كشف شد كه از يك سيستم برودتي براي مشاهده علائم فروسرخ ضعيف استفاده ميكند. اسكروتسكي و گروهش، مشاهدات خود را با تصاويري از آرشيو اسپيتزر تاييد كردند.
در يك كشف ديگر، اين گروه معتقد است يك معماي نجومي را حل كرده است. يكي از نيمكرههاي ياپتوس، قمر نزديك به فوب، رنگي بسيار تيرهتر از نيمه ديگر دارد. اخترشناسان تاكنون نتوانسته بودند توضيحي براي اين تفاوت ارايه دهند، اما اكنون بهنظر ميرسد كه حلقه فوب ميتواند منبع قطعه گمشده محوطه تاريكتر و همچنين دليل اصلي رنگ قرمز هايپريون، ديگر قمر زحل باشد. فوب در جهتي خلاف اكثر قمرهاي زحل حركت ميكند و حلقه جديد نيز ههجهت با آن حركت ميكند، اما ياپتوس و ديگر قمرها در جهت مخالف حركت ميكنند، بنابراين برخورد رودرروي ذرات اين حلقه با نيمي از سطح ياپتوس ميتواند منجر به رنگ تيرهتر اين نيمكره شود.
با اين حال گروه هنوز موفق نشده است براي اثبات فرضيه خود به ساختار يا تركيبات اين حلقه پي ببرد. اسكروتسكي در توضيح ميگويد:« اكنون كه اسپيتزر به پايان ماموريت برودتي خود رسيده است، ما ديگر نميتوانيم از اين طريق اطلاعاتي كسب كنيم».
براي مشاهدات بيشتر حلقه فوب بايد تا زمانيكه تلسكوپ فضايي فروسرخ جيمز وب در سال 2014 / 1393 آغاز به كار ميكند، منتظر ماند. قطعا تا آن زمان خبرهاي عجيب بيشتري از زحل خواهيم شنيد.
حلقههاي زحل نخستين بار در سال 1655 / 1034 توسط كريستيانهويگنس توصيف شد. از آن زمان، اخترشناسان جزئيات بيشتري را در مورد تعداد حلقهها در اين سيستم و محل استقرار آنها بدست آوردهاند كه آخرين مجموعه آنها با كمك ماموريت فضاپيماي كاسين، در تصاويري كه از سايه زحل تهيه شد، بدست آمد. تصور ميشد كه دورترين حلقه از زحل كه تا امروز بزرگترين حلقه شناخته شده در منظومه شمسي بود، حلقه E باشد كه توسط آتشفشانهاي فعال قمر انسلادوس تغذيه ميشود.(1)
سرنخهاي حرارتي
يكي از دورترين قمرهاي زحل بهنام فوب، درون اين قمر واقع شده و بهنظر ميرسد كه منشا اصلي اين حلقه عجيب باشد. اين حلقه بوسيله حذف حرارتي با استفاده از نورسنج تصويري تلسكوپ فضايي فروسرخ اسپيتزر كشف شد كه از يك سيستم برودتي براي مشاهده علائم فروسرخ ضعيف استفاده ميكند. اسكروتسكي و گروهش، مشاهدات خود را با تصاويري از آرشيو اسپيتزر تاييد كردند.
در يك كشف ديگر، اين گروه معتقد است يك معماي نجومي را حل كرده است. يكي از نيمكرههاي ياپتوس، قمر نزديك به فوب، رنگي بسيار تيرهتر از نيمه ديگر دارد. اخترشناسان تاكنون نتوانسته بودند توضيحي براي اين تفاوت ارايه دهند، اما اكنون بهنظر ميرسد كه حلقه فوب ميتواند منبع قطعه گمشده محوطه تاريكتر و همچنين دليل اصلي رنگ قرمز هايپريون، ديگر قمر زحل باشد. فوب در جهتي خلاف اكثر قمرهاي زحل حركت ميكند و حلقه جديد نيز ههجهت با آن حركت ميكند، اما ياپتوس و ديگر قمرها در جهت مخالف حركت ميكنند، بنابراين برخورد رودرروي ذرات اين حلقه با نيمي از سطح ياپتوس ميتواند منجر به رنگ تيرهتر اين نيمكره شود.
با اين حال گروه هنوز موفق نشده است براي اثبات فرضيه خود به ساختار يا تركيبات اين حلقه پي ببرد. اسكروتسكي در توضيح ميگويد:« اكنون كه اسپيتزر به پايان ماموريت برودتي خود رسيده است، ما ديگر نميتوانيم از اين طريق اطلاعاتي كسب كنيم».
براي مشاهدات بيشتر حلقه فوب بايد تا زمانيكه تلسكوپ فضايي فروسرخ جيمز وب در سال 2014 / 1393 آغاز به كار ميكند، منتظر ماند. قطعا تا آن زمان خبرهاي عجيب بيشتري از زحل خواهيم شنيد.
پی نوشت ها :
1) برای آشنایی با منظومه زحل، این فیلم را تماشا کنید :
http://ipac.jpl.nasa.gov/web_movies/pa/ssc2009-19v1_wmv9_hd.wmv
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}